Mống mắt mỗi người là duy nhất

Trao đổi với VietNamNet, bác sĩ Nguyễn Đức Vinh Quang, Khoa Mắt, Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn (TP.HCM) cho biết mống mắt là một cấu trúc mỏng, hình tròn nằm trong mắt, có công dụng điều chỉnh đường kính và kích cỡ của đồng tử.

Màu mắt của mỗi người được quyết định chính bởi màu của mống mắt, khác biệt ở các chủng tộc khác nhau, có người màu mắt nâu, nâu sẫm nhưng cũng có người màu mắt là xanh lam…

Ở trong bóng tối, mống mắt sẽ mở to ra để thu nhận ánh sáng còn khi ra trời nắng, mống mắt thu nhỏ lại để tránh chói mắt.  

“Mống mắt có cấu trúc sắp xếp ở mỗi người khác nhau, được cá nhân hoá hoàn toàn. Đây là một đặc điểm nhận dạng sinh trắc học tương tự như vân tay ở từng người”, bác sĩ Quang nói.

Còn theo bác sĩ Huỳnh Thị Bích Liễu, Phó trưởng khoa Mắt, Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP.HCM), mống mắt bao gồm hai lớp: lớp mạch sợi có sắc tố ở phía trước và lớp tế bào biểu mô chứa sắc tố ở phía dưới. Lớp mạch sợi được nối với cơ thắt đồng tử, cơ này co bóp đồng tử theo chuyển động tròn, và một tổ hợp các cơ giãn đồng tử, kéo rộng mống mắt để đồng tử mở to ra.

Mặt sau được bao phủ bởi một lớp biểu mô chứa nhiều sắc tố dày khoảng hai tế bào, nhưng mặt trước không có biểu mô. Rìa ngoài của mống mắt được gắn với củng mạc.

Qua kính hiển vi, hình dạng của mống mắt sẽ có các sợi, các hốc, các thớ cơ, sắp xếp hoàn toàn khác nhau. Khi phân tích qua máy quét chuyên dụng, mống mắt ở mỗi người sẽ hoàn toàn khác nhau. Các bác sĩ khẳng định gần như rất hiếm xảy ra tình trạng hai người có mống mắt giống nhau, kể cả là anh em sinh đôi.

Khi nào mống mắt bị thay đổi?

Bác sĩ Huỳnh Thị Bích Liễu cho biết mống mắt sẽ định danh được mỗi cá nhân nên việc thu thập mống mắt vào cơ sở dữ liệu căn cước là hoàn toàn khả thi.

Trong y khoa, mống mắt thường không thay đổi theo thời gian trừ các trường hợp như người bệnh gặp chấn thương mắt, xuất huyết nội nhãn, phù viêm do viêm màng bồ đào, viêm mống mắt, viêm mống mắt dị sắc, Glaucoma có dùng thuốc tra nhỏ kéo dài, u lành và ác của mống mắt…

“Mống mắt là thông tin sinh trắc học được nhận dạng nhanh nhất và đúng nhất, nếu chúng không bị thay đổi”, bác sĩ Liễu nói.

Còn theo bác sĩ Nguyễn Đức Vinh Quang, những người bị tổn thương cấp tính ở mắt, người lớn tuổi phải thực hiện thủ thuật hay phẫu thuật liên quan đến mống mắt có thể gặp khó khăn khi sử dụng nhận diện bằng cách này.

Anh lấy ví dụ đơn giản, một số dòng điện thoại thế hệ mới hiện nay áp dụng bảo mật bằng cách quét tia qua mống mắt. Nếu người dùng gặp một tổn thương khiến giác mạc bị mờ, tia không quét qua được giác mạc để “scan” mống mắt thì không thể vượt qua bảo mật.  

“Thu thập mống mắt hay vân tay đều có ưu - nhược điểm khác nhau. Do đó, một yếu tố đơn lẻ không thể định danh cá nhân một cách chính xác và đầy đủ, mà chúng ta cần tích hợp các yếu tố sinh trắc học với nhau”, bác sĩ Quang nói.

Bác sĩ cũng chia sẻ việc thu thập mống mắt để nhận diện cá nhân không phải điều mới, được nhiều quốc gia áp dụng. Một số thế hệ điện thoại thông minh, hệ thống bảo mật cấp cao cũng dùng cả vân tay và mống mắt…  

Độ tin cậy của nhận diện bằng mống mắt so với vân tay

Quốc hội vừa thông qua Luật Căn cước, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2024. Trong đó, nội dung thập thông tin mống mắtvào cơ sở dữ liệu căn cước được người dân hết sức quan tâm.

Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới khẳng định khoa học hiện nay đã chứng minh, cùng với vân tay, mống mắt của một người có cấu trúc đường vân phức tạp và duy nhất, không thay đổi nhiều theo thời gian. Vì vậy, bên cạnh việc thu thập vân tay, Luật Căn cước đã bổ sung quy định thu thập mống mắt trong thông tin căn cước để làm cơ sở đối soát và xác thực thông tin của mỗi cá nhân; hỗ trợ trong những trường hợp không thu nhận được vân tay của một người.

Mống mắt mỗi người là duy nhất

Trao đổi với VietNamNet, bác sĩ Nguyễn Đức Vinh Quang, Khoa Mắt, Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn (TP.HCM) cho biết mống mắt là một cấu trúc mỏng, hình tròn nằm trong mắt, có công dụng điều chỉnh đường kính và kích cỡ của đồng tử.

Màu mắt của mỗi người được quyết định chính bởi màu của mống mắt, khác biệt ở các chủng tộc khác nhau, có người màu mắt nâu, nâu sẫm nhưng cũng có người màu mắt là xanh lam…

Ở trong bóng tối, mống mắt sẽ mở to ra để thu nhận ánh sáng còn khi ra trời nắng, mống mắt thu nhỏ lại để tránh chói mắt.  

“Mống mắt có cấu trúc sắp xếp ở mỗi người khác nhau, được cá nhân hoá hoàn toàn. Đây là một đặc điểm nhận dạng sinh trắc học tương tự như vân tay ở từng người”, bác sĩ Quang nói.

Còn theo bác sĩ Huỳnh Thị Bích Liễu, Phó trưởng khoa Mắt, Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP.HCM), mống mắt bao gồm hai lớp: lớp mạch sợi có sắc tố ở phía trước và lớp tế bào biểu mô chứa sắc tố ở phía dưới. Lớp mạch sợi được nối với cơ thắt đồng tử, cơ này co bóp đồng tử theo chuyển động tròn, và một tổ hợp các cơ giãn đồng tử, kéo rộng mống mắt để đồng tử mở to ra.

Mặt sau được bao phủ bởi một lớp biểu mô chứa nhiều sắc tố dày khoảng hai tế bào, nhưng mặt trước không có biểu mô. Rìa ngoài của mống mắt được gắn với củng mạc.

Qua kính hiển vi, hình dạng của mống mắt sẽ có các sợi, các hốc, các thớ cơ, sắp xếp hoàn toàn khác nhau. Khi phân tích qua máy quét chuyên dụng, mống mắt ở mỗi người sẽ hoàn toàn khác nhau. Các bác sĩ khẳng định gần như rất hiếm xảy ra tình trạng hai người có mống mắt giống nhau, kể cả là anh em sinh đôi.

Khi nào mống mắt bị thay đổi?

Bác sĩ Huỳnh Thị Bích Liễu cho biết mống mắt sẽ định danh được mỗi cá nhân nên việc thu thập mống mắt vào cơ sở dữ liệu căn cước là hoàn toàn khả thi.

Trong y khoa, mống mắt thường không thay đổi theo thời gian trừ các trường hợp như người bệnh gặp chấn thương mắt, xuất huyết nội nhãn, phù viêm do viêm màng bồ đào, viêm mống mắt, viêm mống mắt dị sắc, Glaucoma có dùng thuốc tra nhỏ kéo dài, u lành và ác của mống mắt…

“Mống mắt là thông tin sinh trắc học được nhận dạng nhanh nhất và đúng nhất, nếu chúng không bị thay đổi”, bác sĩ Liễu nói.

Còn theo bác sĩ Nguyễn Đức Vinh Quang, những người bị tổn thương cấp tính ở mắt, người lớn tuổi phải thực hiện thủ thuật hay phẫu thuật liên quan đến mống mắt có thể gặp khó khăn khi sử dụng nhận diện bằng cách này.

Anh lấy ví dụ đơn giản, một số dòng điện thoại thế hệ mới hiện nay áp dụng bảo mật bằng cách quét tia qua mống mắt. Nếu người dùng gặp một tổn thương khiến giác mạc bị mờ, tia không quét qua được giác mạc để “scan” mống mắt thì không thể vượt qua bảo mật.  

