Đội hình ra sân chính thức Barca vs Real Madrid, 21h15 ngày 24/10

Nếu có thể quay lại 2 năm trước, theo ông, giới CNTT toàn cầu có thể làm gì để chuẩn bị tốt hơn cho việc đối mặt với những rủi ro trong năm 2020?

Trong năm 2020, cộng đồng CNTT và an ninh mạng đã có nhiều thử nghiệm và rủi ro đi kèm. Việc bảo vệ chống lại các tác nhân đe dọa ngày càng tinh vi và nhanh chóng xử lý các thách thức về con người, quy trình, công nghệ để bảo đảm điều kiện làm việc từ xa hiệu quả, an toàn là nhiệm vụ đầy thú vị.

Nhìn nhận vấn đề từ quan điểm tích cực, tất cả chúng ta đã học được những phương pháp mới để sáng tạo và hoàn thành công việc. Trong một số trường hợp, kết quả thu được thậm chí còn tốt hơn so với trước đây. 

Việc nhìn nhận lại một sự việc đã xảy ra bao giờ cũng dễ hơn dự đoán tương lai. Năm 2020, thế giới CNTT đã chứng minh khả năng chống chịu của mình, và nhìn chung là làm tốt việc tạo điều kiện cho các tổ chức có thể tiếp tục hoạt động trong những hoàn cảnh khắc nghiệt. Nhiều bài học được rút ra trong suốt hành trình.

Trong tương lai, cần tập trung nhiều hơn vào việc lập kế hoạch cho các kịch bản về những cuộc khủng hoảng tưởng chừng khó có thể xảy ra. Điều này sẽ giúp bảo vệ tốt hơn cho các tổ chức và lợi ích của chúng ta trong tương lai. 

Giả sử trở thành nạn nhân của tấn công mạng bằng mã độc tống tiền, điều đầu tiên ông sẽ làm là gì?

Các cuộc tấn công bằng mã độc tống tiền nếu thành công có thể gây ra tác động rất lớn với những mục tiêu. Do đó, các công ty cần chuẩn bị sẵn sàng bằng cách thực hiện các bài diễn tập trong phòng họp, điều phối mô phỏng mù - mô phỏng khiến người tham gia tin rằng đó là sự việc thật, hoặc diễn tập “đội tím” - hoạt động diễn tập có cả đội xanh và đội đỏ tham gia để cùng trao đổi về các kỹ thuật tấn công mạng và biện pháp phòng ngừa, nhằm kiểm tra không chỉ năng lực ứng phó mà còn cả năng lực phát hiện của đơn vị mình.

Tại Keysight, nếu các dấu hiệu của một cuộc tấn công bằng mã độc được phát hiện thì Trung tâm điều hành an ninh mạng - SOC sẽ lập tức thực thi quy trình xử lý mã độc tống tiền. Người chỉ huy xử lý sự cố được chỉ định sẽ liên hệ với những người chịu trách nhiệm ứng phó và các bên liên quan. Đồng thời, SOC sẽ điều tra tìm hiểu phạm vi của cuộc tấn công để có thể thực hiện sớm nhất những thủ tục phù hợp nhằm ngăn chặn, giảm nhẹ tác động.

Các công nghệ trí tuệ nhân tạo, học máy đóng vai trò như thế nào trong lĩnh vực an ninh mạng ở hiện tại cũng như tương lai, thưa ông?

Các công nghệ mới trí tuệ nhân tạo (AI) và máy học (ML) đang thể hiện vai trò của mình trong phòng thủ mạng. AI/ML đang được sử dụng nhiều trong 2 lĩnh vực: Giảm số lượng cảnh báo giả ngày càng tăng mà SOC phải xử lý để tìm ra những cảnh báo cần quan tâm; Cải thiện khả năng phát hiện và cảnh báo về hành vi hoặc hoạt động mạng bất thường.

Trong tương lai, các công nghệ này sẽ tiếp tục được cải thiện và có thể trợ giúp nhiều hơn cho đội ngũ bảo vệ mạng trong 2 lĩnh vực trên. Xa hơn nữa, các thuật toán điện toán lượng tử kết hợp với AI và ML có thể hiện thực hóa khả năng phòng thủ mạng theo dự báo. Điều này dựa trên việc máy tính lượng tử có thể cùng lúc thể hiện một số trạng thái - cho phép xử lý nhanh hơn các tập dữ liệu liên quan và nhanh chóng đưa ra những dự đoán chính xác về các mối đe dọa.

Ông đánh giá thế nào việc quản lý hàng chục bảng điều khiển bảo mật của nhiều nhà cung cấp khác nhau so với chọn các giải pháp chỉ từ một nhà cung cấp?

Trong nhiều trường hợp, các tổ chức không phát huy được tối đa tác dụng các khoản đầu tư của họ cho các công cụ bảo vệ an ninh và giám sát mạng. Các hệ thống bảo vệ mạng hiện tại có thể không được triển khai hết các tính năng, các cấu hình hiện tại có thể không được tinh chỉnh thích hợp. Khắc phục những điểm này là nhiệm vụ cần được làm trước. 

