Nam sinh được đặt nội khí quản và an thần thở máy chủ động bảo vệ đường thở khỏi sự chèn ép của khối máu tụ lớn. Đồng thời, bệnh nhân được đẩy thẳng lên phòng can thiệp mạch xử lý chỗ thủng động mạch đốt sống bằng phương pháp can thiệp nội mạch. 

Tiến sĩ, bác sĩ Tạ Vương Khoa, Phó chủ nhiệm khoa Nội thần kinh, trưởng ê-kíp can thiệp, cho biết động mạch đốt sống nếu xảy ra biến cố sẽ có nguy cơ đe dọa tính mạng do nguồn cung cấp máu lên thân não bị gián đoạn.

Chấn thương động mạch đốt sống là dạng sang thương hiếm gặp bởi ở đoạn cổ (trừ đoạn V1), động mạch được bao bọc bởi mỏm ngang các đốt sống cổ là các cấu trúc xương cứng trong khi ở đoạn trong sọ, hộp sọ là cấu trúc vững chãi che chắn cho động mạch.

Tại Mỹ, thống kê của Ngân hàng Dữ liệu Chấn thương Quốc gia trong 2 năm 2016-2017 cho thấy chấn thương động mạch đốt sống chỉ chiếm tỉ lệ không đến 1%. Đáng lưu ý chỉ 9% trong số này là thủng động mạch do vết thương xuyên thấu (bởi dao, kéo, mảnh thuỷ tinh, hoả khí…) như trường hợp nam sinh trên đây.

"Đây là trường hợp hiếm gặp. Chúng tôi chưa gặp tình huống tương tự, y văn trong nước hầu như chưa tìm thấy tư liệu", bác sĩ Khoa cho biết. 

Cũng theo bác sĩ Khoa, phẫu thuật xử lý động mạch đốt sống đang chảy máu được xem là một trong những loại phẫu thuật phức tạp và thử thách nhất, kể cả với người giàu kinh nghiệm, đặc biệt khi vị trí thủng ở cao như trường hợp này.

Quá trình bóc tách nhiều cấu trúc giải phẫu học quan trọng về mạch máu, thần kinh, cơ ở vùng cổ, cắt mỏm ngang các đốt sống cổ luôn tiềm ẩn rủi ro xảy ra các tai biến nghiêm trọng, thậm chí đe doạ tính mạng, trong và sau phẫu thuật.

Trong khi đó, can thiệp nội mạch qua da luồn dụng cụ trong lòng mạch máu đến vị trí động mạch đốt sống bị thủng, xử lý chỗ thủng bằng các vật liệu phù hợp (coil, bóng, keo, stent…) là kỹ thuật có nhiều ưu điểm so với phẫu thuật. 

Sau khi được can thiệp xử lý thành công động mạch đốt sống bị thủng, bệnh nhân tiếp tục được các bác sĩ nhiều chuyên khoa theo dõi, thám sát kỹ lưỡng, xử lý hiệu quả các chấn thương kết hợp (vết thương da, cơ, mạch máu nhỏ vùng cổ, gãy mỏm ngang đốt sống cổ C2, sang chấn tâm lý…).

Vài giờ đồng hồ sau can thiệp, bệnh nhân được giải mê và rút ống nội khí quản. Sau 1 tuần điều trị, bệnh nhân hồi phục hoàn toàn và xuất viện.

Nam sinh được giáo viên và bạn học băng bó tạm thời trước khi đưa vào Bệnh viện Quân y 175 (TP.HCM) ngày 11/12. Tiếp nhận nạn nhân, bệnh viện lập tức kích hoạt quy trình báo động đỏ, bác sĩ nhiều chuyên khoa nhanh chóng có mặt, thám sát vết thương và nhận định bệnh nhân bị thủng mạch máu lớn vùng cổ, tiếp tục chảy máu, tiên lượng nguy kịch.

Kết quả cận lâm sàng, thăm khám cho thấy bệnh nhân bị thủng động mạch đốt sống, gãy mỏm ngang đốt sống cổ bên phải có mảnh rời...

Nam sinh được đặt nội khí quản và an thần thở máy chủ động bảo vệ đường thở khỏi sự chèn ép của khối máu tụ lớn. Đồng thời, bệnh nhân được đẩy thẳng lên phòng can thiệp mạch xử lý chỗ thủng động mạch đốt sống bằng phương pháp can thiệp nội mạch. 

