TasteAtlas mô tả "trứng vịt lộn là món ăn đường phố phổ biến ở một số quốc gia Đông Nam Á như Việt Nam, Philippines, Lào, hay Campuchia. Món ăn này được chế biến từ những quả trứng mà bên trong đã hình thành đủ bộ phận của con vịt non (vào khoảng 17-21 ngày tuổi). Trứng thường phải luộc chín, ăn cùng với bột canh và lá rau răm".

Sở dĩ món ăn này được người dân địa phương ưa chuộng là vì họ cho rằng nó có tác dụng bồi bổ sinh lực. Ngoài ra, vào mùa hè đây cũng là thức đồ nhắm lý tưởng để ăn cùng khi uống bia. Trứng vịt lộn cũng được các nhà hàng dùng làm nguyên liệu để ăn lẩu.

Một cái tên khác có mặt trong danh sách là món trứng bắc thảo hay còn được gọi là trứng thế kỷ, trứng ngàn năm của Trung Quốc. Được chế biến bằng cách ủ trứng trong hỗn hợp muối, đất sét, tro, vôi sống và vỏ trấu, sau một thời gian, lòng trắng trứng sẽ trở nên đông đặc lại và chuyển màu nâu sẫm.

Món ăn này được cho là có nguồn gốc từ thời nhà Minh ở Hồ Nam, khi một người nông dân tìm thấy trứng vịt trong bể vôi tôi và quyết định ăn thử chúng. Sau đó, ông thêm muối vào trứng để cải thiện hương vị. Ngày nay, món trứng bắc thảo của Trung Quốc thường được so sánh với những loại phô mai "thối" của phương Tây bởi nếu không ăn quen sẽ thấy chúng có mùi ammoniac đậm đặc như "nước tiểu ngựa”. Trứng bắc thảo thường được người dân địa phương dùng làm món khai vị hoặc món ăn kèm với cơm, cháo thịt cùng gừng ngâm chua. 

Trứng tráng hàu cũng được xướng tên bởi những con hàu lô nhô, sần sùi đôi lúc khiến thực khách "yếu bóng vía" hoảng sợ. Món ăn này có nguồn gốc từ thành phố Triều Châu và vùng Phúc Kiến của Trung Quốc. Trứng tráng hàu là món ăn đặc trưng của Hokkien - cộng đồng người Hoa sinh sống ở Đài Loan, Malaysia, Singapore, Indonesia và Philippines. Món ăn thường được chế biến từ những con hàu nhỏ được cùng hỗn hợp tinh bột khoai tây và trứng đánh bông.

Tùy theo từng vùng, người nấu đôi khi sẽ thêm một chút tương ớt cay pha với nước cốt chanh để tăng thêm hương vị cho món ăn. Thành phố Đài Nam ở Đài Loan (Trung Quốc) thậm chí còn được mệnh danh là "thiên đường trứng tráng hàu" bởi với vị trí gần biển nên luôn chế biến được món ăn này ngon nhất từ hàu tươi mới được đánh bắt.

Đỗ An(Theo Taste Atlas)

Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Quốc Nhật, Phó Trưởng khoa Điều trị hoá chất, Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, chia sẻ tiết canh chứa nhiều sắt - thành phần rất quan trọng để tạo máu.

"Tiết canh có thể giúp cải thiện tình trạng thiếu máu trong trường hợp nguyên nhân thiếu máu do thiếu sắt", bác sĩ Nhật cho biết ngày 17/9.

Tuy nhiên, thiếu máu có rất nhiều nguyên nhân, thiếu sắt chỉ là một trong những số đó. Việc bổ sung sắt cần theo chỉ định của bác sĩ. Bác sĩ Nhật đưa ra lời khuyên, trước khi quyết định uống thuốc sắt hay sử dụng thực phẩm nhằm bổ sung sắt, người dân nên đi khám để tìm ra nguyên nhân gây thiếu máu.

Một số trường hợp thiếu máu nhưng lại thừa sắt, điển hình là thiếu máu do bệnh tan máu bẩm sinh - thalassemia, uống thuốc sắt hoặc ăn thực phẩm chứa nhiều sắt sẽ làm tình trạng bệnh càng trầm trọng hơn. Do đó, không phải ai ăn tiết canh cũng tốt.

