Nhận định, soi kèo Sama SC vs Um Al Qotain, 19h30 ngày 12/11: Tiếp tục gieo sầu

Đây cũng là nguyên nhân gây gia tăng số ca mắc và tử vong do Covid-19 tại một số nước, trong đó có Thái Lan. Từ ngày 14 đến 20/1, ở Thái Lan có 718 bệnh nhân phải nhập viện (tăng 13% so với tuần trước đó), 11 ca tử vong (tuần trước đó có 4 ca). Trong số này có nhiều người chưa từng tiêm vắc xin. 

Cơ quan y tế Thái Lan đã xác định thủ phạm chính đằng sau sự gia tăng trên là biến thể JN.1. Thai PBS Worldđưa tin, không có bằng chứng nào cho thấy JN.1 nghiêm trọng hơn những biến thể khác. Các triệu chứng bao gồm ho, đau cơ, đau họng, nhức đầu và sổ mũi. 

Biến thể JN.1 là gì? 

JN.1 là nhánh trực tiếp của BA.2.86 (Pirola), với một đột biến bổ sung ảnh hưởng đến khả năng trốn tránh miễn dịch. JN.1 được ghi nhận lần đầu tiên vào tháng 8/2023. Bốn tháng sau, JN.1 đã nhanh chóng vượt qua các biến thể khác - bao gồm HV.1 và EG.5 - để trở thành chủng thống trị trên toàn cầu, xuất hiện ở hơn 40 nước. 

Tỷ lệ tiêm vắc xin thấp ở một số nơi, khả năng miễn dịch suy yếu và các cuộc tụ tập vào dịp lễ cũng có thể khiến số ca nhiễm tăng đột biến gần đây. 

Tiến sĩ William Schaffner, chuyên gia bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt (Mỹ), giải thích với Today: "Hãy coi các biến thể như con cháu của Omicron. Cùng trong một đại gia đình nhưng mỗi thành viên đều có những tính cách đặc biệt riêng". JN.1 có nguồn gốc từ BA.2.86 - dòng con của biến thể Omicron BA.2. 

JN.1 có thêm một đột biến ở protein gai. Các protein gai giúp virus bám vào tế bào của con người và đóng vai trò quan trọng giúp virus SARS-CoV-2 lây nhiễm sang người. Tiến sĩ Andrew Pekosz, Phó trưởng Khoa Vi sinh phân tử và Miễn dịch học tại Trường Y tế Công cộng Johns Hopkins Bloomberg, cho biết đột biến này có thể ảnh hưởng đến đặc tính thoát miễn dịch của JN.1.

Đầu tháng 11, JN.1 chiếm dưới 1% số ca nhiễm Covid-19 ở Mỹ. Vài tuần sau, biến thể này gây ra 20% số ca bệnh và hiện tại chiếm đa số, trên 85%.  

Triệu chứng

Các triệu chứng của JN.1 dường như tương tự các chủng khác của Omicron bao gồm đau họng, nghẹt mũi, sổ mũi, ho, mệt mỏi, đau đầu, đau cơ, sốt hoặc ớn lạnh, mất cảm giác vị giác hoặc khứu giác, khó thở, buồn nôn, nôn mửa, tiêu chảy. 

Theo Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát Bệnh tật (CDC) Mỹ, hiện tại, mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng mà một người gặp phải thường phụ thuộc nhiều vào sức khỏe và khả năng miễn dịch của người đó hơn là chính biến thể.

Tiến sĩ Schaffner cho biết mặc dù tình trạng bệnh trở nặng vẫn xảy ra nhưng nhìn chung “Covid-19 đang gây ra triệu chứng nhẹ hơn”. Theo NBC, một số bác sĩ cho biết các triệu chứng đường hô hấp trên dường như bắt đầu bằng đau họng, sau đó là nghẹt mũi và ho. 

“Virus đang thích nghi. Tôi nghĩ rằng nó đang trở nên lây nhiễm hơn và trốn tránh khả năng miễn dịch đã có từ trước nhưng không làm thay đổi quá nhiều về triệu chứng”, Tiến sĩ Pekosz nói.

