Theo chị Loan, khi còn ở TP Pleiku (Gia Lai), chị đã tự học hỏi và nghiên cứu cách trồng dâu tây qua mạng Internet. Lúc đó, chị Loan chỉ trồng 20 chậu dâu tây thử nghiệm. Sau vài tháng, dâu tây phát triển và cho quả tương đối.

"Khi thấy tôi đầu tư hàng trăm triệu đồng để thử trồng dâu tây, nhiều người can ngăn. Nhưng tôi và chồng đã tìm hiểu kỹ thuật, trồng thử nghiệm thành công dâu tây chậu, cũng như tìm đầu ra cho nông sản, nếu trồng thành công thì cứ thế mà làm", chị Loan chia sẻ.

Đến năm 2019, chị Loan quyết định khăn gói ra Bắc, lên Lạng Sơn để mua giống cây dâu Hana (Nhật Bản) đưa về trồng tại Gia Lai. Ngoài những kiến thức tự học, hướng dẫn của bên cung cấp giống, chị Loan còn tới tham quan các vườn dâu tây khác được trồng ở tỉnh mình nhằm bổ trợ thêm kiến thức hành trang cho việc khởi nghiệp.

Ban đầu, gia đình chị trồng thử dâu tây với diện tích 2.000 m2. Tuy đã có kinh nghiệm trồng dâu trong chậu tương đối hiệu quả nhưng khi trồng với số lượng lớn ngoài vườn thì, chị Loan gặp không ít khó khăn.

Dâu tây giống ở vườn chị lúc đầu chết đến 1/3 diện tích vì cây không phù hợp thời tiết nắng nóng và sâu bệnh hại. Không bỏ cuộc, chị vừa trồng thử nghiệm vừa kiên trì học hỏi cách chăm sóc cây dâu tây qua các chủ vườn dâu khác.

Sau đó, chị đã mạnh dạn đầu tư nhà lồng, hệ thống tưới phun sương để đảm bảo dâu luôn có được nhiệt độ thích hợp để sinh trưởng. Bên cạnh đó, chị còn mua dung dịch thảo mộc tự nhiên về sử dụng để tránh sâu bệnh cho cây.  

"Dâu tây hợp với khí hậu lạnh và khô, khác hẳn với khí hậu của Gia Lai. Tuy nhiên sau nhiều lần trồng thử nghiệm, tôi đã tích lũy được kỹ thuật chăm sóc. Ban đầu, khi cây phát triển về thân lá, cần tăng phân đạm lên. Còn khi cây ra hoa thì điều chỉnh chế độ chăm sóc, tăng phân lân. Khi ra quả thì hàm lượng Kali cần cao hơn một chút, cân đối thành phần đa lượng. Bên cạnh đó, tôi đã cung cấp lượng nước nhiều hơn so với trước", chị Loan cho biết.

Sau nhiều tháng trồng, vườn dâu tây của chị đã phát triển đẹp và cho trái đều. Chị Loan tiếp tục mở rộng diện tích lên 8.000 m2. Chị cho biết, dâu tại vườn được chăm sóc theo hướng hữu cơ. Để cây sinh trưởng tốt, chị thường dùng dung dịch thảo mộc tự nhiên để bón cho cây và bón thêm phân hữu cơ 6 lần/tháng.

Quy trình chăm bón dâu đều được thực hiện bằng phương pháp thủ công, từ khâu nhổ cỏ cho đến chăm sóc, cắt tỉa lá và thu hoạch. Hệ thống nước tưới được đầu tư bán tự động, thuận tiện cho việc trồng, chăm sóc cây cũng như an toàn cho hoạt động trải nghiệm của du khách. 

Hiện tại, mỗi ngày chị Loan xuất bán từ 20-30 kg dâu tây Nhật ngọt với giá thành 200.000-400.000 đồng/kg (tùy vào kích cỡ quả). Khi đến với khu vườn của chị Loan, khách hàng sẽ lựa hái những quả ưng ý rồi đem đi cân, tính tiền số dâu tự tay thu hoạch đó.

Phần lớn khách hàng của chị Loan là những cửa hàng rau sạch ở trong tỉnh. Ngoài ra, chị còn bán cho những khách hàng thân quen trong và ngoài tỉnh. Giống dâu Nhật ngọt này chỉ thu hoạch từ tháng 12 năm trước đến tháng 4 năm sau.

Không chỉ bán quả, chị Loan còn ươm giống dâu để bán. Cứ mỗi năm vào vụ trồng dâu tây, chị xuất bán hàng nghìn cây. Tùy loại cây sẽ có giá khác nhau, cây lớn, bắt đầu cho trái là 25.000-30.000 đồng/cây. Theo đó, mỗi năm vườn dâu của chị thu về hơn 200 triệu đồng.

