“Nhưng buông lại đòi hỏi lòng dũng cảm, bố mẹ liệu có chiến thắng được cảm giác lo lắng sợ hãi, nhất là khi cả thế giới đang vận hành theo một hướng khác. Buông đòi hỏi sự vất vả và theo một cách khác, đòi hỏi sự kiên trì, bởi dạy con tự lập là một hành trình không có đường tắt” – Nhà báo Thu Hà nhấn mạnh.

Bao bọc, che chở hay can thiệp quá mức của cha mẹ vào đời sống con cái thường xuất phát từ những động cơ tốt đẹp, đó là cha mẹ nào cũng yêu thương con, không muốn con gặp thất bại hay khổ sở.

“Nếu chúng tôi có nguồn lực, thì việc can thiệp để con cái không vất vả chả lẽ là sai trái?” - Nhiều phụ huynh đã tự vấn nhưng hầu hết các nghiên cứu tâm lý và xã hội học đều đưa ra kết luận: Bao bọc con cái quá mức sẽ dẫn đến tình trạng lo âu, trầm cảm, và thiếu năng lực một cách báo động khi phải đối mặt với cuộc sống trưởng thành.

Bao bọc, che chở hay can thiệp quá mức của cha mẹ sẽ khiến con cái thiếu năng lực một cách báo động khi phải đối mặt với cuộc sống trưởng thành.

Quá trình trưởng thành của đứa trẻ diễn ra trong những rủi ro hàng ngày, từ việc chập chững tập đi, leo trèo trong sân chơi, đến thăm nhà một người bạn mới hoặc tự đạp xe đến trường, xoay sở hoàn thành bài tập... Như vậy, việc của cha mẹ là để cho con được mắc sai lầm, được thử thách và thất bại, bởi đó mới chính là quá trình đứa trẻ học hỏi, rút ra bài học, kinh nghiệm và tiếp tục đứng dậy, tiến lên.

Bà Esther Wojcicki, 78 tuổi, có ba cô con gái, người nổi tiếng nhất là Susan, 50 tuổi, CEO của mạng xã hội YouTube; Anne, 45 tuổi, hiện là CEO công ty nghiên cứu ADN 23andme; Janet, 49 tuổi, là giáo sư về nhi khoa và dịch tễ tại Đại học California, San Francisco, Mỹ đã tiết lộ bí quyết nuôi con tự lập trong cuốn sách:”Làm thế nào để nuôi dạy con thành công”: Ngay từ khi các con còn nhỏ, tôi đã trao cho chúng trách nhiệm từ những việc rất nhỏ như tự chọn quần áo, hay tự đi bộ đến trường. Các con có thể thoải mái đến thăm bạn bè, hàng xóm, miễn là trở về nhà vào giờ "giới nghiêm" 5 rưỡi chiều, để tập bơi vào 30 phút sau đó.

"Lý thuyết của tôi luôn là: Bạn càng làm thay con nhiều thì chúng càng tự làm ít đi", bà nói. Chính vì vậy, bà để con gái 2 tuổi tự mặc quần áo, đeo giày, chải tóc dù lúc đầu có thể mặc ngược áo, đi nhầm chân. Lên 4 tuổi, các con bà rửa bát hàng ngày dù con phải đứng lên ghế, hoặc tự dọn giường, gấp quần áo, đổ rác. “Mọi thứ sẽ không hoàn hảo: Bát chưa sạch thậm chí còn đổ vỡ, giường lộn xộn, quần áo không phẳng nếp... nhưng lũ trẻ vui vì cảm giác tự mình làm được” – bà Esther Wojcicki chia sẻ.

Một phương pháp dạy con làm việc nhà theo 4 bước được tiến sỹ tâm lý SE Gutstein chia sẻ: " Đầu tiên, cha mẹ làm cho con. Sau đó, cha mẹ làm với con. Tiếp theo, quan sát con làm. Cuối cùng, con sẽ tự mình làm một cách hoàn toàn độc lập”.