JN.1 có dễ lây truyền hơn không?

Tiến sĩ Schaffner thông tin: “Một trong những điểm chung của những biến thể Omicron là rất dễ lây lan. Khi các biến thể mới xuất hiện, khả năng đó còn tốt hơn”.

Theo CDC Mỹ, sự phát triển liên tục của JN.1 cho thấy biến thể này có khả năng lây truyền cao hơn hoặc trốn tránh hệ thống miễn dịch của chúng ta tốt hơn. Chuyên gia Pekosz cho biết, nhiều biến thể mới, bao gồm cả JN.1, có một đột biến ảnh hưởng đến mức độ mạnh mẽ của protein gai liên kết với các tế bào trong đường hô hấp của con người. 

CDC Mỹ cho biết, hơn 97% người dân nước này có kháng thể tự nhiên hoặc do vắc xin tạo ra để chống lại virus SARS-CoV-2 nhưng khả năng bảo vệ miễn dịch này mất dần theo thời gian.

TP.HCM thông tin về mối nguy hiểm của biến thể Covid-19 mới xuất hiện

Hiệu quả cao song vẫn còn hạn chế

Những năm qua, cả nước gồng mình chống chọi với đại dịch Covid-19. Nhiều thời điểm các bệnh viện quá tải bệnh nhân mắc Covid-19. Đó cũng chính là thời điểm công nghệ thông tin trở nên vô cùng hữu ích trong công tác khám chữa bệnh. 

Bệnh viện Trung ương Huế đã sử dụng robot Ohmni và Tâm An trong việc khám và điều trị các bệnh nhân bị cách ly. Theo đó, hệ thống camera của robot có thể ghi lại hình ảnh và theo dõi diễn biến sức khỏe bệnh nhân. Robot có thể vận chuyển thuốc men, nhu yếu phẩm tới phòng bệnh. 

Bệnh viện cũng đã bước đầu triển khai robot Lễ tân - sử dụng tại các quầy tiếp đón để giới thiệu thông tin về bệnh viện và hướng dẫn người dân làm thủ tục khám bệnh.

Cảm nhận rõ nhất hiệu quả của ứng dụng công nghệ thông tin trong khám chữa bệnh từ xa, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Lương Ngọc Khuê, Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh - Bộ Y tế cho biết, từ đầu năm 2020, ngay khi xuất hiện bệnh nhân Covid-19 đầu tiên, Cục đã thành lập Trung tâm Quản lý điều hành hỗ trợ chẩn đoán và điều trị bệnh nhân Covid-19 để đẩy mạnh hội chẩn, tư vấn khám chữa bệnh từ xa. 

Trung tâm có khả năng kết nối đến 23 điểm cầu trọng điểm chống dịch và trên 1.400 bệnh viện trên cả nước. Đã có hàng trăm buổi hội chẩn quốc gia và họp chuyên môn trực tuyến để nâng cao công tác điều trị bệnh nhân Covid-19 được thực hiện, giúp nâng cao năng lực xử lý dịch bệnh của hệ thống khám, chữa bệnh, kịp thời đối phó với các cấp độ kịch bản bệnh dịch...

Đánh giá về việc ứng dụng công nghệ thông tin tại các bệnh viện trên toàn quốc, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhìn nhận, trong bối cảnh 2 năm đại dịch vừa qua, ngành y tế đối diện nhiều khó khăn nhưng đã triển khai thành công Đề án Khám, chữa bệnh từ xa, khai trương 1.000 điểm cầu trên cả nước. Đến nay, đề án đang được tích cực triển khai, lan tỏa ra khắp mọi miền Tổ quốc, với hàng vạn lượt người bệnh được tư vấn khám, chữa bệnh từ xa.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cũng thẳng thắn thừa nhận, mặc dù việc ứng dụng công nghệ thông tin trong khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế “đã có nhiều cố gắng” nhưng “việc phát triển ứng dụng vẫn còn hạn chế”, dẫn đến “việc phát triển công nghệ thông tin tại các bệnh viện rất khác nhau”.