Đặc biệt, chị Loan thường xuyên đăng thông tin vườn dâu lên các trang mạng xã hội. Từ đó, lượng khách tới tham quan, hái mua ngày càng đông. Trung bình một ngày bình thường, vườn dâu đón từ 30-50 lượt khách tham quan.

Riêng trong dịp Tết, chị Loan phải đón tiếp hàng nghìn du khách tới trải nghiệm và check in vườn dâu. Cứ như vậy, mỗi dịp Tết, chị lãi gần trăm triệu đồng từ tiền dâu khách mua về.

Chuẩn bị đón khách dịp Tết nguyên đán năm nay, chị Loan đang tất bật thuê 3 nhân công tại địa phương để chăm sóc, tỉa lá, thu hái và tạo cảnh quan du lịch cho khu vườn. Nhằm tạo ra một khu du lịch trải nghiệm tốt nhất.  Hứa hẹn sẽ là điểm tham quan, thu hút nhiều lượt khách tìm kiếm, ghé thăm vào dịp xuân 2022.

Cha ông là Nguyễn Văn Vượng làm công chức Sở kho bạc Hà Nội những năm đầu thế kỷ 20. Cụ Vượng có 3 bà vợ và 11 người con.

Mẹ GS Huyên tên là Phạm Thị Tý (SN 1876) quê gốc Hải Dương nhưng các cụ trong họ lên kinh thành Thăng Long lập nghiệp từ sớm.

Cụ bà Phạm Thị Tý được cho là người có nhiều ảnh hưởng lớn đến lối sống, suy nghĩ và nhân cách của GS Nguyễn Văn Huyên sau này.

GS Huyên từng viết hồi ký: "Mẹ tôi là con gia đình làm nghề thầy thuốc ở Hà Nội, có anh cả đỗ cử nhân, làm tri huyện; Bản thân mẹ ham học hỏi, ghét mê tín, luôn cầu tiến, không thích cãi cọ với ai bao giờ. Mẹ góa chồng sớm, cần cù sớm khuya làm ăn, thờ chồng nuôi con".

PGS-TS Nguyễn Văn Huy (SN 1945 - nguyên Giám đốc Bảo tàng dân tộc học Việt Nam), con trai út GS Nguyễn Văn Huyên, chia sẻ, năm 1912 cụ Nguyễn Văn Vượng qua đời, cụ bà Tý vẫn còn trẻ đã tần tảo nuôi dạy 15 người con và cháu chồng ăn học bằng công việc cắt may quần áo. Khi đó GS Nguyễn Văn Huyên mới lên 7 tuổi.

"Thím tôi kể, thời điểm kiếm được tiền, bà nội lo liệu tậu nhà cho con riêng của chồng trước sau đó mới lo đến con ruột mình. Bà sống nhân hậu, không ai chê trách bà được điều gì. Đến khi con chồng chẳng may mất sớm, bà tiếp tục nuôi các cháu", PGS-TS Nguyễn Văn Huy nói.

Cụ bà Phạm Thị Tý (1876 - 1949), người mẹ giỏi giang của cố GS Nguyễn Văn Huyên.

PGS Huy bồi hồi nhớ lại: "Các bác trong nhà tôi còn kể, thời kỳ Pháp thuộc, phố Thuốc Bắc còn là những mái nhà lụp xụp, hàng ngày bà nội tôi khoác tay nải quần áo cũ ra chợ bán. Dần dần bà mở được cửa tiệm.

Bà nội tôi nhanh nhẹn, tháo vát đến mức bà hay vào trong thành (di tích hoàng thành Thăng Long ngày nay), mua những bộ quần áo cũ nhưng còn lành lặn của lính tây, mang về gia công lại thành quần áo mới, phù hợp với dáng người Việt Nam rồi bán.

Quần áo bà may ra luôn đáp ứng được thị hiếu người dùng nên lúc nào cũng đắt khách. Từ những số tiền ít ỏi, bà tích lũy mua nhà cửa, đất đai. Nhờ vậy, bà có kinh tế duy trì gia đình, đảm bảo không con nào bị thất học. Bà vẫn dạy các con, phải coi sự học là kim chỉ nam, rèn dũa bản thân".

Giọng xúc động, PGS Huy cho biết thêm, mặc dù bà nội mình không biết chữ nhưng có tư chất thông minh đặc biệt, thuộc nhiều thơ ca, hò vè. Chỉ cần nghe qua một lần bà có thể thuộc làu.