Bạn càng làm thay con nhiều thì chúng càng tự làm ít đi

Những việc nhà theo lứa tuổi được gợi ý: Từ 2 đến 3 tuổi: Bỏ quần áo bẩn vào giỏ giặt đồ, dọn đồ chơi; Từ 4 đến 7 tuổi: tự dọn giường ngủ, tưới nước cho cây, cùng đi siêu thị, lau dọn bàn ăn, gập quần áo, chuẩn bị sách vở, đồ dùng khi đi học;  Từ 8 đến 10 tuổi: dọn dẹp, làm sạch phòng, dọn bàn ăn, hút bụi, cho vật nuôi ăn, giúp rửa xe, đổ rác, giúp cha mẹ nấu ăn, rửa bát, đi mua đồ ở cửa hàng tạp hóa ,giặt và gấp quần áo; Từ 11 tuổi trở lên: làm sạch phòng và phòng tắm, hỗ trợ làm sạch bếp, rửa bát, dọn đồ ăn thừa và cất đồ ăn cần dùng tiếp vào tủ lạnh, giặt quần áo, chuẩn bị bữa ăn cùng bố mẹ, tự nấu ăn, trông em...

Bên cạnh đó, trẻ cần được dạy bộ công cụ, kỹ năng “sống” cần thiết về nhận thức (thu thập thông tin, phân tích, ra quyết định), cảm xúc (điều chỉnh và kiểm soát về nỗi buồn, sự thất vọng, tức giận), hành vi (học tập, làm việc) để có thể sống sót.

Một trong những nguyên tắc về dạy con tự lập được nhiều nhà tâm lý học khuyến khích đó là tự chủ phải gắn liền với trách nhiệm.

Tiến sỹ Jim Taylor, nhà tâm lý giáo dục trẻ em phân tích: “Hãy cho con thấy trách nhiệm của chúng là gì, rằng chúng phải chấp nhận những trách nhiệm đó, và sau đó bạn phải quy trách nhiệm cho con về những hành động”. Một đứa trẻ trước hết phải hiểu trách nhiệm chăm sóc bản thân lành mạnh bằng những kỹ năng giữ gìn vệ sinh thân thể, ăn uống, tập luyện. Sau đó là các kỹ năng làm việc nhà như một thành viên có trách nhiệm với gia đình. Ngoài ra, đứa trẻ cần xoay sở với việc đi học muộn, quên cặp sách đồ dùng, không làm bài tập ... để chúng biết lỗi, rút kinh nghiệm và không tái phạm.

Bên cạnh đó, nếu con bạn đi chơi loanh quanh gần nhà (môi trường thực sự an toàn) thì chúng phải đeo đồng hồ định vị hoạc mang theo điện thoại, có trách nhiệm về nhà đúng giờ, đến đúng chỗ đã hẹn, hoặc nhớ số điện thoại và địa chỉ ngôi nhà khi có tình huống khẩn cấp. Hãy dạy cho con cách xử lý khi rơi vào tình huống như lạc đường hoặc bị kẻ xấu lạm dụng.

Giúp con tìm được đam mê và mục đích sống

Có một câu thần chú: “Nếu bạn làm hoặc học những gì bạn yêu thích, bạn sẽ không bao giờ nghĩ là mình đang phải học hoặc phải làm việc”.

Một trong những nhiệm vụ của sự nghiệp làm cha mẹ là phải giúp con cái tìm được đam mê và mục đích sống.

Trong cuốn sách “Sự sụp đổ của nghề làm cha mẹ", bác sỹ Leonard Sax đã phân tích về bức tranh khốn khổ của giới cha mẹ trung lưu Hoa Kỳ khi xác định kịch bản cho cuộc đời con cái là phải cố gắng học hành chăm chỉ để vào ĐH Stanford, Harvard hoặc kiếm được nhiều tiền, đạt được địa vị cao trong xã hội. Nhưng sau tất cả, có những người đã lên đến đỉnh cao mà vẫn giày vò bởi cảm giác chán nản, vô nghĩa.

“Tôi đã thấy một số người lớn như vậy trong số các đồng nghiệp của tôi. Một người có thể được coi là bác sỹ phẫu thuật thành công: anh ta có thể kiếm 600 nghìn đô la một năm nhưng anh ấy rất khổ sở. Anh ấy không vui vẻ gì phải làm việc 80 giờ/1 tuần với một công việc đã trở nên đáng ghét với anh ấy. Nếu bạn đang làm việc 80 giờ/1 tuần với tâm hồn khô héo thì bạn là một nô lệ. Cuộc sống rất quý giá, mỗi một giây trôi qua lại là một món quà vô giá mà không có tiền nào có thể mua lại được thời gian đã mất” - bác sỹ Leonard Sax  chia sẻ.