Đầu tiên phải kể đến cơ sở hạ tầng, trang thiết bị cho ứng dụng và phát triển công nghệ thông tin còn chưa tương xứng với khối lượng dữ liệu y tế cần quản lý. Tiếp đó, hệ thống thông tin và các cơ sở dữ liệu còn rời rạc, chưa liên thông với nhau. An toàn thông tin và nhiều yêu cầu về công nghệ thông tin còn chậm triển khai. Nguồn lực dành cho công nghệ thông tin còn hạn chế. Sự phối hợp giữa các đơn vị trong triển khai ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số cũng chưa đồng bộ…

“Những hạn chế trên dẫn đến sự khác nhau trong phát triển ứng dụng công nghệ thông tin giữa bệnh viện công lập với bệnh viện tư nhân và giữa bệnh viện các tuyến. Nơi nào lãnh đạo quan tâm, nơi đó công nghệ thông tin sẽ phát triển hơn, chất lượng khám chữa bệnh được nâng cao, giảm thời gian chờ đợi, giảm sai sót, nhầm lẫn, tăng cường tính công khai, minh bạch… và chắc chắn người bệnh sẽ hài lòng hơn”, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn cho biết.

Sẽ có cơ chế tài chính hỗ trợ chuyển đổi số

Tại Hội thảo Ứng dụng các giải pháp công nghệ thông tin góp phần nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh diễn ra hôm 17/11/2022, Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Huy Dũng đánh giá cao y tế là lĩnh vực tiên phong triển khai ứng dụng các nền tảng số dùng chung quốc gia với mong muốn đưa công nghệ tới gần các y, bác sĩ và người dân hơn. Từ đó, các y, bác sĩ thực hiện công việc của mình tốt hơn, và người dân sử dụng dịch vụ tiện lợi hơn. Ví dụ như quét mã QR, thanh toán không dùng tiền mặt đã trở nên phổ biến sau khi dịch bệnh đã được kiểm soát.

Đồng ý với quan điểm cần tăng cường ứng dụng công nghệ trong ngành y tế, Thứ trưởng Nguyễn Huy Dũng nhấn mạnh cần tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác khám, chữa bệnh.

Được biết, trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tập trung xây dựng hướng dẫn về chuyển đổi số khám chữa bệnh, quy trình triển khai bệnh án điện tử, bảo mật, an ninh an toàn dữ liệu; sửa đổi tiêu chí đánh giá chất lượng bệnh viện theo hướng chuyển đổi số.

“Bộ Y tế sẽ xây dựng cơ chế tài chính hỗ trợ chuyển đổi số khám chữa bệnh, hướng dẫn lập dự án đầu tư công nghệ thông tin, và tiếp tục hoàn thiện các nền tảng số: Hồ sơ sức khoẻ điện tử, Trạm y tế xã, Khám chữa bệnh từ xa, Kê đơn thuốc điện tử...”, Cục trưởng Lương Ngọc Khuê nói.

Lãnh đạo Cục Quản lý khám, chữa bệnh đề nghị sở y tế các tỉnh, thành phố chỉ đạo các cơ sở tích cực triển khai Đề án 06 (liên thông giấy chứng sinh, báo tử, khám sức khoẻ lái xe), kê đơn điện tử, hồ sơ sức khoẻ điện tử, bệnh án điện tử, cơ sở dữ liệu nguyên nhân tử vong…, góp phần kiện toàn mạng lưới quản lý công nghệ thông tin.

Đồng thời cũng đề nghị các doanh nghiệp công nghệ thông tin nghiên cứu phát triển thêm nhiều ứng dụng trên nền tảng web, cloud (điện toán đám mây) để giảm chi phí, rút ngắn thời gian triển khai, vận hành bảo trì; tổ chức các loại hình cung cấp dịch vụ tạo điều kiện thuận lợi cho cơ sở khám chữa bệnh giảm chi phí; nghiên cứu phát triển các mô hình BigData (dữ liệu lớn), AI (trí tuệ nhân tạo) để hỗ trợ ra quyết định lâm sàng (DSS)… 

Ngô Huyền

(Bài đăng trên báo Bưu điện Việt Nam số Xuân Quý Mão 2023)

Quảng Ninh: thêm nhiều tiện ích cho người dân nhờ chuyển đổi số ngành y

Tuy nhiên, hiện nay hệ thống chiếu sáng đô thị ở Việt Nam phần lớn vẫn sử dụng công nghệ cũ, trong khi nếu áp dụng giải pháp, công nghệ chiếu sáng tiên tiến có thể tiết kiệm 60% năng lượng, góp phần để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050, và giúp các địa phương đẩy nhanh phát triển đô thị thông minh.