“Thu thập mống mắt hay vân tay đều có ưu - nhược điểm khác nhau. Do đó, một yếu tố đơn lẻ không thể định danh cá nhân một cách chính xác và đầy đủ, mà chúng ta cần tích hợp các yếu tố sinh trắc học với nhau”, bác sĩ Quang nói.

Bác sĩ cũng chia sẻ việc thu thập mống mắt để nhận diện cá nhân không phải điều mới, được nhiều quốc gia áp dụng. Một số thế hệ điện thoại thông minh, hệ thống bảo mật cấp cao cũng dùng cả vân tay và mống mắt…  

Độ tin cậy của nhận diện bằng mống mắt so với vân tay

Bệnh nặng vì chủ quan

Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Văn Phúc - Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội) cho biết, năm nay số lượng bệnh nhân nặng nhập viện tăng lên, rất đa dạng biến chứng. Nhiều người vào viện trong tình trạng chảy máu, suy gan, suy thận, viêm cơ tim, viêm phổi, viêm não, có nhiều bệnh nhân trẻ.

Theo bác sĩ Phúc, người trẻ thường có tâm lý chủ quan. Những ngày đầu tiên, người bệnh sốt rất cao, mệt mỏi rồi sang giai đoạn hết sốt. Tuy nhiên, đây mới là thời điểm xuất hiện biến chứng và chủ quan có thể dẫn tới hậu quả nặng nề, thậm chí nguy hiểm tính mạng.

Sốt xuất huyết là dịch bệnh theo mùa, Hà Nội đều ghi nhận có dịch hằng năm. Bệnh có triệu chứng ban đầu giống như mắc các virus khác nhưng có biến chứng xuất huyết, giảm tiểu cầu, cô đặc máu.

Theo đánh giá của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, dịch sốt xuất huyết năm 2023 bắt đầu gia tăng từ tháng 6-7 và đạt đỉnh vào tháng 10-11. Hà Nội đã qua đỉnh dịch nhưng vẫn ghi nhận khoảng 2.000 ca mắc/tuần. Từ đầu mùa dịch tới nay, Hà Nội ghi nhận hơn 37.000 ca mắc và 4 ca tử vong. Hiện còn 88 ổ dịch sốt xuất huyết tại 19 quận, huyện, thị xã. 

CDC đánh giá số ca mắc sốt xuất huyết có xu hướng giảm trong 4 tuần gần đây, vì thời tiết lạnh hơn không thuận lợi cho muỗi truyền bệnh phát triển. Dù vậy, người dân vẫn không được chủ quan. Nếu có dấu hiệu sốt cao phải đến bệnh viện sớm để theo dõi và điều trị, tránh biến chứng nguy hiểm.

Cảm giác như bị đánh nhừ tử

Dù đã khỏi bệnh, anh Nguyễn Đức Thắng (31 tuổi, Thanh Trì, Hà Nội) vẫn ám ảnh về 10 ngày điều trị sốt xuất huyết. Cuối tháng 11, vợ và con trai của anh bị sốt và làm xét nghiệm, bác sĩ chẩn đoán sốt virus thông thường. 

Sau đó, anh Thắng có biểu hiện sốt rét, đắp hai chăn bông người vẫn lạnh. Hôm sau, anh chuyển sang sốt nóng, nhiệt độ cao hơn 39 độ C. Người ê ẩm toàn thân, hai mắt đau nhức như có ai đánh, anh không thể ngủ. Anh uống thuốc hạ sốt người mát dần nhưng 2-3 tiếng sau cơn sốt quay trở lại. 

Miệng đắng ngắt, không nuốt nổi thứ gì, người mệt lả nhưng anh Thắng vẫn cho rằng mình bị sốt thông thường vì nhà sạch sẽ, không có nước tù đọng, không có muỗi. 

Bốn ngày sau, anh Thắng cắt sốt nhưng người mệt, chán ăn, cảm giác bủn rủn, đi lại khó nhọc, chân tay khô ráp. Anh lướt mạng thấy một người bạn chia sẻ về bệnh sốt xuất huyết, thấy mình có các triệu chứng tương tự. Anh gọi dịch vụ xét nghiệm tại nhà, chỉ hai tiếng sau, bác sĩ gọi điện cho anh yêu cầu nhập viện ngay. Theo đó, anh Thắng bị sốt xuất huyết, tiểu cầu đã giảm chỉ còn dưới 30.000/micro/lít máu. Số lượng tiểu cầu trung bình trong máu ở khoảng 150.000 - 450.000/micro/lít máu. 