Bác sĩ cũng lưu ý vấn đề quan trọng mà nhiều người thường bỏ qua, đó là tiết canh hay những món ăn chưa được nấu chín luôn tiềm ẩn nguy cơ nhiễm khuẩn và ký sinh trùng. Không ít cơ sở y tế gần đây đã cảnh báo rủi ro nhiễm liên cầu lợn sau khi ăn tiết canh, đồ tái, sống. Nhiều bệnh nhân đến viện khi đã nổi nhiều ban xuất huyết, da tím đen toàn thân. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, nguy cơ tử vong với nhóm bệnh nhân này rất cao. 

Người bệnh thiếu máu, thiếu sắt nên ăn gì?

Bên cạnh việc tuân thủ phác đồ điều trị, người bệnh thiếu máu thiếu sắt cần có chế độ dinh dưỡng hợp lý để cơ thể nhanh hồi phục. 

Chia sẻ về nguyên tắc dinh dưỡng cho người bệnh, Thạc sĩ Phan Kim Dung, Trưởng khoa Dinh dưỡng và Tiết chế, Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, khuyến cáo bệnh nhân tăng cường sử dụng nhóm thực phẩm cung cấp protein có chứa nhiều sắt, acid folic và các vitamin đặc biệt là vitamin nhóm B.

Trong đó, nhóm protein động vật nên lựa chọn:

- Nhóm thịt: Các loại thịt có màu đỏ như thịt bò, thịt bê, gan, tiết, thịt lợn, thịt gà tây… Nên sử dụng 45 - 60g protein/ngày tương đương 200-300g thịt/ngày.

- Thủy hải sản: Cá thu, cá hồi, nhóm nhuyễn thể có vỏ: hàu, sò, ốc… đảm bảo ăn 2 - 3 bữa thủy hải sản/tuần.

- Trứng: Trong trứng có đầy đủ các chất dinh dưỡng protein, lipid, glucid. Đặc biệt trong lòng đỏ của trứng còn chứa một lượng đáng kể sắt, canxi, kẽm, vitamin A… Một tuần một người lớn nên ăn 2 - 3 quả trứng.

Đối với nhóm protein thực vật, người thiếu sắt nên sử dụng:

- Nhóm rau lá màu xanh đậm: Họ cải như rau cải chân vịt (cải bó xôi), cải xoong, súp lơ xanh… Một ngày nên sử dụng từ 300 - 400g (tương đương với 1 bát con rau/bữa).

- Nhóm đậu, đỗ và các loại hạt: đậu Hà Lan, đậu tương, lạc, hạt điều, hạnh nhân…

- Các loại quả chín, quả mọng: cherry, dâu tây, nho, việt quất, lựu… Các loại quả này không chỉ giàu sắt mà còn chứa nhiều vitamin C, cải thiện lưu lượng máu trong cơ thể và giúp tăng cường hấp thu sắt. Nên sử dụng từ 100-200g quả chín/ngày.

"Người bị thiếu sắt nên hạn chế sử dụng trà, cà phê vì có chứa tannin làm ức chế khả năng hấp thu sắt; việc bổ sung sắt hoặc đa vi chất dinh dưỡng cần theo chỉ định của bác sĩ", Thạc sĩ Dung cho hay.

- Chủ quán A Trà cho một bát phở lẫn, một má đùi, nhiều phở nhé!

- Nhà mình một phở cánh, một phở đùi, thêm trứng chần.

- Chủ quán ơi, hai phở lẫn đợi lâu quá!

- Quên bàn này rồi à chủ quán ơi?

8h sáng, quán phở gà nằm tại Kim Mã (Ba Đình, Hà Nội) đông kín chỗ, nhiều khách xếp hàng trước quầy đợi mua mang về. Tiếng gọi đồ, giục giã vang lên liên tục.

Quán phở đông đúc

"Ăn ở đây lần nào cũng thế. Quán đông, đơn mua về cũng nhiều nên có khi đợi 20 - 30 phút mới tới lượt. Ngày nào không bận rộn tôi mới dám tới chờ", ông Triệu Văn Sơn (Đống Đa, Hà Nội) chia sẻ.

"Đúng là hay phải chờ nhưng bù lại phở ngon, giá phải chăng. Trong lúc ngồi chờ thì xem chủ quán tráng phở, chặt gà, cũng thú vị", bạn ông Sơn nói.

Bát phở gà nóng hổi ăn kèm với hành lá, lá chanh, tương ớt tự làm, ớt tươi

Quán phở gà này lúc nào cũng nghi ngút khói. Ngoài khói tỏa từ nồi nước dùng sôi sùng sục, thơm phức còn có một nồi dành để tráng bánh phở. Đây là quán phở "hiếm có khó tìm" ở Thủ đô khi tự tráng phở ngay tại quầy. Thực khách có thể quan sát toàn bộ quá trình làm phở, làm gà của chủ quán.

