Điều cốt yếu rút ra là tinh thần đổi mới. Ngay lúc ấy, kinh nghiệm quốc tế lớn nhất đã là không được đi theo những lối mòn, mà phải luôn luôn đổi mới.

Thế đâu là chỗ dựa để đánh giá một sự thay đổi là đúng hay là sai? Câu trả lời của Chiếu dời đô: phải mang lại cho xứ sở sự thịnh vượng. Thuật lại việc Lý Thái Tổ đưa Chiếu dời đô ra để hỏi ý kiến các quan, Đại Việt sử ký toàn thư viết rằng: "Bầy tôi đều tâu: Bệ hạ vì thiên hạ mà lập kế dài lâu, để trên cho cơ nghiệp to lớn được thịnh vượng, dưới cho dân chúng được đông đúc giàu có, điều lợi như thế ai dám không theo".

Nhưng điều quan trọng nhất trong chương trình chuyển đổi quốc gia cách đây hơn 1000 năm là sự chuyển đổi về mặt nhận thức. Việc dời đô từ Hoa Lư hiểm yếu nhưng chật hẹp sang Thăng Long trống trải giữa vùng đồng bằng là một sự chuyển đổi về tư duy quản lý đất nước, tư duy cầm quyền; từ quan điểm phòng thủ đất nước dựa vào sự hiểm yếu sang dựa trên sự phát triển, coi phát triển là cách tốt nhất để bảo vệ một quốc gia.

Chương trình chuyển đổi quốc gia khi ấy do Vua Lý Thái Tổ dẫn dắt thành công, mở ra một giai đoạn phát triển rực rỡ trong lịch sử dân tộc, tạo ra tiềm lực xây dựng và bảo vệ Tổ quốc cho cả giai đoạn 1000 năm về sau.

Đến công cuộc chuyển đổi số lên không gian mạng

Không gian mạng đã trở thành không gian chiến lược thứ 5 của loài người. Việc chuyển đổi mọi mặt đời sống từ không gian truyền thống lên không gian mạng được gọi là chuyển đổi số.

Nhiều nước đã xây dựng và triển khai các chiến lược, chương trình quốc gia về chuyển đổi số. Những quốc gia tiên phong trong chuyển đổi số đã cùng nhau thành lập mạng lưới hợp tác quốc gia số, gọi tắt là D10 (Digital 10).

Một số quốc gia châu Á khác như Ấn Độ và các nước Ả Rập, cũng sớm xác định được xu hướng tất yếu và coi đây là nhiệm vụ chiến lược quốc gia. Đặc biệt, Chính phủ các nước Ả Rập chỉ riêng năm 2018 đã chi tiêu 15 tỷ đô la cho các công nghệ nền tảng thúc đẩy chuyển đổi số.

Trong khu vực Đông Nam Á, tháng 11/2014, Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long tuyên bố chương trình chuyển đổi số, đưa Singapore trở thành một quốc gia thông minh. Indonesia đặt mục tiêu chuyển đổi số giúp tạo ra giá trị mới ước tính vào khoảng 150 tỷ đô la, tương đương với 10% GDP vào năm 2025. Mới đây nhất, tháng 10/2019, trở lại lãnh đạo đất nước Malaysia sau 16 năm, Thủ tướng Mahathir Mohamad tuyên bố chương trình chuyển đổi số, với trọng tâm là đưa Malaysia trở thành trung tâm về công nghệ tài chính (fintech), chuỗi khối (blockchain) và thiết bị bay thông minh (dronetech).

Những cách chuyển đổi số thất bại

Chuyển đổi số của một quốc gia thường thất bại theo nhiều cách khác nhau, nhưng điểm lại, có 5 vấn đề chính phổ biến dẫn đến việc chuyển đổi số thất bại.

Quá tập trung hoặc quá phân tán sẽ thất bại. Kinh nghiệm thành công cho thấy để chuyển đổi số thành công, cần có sự truyền cảm hứng từ lãnh đạo cấp cao nhất, có một nhạc trưởng điều phối, có một cơ quan điều phối và có sự tham gia vào cuộc của toàn xã hội.

Thay đổi, phá vỡ quá nhiều thứ một lúc sẽ thất bại. Thay vào đó, cần đi nhanh, đi trước ở một số lĩnh vực ưu tiên. Phát triển các nền tảng để thúc đẩy chuyển đổi số một dễ dàng.

Chuyển đổi số nửa vời sẽ thất bại. Người dân sẽ trung thành sử dụng những dịch vụ số hoàn chỉnh, từ đầu đến cuối, không giấy tờ, thay vì những dịch vụ điện tử một phần trực tuyến, một phần lại phải “offline” để làm theo cách truyền thống. Song song với việc cung cấp dịch vụ số hoàn chỉnh, Chính phủ cũng cần ban hành chính sách khuyến khích người dân sử dụng. Chẳng hạn, dịch vụ công trực tuyến có thời gian xử lý nhanh hơn, phí, lệ phí thấp hơn dịch vụ công làm theo cách truyền thống.