Lúc rảnh rỗi, cụ bà Tý thường ngâm thơ, dạy cho các con, nhờ vậy các con bà đều có đời sống tinh thần khá phong phù. Đặc biệt, tư tưởng của bà rất tiến bộ và thức thời.

Ban đầu cụ cho GS Huyên học chữ Nho để nối nghiệp thầy thuốc nhưng sau thấy chữ Nho ngày một lụi tàn, ít người sử dụng, cụ chuyển con qua học chữ Quốc ngữ và tiếng Pháp. Không riêng gì GS Huyên, những người con khác, cụ Tý đều cho theo học tại các trường của Pháp.

Trong đó có cô con gái cả Nguyễn Thị Mão (SN 1903 - 1992) phu nhân Phó Thủ tướng Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Phan Kế Toại sau này.

Bà Nguyễn Thị Mão tốt nghiệp trường Cao đẳng Đông Dương và trở thành giáo viên dạy toán. Người chị cả đã cùng mẹ dành dụm tiền cho hai em trai là GS Nguyễn Văn Huyên và Nguyễn Văn Hưởng sang Pháp du học.

Trước khi các con lên đường, cụ Tý đã làm bài thơ: “Khăng khăng ghi lấy một lòng/ Sang Âu, sang Mỹ học tòng nghề hay/ Muốn khôn thì phải tìm thầy” để nhắc nhở các con chăm chỉ tu nghiệp, làm rạng danh dòng họ.

"Với một gia đình giàu có, việc cho con sang nước ngoài du học là chuyện bình thường. Thế nhưng với một gia đình đông con, mọi gánh nặng kinh tế đều dồn lên đôi vai người vợ góa thì điều cho các con du học ít ai dám nghĩ đến.

Vậy mà bà nội tôi đã thực hiện điều đó, hi vọng gây dựng nên một nền tảng học vấn cho thế hệ con cháu mai sau của dòng họ Nguyễn",  PGS Huy nói.

Bằng tình thương yêu vô bờ bến với các con và tư tưởng tiến bộ bà Phạm Thị Tý đã hun đúc, truyền cho các con ngọn lửa đam mê, ham học hỏi.

“Sinh thời, bác Mão hay nói chuyện, ngày nhỏ bố tôi học giỏi. Năm nào cũng có giấy mời phụ huynh đến dự lễ phát phần thưởng của thành phố ở Nhà hát lớn.

Bà nội tôi không đến được, vì vậy khi về nhà bao giờ cha tôi cũng mang phần thưởng đến đưa mẹ để báo cáo thành tích”, cháu nội cụ Tý kể.

Nhắc đến hành trình sang Pháp, em trai GS Nguyễn Văn Huyên đã viết trong hồi ký: "Hôm hai anh em lên đường là lúc đê bị vỡ phải đi thuyền sang Gia Lâm, phải chờ mấy tiếng để mua vé đi tàu hỏa xuống Hải Phòng rồi lên tàu Ayalerido đi Pháp.

Trong thời gian đợi tàu, hai anh em ghé qua nhà người bác họ là chủ hiệu ảnh Phúc Lai. Bác thuộc chi 2 dòng họ Nguyễn Lai Xá".

Theo đó, anh em GS Huyên qua Pháp không phải bằng tàu khách mà là tàu chở hàng hóa. Chiếc tàu này cập bến ở nhiều cảng biển của các nước.

Bởi vậy, hai anh em ông được thăm thú nhiều nơi, trải dài từ Việt Nam sang Pháp. Ngày 2/12/1926 họ đặt chân lên nước Pháp. Hai anh em sống kham khổ, chi tiêu dè sẻn từng đồng tiền chị gái và mẹ gửi sang.

“Sự khó khăn thiếu thốn khi đó từng được bố tôi kể lại rằng, ngày đầu mới sang Pháp, hai anh em không có áo dạ mặc mùa đông, chống chọi với cái rét chỉ bằng chiếc áo gió khoác ngoài. Mãi sau này bà nội mới gửi sang cho mỗi con một chiếc áo bông” - ông Huy nhớ lại.

Ở nước ngoài, sau khi tốt nghiệp tú tài, để có tiền ăn học lên cao hơn, từ năm 1932-1935, GS Nguyễn Văn Huyên vừa đi học vừa giảng dạy tại Trường đại học Ngôn ngữ Phương Đông.

Anh em GS Nguyễn Văn Huyên tham gia một hoạt động với người dân bản địa.

Tuy học tập trong hoàn cảnh thiếu thốn trăm bề nhưng GS Huyên vẫn luôn giữ tinh thần lạc quan và cầu tiến. Những dịp nghè, nghỉ lễ, cuối tuần ông cùng bạn bè về các vùng quê của Pháp du ngoạn hay khám phá Châu Âu và Bắc Phi.