Tiến sĩ, bác sĩ Tạ Vương Khoa, Phó chủ nhiệm khoa Nội thần kinh, trưởng ê-kíp can thiệp, cho biết động mạch đốt sống nếu xảy ra biến cố sẽ có nguy cơ đe dọa tính mạng do nguồn cung cấp máu lên thân não bị gián đoạn.

Chấn thương động mạch đốt sống là dạng sang thương hiếm gặp bởi ở đoạn cổ (trừ đoạn V1), động mạch được bao bọc bởi mỏm ngang các đốt sống cổ là các cấu trúc xương cứng trong khi ở đoạn trong sọ, hộp sọ là cấu trúc vững chãi che chắn cho động mạch.

Tại Mỹ, thống kê của Ngân hàng Dữ liệu Chấn thương Quốc gia trong 2 năm 2016-2017 cho thấy chấn thương động mạch đốt sống chỉ chiếm tỉ lệ không đến 1%. Đáng lưu ý chỉ 9% trong số này là thủng động mạch do vết thương xuyên thấu (bởi dao, kéo, mảnh thuỷ tinh, hoả khí…) như trường hợp nam sinh trên đây.

"Đây là trường hợp hiếm gặp. Chúng tôi chưa gặp tình huống tương tự, y văn trong nước hầu như chưa tìm thấy tư liệu", bác sĩ Khoa cho biết. 

Cũng theo bác sĩ Khoa, phẫu thuật xử lý động mạch đốt sống đang chảy máu được xem là một trong những loại phẫu thuật phức tạp và thử thách nhất, kể cả với người giàu kinh nghiệm, đặc biệt khi vị trí thủng ở cao như trường hợp này.

Quá trình bóc tách nhiều cấu trúc giải phẫu học quan trọng về mạch máu, thần kinh, cơ ở vùng cổ, cắt mỏm ngang các đốt sống cổ luôn tiềm ẩn rủi ro xảy ra các tai biến nghiêm trọng, thậm chí đe doạ tính mạng, trong và sau phẫu thuật.

Trong khi đó, can thiệp nội mạch qua da luồn dụng cụ trong lòng mạch máu đến vị trí động mạch đốt sống bị thủng, xử lý chỗ thủng bằng các vật liệu phù hợp (coil, bóng, keo, stent…) là kỹ thuật có nhiều ưu điểm so với phẫu thuật. 

Sau khi được can thiệp xử lý thành công động mạch đốt sống bị thủng, bệnh nhân tiếp tục được các bác sĩ nhiều chuyên khoa theo dõi, thám sát kỹ lưỡng, xử lý hiệu quả các chấn thương kết hợp (vết thương da, cơ, mạch máu nhỏ vùng cổ, gãy mỏm ngang đốt sống cổ C2, sang chấn tâm lý…).

Vài giờ đồng hồ sau can thiệp, bệnh nhân được giải mê và rút ống nội khí quản. Sau 1 tuần điều trị, bệnh nhân hồi phục hoàn toàn và xuất viện.

Ở một số thời điểm trong năm 2023-2024, tàu câu mực của các xã Tam Giang, Tam Quang và Tam Hải (huyện Núi Thành); xã Bình Minh (huyện Thăng Bình), mất tín hiệu giám sát hành trình khi hoạt động vùng khơi giáp ranh với vùng biển các nước láng giềng.

Để chấn chỉnh tình trạng này, ngành chức năng tỉnh Quảng Nam tổ chức nhiều buổi làm việc, mời người nhà chủ tàu, thuyền trưởng các tàu nói trên để thông báo tình hình, phổ biến quy định pháp luật, chế tài xử lý vi phạm, yêu cầu người nhà nhanh chóng kêu gọi, động viên thuyền trưởng mở lại máy giám sát hành trình…

Ngày 24/9, UBND tỉnh Quảng Nam ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với tàu cá QNa 91… với số tiền 135 triệu đồng về hành vi sử dụng tàu cá vượt qua vùng được phép khai thác thủy sản trên biển mà không có văn bản chấp thuận.

Từ đầu năm đến nay, ngành chức năng tỉnh Quảng Nam phối hợp kiểm tra, xử lý trên 145 vụ về khai thác IUU; xử phạt vi phạm hành chính 100 vụ vi phạm khai thác IUU với tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính trên 2,1 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là vi phạm quy định về thiết bị thông tin liên lạc, thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá (61/99 vụ).