Trung tâm giám sát điều hành đô thị thông minh được Viettel giới thiệu tại Diễn đàn cấp cao và Triển lãm quốc tế về công nghiệp 4.0 năm 2019. Ảnh: IEC GROUP

Không hình thành được văn hoá số sẽ thất bại. Cần hình thành văn hoá chấp nhận và thử nghiệm cái mới, tiến tới khuyến khích cái mới, cho phép làm nhanh, thử nghiệm trong phạm vi hẹp, thất bại nhanh để rút kinh nghiệm, thành công thì xem xét nhân rộng.

Một chiến lược hay chương trình quốc gia cứng nhắc sẽ thất bại. Thay vào đó, chương trình quốc gia cần có tính khung, động, mở, tạo nền móng. Các cơ quan, tổ chức căn cứ vào đó để tuyên bố chương trình chuyển đổi số của mình.

Thời cơ và vận hội dân tộc

Chuyển đổi số đặt ra nhiều thách thức như khi thay đổi, nhiều doanh nghiệp bị phá sản, mô hình kinh doanh cũ bị thay thế, những mối quan hệ mới chưa có tiền lệ phát sinh, nguy cơ thiếu hụt nhân lực trình độ cao, mất an toàn, an ninh mạng và thông tin riêng tư, thông tin cá nhân.

Nhưng chuyển đổi số mang lại cơ hội mới cho nền kinh tế, giúp tăng năng suất lao động, thoát bẫy thu nhập trung bình, thông minh hoá các ngành truyền thống như giao thông, y tế, nông nghiệp, điện lực, thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Chuyển đổi số còn là cơ hội để Chính phủ hoạt động minh bạch hơn, giảm tham nhũng, thu hẹp khoảng cách phát triển, giảm bất bình đẳng về thu nhập, đào tạo và tiếp cận dịch vụ.

Việt Nam có hơn 3.000 km đường bờ biển. Truyền thuyết khai sinh dân tộc có cha Lạc Long Quân dẫn 50 người con xuống biển, nhưng Việt Nam đã chậm bước trong việc trở thành một quốc gia biển.

Việt Nam hiện nay hội tụ nhiều yếu tố để chuyển đổi số thành công, với sự lãnh đạo của Đảng, quản lý nhà nước mang tính kiến tạo của Chính phủ, dân số trẻ, kinh tế phát triển năng động.

Cơ hội cho Việt Nam chuyển đối số thành công sẽ nằm ở những hành động cụ thể như hiện thực hoá ước mơ mỗi người dân một chiếc smartphone, mỗi hộ, gia đình một đường cáp quang; hình thành lực lượng doanh nghiệp công nghệ số đông đảo, trong đó có các doanh nghiệp lớn làm chủ công nghệ, đi ra toàn cầu; phát triển Chính phủ số.

Thế hệ chúng ta không thể bỏ lỡ thời cơ và vận hội ấy của dân tộc để đưa Việt Nam trở thành một quốc gia số thịnh vượng, ổn định, nhân văn và rộng khắp.

Với kinh nghiệm học tập và sinh sống ở nước ngoài, Kevin có cơ hội tiếp xúc và gặp gỡ rất nhiều người giỏi và các dự án thú vị, điều này giúp Kevin tự tin khởi nghiệp dù tuổi đời còn khá trẻ. Nói về lý do tại sao chọn JobHop hay dấn thân vào lĩnh vực tuyển dụng nhân sự, Kevin nhận thấy thị trường lao động Việt Nam đầy tiềm năng.

Kevin Tùng Nguyễn.

Anh chia sẻ: “Người Việt trẻ thế hệ Y và Z sôi động, năng nổ trong các dự án và hoàn toàn không thua kém bạn bè quốc tế. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất là khả năng định hướng nghề nghiệp tương lai có phần chưa chỉn chu khi đa số đều “học đi trước khi học bò”. Các bạn gần như chỉ học và thi, ra trường đi làm mới thấy không đúng và khi muốn đổi việc lại phân vân không biết nên làm gì”.

Vì thế, Kevin đã đầu tư ứng dụng công nghệ để cho ra đời JobHop với mục đích gắn kết nhu cầu tìm việc phù hợp của ứng viên với các doanh nghiệp trên thị trường. JobHop sử dụng công nghệ AI (Trí tuệ nhân tạo) giúp tự động hóa việc đánh giá chất lượng CV/ Resume, qua đó, ứng viên có thể biết được mình hợp với công việc nào hơn và từ đó đưa ra quyết định nghề nghiệp. Ứng viên cũng có thể theo dõi toàn bộ quá trình tuyển dụng trên ứng dụng tìm việc JobHop và nhận thông báo nhắc phỏng vấn, cũng như các nội dung định hướng tìm việc được cá nhân hóa từ phân tích dữ liệu lớn của công nghệ AI của JobHop. Đồng thời, JobHop cũng giúp các nhà tuyển dụng dễ dàng sàng lọc CV, tiết kiệm thời gian và công sức hơn việc sàng lọc thủ công truyền thống.