Chính vì thế, một trong những nhiệm vụ của cha mẹ là giúp con tìm thấy ý nghĩa, khao khát một cái gì đó cao hơn và sâu sắc hơn. Thiếu đi mục đích, cuộc sống dường như vô nghĩa và vô ích. Không có mục đích, những người trẻ tuổi trở nên lo lắng và trầm cảm. Một khi trẻ có mục đích sống, chúng có thể tự tin theo đuổi thành tích vì chúng biết tại sao thành quả đó lại đáng để theo đuổi. Một khi đã được giáo dục về sự KHÁT KHAO, những người trẻ tuổi có thể tận hưởng thời gian rảnh rỗi một cách sâu sắc và trọn vẹn, cho dù là đọc một cuốn sách, nghe nhạc, hay đi dạo trong rừng.

Ở một khía cạnh khác, khi tìm thấy đam mê và ý nghĩa trong học tập cũng như cuộc sống, trẻ sẽ có lòng can đảm, kiên cường quyết tâm theo đuổi một điều gì đó, cho dù khó khăn đến đâu hay phải đối mặt với nhiều bất lợi như thế nào.

Thu Phương

Bi kịch của phụ huynh nuôi con trong 'lồng ấp'

“Người Việt có tuổi thơ dài nhất thế giới; Những đứa trẻ không bao giờ lớn” là cụm từ mô tả về kiểu nuôi con trong “lồng ấp” của nhiều cha mẹ Việt Nam.

Dạy con kỹ năng cuộc sống

“Nhưng buông lại đòi hỏi lòng dũng cảm, bố mẹ liệu có chiến thắng được cảm giác lo lắng sợ hãi, nhất là khi cả thế giới đang vận hành theo một hướng khác. Buông đòi hỏi sự vất vả và theo một cách khác, đòi hỏi sự kiên trì, bởi dạy con tự lập là một hành trình không có đường tắt” – Nhà báo Thu Hà nhấn mạnh.

Bao bọc, che chở hay can thiệp quá mức của cha mẹ vào đời sống con cái thường xuất phát từ những động cơ tốt đẹp, đó là cha mẹ nào cũng yêu thương con, không muốn con gặp thất bại hay khổ sở.

“Nếu chúng tôi có nguồn lực, thì việc can thiệp để con cái không vất vả chả lẽ là sai trái?” - Nhiều phụ huynh đã tự vấn nhưng hầu hết các nghiên cứu tâm lý và xã hội học đều đưa ra kết luận: Bao bọc con cái quá mức sẽ dẫn đến tình trạng lo âu, trầm cảm, và thiếu năng lực một cách báo động khi phải đối mặt với cuộc sống trưởng thành.

Bao bọc, che chở hay can thiệp quá mức của cha mẹ sẽ khiến con cái thiếu năng lực một cách báo động khi phải đối mặt với cuộc sống trưởng thành.

Quá trình trưởng thành của đứa trẻ diễn ra trong những rủi ro hàng ngày, từ việc chập chững tập đi, leo trèo trong sân chơi, đến thăm nhà một người bạn mới hoặc tự đạp xe đến trường, xoay sở hoàn thành bài tập... Như vậy, việc của cha mẹ là để cho con được mắc sai lầm, được thử thách và thất bại, bởi đó mới chính là quá trình đứa trẻ học hỏi, rút ra bài học, kinh nghiệm và tiếp tục đứng dậy, tiến lên.

Bà Esther Wojcicki, 78 tuổi, có ba cô con gái, người nổi tiếng nhất là Susan, 50 tuổi, CEO của mạng xã hội YouTube; Anne, 45 tuổi, hiện là CEO công ty nghiên cứu ADN 23andme; Janet, 49 tuổi, là giáo sư về nhi khoa và dịch tễ tại Đại học California, San Francisco, Mỹ đã tiết lộ bí quyết nuôi con tự lập trong cuốn sách:”Làm thế nào để nuôi dạy con thành công”: Ngay từ khi các con còn nhỏ, tôi đã trao cho chúng trách nhiệm từ những việc rất nhỏ như tự chọn quần áo, hay tự đi bộ đến trường. Các con có thể thoải mái đến thăm bạn bè, hàng xóm, miễn là trở về nhà vào giờ "giới nghiêm" 5 rưỡi chiều, để tập bơi vào 30 phút sau đó.