Đó không đơn giản là chuyến đi chơi mà là hành trình học hỏi, nghiên cứu nền văn minh thế giới của chàng thanh niên trẻ.

Dịp nghỉ hè GS Nguyễn Văn Huyên và người bạn thân Nguyễn Mạnh Tường hay về các vùng nông thôn tìm hiểu cuộc sống người dân.

Những chuyến đi đó đã mang lại cho GS Huyên những kiến thức sâu rộng về văn hóa và con người nơi mình đặt chân tới.

9 năm học ở Pháp, GS Nguyễn Văn Huyên đã đỗ cử nhân văn chương (1929), đỗ cử nhân luật học (1931). Ngày 17/2/1934, ông bảo vệ xuất sắc luận án tiến sĩ tại Trường đại học Tổng hợp Xoóc-bon (Paris).

Lần đầu tiên trong lịch sử của trường có một sinh viên Việt Nam bảo vệ xuất sắc luận án tiến sĩ văn khoa.

Năm 1935 trở về nước, GS Huyên nhiều lần được chính quyền thực dân mời ra làm quan với đãi ngộ, bổng lộc tốt nhưng ông đều khước từ mà lựa chọn trở thành giáo sư Sử - Địa trường Trung học Bảo hộ, tức trường Bưởi (nay là trường Chu Văn An, Hà Nội) cùng với nhiều nhà giáo như Nguyễn Mạnh Tường (tiến sĩ Văn chương và Luật), Hoàng Xuân Hãn (thạc sĩ Toán), Nguyễn Xiển (kỹ sư), Ngụy Như Kon Tum (thạc sĩ Lý-Hóa).

Đây được xem một thế hệ những nhân vật nổi tiếng được đào tạo ở Pháp.  Các ông không chỉ truyền đạt kiến thức mà truyền cả niềm đam mê khoa học, niềm tự hào dân tộc, tinh thần yêu nước cho các thế hệ học sinh trường Bưởi. 

Tuy nhiên giảng dạy một thời gian, GS Huyên nhận thấy giáo viên người bản xứ không được đối xử bình đẳng nên ông xin nghỉ, chuyển sang nghiên cứu với tư cách là biệt phái viên ở trường Viễn Đông Bác Cổ vào năm 1938.

Kể từ đó, GS Nguyễn Văn Huyên cùng gia đình mình dần rời bỏ cuộc sống đầy đủ dưới chế độ thực dân phong kiến để đi kháng chiến rồi trở thành Bộ trưởng có nhiều đóng góp cho nền giáo dục nước nhà.

Sau này, người mẹ của Bộ trưởng Nguyễn Văn Huyên được Bác Hồ trân trọng gọi là Bá Mẫu. Năm 1949, cụ bà qua đời, Bác Hồ đã gửi thư cho gia đình: “Tôi rất buồn được tin Bá Mẫu qua đời. Nhân danh tôi và nhân danh Chính phủ, tôi kính gửi lời chia buồn với cụ và ông cùng quý quyến”.

* Ảnh trong bài do gia đình cung cấp.

Chủ hãng xe nức tiếng Hà thành tiết lộ về đám cưới đặc biệt

Đến tuổi lập gia đình, ông Tuất được mai mối, kết hôn với cô gái cùng phố. Ngày cưới, nhà gái chuẩn bị rất nhiều nữ trang, vàng bạc làm của hồi môn cho cô dâu.

Bà Hoa (56 tuổi, ngụ huyện Thạnh Phú, Bến Tre) trình bày trong đơn ly hôn rằng: Năm 1984, bà với ông Tâm (55 tuổi) quen biết nhau rồi sống với nhau như vợ chồng. Từ khi về chung mái nhà, hai ông bà sống với nhau rất hạnh phúc.

Từng sống hạnh phúc

Nhưng khoảng năm 1990 thì tính tình ông Tâm bắt đầu khó chịu. Hở ra cái gì ông cũng đều nói này nọ, khó khăn với bà. Do không chịu nổi sự thất thường của ông nên bà mới bỏ đi theo người đàn ông khác…

Nhưng vài tháng thì bà quay về với ông và mang theo cái thai với người đàn ông mà bà đã đi theo. Mặc dù biết rõ việc làm của bà nhưng ông vẫn tha thứ và vui vẻ nhận đứa con riêng của bà làm con chung trong nhà. Từ đó ông vẫn luôn thương yêu, chăm sóc đứa con này như con ruột của mình.