Công nghệ tuyển dụng bằng trí tuệ nhân tạo (AI) của JobHop giúp tối ưu hóa việc kết nối nhân tài phù hợp nhất với các doanh nghiệp tại Việt Nam thông qua chỉ số Match Score. Doanh nghiệp sẽ tìm được ứng viên phù hợp trong thời gian ngắn nhất với chi phí thấp hơn nhiều so với các kênh tuyển dụng truyền thống. Đơn cử như việc đọc CV ứng viên, sức người mỗi ngày chỉ đọc được cao nhất 300 - 400 CV/ngày. Trong khi đó, nếu sử dụng công nghệ AI có thể sàng lọc 50.000 CV/ngày.

Đến thời điểm hiện tại, JobHop hướng tới mục tiêu xây dựng và đào tạo đội ngũ tư vấn tinh nhuệ để nhanh chóng cung cấp dịch vụ đến hơn 15.000 doanh nghiệp đã đăng kí chờ được tư vấn công nghệ tuyển dụng thông minh AI. Năm 2018, JobHop đã gọi vốn thành công 18,8 tỷ đồng từ nhiều tổ chức khác nhau.

Kevin chia sẻ: “Thành công nhất của JobHop cho đến nay là đã “mai mối” được hơn 500.000 ứng viên và nhà tuyển dụng đến với nhau. Tôi hy vọng với công nghệ tuyển dụng bằng trí tuệ nhân tạo, JobHop sẽ “nối duyên” nhiều hơn những nhà tuyển dụng gặp được ứng viên phù hợp”.

JobHop đang trong quá trình hoàn thiện và phát triển

“Khởi nghiệp là câu chuyện không thể kể hết trong một sớm, một chiều và mỗi một doanh nghiệp sẽ có những vấn đề riêng. Với Kevin, ngày đầu thành lập JobHop cũng lắm khó khăn. Tuy nhiên, từng nhiều lần khởi nghiệp có cả thành công và thất bại đã cho Kevin những bài học không thể nào quên”, vị CEO trẻ tuổi của JobHop chia sẻ.

Kevin Tùng Nguyễn và các đối tác của JobHop.

Anh cho biết, hiện nay JobHop đang trong giai đoạn hình thành bộ máy doanh nghiệp và vẫn còn phía trước rất nhiều khó khăn cần phải chinh phục. “Nhưng thật may mắn là tôi đang sở hữu một team tuyệt vời với những người trẻ nhiệt huyết, “Work Hard, Play Hard” - Làm hết sức, chơi hết minh, đúng và đủ”.

Dung dịch rửa tay sát khuẩn tăng giá vài lần nhưng cũng không có hàng để bán, theo chia sẻ của các cửa hàng kinh doanh thiết bị y tế.

Nhu cầu tăng cao khiến cho nhiều loại nước rửa tay sát trùng cháy hàng, tăng giá. Theo ghi nhận của Zing.vn, một lọ dung dịch sát trùng Aniosgel 500 ml thường dùng trong các cơ sở y tế hiện có giá bán tới hơn 600.000 đồng trên Shopee. Sản phẩm tương tự, nếu mua vào thời điểm trước khi "cháy hàng", giá chưa đến 200.000 đồng. Những gian hàng bán sản phẩm giá cũ trên nền tảng này đều đã thông báo hết hàng.

"Đợt này khan hàng quá, bên tôi không có hàng mà bán. Đầu nguồn hàng họ cũng tăng giá, nên chúng tôi bắt buộc phải bán giá cao lên, thế mà cũng chỉ còn một ít để bán. Thường chúng tôi cung cấp hàng cho các cơ sở y tế, nhưng mấy hôm nay khách lẻ mua cũng rất nhiều", đại diện một cửa hàng chuyên kinh doanh thiết bị y tế tại Hà Nội giải thích khi Zing.vn hỏi về giá bán tăng mạnh trên sàn thương mại điện tử.

Tại các cửa hàng thuốc và thiết bị y tế, giá nước rửa tay cũng tăng lên nhiều lần so với trước. Chị Nguyễn Giang, nhân viên văn phòng tại Hà Nội cho biết ngày 30/1 đã mua một bình dung dịch rửa tay diệt khuẩn với giá 250.000 tại hàng thuốc, trong khi giá bình thường chỉ khoảng 100.000 đồng.