"Lý thuyết của tôi luôn là: Bạn càng làm thay con nhiều thì chúng càng tự làm ít đi", bà nói. Chính vì vậy, bà để con gái 2 tuổi tự mặc quần áo, đeo giày, chải tóc dù lúc đầu có thể mặc ngược áo, đi nhầm chân. Lên 4 tuổi, các con bà rửa bát hàng ngày dù con phải đứng lên ghế, hoặc tự dọn giường, gấp quần áo, đổ rác. “Mọi thứ sẽ không hoàn hảo: Bát chưa sạch thậm chí còn đổ vỡ, giường lộn xộn, quần áo không phẳng nếp... nhưng lũ trẻ vui vì cảm giác tự mình làm được” – bà Esther Wojcicki chia sẻ.

Một phương pháp dạy con làm việc nhà theo 4 bước được tiến sỹ tâm lý SE Gutstein chia sẻ: " Đầu tiên, cha mẹ làm cho con. Sau đó, cha mẹ làm với con. Tiếp theo, quan sát con làm. Cuối cùng, con sẽ tự mình làm một cách hoàn toàn độc lập”.

Bạn càng làm thay con nhiều thì chúng càng tự làm ít đi

Những việc nhà theo lứa tuổi được gợi ý: Từ 2 đến 3 tuổi: Bỏ quần áo bẩn vào giỏ giặt đồ, dọn đồ chơi; Từ 4 đến 7 tuổi: tự dọn giường ngủ, tưới nước cho cây, cùng đi siêu thị, lau dọn bàn ăn, gập quần áo, chuẩn bị sách vở, đồ dùng khi đi học;  Từ 8 đến 10 tuổi: dọn dẹp, làm sạch phòng, dọn bàn ăn, hút bụi, cho vật nuôi ăn, giúp rửa xe, đổ rác, giúp cha mẹ nấu ăn, rửa bát, đi mua đồ ở cửa hàng tạp hóa ,giặt và gấp quần áo; Từ 11 tuổi trở lên: làm sạch phòng và phòng tắm, hỗ trợ làm sạch bếp, rửa bát, dọn đồ ăn thừa và cất đồ ăn cần dùng tiếp vào tủ lạnh, giặt quần áo, chuẩn bị bữa ăn cùng bố mẹ, tự nấu ăn, trông em...

Bên cạnh đó, trẻ cần được dạy bộ công cụ, kỹ năng “sống” cần thiết về nhận thức (thu thập thông tin, phân tích, ra quyết định), cảm xúc (điều chỉnh và kiểm soát về nỗi buồn, sự thất vọng, tức giận), hành vi (học tập, làm việc) để có thể sống sót.

Một trong những nguyên tắc về dạy con tự lập được nhiều nhà tâm lý học khuyến khích đó là tự chủ phải gắn liền với trách nhiệm.

Tiến sỹ Jim Taylor, nhà tâm lý giáo dục trẻ em phân tích: “Hãy cho con thấy trách nhiệm của chúng là gì, rằng chúng phải chấp nhận những trách nhiệm đó, và sau đó bạn phải quy trách nhiệm cho con về những hành động”. Một đứa trẻ trước hết phải hiểu trách nhiệm chăm sóc bản thân lành mạnh bằng những kỹ năng giữ gìn vệ sinh thân thể, ăn uống, tập luyện. Sau đó là các kỹ năng làm việc nhà như một thành viên có trách nhiệm với gia đình. Ngoài ra, đứa trẻ cần xoay sở với việc đi học muộn, quên cặp sách đồ dùng, không làm bài tập ... để chúng biết lỗi, rút kinh nghiệm và không tái phạm.

Bên cạnh đó, nếu con bạn đi chơi loanh quanh gần nhà (môi trường thực sự an toàn) thì chúng phải đeo đồng hồ định vị hoạc mang theo điện thoại, có trách nhiệm về nhà đúng giờ, đến đúng chỗ đã hẹn, hoặc nhớ số điện thoại và địa chỉ ngôi nhà khi có tình huống khẩn cấp. Hãy dạy cho con cách xử lý khi rơi vào tình huống như lạc đường hoặc bị kẻ xấu lạm dụng.

Giúp con tìm được đam mê và mục đích sống

Có một câu thần chú: “Nếu bạn làm hoặc học những gì bạn yêu thích, bạn sẽ không bao giờ nghĩ là mình đang phải học hoặc phải làm việc”.