Hội thảo là một trong những hoạt động hợp tác giữa Bộ Xây dựng với ADB, nhằm tổng quan tình hình quản lý chiếu sáng đô thị tại Việt Nam; rà soát tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật; đề xuất về xây dựng chính sách, giải pháp tiết kiệm năng lượng và cơ hội đầu tư; chia sẻ phương pháp tiếp cận tài chính khí hậu, phương thức đầu tư, hướng tới quản lý thông minh và hiệu quả.

Tại hội thảo, các chuyên gia trong nước và quốc tế tích cực trao đổi, thảo luận các phương thức đầu tư để thực hiện Dự án Hỗ trợ kỹ thuật tăng cường quản lý chiếu sáng đô thị thông minh và hiệu quả tại Việt Nam giai đoạn tiếp theo; các cơ hội đầu tư từ khu vực công và tư.

Ngoài ra là các chủ đề về nghiên cứu kiểm toán năng lượng, phạm vi đầu tư, các tác động và các thông lệ quốc tế tốt nhất; hiện đại hóa chiếu sáng công cộng và xây dựng cơ sở hạ tầng sử dụng tiết kiệm năng lượng và tài chính khí hậu.

Anh Hào

Ths.BS Nguyễn Đình Liên, khoa Ngoại, BV ĐH Y Hà Nội cho biết, nam bệnh nhân Nguyễn Đình Q., 51 tuổi ở Yên Bái đến BV khám trong tình trạng đau tức vùng hạ vị, kèm theo khó đại tiện khoảng 2 tháng nay.

Khi thăm khám lâm sàng, BS không thấy tinh hoàn trái trong bìu, có khối chắc ở vùng hạ vị và có thể di chuyển. Chỉ định cho siêu âm, phát hiện phát hiện hình ảnh u tinh hoàn trái ở vùng hạ vị.

Bệnh nhân cho biết, từ nhỏ đã không thấy tinh hoàn bên trái, nhưng do sống ở vùng núi, quanh khu vực cũng có một vài người chỉ có 1 bên tinh hoàn, hơn nữa vợ chồng đã có 2 con nên nghĩ là bình thường.

Khối u được lấy ra có chiều dài hơn 10cm

Suốt năm 50 năm qua, bệnh nhân không có biểu hiện gì bất thường, gần đây xuất hiện các cơn đau không chịu được mới đi khám.

Bệnh nhân được chỉ định cắt u, nạo vét hạch vùng hạ vị để sinh thiết. Khối u được lấy ra có kích thước tương đương quả trứng đà điểu.

BS Liên cho biết, ung thư tinh hoàn là bệnh ít gặp, chiếm khoảng 1% ung thư ở nam giới. Tuy nhiên, trong độ tuổi 25-35 thì đây là ung thư có tỉ lệ mắc cao nhất. Mỗi năm tại Mỹ có hơn 7.000 ca mắc mới và gần 400 ca tử vong.

Nguyên nhân chính dẫn đến ung thư tinh hoàn là do tinh hoàn ẩn, chiếm khoảng 80-85%, còn lại do tiền sử quai bị, tràn dịch màng tinh hoàn, thoát vị bẹn...

BS Liên cho biết, tỉ lệ chữa khỏi ung thư tinh hoàn rất cao, tỉ lệ sống thêm cho tất cả các giai đoạn là trên 90%. Ở giai đoạn lan tràn, có thể chữa khỏi tới 70%.