Khi vào bệnh viện, anh Thắng gặp nhiều bệnh nhân trẻ sốt xuất huyết. Có gia đình hai vợ chồng cùng điều trị, đều giảm tiểu cầu, cô đặc máu. 

Anh Thắng được bác sĩ truyền dịch nhưng người vẫn mệt mỏi, miệng khô đắng kèm theo nôn, xuất huyết dưới da gây ngứa. Cả đêm anh không ngủ được, thoa kem dưỡng ẩm vẫn không giảm được cơn ngứa gãi rách da, rách thịt. Bác sĩ nói rằng đây là giai đoạn phục hồi nhưng cảm giác kinh khủng chẳng kém lúc sốt cao.

10 ngày điều trị sốt xuất huyết, người đàn ông nặng 91 kg đã sụt gần 13 kg. Anh Thắng cho biết “hai năm nay tôi đi bộ, chạy và thi thoảng bơi không giảm cân nhưng một con muỗi đốt, tôi sụt cân nhanh chóng”. Trước đây, anh Thắng luôn nghĩ rằng "sốt nào cũng là sốt" nhưng thời điểm hiện tại anh nhắn nhủ cộng đồng không nên chủ quan với bệnh này.

Bệnh nặng vì chủ quan

Thạc sĩ, bác sĩ Phạm Văn Phúc - Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương (Hà Nội) cho biết, năm nay số lượng bệnh nhân nặng nhập viện tăng lên, rất đa dạng biến chứng. Nhiều người vào viện trong tình trạng chảy máu, suy gan, suy thận, viêm cơ tim, viêm phổi, viêm não, có nhiều bệnh nhân trẻ.

Theo bác sĩ Phúc, người trẻ thường có tâm lý chủ quan. Những ngày đầu tiên, người bệnh sốt rất cao, mệt mỏi rồi sang giai đoạn hết sốt. Tuy nhiên, đây mới là thời điểm xuất hiện biến chứng và chủ quan có thể dẫn tới hậu quả nặng nề, thậm chí nguy hiểm tính mạng.

Sốt xuất huyết là dịch bệnh theo mùa, Hà Nội đều ghi nhận có dịch hằng năm. Bệnh có triệu chứng ban đầu giống như mắc các virus khác nhưng có biến chứng xuất huyết, giảm tiểu cầu, cô đặc máu.

Theo đánh giá của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội, dịch sốt xuất huyết năm 2023 bắt đầu gia tăng từ tháng 6-7 và đạt đỉnh vào tháng 10-11. Hà Nội đã qua đỉnh dịch nhưng vẫn ghi nhận khoảng 2.000 ca mắc/tuần. Từ đầu mùa dịch tới nay, Hà Nội ghi nhận hơn 37.000 ca mắc và 4 ca tử vong. Hiện còn 88 ổ dịch sốt xuất huyết tại 19 quận, huyện, thị xã. 

CDC đánh giá số ca mắc sốt xuất huyết có xu hướng giảm trong 4 tuần gần đây, vì thời tiết lạnh hơn không thuận lợi cho muỗi truyền bệnh phát triển. Dù vậy, người dân vẫn không được chủ quan. Nếu có dấu hiệu sốt cao phải đến bệnh viện sớm để theo dõi và điều trị, tránh biến chứng nguy hiểm.

Nhiều người thích ăn trứng, nhưng nghĩ đến chuyện tỉ mẩn đứng bóc trứng thì lười, và mơ mộng nếu có cái máy bóc trứng thì giá nào cũng mua. Nhưng thật ra, đây đâu phải là chuyện bạn cần phải phí phạm giấc mơ hay tiền bạc, vì thật ra, “cỗ máy” đó đều đã sẵn có ở mỗi nhà, dưới hình dạng là một cái… hộp có nắp kín.

Nhờ nó, 10 giây là chuyện nhỏ!

Bạn chỉ cần cho trứng đã luộc vào chiếc hộp này, cho nước sạch vào (nước lạnh nhé, đừng tận dụng nước nóng vừa dùng để luộc trứng) ngập nửa hộp, đậy kín nắp, và lắc khí thế trong vòng 10 giây - đây cũng có thể coi là thời gian bạn tập luyện, vận động chút đỉnh cho đẹp người.