Một trong những nhiệm vụ của sự nghiệp làm cha mẹ là phải giúp con cái tìm được đam mê và mục đích sống.

Trong cuốn sách “Sự sụp đổ của nghề làm cha mẹ", bác sỹ Leonard Sax đã phân tích về bức tranh khốn khổ của giới cha mẹ trung lưu Hoa Kỳ khi xác định kịch bản cho cuộc đời con cái là phải cố gắng học hành chăm chỉ để vào ĐH Stanford, Harvard hoặc kiếm được nhiều tiền, đạt được địa vị cao trong xã hội. Nhưng sau tất cả, có những người đã lên đến đỉnh cao mà vẫn giày vò bởi cảm giác chán nản, vô nghĩa.

“Tôi đã thấy một số người lớn như vậy trong số các đồng nghiệp của tôi. Một người có thể được coi là bác sỹ phẫu thuật thành công: anh ta có thể kiếm 600 nghìn đô la một năm nhưng anh ấy rất khổ sở. Anh ấy không vui vẻ gì phải làm việc 80 giờ/1 tuần với một công việc đã trở nên đáng ghét với anh ấy. Nếu bạn đang làm việc 80 giờ/1 tuần với tâm hồn khô héo thì bạn là một nô lệ. Cuộc sống rất quý giá, mỗi một giây trôi qua lại là một món quà vô giá mà không có tiền nào có thể mua lại được thời gian đã mất” - bác sỹ Leonard Sax  chia sẻ.

Chính vì thế, một trong những nhiệm vụ của cha mẹ là giúp con tìm thấy ý nghĩa, khao khát một cái gì đó cao hơn và sâu sắc hơn. Thiếu đi mục đích, cuộc sống dường như vô nghĩa và vô ích. Không có mục đích, những người trẻ tuổi trở nên lo lắng và trầm cảm. Một khi trẻ có mục đích sống, chúng có thể tự tin theo đuổi thành tích vì chúng biết tại sao thành quả đó lại đáng để theo đuổi. Một khi đã được giáo dục về sự KHÁT KHAO, những người trẻ tuổi có thể tận hưởng thời gian rảnh rỗi một cách sâu sắc và trọn vẹn, cho dù là đọc một cuốn sách, nghe nhạc, hay đi dạo trong rừng.

Ở một khía cạnh khác, khi tìm thấy đam mê và ý nghĩa trong học tập cũng như cuộc sống, trẻ sẽ có lòng can đảm, kiên cường quyết tâm theo đuổi một điều gì đó, cho dù khó khăn đến đâu hay phải đối mặt với nhiều bất lợi như thế nào.

Thu Phương

Bi kịch của phụ huynh nuôi con trong 'lồng ấp'

“Người Việt có tuổi thơ dài nhất thế giới; Những đứa trẻ không bao giờ lớn” là cụm từ mô tả về kiểu nuôi con trong “lồng ấp” của nhiều cha mẹ Việt Nam.

Ngày trước vợ tôi là cô gái xinh đẹp, nhiều người trong lớp thích. Tôi ở lớp kế bên nhưng vì bố có chút chức vụ trong trường nên cô ấy thay vì chọn cậu bạn học giỏi ngồi cùng bạn mà chọn tôi. Lúc đó, tôi vui như mở cờ trong bụng vì lấy được hoa khôi. Bao năm qua, dù tôi không có nhiều tiền, lương cũng chỉ nhàng nhàng với công việc ổn định nhưng mọi việc trong nhà tôi lo liệu hết. 

Tôi luôn giúp vợ từ A đến Z, từ việc tắm gội cho con, giặt giũ, nấu nướng đến rửa bát. Vợ tôi chỉ việc đi làm rồi về ăn cơm, chơi với con. 

Tôi hiểu, bao năm qua vợ không hài lòng vì cô ấy luôn hi vọng tôi sẽ được bố hậu thuẫn, tương lai tươi sáng. Nhưng bố tôi không may ốm đau bệnh tật, nằm liệt nhiều năm, tôi phải một mình gồng gánh gia đình. 