Liên quan đến bảo vệ an ninh mạng, nếu chỉ sử dụng một nhà cung cấp dịch vụ điện toán đám mây duy nhất cho các dịch vụ số, các tổ chức nên tận dụng tối đa khả năng bảo vệ an ninh mạng của nhà cung cấp đám mây gốc. Tuy nhiên, nếu tổ chức sử dụng kiến trúc đám mây lai - hoặc sử dụng hỗn hợp mọi hình thức, bao gồm IT và OT tại chỗ, nhiều phiên bản đám mây và điện toán biên - thì việc tìm kiếm giải pháp từ một nhà cung cấp duy nhất cho tất cả các vấn đề này dường như là không thể.

Còn với giám sát an ninh mạng, phát triển một kiến trúc bảo mật linh hoạt giúp tập trung hóa việc thu thập tất cả dữ liệu có liên quan đến bảo mật để tham khảo chéo, tạo ngữ cảnh và đưa ra cảnh báo, sẽ cho phép SOC hoạt động hiệu quả trong phát hiện các mối đe dọa, bất kể đe dọa đến từ hướng nào. 

Vậy các nhà cung cấp mới đóng vai trò ra sao trong mạng lưới của tại Keysight và đâu là những tiêu chí để ông lựa chọn nhà cung cấp?

Luôn tìm kiếm và ứng dụng các công nghệ an ninh mạng mới sẽ mang lại nhiều lợi ích. Tuy nhiên, tương tự như tôi đã nói ở trên, hãy khai thác tối đa khả năng của các hệ thống và thiết bị hiện có trước khi quyết định đầu tư mới.

Nếu bộ công cụ hiện có thực sự không có khả năng xử lý các mối đe dọa mới, tổ chức nên bắt đầu đánh giá để chọn 1 hoặc 2 giải pháp mới. Các giải pháp này sau đó có thể được đánh giá kỹ lưỡng, trước tiên là trong môi trường thử nghiệm và sau đó trong môi trường thực tế. Việc đánh giá này có thể thực hiện bằng cách đồng thời tiến hành các thử nghiệm để “chứng minh giá trị” hoặc song song mua bản quyền sử dụng ngắn hạn các giải pháp với đầy đủ tính năng, từ đó thu thập dữ liệu làm cơ sở ra quyết định lựa chọn. Giải pháp có giá trị tốt nhất về độ ổn định, khả năng mở rộng, hiệu năng và hỗ trợ sẽ được chúng tôi lựa chọn. Và đây là quá trình cần được làm thường xuyên. 

Thanh Hà

Sau 19 năm làm việc trong ngành giáo dục quận 1, TP.HCM, trong đó có 14 năm đảm nhận vị trí Phó Hiệu trưởng ở 2 ngôi trường công lập, chị xin chuyển sang vị trí quản lý ở một ngôi trường quốc tế. Lúc nhận quyết định nghỉ việc, chị khóc nức nở trước mặt lãnh đạo.

Tuy nhiên, những đồng nghiệp, người thân đều hiểu rằng chị đang nỗ lực hết sức mình để vượt qua những bất hạnh cuộc đời, để được tiếp tục cống hiến cho cái nghề mà chị đã trót đam mê.

Cô giáo Nguyễn Thị Liễu (đứng giữa) tại Diễn đàn giáo dục toàn cầu năm 2017 do Microsoft tổ chức. Ảnh: NVCC

Chị là cô giáo Nguyễn Thị Liễu, hiện đang là cụm trưởng quản lý chương trình của Bộ GD-ĐT ở Trường Dân lập quốc tế Việt Úc (Q.1, TP.HCM). Trước tháng 9/2017, chị vẫn đang giữ vị trí Phó Hiệu trưởng Trường THCS Đức Trí. Và cách đây 7 năm (từ năm 2003 đến năm 2010), chị là Phó Hiệu trưởng Trường THCS Minh Đức.

Hãy làm ngay những thứ mà các nước đang làm

Trưởng thành từ một giáo viên tiếng Anh, chị Liễu luôn là một giáo viên sẵn sàng tiếp thu những cái mới trong phương pháp giảng dạy để kiến thức được truyền thụ cho các em một cách hiệu quả nhất.

Năm 2014, chị tham gia cuộc thi “Giáo viên sáng tạo trên nền tảng công nghệ thông tin” do Bộ GD-ĐT tổ chức. Cùng một thầy giáo khác, chị giành giải Nhất của cuộc thi. 

Thời điểm ấy, thành tích này với chị không chỉ là một phần thưởng, một điểm sáng của sự nghiệp giảng dạy, mà nó thực sự như một nguồn động lực để chị thấy “cuộc đời vẫn còn mỉm cười với mình”.

2 lần tham dự Diễn đàn giáo dục toàn cầu, cô Liễu đều gặt hái được những giải thưởng ý nghĩa. Ảnh: NVCC

Năm 2015, chị cùng 2 giáo viên khác được Microsoft Việt Nam chọn tham dự Diễn đàn giáo dục toàn cầu tại Mỹ. Tại đây, chị được trải nghiệm những ứng dụng công nghệ mới dành cho giáo dục, đồng thời tham gia cùng nhóm của mình – là những thầy cô giáo tới từ các quốc gia khác nhau – thiết kế một dự án theo đề tài được đưa ra. Nhóm của chị đạt giải Nhất cho phần thuyết trình dự án.