Chủ quán phở này là anh Ly Chẩn Trà - một người dân tộc Mông ở Quản Bạ, Hà Giang. Hơn bốn năm trước, anh Trà quyết định khởi nghiệp với món phở gia truyền.

"Phở gà ở Hà Nội thì dễ kiếm lắm, cũng nhiều quán ngon. Nhưng phở nhà tôi thì có điểm khác lạ, toàn bộ bánh phở tôi đều tự làm theo công thức của gia đình truyền lại. Tráng đến đâu bán đến đó, không có chất bảo quản nào cả", anh Trà chia sẻ.

Anh Trà chặt gà tại chỗ cho khách

Bánh phở được tráng tại chỗ. Nhiều vị khách thích thú quan sát và ghi hình cách tráng phở của quán

Bánh phở được anh Trà làm từ loại gạo nương mang từ quê nhà xuống Hà Nội. Theo anh Trà, loại gạo này năng suất thấp, ít bà con còn canh tác nhưng khi làm phở thì dẻo, dai, ngon hơn so với gạo nước dưới xuôi. "Tôi từng thử nhiều loại gạo khác nhưng không hài lòng", anh Trà chia sẻ.

Gạo sau khi vận chuyển hàng trăm cây số xuống Hà Nội sẽ được rửa, ngâm trong 8 giờ rồi xay thành bột. Tại quán, một nhân viên sẽ trực tiếp tráng phở tươi tại chỗ rồi phơi nguội, gấp lại và thái thành sợi. Để làm được bánh phở tự tráng phải trải qua nhiều công đoạn và sự khéo léo. Thoạt nhìn, cách tráng phở tương tự như người ta tráng bánh cuốn nhưng theo anh Trà, tỉ lệ và cách pha bột thì hoàn toàn khác.

"Phở đạt chất lượng phải là bánh phở dẻo, dai, mềm mà không nát, không bị rách", anh Trà chia sẻ

Phở sau khi nguội được thái sợi. Sợi phở này to bản hơn so với loại phở thông thường

Để có bát phở gà ngon thì ngoài phở, nguyên liệu cực kì quan trọng là gà. Anh Trà chia sẻ, nước dùng nhà anh ngọt là do sử dụng rất nhiều xương ống lợn, nước luộc gà, cộng thêm một số thảo mộc miền núi. "Tôi chọn gà mái đã đẻ từ 2 - 3 lứa, được nuôi 4 - 5 tháng để thịt ngon, ngọt, không quá mỡ. Trung bình mỗi ngày quán bán từ 20 - 30 con", anh Trà cho biết.

Để nồi nước dùng ngon phải vớt bọt nhiều lần, không để vẩn đục

Gà vớt ra khỏi nồi nước dùng sẽ được chặt, lọc xương, thái, chia thành các phần khác nhau như đùi, cánh, má đùi... ngay tại quầy. "Nhiều quán phở gà ở Hà Nội hay thái, chặt trước rồi bày sẵn ra đĩa nhưng quán này thì làm tại chỗ. Nhìn thấy tươi ngon, hấp dẫn hơn hẳn. Khi ăn thì tôi thấy gà mềm, ngon nhưng không bị bở, nước dùng thơm lắm", một vị khách chia sẻ.

Phở ở đây có giá từ 40.000 - 55.000 đồng/bát. Điểm trừ của quán này là thường xuyên đông đúc, khách phải chờ lâu, thậm chí mỗi ngày mở bán đều treo biển "tạm thời hết hàng" 1 tới 2 lần.

"Phở tự tráng, gà làm tại chỗ và nhiều khách đặt giao về vì lo ngại dịch bệnh nên mình không làm kịp, đành treo biển cho khách biết, khỏi phải chờ lâu. Nhưng nhiều vị khách thấy treo biển vẫn vào ngồi chờ", vợ chủ quán chia sẻ.

"Chờ lâu thật nhưng được bát phở ngon miệng cũng xứng đáng", ông Hoàng Tiến Công (Ba Đình, Hà Nội) chia sẻ.

Quán phở này thường xuyên treo biển "hết hàng" vì lượng khách quá đông, không phục vụ kịp

Quán mở cửa từ 6h30 tới 14h, nhưng thường hết hàng sớm hơn, nhất là vào thứ 7 hay chủ nhật

Theo chủ quán, trung bình mỗi ngày quán bán 300 - 400 bát, cao điểm là 500 bát/ngày

Xem thêm các bài trong series Ăn ăn uống uống tại đây.

Linh Trang - Xuân Minh