Chuyến họp lớp này vợ gặp lại người yêu cũ, là người cùng bàn học giỏi năm nào cô ấy từng chê nghèo. Anh ta giờ đã thành giám đốc một công ty lớn, định cư bên nước ngoài, vô cùng giàu có. Không biết họ tán tỉnh nhau thế nào mà anh ta hứa hẹn sẽ đưa vợ tôi sang nước ngoài sống cùng. Anh ta còn nhắn tin nói rằng bản thân vô cùng hối hận vì năm đó không lấy được vợ tôi.

Bây giờ thấy người yêu cũ vẫn xinh đẹp, dịu dàng, anh ta lại giàu có nên thực sự muốn làm điều gì đó có ý nghĩa. Và điều anh ta muốn là vợ tôi phải ly hôn thì mới có thể đường đường chính chính đến bên anh ta. Tôi không tin nổi vì những lời nói đó mà vợ lại có thể kết thúc cuộc hôn nhân nhiều năm, từ bỏ chồng và đứa con gái nhỏ. 

Cảm thấy mình bị sỉ nhục, tôi quyết định kí vào đơn ly hôn không cần suy nghĩ nhiều và nhận nuôi con gái. Vợ có người tình “bao” nên phóng khoáng, để lại cho tôi hết tài sản, không cần phân chia. 

Định bụng hơn tháng sau khi anh ta sang nước ngoài sẽ làm thủ tục cho vợ đi cùng nhưng sự thật ngã ngửa. Thì ra, anh ta đã có vợ con từ lâu nhưng vẫn nói dối mình còn độc thân. 

Chuyện anh ta hứa hẹn với bạn gái cũ là vợ tôi, anh ta cũng đã quên sạch. Người đàn ông ấy vì ôm hận trong lòng, nghĩ người cũ từng khinh mình nghèo mà từ bỏ nên bây giờ anh ta quyết định “chơi” vợ tôi một vố đau. Những lời hứa hẹn đó thực ra chỉ để thử lòng vợ tôi. 

Vẫn như năm nào, vợ tôi “ngựa quen đường cũ” mà “tham vàng bỏ ngãi” khiến anh ta nổi giận. Chính anh ta gọi cho tôi, nói tôi hãy từ bỏ người đàn bà này vì cô ấy thực sự không xứng đáng làm một người vợ tốt. Một người từng vì tiền vì quyền mà lấy tôi bây giờ lại vì tham giàu mà phụ bạc, thực sự có xứng đáng làm mẹ của con gái tôi? 

Dù bây giờ, vợ quay lại ỉ ôi xin lỗi, nói rằng đã quá nhẹ dạ cả tin nhưng chỉ cần nhìn thấy khuôn mặt ấy, tôi lại cảm thấy mình bị coi thường thế nào. Tôi quyết định không quay lại. Làm bố đơn thân dù có khó khăn nhưng tôi tin sẽ làm tốt vì con gái chính là động lực để tôi cố gắng. 

Độc giả Trung

Cũng như các năm trước, dịp này, Cục An toàn thông tin, trực tiếp là VNCERT/CC còn triển khai diễn tập trong nước cho toàn thể thành viên mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia theo kịch bản của diễn tập quốc tế APCERT 2024 trực tiếp tại Hà Nội và trực tuyến cho các đơn vị ở xa.

Thống kê từ VNCERT/CC, diễn tập lần này có hơn 500 cán bộ quản lý và kỹ thuật của trên 100 cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tại Việt Nam tham gia. Trong đó, có 19 đơn vị với gần 100 cá nhân dự diễn tập trực tiếp tại Hà Nội.

Trong tuyên bố khai mạc diễn tập, ông Trần Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục An toàn thông tin nhấn mạnh: Triển khai chuyển đổi số, đưa các hệ thống thông tin hoạt động và kết nối qua môi trường mạng cũng đồng nghĩa với bề mặt tấn công vào các hệ thống sẽ rộng hơn, nhiều hơn.

Trong các tháng đầu năm nay, cộng đồng những người làm công tác đảm bảo an toàn thông tin mạng tại Việt Nam đã có những trải nghiệm đáng nhớ, khi một số cơ quan, tổ chức phải đương đầu với sự cố tấn công mạng nguy hiểm, gây hậu quả nghiêm trọng.