Tính đến ngày 30/9, tỉnh Quảng Nam còn 724 tàu cá "3 không" (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép); trong đó, huyện Núi Thành nhiều nhất với 515 tàu.

Theo UBND tỉnh Quảng Nam, nguyên nhân còn một số tàu cá chưa được cấp phép do đã thực hiện mua bán nhưng không làm thủ tục sang tên đổi chủ; chủ tàu tự ý thay máy, cải hoán tàu nên không đủ điều kiện đăng kiểm;

Tàu cá đã bị hỏng không thể hoạt động, chìm, xả bản nhưng chủ tàu không làm thủ tục xóa đăng ký theo đúng quy định; tàu cá đậu ở các bãi ngang, khi đi khai thác thủy sản không qua trạm kiểm soát của biên phòng nên người dân không chủ động thực hiện thủ tục cấp phép lại;

Còn một số tàu cá hoạt động vùng lộng, vùng khơi do chưa đủ các điều kiện cấp phép nên chưa thực hiện các thủ tục để cấp lại giấy phép.

Về lý do tàu cá "3 không" còn nhiều, lãnh đạo tỉnh Quảng Nam cho rằng do phát sinh mới tàu cá dưới 12m; nhiều ngư dân đã được địa phương hướng dẫn, thực hiện các thủ tục hồ sơ, chỉ chờ nộp lên hành chính công để được cấp phép nhưng ngư dân không chủ động thực hiện;

Tỉ lệ sản lượng hải sản khai thác được giám sát qua cảng còn thấp so với tổng sản lượng hải sản khai thác trên toàn tỉnh; nhóm tàu chụp mực, câu mực khơi có khả năng vi phạm vùng biển nước ngoài, nguy cơ cao bị cơ quan chức năng nước sở tại bắt giữ, xử lý.

Ngoài ra, theo lãnh đạo tỉnh Quảng Nam, tình trạng một số tàu làm nghề lưới chụp mực, lưới vây, câu… không mở máy giám sát hành trình để khai thác hải sản bất hợp pháp tại vùng lộng, vùng bờ còn diễn ra phổ biến.

Ngày 7/10, ông Hồ Quang Bửu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam - đã ký báo cáo kết quả về công tác chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU) trên địa bàn tỉnh này, từ năm 2023 đến ngày 30/9.

Theo báo cáo, từ năm 2023 đến nay, tỉnh Quảng Nam không có tàu cá vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt và bị xử lý. Tuy nhiên, tàu cá của tỉnh này vẫn tiềm ẩn nguy cơ vi phạm vùng biển nước ngoài và bị bắt rất cao.

Ở một số thời điểm trong năm 2023-2024, tàu câu mực của các xã Tam Giang, Tam Quang và Tam Hải (huyện Núi Thành); xã Bình Minh (huyện Thăng Bình), mất tín hiệu giám sát hành trình khi hoạt động vùng khơi giáp ranh với vùng biển các nước láng giềng.

Để chấn chỉnh tình trạng này, ngành chức năng tỉnh Quảng Nam tổ chức nhiều buổi làm việc, mời người nhà chủ tàu, thuyền trưởng các tàu nói trên để thông báo tình hình, phổ biến quy định pháp luật, chế tài xử lý vi phạm, yêu cầu người nhà nhanh chóng kêu gọi, động viên thuyền trưởng mở lại máy giám sát hành trình…

Ngày 24/9, UBND tỉnh Quảng Nam ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với tàu cá QNa 91… với số tiền 135 triệu đồng về hành vi sử dụng tàu cá vượt qua vùng được phép khai thác thủy sản trên biển mà không có văn bản chấp thuận.

Từ đầu năm đến nay, ngành chức năng tỉnh Quảng Nam phối hợp kiểm tra, xử lý trên 145 vụ về khai thác IUU; xử phạt vi phạm hành chính 100 vụ vi phạm khai thác IUU với tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính trên 2,1 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là vi phạm quy định về thiết bị thông tin liên lạc, thiết bị giám sát hành trình trên tàu cá (61/99 vụ).

Tính đến ngày 30/9, tỉnh Quảng Nam còn 724 tàu cá "3 không" (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép); trong đó, huyện Núi Thành nhiều nhất với 515 tàu.