Nguyên tắc hoạt động của “cỗ máy” này là trứng va đập vào các cạnh hộp sẽ khiến vỏ vỡ ra, đồng thời với đó, lực của nước sẽ tách những mảnh vỏ vỡ này khỏi quả. Sau cùng, việc bạn phải làm chỉ là nhặt quả trứng đã tách khỏi vỏ để ăn mà thôi.

Có một lưu ý nhỏ là bạn nên vận hành “máy bóc trứng” gần bồn rửa, để nếu chẳng may đậy nắp không chặt khiến nước văng ra ngoài thì cũng dễ dọn nhé! 

Và nhân chuyện bạn thích ăn trứng, bạn đã biết cách luộc trứng cực ngon mà thật ra là không hề… luộc chưa? Việc này đơn giản cực kỳ nếu nhà bạn có lò nướng. Bạn chỉ cần làm nóng lò trước ở nhiệt độ 325 độ, sau đó bỏ trứng vào những khay làm bánh muffin, cho vào lò, để trong khoảng 30 phút rồi lấy ra, ngâm trong nước lạnh khoảng 10 phút.

Đúng là cách làm này lâu hơn so với khi luộc trứng theo cách cổ truyền, nhưng nếu bạn là người cầu kỳ trong ăn uống, thích ăn ngon thì sẽ thấy trứng “luộc” theo cách này xốp mịn hơn, không chỉ thế còn “xử” được nhiều quả cùng lúc, quả nào cũng bao ngon.

Thử ngay xem sao bạn nhé!

Theo Afamily

Bóc trứng sạch thật ra không cần dùng tay bóc trứng, luộc trứng bao ngon thật ra chẳng hề dùng đến nước chút nào, toàn những chuyện cứ tưởng đùa mà...

Nhiều người thích ăn trứng, nhưng nghĩ đến chuyện tỉ mẩn đứng bóc trứng thì lười, và mơ mộng nếu có cái máy bóc trứng thì giá nào cũng mua. Nhưng thật ra, đây đâu phải là chuyện bạn cần phải phí phạm giấc mơ hay tiền bạc, vì thật ra, “cỗ máy” đó đều đã sẵn có ở mỗi nhà, dưới hình dạng là một cái… hộp có nắp kín.

Nhờ nó, 10 giây là chuyện nhỏ!

Bạn chỉ cần cho trứng đã luộc vào chiếc hộp này, cho nước sạch vào (nước lạnh nhé, đừng tận dụng nước nóng vừa dùng để luộc trứng) ngập nửa hộp, đậy kín nắp, và lắc khí thế trong vòng 10 giây - đây cũng có thể coi là thời gian bạn tập luyện, vận động chút đỉnh cho đẹp người.

Nguyên tắc hoạt động của “cỗ máy” này là trứng va đập vào các cạnh hộp sẽ khiến vỏ vỡ ra, đồng thời với đó, lực của nước sẽ tách những mảnh vỏ vỡ này khỏi quả. Sau cùng, việc bạn phải làm chỉ là nhặt quả trứng đã tách khỏi vỏ để ăn mà thôi.

Có một lưu ý nhỏ là bạn nên vận hành “máy bóc trứng” gần bồn rửa, để nếu chẳng may đậy nắp không chặt khiến nước văng ra ngoài thì cũng dễ dọn nhé! 

Và nhân chuyện bạn thích ăn trứng, bạn đã biết cách luộc trứng cực ngon mà thật ra là không hề… luộc chưa? Việc này đơn giản cực kỳ nếu nhà bạn có lò nướng. Bạn chỉ cần làm nóng lò trước ở nhiệt độ 325 độ, sau đó bỏ trứng vào những khay làm bánh muffin, cho vào lò, để trong khoảng 30 phút rồi lấy ra, ngâm trong nước lạnh khoảng 10 phút.

Đúng là cách làm này lâu hơn so với khi luộc trứng theo cách cổ truyền, nhưng nếu bạn là người cầu kỳ trong ăn uống, thích ăn ngon thì sẽ thấy trứng “luộc” theo cách này xốp mịn hơn, không chỉ thế còn “xử” được nhiều quả cùng lúc, quả nào cũng bao ngon.

Thử ngay xem sao bạn nhé!

Theo Afamily