Để phát hiện sớm bệnh, BS Liên khuyến cáo cha mẹ cần kiểm tra cho con và các quý ông tự kiểm tra. Khi phát hiện thấy có dấu hiệu bất thường như: Không thấy tinh hoàn, tinh hoàn sưng to… cần đưa ngay đến cơ sở chuyên khoa để khám và có sự can thiệp kịp thời.

Những lầm tưởng về ung thư tinh hoàn

Bạn đã thực sự hiểu về bệnh ung thư tinh hoàn chưa? Có những hiểu lầm nào từng xảy ra với bạn khi bàn về ung thư tinh hoàn không? 

Ông Philipp Breschan (Giám đốc điều hành công ty Siemens Healthcare) phát biểu trong chương trình

Chương trình “Tôn tạo và bảo vệ vòng 1 yêu thương” hướng tới mục đích giúp phái nữ ý thức được tầm quan trọng trong việc kiểm tra sức khỏe vòng một thường xuyên. Với hệ thống xe buýt tầm soát ung thư lưu động, chương trình cũng sẽ ưu tiên các bà mẹ đã sinh con, những người có hoàn cảnh khó khăn ở vùng ngoại ô TP.HCM và vùng sâu vùng xa. Đối với nhóm đối tượng dưới 30 tuổi có nguy cơ cao, trong đó có nữ sinh viên tại các trường đại học, nếu có những biểu hiện bất thường khi tự khám vòng 1 thì có thể đến sàng lọc ung thư vú tự nguyện tại Emcas và sẽ được siêu âm tuyến vú hoàn toàn miễn phí.

PGS.TS.BS Nguyễn Đình Tùng (Chủ tịch Hội Ung thư vú Huế, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Emcas) phát biểu tại sự kiện

Tại sự kiện, PGS.TS.BS Nguyễn Đình Tùng - đại diện Bệnh viện thẩm mỹ Emcas, đồng thời cũng là người khởi xướng chương trình và ông Philipp Breschan - Giám đốc điều hành công ty Siemens Healthcare đã tiến hành ký kết thỏa thuận cung cấp trang thiết bị, chuyển giao công nghệ đánh dấu bước khởi đầu cho chương trình.

Theo đó, Bệnh viện thẩm mỹ Emcas sẽ được trang bị hệ thống chẩn đoán hình ảnh hiện đại từ Siemens Healthcare bao gồm: hệ thống X-Quang nhũ ảnh Mammomat Fusion và hệ thống chụp cộng hưởng từ 3.0T Magnetom Lumina. Đây sẽ là trợ thủ đắc lực cho chương trình kiểm tra sức khỏe toàn diện nói chung và chẩn đoán sớm các khối u tuyến vú nói riêng tại Bệnh viện EMCAS, phát hiện sớm các tổn thương tái phát di căn sau điều trị ung thư cũng như những biến chứng của các phẫu thuật thẩm mỹ, bảo tồn và tái tạo tuyến vú.

Máy nhũ ảnh Mammomat Fusion

Từ trái sang phải: ông Marko Walde (Trưởng đại diện Phòng Công nghiệp và Thương mại Đức tại Việt Nam), PGS.TS.BS Lê Hành (Chủ tịch Hội Tạo Hình & Thẩm Mỹ Việt Nam), ông Philipp Breschan (Giám đốc điều hành công ty Siemens Healthcare), PGS.TS.BS Nguyễn Đình Tùng (Chủ tịch Hội Ung thư vú Huế, Giám đốc chuyên môn Bệnh viện Emcas) trong buổi họp báo ra mắt chương trình

“Với những dấu hiệu bất thường từ tầm soát, người bệnh sẽ được khuyến khích đến các cơ sở điều trị, nơi có các thiết bị hiện đại với công nghệ có thể giúp phát hiện rõ ràng hơn các tổn thương. Ở EMCAS, chúng tôi liên tục đổi mới công nghệ, trau dồi năng lực chuyên môn. Trước mắt, cùng với hệ thống xe buýt tầm soát lưu động, bệnh viện cũng trang bị thêm hệ thống cộng hưởng từ Magnetom Lumina 3.0 Tesla của Siemens Healthineers nhằm hỗ trợ cho việc chẩn đoán sớm ung thư, theo dõi sau điều trị, đặc biệt là ung thư vú. Chúng tôi cũng hi vọng trong tương lai, mô hình thăm khám này sẽ được triển khai rộng khắp hơn nữa”, PGS.TS.BS Nguyễn Đình Tùng cho biết.