"Lúc họ nói giá tôi đã hơi gợn rồi nhưng vẫn phải mua. Ai dè về nhà kiểm tra lại thì họ bán đắt hơn gấp đôi ngày thường. Giá tăng cao như vậy mà còn không có để mua", chị Giang cho biết.

"Nước rửa tay giờ đa phần nhập từ Trung Quốc nên khan hàng cũng phải thôi. Tôi nghĩ sẽ còn khan hàng dài. Có một số loại nhập về từ châu Âu nhưng chắc sẽ không đủ đáp ứng nhu cầu, mà giờ loại đó giá cũng phải 200.000-300.000 một chai 200 ml rồi. Nhìn chung nhiều mặt hàng giá nhập đã gấp đôi ngay sau Tết", anh Xuân Khánh, hiện công tác trong ngành dược và kinh doanh trên sàn thương mại điện tử chia sẻ.

Nhu cầu khẩu trang y tế tăng vài trăm lần

Ngay từ trong đợt Tết âm lịch, khi Trung Quốc công bố virus corona mới lây từ người sang người, khẩu trang đã "cháy hàng" liên tục tại Trung Quốc. Mặt hàng này tiếp tục khan hiếm, giá tăng cao sau khi dịch lan rộng ra nhiều quốc gia khác.

"Riêng nhu cầu mua khẩu trang tôi nghĩ đợt vừa qua phải tăng vài trăm lần. Không chỉ khách lẻ, các công ty mua mỗi lần chục nghìn cái là bình thường, để trang bị cho nhân viên. Đó là chưa kể những người gom hàng để xuất ngược lại Trung Quốc. Giờ chỉ cần có hàng mang sang Trung Quốc là có thể bán với giá gấp 10", anh Thành Công, cựu du học sinh Trung Quốc hiện kinh doanh mặt hàng này chia sẻ với Zing.vn.

Các nhà máy sản xuất khẩu trang trên thế giới đang hoạt động hết công suất. Ảnh: NYT.

Theo chia sẻ của anh Công, nhu cầu khẩu trang đã tăng từ cuối năm 2019. Các vụ cháy rừng ở Indonesia, Australia khiến nhu cầu khẩu trang tăng mạnh, khiến các nhà máy sản xuất bị quá tải. Virus corona bùng phát đúng đợt Tết âm lịch ảnh hưởng tới tâm lý người mua càng khiến cho mặt hàng này khan hiếm. Cả loại hàng nhập khẩu chính ngạch lẫn tiểu ngạch đều không đủ cung cấp.

"Từ tháng 10 năm ngoái, hãng đã báo cho tôi là đặt hàng thì phải chờ khoảng 6 tháng. Nguồn hàng hiếm từ trước, lại đúng đợt nghỉ Tết, rồi buôn bán qua cửa khẩu khó khăn nên giá tăng mạnh. So với trước Tết chắc giá phải tăng gấp 10 lần. Tôi trước Tết có nhập một ít, nhưng mùng 1 đã bán hết sạch", anh Công nói thêm.

Theo Reuters, tại quận Cửu Long ở Hong Kong, người dân địa phương xếp hàng tới 7 giờ trước các cửa hàng tiện lợi và nhà thuốc để mua khẩu trang. Nhiều người rơi vào cảnh chờ được đến lượt thì khẩu trang đã bán hết sạch.

Ở Hàn Quốc, các nhà cung cấp khẩu trang đang tăng cường sản xuất. Nhiều nhà máy hoạt động liên tục 24/24. “Chúng tôi đang chia 2-3 ca để duy trì sản xuất liên tục, tuy nhiên công suất của chúng tôi có hạn”, lãnh đạo Kukje Pharma, một hãng sản xuất khẩu trang Hàn Quốc, cho biết.

Học sinh nhiều trường tại Hà Nội đeo khẩu trang đi học. Ảnh: Quỳnh Trang.

Công ty này nhận đặt hàng “hàng chục triệu chiếc khẩu trang” kể từ ngày 24/1. Trong khi đó, tại Trung Quốc, hàng loạt nhà máy khẩu trang hoạt động xuyên Tết Nguyên Đán, công nhân không được nghỉ lễ.

CMmask, công ty khẩu trang kiểm soát 30% thị trường Trung Quốc, nhận đơn đặt hàng 5 triệu chiếc/ngày, cao gấp 10 lần mức thông thường. Ông Hu Qinghui, Phó giám đốc CMmask, cho biết kho dự trữ 10 triệu chiếc của công ty đã cạn sạch hồi tuần trước.

"Cửa hàng tôi hiện tại cũng chỉ còn vài hộp khẩu trang, tính ra khoảng mấy trăm chiếc. Bán hết rồi cũng chưa biết bao giờ mới có hàng trở lại", đại diện cửa hàng y tế tại Hà Nội chia sẻ.