Theo UBND tỉnh Quảng Nam, nguyên nhân còn một số tàu cá chưa được cấp phép do đã thực hiện mua bán nhưng không làm thủ tục sang tên đổi chủ; chủ tàu tự ý thay máy, cải hoán tàu nên không đủ điều kiện đăng kiểm;

Tàu cá đã bị hỏng không thể hoạt động, chìm, xả bản nhưng chủ tàu không làm thủ tục xóa đăng ký theo đúng quy định; tàu cá đậu ở các bãi ngang, khi đi khai thác thủy sản không qua trạm kiểm soát của biên phòng nên người dân không chủ động thực hiện thủ tục cấp phép lại;

Còn một số tàu cá hoạt động vùng lộng, vùng khơi do chưa đủ các điều kiện cấp phép nên chưa thực hiện các thủ tục để cấp lại giấy phép.

Về lý do tàu cá "3 không" còn nhiều, lãnh đạo tỉnh Quảng Nam cho rằng do phát sinh mới tàu cá dưới 12m; nhiều ngư dân đã được địa phương hướng dẫn, thực hiện các thủ tục hồ sơ, chỉ chờ nộp lên hành chính công để được cấp phép nhưng ngư dân không chủ động thực hiện;

Tỉ lệ sản lượng hải sản khai thác được giám sát qua cảng còn thấp so với tổng sản lượng hải sản khai thác trên toàn tỉnh; nhóm tàu chụp mực, câu mực khơi có khả năng vi phạm vùng biển nước ngoài, nguy cơ cao bị cơ quan chức năng nước sở tại bắt giữ, xử lý.

Ngoài ra, theo lãnh đạo tỉnh Quảng Nam, tình trạng một số tàu làm nghề lưới chụp mực, lưới vây, câu… không mở máy giám sát hành trình để khai thác hải sản bất hợp pháp tại vùng lộng, vùng bờ còn diễn ra phổ biến.

Tại Bệnh viện Răng Hàm Mặt trung ương, các bác sĩ thường xuyên tiếp nhận các ca biến chứng sau khi làm răng thẩm mỹ. Theo PGS.TS Trần Cao Bính, Giám đốc Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương, hiện nay, dịch vụ làm răng sứ thẩm mỹ tràn lan, thậm chí các phòng khám răng bình thường chỉ lấy cao răng, nhổ răng cũng tư vấn làm răng thẩm mỹ cho khách. Tuy nhiên, quá trình làm răng thẩm mỹ cũng rất khắt khe, đòi hỏi đúng đối tượng và yêu cầu bác sĩ có tay nghề.

Theo bác sĩ Nguyễn Văn Hòa, Hiệp hội Răng Hàm Mặt Việt Nam, không phải ai cũng có chỉ định làm thẩm mỹ răng. Đặc biệt, những trường hợp răng yếu không được phép thực hiện. Bởi việc mài răng sẽ dẫn đến ê buốt, một số phải điều trị tủy. Bên cạnh đó, việc chỉ định làm răng thẩm mỹ không đúng có thể dẫn đến viêm nha chu kéo dài, thời gian điều trị lâu tốn kém, ảnh hưởng đến tủy răng.

Tiến sĩ, bác sĩ Chu Quỳnh Hương, Trưởng khoa Phục hình Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương, cho biết hiện nay, nhu cầu làm đẹp răng, bọc sứ là chính đáng. Tuy nhiên, người dân cũng hết sức cẩn trọng, tham khảo, tìm hiểu kỹ trước khi quyết định làm đẹp để có được hàm răng tốt, đẹp và tránh biến chứng. 

Ví dụ, đối với răng bị nhiễm tetraxicline, men có ánh xám, việc dán sứ thuỷ tinh sẽ làm lộ ánh màu xỉn ra ngoài. Theo bác sĩ Hương, trường hợp này cần được sử dụng phương pháp dán sứ bằng vật liệu cản được màu xám, giúp khắc phục được tình trạng xỉn màu của răng do bị nhiễm tetraxicline.

Trước tình trạng dịch vụ thẩm mỹ răng ngày càng nở rộ, các bác sĩ khuyến cáo khi muốn làm răng thẩm mỹ, người dân nên tìm hiểu rủi ro có thể xảy ra, chọn cơ sở uy tín, bác sĩ có chuyên môn… Sau khi bọc răng sứ, cần lưu ý thăm khám định kỳ, sàng lọc nguy cơ từ 6 tháng đến 1 năm/lần đề phòng ngừa biến chứng.