Nhưng hai người đoàn tụ, hạnh phúc được một thời gian thì lại mâu thuẫn do ông Tâm nổi tính ghen. Hàng ngày ông hay nhắc lại chuyện cũ để gây áp lực tinh thần, thậm chí có lần còn đánh bà Hoa. Vì thế, từ năm 2009 hai ông bà sống ly thân, không còn qua lại hay quan tâm, chăm sóc nhau nữa.

Gần đây bà Hoa cảm thấy không còn thiết tha gì tình cảm vợ chồng với ông Tâm nên bà làm đơn yêu cầu tòa xử cho ly hôn. TAND huyện Thạnh Phú đã thụ lý giải quyết vụ án.

Theo bà Hoa, hiện con riêng của bà đã trưởng thành nên không yêu cầu ông cấp dưỡng. Tài sản giữa hai người gồm một chiếc xe máy, hai con bò, hai thửa đất và một căn nhà nằm trên đất cùng một số đồ đạc, vật dụng trong nhà. Bà Hoa yêu cầu được chia đôi số tài sản này.

Tuy nhiên, trong quá trình tòa giải quyết, giữa bà với ông thỏa thuận được với nhau số tài sản chung nên bà rút yêu cầu về chia tài sản chung. Bà chỉ yêu cầu tòa ghi nhận ông Tâm giao trả cho bà 70 triệu đồng tiền chênh lệch về tài sản chung trong thời hạn một năm. Về nợ ngân hàng 80 triệu đồng, ông cũng đã trả xong nên bà rút yêu cầu giải quyết.

Sống ly thân hơn 6 năm

Trình bày tại phiên tòa sơ thẩm, ông Tâm cho rằng vợ chồng cưới nhau tuy không đăng ký kết hôn nhưng sống rất đầm ấm. Lý do ông bà mất hạnh phúc là thập niên 1990, lúc kinh tế gia đình gặp khó khăn thì bà Hoa bỏ theo người đàn ông khác.

Một thời gian ngắn sau, bà quay về mang theo cái thai trong bụng nhưng nghĩ tình nghĩa vợ chồng nên ông tha thứ để vợ chồng cùng nuôi đứa con. Ông cho rằng lúc nào cũng xem đứa con bà mang về như con ruột của mình.

Nhưng sau đó bà không còn nghĩ đến ông nữa, bà đi đâu, làm gì cũng không hề nói với ông. Buổi tối khi về nhà, bà khóa cửa phòng, không cho ông vào ngủ chung. Chính vì thế tình cảm vợ chồng ngày càng rạn nứt, không cứu vãn được. Cũng từ đó hai vợ chồng bắt đầu sống ly thân, tính đến khi ra tòa là hơn 6 năm trời.

Trước yêu cầu ly hôn của bà Hoa, ông Tâm cho biết mình đồng ý vì sau nhiều năm không còn chung sống với nhau thì tình cảm vợ chồng đã phai nhạt. Về tài sản chung và khoản nợ ngân hàng, giữa ông và bà đã giải quyết xong như bà đã trình bày, ông không ý kiến.

TAND huyện Thạnh Phú nhận định hôn nhân giữa hai bên được xác lập vào năm 1984, trước ngày 3/1/1987 nên được xem là hôn nhân thực tế, được pháp luật bảo vệ và thừa nhận. Tuy nhiên, sau nhiều lần hòa giải không thành, tòa đã đưa vụ án ra xét xử.

Tại tòa, bà Hoa yêu cầu được ly hôn và ông Tâm cũng đồng ý vì cả hai đều nhận thấy không thể cải thiện được tình cảm vợ chồng. Điều đó chứng tỏ hôn nhân giữa hai người đã đến mức trầm trọng, mục đích hôn nhân không đạt được, đời sống chung không thể kéo dài nên ly hôn là biện pháp tốt nhất cho cả hai. Vì vậy, HĐXX quyết định chấp nhận yêu cầu ly hôn.

Về tài sản chung và nợ chung, quá trình giải quyết, giữa hai ông bà đã thỏa thuận xong, bà Hoa cũng rút yêu cầu nên tòa ghi nhận sự thỏa thuận này là phù hợp với pháp luật.

* Tên nhân vật đã được thay đổi.

'Hoặc anh lấy thêm vợ, hoặc là mình ly hôn, em chọn đi!'

Sau bốn năm hôn nhân, điều cuối cùng tôi nhận được từ chồng là đề nghị vô cùng cay đắng ấy. Hoặc là nhắm mắt để chồng có thêm cô vợ nữa, hoặc là thẳng tay ký một chứ ký để kết thúc tất cả ngay bây giờ.