Hồi tháng 7 năm nay, theo đề nghị của Cục Chuyển đổi số quốc gia, Bộ TT&TT cũng đã phê duyệt việc nghiên cứu, thử nghiệm phát triển mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt và tạo ra một trợ lý ảo phiên bản cơ bản dành cho cán bộ, công chức nhà nước và ứng dụng trợ lý ảo phiên bản dành cho Bộ TT&TT. 

Đây là những bước đi đầu tiên của Việt Nam nhằm ứng dụng trí tuệ nhân tạo để hỗ trợ, tăng hiệu quả hoạt động của bộ máy công chức. 

Cần một mô hình ngôn ngữ lớn sạch, của riêng Việt Nam 

Chia sẻ với VietNamNet, ông Trần Mạnh Quân, Phó Giám đốc Khối Nền tảng Trợ lý ảo, Trung tâm Không gian mạng Viettel (Viettel Cyberspace) cho biết, trợ lý ảo là phần mềm giúp người dùng thực hiện tác vụ cho một cá nhân dựa trên các câu lệnh hoặc giúp tra cứu thông tin trong một vài lĩnh vực.

Đối với nhận thức hiện nay, trợ lý ảo được hiểu như một máy tìm kiếm thế hệ mới, có thể cung cấp tính năng hỏi đáp chuyên ngành trong lĩnh vực cụ thể. Trợ lý ảo sẽ được phát triển theo hướng cá thể hóa, càng dùng càng thông minh, từ đó giúp nâng tầm tri thức người Việt. 

Theo ông Trần Mạnh Quân, trong quá trình phát triển trợ lý ảo, Viettel tiếp cận theo hướng, trợ lý ảo Việt Nam không dùng để trả lời mọi thứ mà sẽ phục vụ cho từng ngành. Việc thu hẹp phạm vi hoạt động của trợ lý ảo sẽ giúp giảm bớt được chi phí. 

“Trước đây, tri thức của các công chức, người lao động lâu năm thường bị ẩn đi, không duy trì được qua các thế hệ. Với sự xuất hiện của AI, công nghệ trợ lý ảo sẽ giúp tích lũy tri thức ẩn qua quá trình giao tiếp với các chuyên gia, từ đó lưu trữ và truyền lại được tri thức của họ cho những người mới thông qua trợ lý ảo”, ông Quân nói. 

Trên thực tế, cơ quan quản lý cũng đang tiếp cận việc ứng dụng trợ lý ảo theo 4 lĩnh vực là lập pháp, hành pháp, tư pháp và phục vụ cho người dân. 

Trong tương lai, các trợ lý ảo sẽ là công cụ đắc lực phục vụ cho việc chăm sóc khách hàng, bán hàng, giải đáp văn bản pháp luật, thủ tục hành chính công, giải đáp các kho dữ liệu tri thức, tra cứu nhanh các dữ liệu chuyên ngành, giải đáp dịch vụ công cho người dân về các loại hồ sơ, trình tự, thủ tục,...

Đối với việc phát triển trợ lý ảo cho cán bộ công chức, và một phiên bản cho Bộ TT&TT, ông Trần Mạnh Quân cho hay, quan trọng là phải xây dựng một mô hình ngôn ngữ lớn tiếng Việt để tránh dữ liệu, thông tin lộ lọt ra nước ngoài. 

“Các mô hình ngôn ngữ lớn hiện nay đã “học” ở khắp nơi trên Internet, với đủ thông tin tốt xấu. Nếu dùng các mô hình này sẽ không kiểm soát được thông tin. Do vậy, cần xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn sạch, của Việt Nam và dùng riêng cho người Việt. Dựa vào đây, chúng ta sẽ xây dựng trợ lý ảo dành cho công chức”, vị chuyên gia này chia sẻ. 

Trợ lý ảo công chức là thực tiễn hoàn hảo về ứng dụng AI

Trả lời câu hỏi của VietNamNet, ông Chris Kelly, Phó chủ tịch cấp cao, Mảng Giải pháp Trung tâm Dữ liệu, Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và Nhật Bản của Dell Technologies hào hứng với ý tưởng phát triển trợ lý ảo phục vụ cán bộ công chức Việt Nam.

Theo ông Chris Kelly, với lượng dữ liệu khổng lồ được tạo ra, những công việc mang tính lặp đi lặp lại có thể được gia tăng và cải thiện hiệu quả nhờ ứng dụng AI. Do đó, việc ứng dụng AI để làm trợ lý ảo cho khu vực công là một ứng dụng thực tiễn hoàn hảo.