Chị N.T.M (33 tuổi, trú tại Hai Bà Trưng, Hà Nội) chi 108 triệu đồng trồng răng sứ thẩm mỹ. Tuy nhiên, sau khi làm răng được gần 1 năm, chị M. thấy các dấu hiệu đau và ê buốt răng. Thậm chí, việc nhai cắn gặp khó khăn. Hàm răng sứ chị M. trồng cũng không được thẩm mỹ. 

“Tôi hơi hô và thưa răng. Ban đầu, tôi đi tư vấn niềng nhưng sau đó được tư vấn làm răng sứ. Thấy đẹp, tôi đồng ý ngay nhưng sau đó răng tôi dày, mỗi lần cười rất thiếu tự tin. Hiện tại, tôi còn thường xuyên ê buốt khó chịu dọc hai bên cơ hàm lên tận thái dương. Cảm giác rất hối hận vì đã bỏ số tiền lớn đi làm răng”, chị M. tâm sự.

Tại Bệnh viện Răng Hàm Mặt trung ương (Hà Nội), các bác sĩ chẩn đoán chị M. bị lệch khớp cắn vì làm răng thẩm mỹ không đúng kỹ thuật.

Trường hợp khác là chị N.P.A (Nam Từ Liêm, Hà Nội) bị men răng đen xỉn do nhiễm tetraxicline, được tư vấn làm răng sứ, cam kết đảm bảo trọn đời. Tuy nhiên, hàm răng trắng tinh lại không hợp với làn da ngăm. Khuôn răng thiết kế không đều đẹp và thiếu tự nhiên. Đặc biệt, chị còn bị viêm lợi rất nặng, đánh răng và chạm nhẹ cũng chảy máu. 

Tại Bệnh viện Răng Hàm Mặt trung ương, các bác sĩ thường xuyên tiếp nhận các ca biến chứng sau khi làm răng thẩm mỹ. Theo PGS.TS Trần Cao Bính, Giám đốc Bệnh viện Răng hàm mặt Trung ương, hiện nay, dịch vụ làm răng sứ thẩm mỹ tràn lan, thậm chí các phòng khám răng bình thường chỉ lấy cao răng, nhổ răng cũng tư vấn làm răng thẩm mỹ cho khách. Tuy nhiên, quá trình làm răng thẩm mỹ cũng rất khắt khe, đòi hỏi đúng đối tượng và yêu cầu bác sĩ có tay nghề.

Theo bác sĩ Nguyễn Văn Hòa, Hiệp hội Răng Hàm Mặt Việt Nam, không phải ai cũng có chỉ định làm thẩm mỹ răng. Đặc biệt, những trường hợp răng yếu không được phép thực hiện. Bởi việc mài răng sẽ dẫn đến ê buốt, một số phải điều trị tủy. Bên cạnh đó, việc chỉ định làm răng thẩm mỹ không đúng có thể dẫn đến viêm nha chu kéo dài, thời gian điều trị lâu tốn kém, ảnh hưởng đến tủy răng.

Tiến sĩ, bác sĩ Chu Quỳnh Hương, Trưởng khoa Phục hình Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương, cho biết hiện nay, nhu cầu làm đẹp răng, bọc sứ là chính đáng. Tuy nhiên, người dân cũng hết sức cẩn trọng, tham khảo, tìm hiểu kỹ trước khi quyết định làm đẹp để có được hàm răng tốt, đẹp và tránh biến chứng. 

Ví dụ, đối với răng bị nhiễm tetraxicline, men có ánh xám, việc dán sứ thuỷ tinh sẽ làm lộ ánh màu xỉn ra ngoài. Theo bác sĩ Hương, trường hợp này cần được sử dụng phương pháp dán sứ bằng vật liệu cản được màu xám, giúp khắc phục được tình trạng xỉn màu của răng do bị nhiễm tetraxicline.

Trước tình trạng dịch vụ thẩm mỹ răng ngày càng nở rộ, các bác sĩ khuyến cáo khi muốn làm răng thẩm mỹ, người dân nên tìm hiểu rủi ro có thể xảy ra, chọn cơ sở uy tín, bác sĩ có chuyên môn… Sau khi bọc răng sứ, cần lưu ý thăm khám định kỳ, sàng lọc nguy cơ từ 6 tháng đến 1 năm/lần đề phòng ngừa biến chứng.