“Rõ ràng, các hệ thống thông tin tại Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ khác nhau, với hacker ở nhiều lứa tuổi, có thể đến từ bất kỳ đâu, mọi quốc gia và nhiều trình độ khác nhau. Hơn thế, việc phải đối mặt với những đối tượng tấn công ẩn danh trên Internet cũng là thách thức vô cùng lớn, đòi hỏi đội ngũ đảm bảo an toàn thông tin của mỗi cơ quan, tổ chức phải thường xuyên trau dồi kinh nghiệm và kỹ năng ứng phó trước các cuộc tấn công”,ông Trần Quang Hưng nhận xét.

Trong bối cảnh đó, ông Trần Quang Hưng cho rằng, các hoạt động diễn tập an toàn thông tin, ứng cứu sự cố là cơ hội tốt để các thành viên trong mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia nâng cao năng lực phát hiện, ứng phó sự cố an toàn thông tin; đồng thời có sự kết nối, hợp tác, chia sẻ và học hỏi kinh nghiệm từ các chuyên gia trong nước và quốc tế.

Đề cập đến chủ đề ‘Ứng phó tấn công APT: Tìm lời giải cho bài toán khó’ của diễn tập APCERT năm nay, ông Trần Quang Hưng cho hay, tấn công APT không phải là loại hình tấn công mới mẻ, đã được các nhóm tấn công thường xuyên sử dụng trong khoảng 20 năm qua. Tuy nhiên, tấn công APT thường do các nhóm tấn công mạng có chuyên môn cao và rất cao, sử dụng nhiều cách thức khác nhau để xâm nhập và nằm vùng trong các mục tiêu mà nạn nhân không hay biết, âm thầm đánh cắp thông tin quan trọng và nhạy cảm gửi ra ngoài.

Đối phó với tấn công APT không hề dễ dàng, cần kết hợp nhiều biện pháp, cách thức bảo vệ để phát hiện các bất thường trên hệ thống và cả người sử dụng, đồng thời cần có sự chia sẻ thông tin giữa các tổ chức trong nước và quốc tế.

"Cũng vì thế, hằng năm chúng ta đều cần có những cuộc diễn tập để cập nhật các chiến thuật, kỹ thuật giúp các đơn vị nâng cao khả năng đối phó với kiểu tấn công mạng nguy hiểm này”, đại diện Cục An toàn thông tin lý giải.

Theo Ban tổ chức, trong 5 giờ diễn tập, cán bộ kỹ thuật của Việt Nam và các nước khác trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã thực hiện các pha theo kịch bản giả định có 1 nhóm tấn công APT thực hiện tấn công vào các viện nghiên cứu phòng thủ quốc gia để trộm dữ liệu. Sau khi có thông tin, một trong các viện nghiên cứu đã kiểm tra nội bộ, phát hiện ra một số email lừa đảo và đề nghị trung tâm ứng cứu sự cố quốc gia hỗ trợ phân tích điều tra.

Qua diễn tập, các cán bộ kỹ thuật tham gia diễn tập được trau dồi những kỹ năng chuyên môn liên quan đến phát hiện và phân tích mã độc, nhất là đối phó với các mã độc viết riêng, phối hợp ứng phó và đưa ra các khuyến nghị phù hợp.

Là 1 trong 3 diễn tập quốc tế mà Việt Nam tham gia thường niên, diễn tập APCERT do Hiệp hội các tổ chức ứng cứu khẩn cấp sự cố máy tính - mạng của các quốc gia thuộc khu vực châu Á - Thái Bình Dương tổ chức, với mục tiêu hướng tới là tăng cường quan hệ hợp tác, chia sẻ kinh nghiệm và các cam kết chung để bảo vệ an toàn thông tin mạng trong khu vực.

Năm 2024, diễn tập quốc tế APCERT có chủ đề ‘Ứng phó tấn công APT: Tìm lời giải cho bài toán khó’, thu hút sự tham gia của 23 đội chuyên gia quốc tế. Trong thời gian từ 10h đến 15h ngày 29/8, Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam - VNCERT/CC thuộc Cục An toàn thông tin (Bộ TT&TT) là đại diện Việt Nam tham gia cùng các đội quốc tế tập dượt phân tích, điều tra tình huống tấn công cao cấp APT.

Cũng như các năm trước, dịp này, Cục An toàn thông tin, trực tiếp là VNCERT/CC còn triển khai diễn tập trong nước cho toàn thể thành viên mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia theo kịch bản của diễn tập quốc tế APCERT 2024 trực tiếp tại Hà Nội và trực tuyến cho các đơn vị ở xa.