Quan trọng hơn, ý tưởng không nằm ở việc thay thế vai trò của con người, mà tập trung vào việc cung cấp sự tự động hóa và hiệu quả cho những công việc mang tính thủ tục, lặp đi lặp lại. Từ đó, con người có thể hoạt động tốt hơn hoặc có thêm thời gian mang đến nhiều giá trị khác.

Tuy vậy, Phó chủ tịch cấp cao Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và Nhật Bản của Dell Technologies cũng lưu ý về việc không thể bỏ quên yếu tố bảo mật khi phát triển các trợ lý ảo Việt Nam. 

"Chính phủ cần quản lý quyền truy xuất và điều khiển chỉ dành cho những người thực sự cần thiết, với đúng chức năng, nhiệm vụ. Ngoài ra, những câu trả lời, chỉ dẫn được cung cấp cho các nhân viên công chức phải phù hợp với văn hóa của Việt Nam”, ông Chris Kelly nhấn mạnh. 

Quan chức cấp bộ trưởng phụ trách An ninh mạng của Ba Lan Karol Okonski nói: "Chúng tôi sẽ phân tích liệu rằng... quyết định của chúng tôi có bao gồm chấm dứt việc sử dụng... các sản phẩm của Huawei hay không."

"Chúng tôi không có những công cụ pháp lý để buộc các công ty tư nhân hoặc công dân ngừng sử dụng bất kỳ sản phẩm nào của công ty công nghệ thông tin. Không thể loại trừ khả năng chúng tôi sẽ cân nhắc những thay đổi pháp lý để cho phép một động thái như vậy."

Ngoài ra, Chính phủ Ba Lan cũng có thể xem xét việc thắt chặt khung pháp lý nhằm cho phép nhà chức trách nước này hạn chế việc sử dụng các sản phẩm của những công ty bị cho là đe dọa an ninh của Ba Lan.

Theo VietnamPlus

Ba Lan: Giám đốc Huawei đối mặt án tù 10 năm

Cơ quan An ninh Nội địa Ba Lan (PISA) đã bắt giữ giám đốc kinh doanh của Tập đoàn Huawei (Trung Quốc) tại thủ đô Warsaw với cáo buộc gián điệp.

Bàn thắng và kiến tạo là hai thông số phổ biến nhất trong bóng đá để quy ước một cầu thủ giỏi. Tuy nhiên, khi đặt vào trong những hoàn cảnh cảnh ngặt nghèo, giá trị của hai thông số này mới thật sự có ý nghĩa lớn.

Để đánh giá chất lượng thật sự của những bàn thắng hay kiến tạo có giá trị nhất tại Ngoại hạng Anh, ESPN đã áp dụng khái niệm "Clutch" (tình huống then chốt) để tạo ra bảng xếp hạng những cá nhân kiệt xuất nhất trong khâu ghi bàn, tấn công hay phòng ngự.

Đây vốn là khái niệm phổ biến trong bóng rổ, đặc biệt là tại NBA. Giải đấu này thậm chí còn có một bảng xếp hạng riêng về khả năng clutch của một cầu thủ, với định nghĩa "nắm quyền sở hữu bóng trong 5 phút cuối cùng của trận đấu khi tỷ số cách biệt chỉ còn 5 điểm hoặc ít hơn".

Những cầu thủ tấn công tỏa sáng nhất

Về định nghĩa của một tình huống then chốt trong bóng đá, ESPN xem xét tất cả tình huống trong trận đấu khi tỷ số chênh lệch trong một bàn thắng duy nhất.

Xem xét đến việc ghi bàn, mô hình này sẽ bao gồm 3 loại tình huống: Trận đấu đang hòa, một đội đang dẫn trước và tạo ra lợi thế dẫn trước hai bàn.

Trong 3 mùa giải đã qua, về thống kê cầu thủ ghi nhiều bàn thắng "then chốt" nhất, không khó hiểu khi Erling Haaland và Mohamed Salah là hai cái tên dẫn đầu BXH.

Top 10 cầu thủ nhiều bàn thắng then chốt nhất ở Ngoại hạng Anh kể từ mùa giải 2022/2023. Ảnh: ESPN/Opta.

Thực tế, điều này cũng được chứng minh trên sân khi Man City hoặc Liverpool cần bàn thắng, bóng thường sẽ tìm đến chân hai cầu thủ này.

Tuy nhiên, đối với các số liệu thống kê khác, mọi thứ trở nên khó khăn hơn một chút. Không phải chỉ có những cầu thủ ghi bàn mới có thể là "then chốt", nhưng nếu thật sự muốn đo lường một cách khách quan thì kiến ​​tạo lại không thực sự phù hợp với ý tưởng này.