Ung thư vú là một trong những loại ung thư phổ biến và nguy hiểm nhất ở phụ nữ. Tuy nhiên, nếu người bệnh phát hiện ung thư hoặc nguy cơ ung thư sớm, đặc biệt là ở giai đoạn tiền ung thư sẽ tăng khả năng chữa khỏi. Ở giai đoạn tiền ung thư và giai đoạn 1, khả năng hồi phục là 90 - 95%, ở giai đoạn 2 là khoảng 80%. Ở Việt Nam hiện nay, khả năng chữa khỏi ung thư vú khi được phát hiện sớm tầm khoảng 50%.

Việc tầm soát ung thư vú đều đặn giúp phát hiện các tổn thương tiền ung thư hoặc ung thư giai đoạn sớm, ngay cả khi người bệnh chưa có bất kỳ dấu hiệu nào để có thể điều trị kịp thời. Phát hiện mầm mống bệnh từ sớm giúp người bệnh rút ngắn thời gian điều trị và giảm chi phí. Ngoài ra, điều trị ung thư vú sớm còn làm tăng khả năng bảo tồn và tái tạo tuyến vú cho người bệnh. Đây là phương pháp kiểm tra sức khỏe vòng một an toàn và có tính chính xác cao rất phổ biến trong những năm gần đây.

Doãn Phong

Các dấu hiệu cảnh báo chứng sa sút trí tuệ gồm: Mất trí nhớ ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày; Khó hoàn thành các công việc quen thuộc; Mất định hướng về thời gian và không gian; Suy giảm khả năng phán đoán; Suy giảm khả năng tư duy trừu tượng; Đặt đồ vật sai vị trí; Thay đổi tâm trạng và hành vi; Thay đổi tính cách; Trở nên thụ động.

Bác sĩ chuyên khoa 2 Tống Mai Trang, Khoa Thần kinh, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, cho biết khá khó khăn để phát hiện sớm sa sút trí tuệ. Bệnh thường diễn biến âm thầm, phải đặc biệt chú ý mới có thể nhận ra.

Vì thế, 75% trường hợp sa sút trí tuệ trên toàn cầu không được chẩn đoán, thậm chí lên đến 90% ở các quốc gia có thu nhập trung bình thấp.

Ở giai đoạn suy giảm nhận thức nhẹ, bệnh có thể được phát hiện qua tầm soát sức khoẻ định kỳ. Lúc này, các tế bào não chưa tổn thương lan rộng nên có thể tác động làm chậm diễn tiến, kéo dài thời gian sống độc lập cho người bệnh.

Nếu phát hiện sớm, người bệnh sẽ được chỉ định điều trị bằng các phương pháp phù hợp như dùng thuốc làm tăng kết nối tế bào thần kinh, giảm các sản phẩm thoái hoá trong não, thực hiện phương pháp tập luyện nhận thức bằng cách viết nhật ký mỗi ngày, nói chuyện thường xuyên với người thân,...

Để chẩn đoán, bác sĩ sẽ hỏi người bệnh chi tiết về bệnh sử và cho làm bộ test thần kinh - tâm lý. Dựa trên kết quả thu được về mức độ bệnh và yếu tố khiếm khuyết về mặt nhận thức của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc kết hợp tập luyện nhận thức.

Ngoài ra, người bệnh được tham gia chương trình tập luyện theo nhóm tương ứng từng mức độ nhẹ - trung bình - nặng để được gặp gỡ, sẻ chia, tránh tâm lý mặc cảm.

Tuỳ trường hợp, bệnh nhân ở giai đoạn đầu có thể được điều trị bằng phương pháp kích thích từ trường xuyên sọ. Não bộ của người bệnh được kích thích kép với máy từ trường và các bộ bài tập nhận thức được áp dụng đi kèm trong quá trình chạy máy.