Thống kê từ VNCERT/CC, diễn tập lần này có hơn 500 cán bộ quản lý và kỹ thuật của trên 100 cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp tại Việt Nam tham gia. Trong đó, có 19 đơn vị với gần 100 cá nhân dự diễn tập trực tiếp tại Hà Nội.

Trong tuyên bố khai mạc diễn tập, ông Trần Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục An toàn thông tin nhấn mạnh: Triển khai chuyển đổi số, đưa các hệ thống thông tin hoạt động và kết nối qua môi trường mạng cũng đồng nghĩa với bề mặt tấn công vào các hệ thống sẽ rộng hơn, nhiều hơn.

Trong các tháng đầu năm nay, cộng đồng những người làm công tác đảm bảo an toàn thông tin mạng tại Việt Nam đã có những trải nghiệm đáng nhớ, khi một số cơ quan, tổ chức phải đương đầu với sự cố tấn công mạng nguy hiểm, gây hậu quả nghiêm trọng.

“Rõ ràng, các hệ thống thông tin tại Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều nguy cơ khác nhau, với hacker ở nhiều lứa tuổi, có thể đến từ bất kỳ đâu, mọi quốc gia và nhiều trình độ khác nhau. Hơn thế, việc phải đối mặt với những đối tượng tấn công ẩn danh trên Internet cũng là thách thức vô cùng lớn, đòi hỏi đội ngũ đảm bảo an toàn thông tin của mỗi cơ quan, tổ chức phải thường xuyên trau dồi kinh nghiệm và kỹ năng ứng phó trước các cuộc tấn công”,ông Trần Quang Hưng nhận xét.

Trong bối cảnh đó, ông Trần Quang Hưng cho rằng, các hoạt động diễn tập an toàn thông tin, ứng cứu sự cố là cơ hội tốt để các thành viên trong mạng lưới ứng cứu sự cố an toàn thông tin mạng quốc gia nâng cao năng lực phát hiện, ứng phó sự cố an toàn thông tin; đồng thời có sự kết nối, hợp tác, chia sẻ và học hỏi kinh nghiệm từ các chuyên gia trong nước và quốc tế.

Đề cập đến chủ đề ‘Ứng phó tấn công APT: Tìm lời giải cho bài toán khó’ của diễn tập APCERT năm nay, ông Trần Quang Hưng cho hay, tấn công APT không phải là loại hình tấn công mới mẻ, đã được các nhóm tấn công thường xuyên sử dụng trong khoảng 20 năm qua. Tuy nhiên, tấn công APT thường do các nhóm tấn công mạng có chuyên môn cao và rất cao, sử dụng nhiều cách thức khác nhau để xâm nhập và nằm vùng trong các mục tiêu mà nạn nhân không hay biết, âm thầm đánh cắp thông tin quan trọng và nhạy cảm gửi ra ngoài.

Đối phó với tấn công APT không hề dễ dàng, cần kết hợp nhiều biện pháp, cách thức bảo vệ để phát hiện các bất thường trên hệ thống và cả người sử dụng, đồng thời cần có sự chia sẻ thông tin giữa các tổ chức trong nước và quốc tế.

"Cũng vì thế, hằng năm chúng ta đều cần có những cuộc diễn tập để cập nhật các chiến thuật, kỹ thuật giúp các đơn vị nâng cao khả năng đối phó với kiểu tấn công mạng nguy hiểm này”, đại diện Cục An toàn thông tin lý giải.

Theo Ban tổ chức, trong 5 giờ diễn tập, cán bộ kỹ thuật của Việt Nam và các nước khác trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương đã thực hiện các pha theo kịch bản giả định có 1 nhóm tấn công APT thực hiện tấn công vào các viện nghiên cứu phòng thủ quốc gia để trộm dữ liệu. Sau khi có thông tin, một trong các viện nghiên cứu đã kiểm tra nội bộ, phát hiện ra một số email lừa đảo và đề nghị trung tâm ứng cứu sự cố quốc gia hỗ trợ phân tích điều tra.

Qua diễn tập, các cán bộ kỹ thuật tham gia diễn tập được trau dồi những kỹ năng chuyên môn liên quan đến phát hiện và phân tích mã độc, nhất là đối phó với các mã độc viết riêng, phối hợp ứng phó và đưa ra các khuyến nghị phù hợp.