Vì vậy, đối với việc chuyền bóng, ESPN xem xét thống kê về xA (kiến tạo kỳ vọng). So với chỉ số kiến tạo truyền thống, xA sẽ đánh giá chất lượng đường chuyền, bất kể việc đồng đội sẽ làm gì sau khi nhận nó.

Với chỉ số này, bất ngờ đã xảy ra khi mô hình cho thấy Bruno Fernandes mới là cầu thủ sáng tạo bậc nhất Ngoại hạng Anh trong những thế trận căng thẳng, với 25,98 xA khi tỷ số chênh lệch trong một bàn thắng duy nhất.

Bruno Fernandes là cầu thủ sáng tạo bậc nhất Ngoại hạng Anh trong những thế trận căng thẳng. Ảnh: ESPN/Opta.

Bên cạnh đó, trong danh sách những cầu thủ có khả năng sáng tạo "clutch" nhất, Mohamed Salah và Bukayo Saka tiếp tục có mặt trong top 5.

Điều này giúp Salah thu hẹp đáng kể khoảng cách với Erling Haaland khi kết hợp cả thông số kiến tạo và bàn thắng theo kiểu "then chốt". Tiền đạo người Na Uy vẫn dẫn đầu BXH cầu thủ tấn công với 62,98, nhưng Salah cũng không hề kém cạnh với 53,37.

Bruno Fernandes mới thật sự là vua kiến tạo của Ngoại hạng Anh?

Một phần lý do khiến clutch thật sự quan trọng trong bóng đá là vì bản thân những khoảnh khắc đó có vẻ rất khắc nghiệt. Khi trận đấu đang ở thế cân não, một cầu thủ giỏi hoàn toàn có thể trở thành "tội đồ" chỉ trong gang tấc.

Trong khuôn khổ này, việc phòng ngự và kiểm soát bóng dường như không được đánh giá cao bởi các hành động này có giá trị thấp và được hoàn thành liên tục với tốc độ cao. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là hậu vệ và tiền vệ không thể tạo ra tác động lớn đến đến trận đấu có tỷ số sát nút.

ESPN nhấn mạnh ngoài kiến tạo, một tiền vệ hoàn toàn có thể tạo ra một tình huống then chốt bằng việc nâng cao khả năng ghi bàn cho đội bóng bằng những pha xử lý với quả bóng.

Để xác định điều này, ESPN đã dùng đến một thống kê nâng cao từ Opta là giá trị sở hữu bóng kỳ vọng (xPV).

Đây là thống kê mới được đưa vào từ mùa giải 2023/2024 thông qua phương pháp tiếp cận dựa trên thời gian khi đo lường xác suất một đội đang sở hữu bóng sẽ ghi bàn trong 10 giây tiếp theo.

Về khả năng tạo cơ hội ghi bàn cho đội nhà khi sở hữu bóng trong 10 giây, Bruno Fernandes tiếp tục là số một ở Ngoại hạng Anh. Ảnh: ESPN/Opta.

Với xPV, mô hình của ESPN sẽ xem xét mọi hành động trên sân làm tăng hay giảm xác suất ghi bàn trong một trận đấu nhất định như thế nào. Để khách quan hơn, thống kê này sẽ được gói gọn trong những đường chuyền hướng vào 1/3 cuối sân đối thủ, khi tỷ số trận đấu chênh lệch trong một bàn thắng duy nhất.

Kết quả lại gây bất ngờ khi Bruno Fernandes tiếp tục dẫn đầu về thống kê tạo nên bàn thắng. Cụ thể, tiền vệ MU có chỉ số 2,91, trong khi Kevin De Bruyne thậm chí còn không góp mặt trong top 10.

Về khâu phòng ngự, MU tiếp tục có thêm một cái tên góp mặt là thủ môn Onana đứng thứ hai về số pha cứu thua then chốt.

Cụ thể, mô hình này sẽ xem xét số bàn thua kỳ vọng mà thủ môn ​​sẽ phải nhận dựa trên vị trí của các cú sút phải đối mặt. Sau đó, hệ thống sẽ so sánh nó với số lần vào lưới nhặt bóng thực tế để tìm ra số lượng cơ hội nguy hiểm mà một thủ thành cản phá.

Dựa theo mô hình này, kết quả cho thấy Andre Onana nhận ít hơn 6,7 bàn thua so với chất lượng những cú sút mà anh phải đối mặt.

Những chiếc bẫy vô hình trên mạng xã hội

Cuốn sách Vũ trụ kĩ thuật số của giáo sư Kim Sang Kyun đã đi sâu phân tích, mổ xẻ một cách tường tận, những tác động các thiết bị thông minh, thế giới ảo và mạng xã hội trong cuộc sống hiện đại.