Đến năm 2017, chị lại được Microsoft mời tham dự diễn đàn được tổ chức tại Canada với vai trò là “Fellow” (chuyên gia giáo dục cấp cao) của Việt Nam, làm nhiệm vụ hỗ trợ cho các đồng nghiệp trong diễn đàn. 

Ngoài nhiệm vụ này, chị được phân công làm giám khảo cho các phần thi tại diễn đàn. Trong phần thi dành cho các "Fellow", chị đạt giải thuyết trình xuất sắc nhất nhờ phần chia sẻ đầy cảm xúc về những khó khăn của bản thân khi ứng dụng công nghệ ở môi trường giáo dục công lập, về việc chị và các đồng nghiệp đã vượt lên những khó khăn như thế nào, đưa ra những đổi mới gì để phù hợp với môi trường và học sinh Việt Nam.

Cô giáo nhỏ bé người Việt cũng được chọn là một trong 4 cá nhân xuất sắc nhất. “Mình là người được xướng tên đầu tiên. Cảm xúc đó không bao giờ quên được” – chị chia sẻ.

OneNote là ứng dụng công nghệ mà chị Liễu nhiều lần nhắc đến và say mê khi nói về nó. Đây cũng là ứng dụng mà chị đã theo dõi, tìm hiểu và sử dụng suốt từ cuộc thi giáo viên sáng tạo của Bộ cho tới nay.

Cô Liễu cùng các giáo viên đến từ nhiều quốc gia trên thế giới. Ảnh: NVCC

OneNote là một cuốn sổ ghi chép kỹ thuật số giúp cho việc thu thập, ghi chép thông tin nhanh và sắp xếp khoa học, dễ xem. Cuốn sổ này có thể dùng “online” hoặc “offline”. Đặc biệt, chức năng tương tác trực tuyến giúp ích rất nhiều cho việc trao đổi giữa thầy và trò. 

Trong 2 năm gần đây, khi còn công tác tại trường Đức Trí, chị đã mua Office 365 cho toàn thể cán bộ, giáo viên trong trường. Chị cũng đã ứng dụng thành công sổ tay OneNote Staff dành cho quản lý cùng với số tay OneNote Class dành cho giáo viên dùng trong chuyên môn, giảng dạy.

Nói về sự đổi mới, chị cho rằng “tư duy của lãnh đạo” rất quan trọng. “Cần phải thay đổi tư duy của người lãnh đạo. Khi lãnh đạo quyết tâm đổi mới, họ sẽ dẫn dắt giáo viên đổi mới. Chúng ta hãy làm ngay những thứ mà các nước họ đang làm, chứ đừng để đến khi họ qua cái khác rồi thì mình mới bắt đầu làm. Học sinh sẽ là người thiệt thòi nhất” – chị chia sẻ.

“Cuộc đời thử thách tôi”

Ngay trước khi tôi định mở lời hỏi về hoàn cảnh gia đình, thì chị đã nói: “Có lẽ em sẽ hỏi tại sao khi đang công tác ở một trường công lập, chị lại xin chuyển sang một trường tư thục”.

Chị Liễu và con trai trong một chuyến đi chơi cùng gia đình. Ảnh: NVCC

“Chị không ước mơ đi làm giàu. Hoàn cảnh của chị nhiều đồng nghiệp, những người quen biết chị đều hiểu” – chị chùng giọng tâm sự.

Sau khi sinh cô con gái đầu lòng vào năm 2000, trong 9 năm sau đó, chị Liễu trải qua nhiều cuộc điều trị vô sinh và từng một lần thất bại khi làm thụ tinh ống nghiệm. 

Chị từng nghĩ mình không còn cơ hội nào nữa. Rồi bất ngờ chị lại nhận được món quà mà ông Trời ban tặng. Nhưng khi nụ cười chưa kịp tắt, khi thai nhi được 6 tháng, chị nhận tin sét đánh con bị giãn não thất, nếu giãn nhiều sẽ dẫn đến bệnh não úng thủy.

Chị Liễu nói rằng mình đã sống một quãng thời gian đầy nước mắt. Qua tìm hiểu thông tin, chị quyết định giữ lại đứa bé với hi vọng có thể chữa được nếu điều trị sớm.

Suốt một thời gian dài, gia đình chị đã coi bệnh viện là nhà, cùng trải qua những trận chiến giành giật lại mạng sống của con từ tay tử thần. Những mũi tiêm, những đợt điều trị khiến con đau đớn như xát muối vào lòng người mẹ. 

“Trong suốt 8 năm qua, gia đình cố tìm cả đông tây y để điều trị vấn đề vận động của con. Gia đình chỉ mong sao con có thể ngồi được, có thể nói được và nếu được nữa thì con có thể làm được những việc cá nhân, vì cha mẹ đâu thể sống đời bên con” – chị kể.

Hiện bé Hoàng Khang đã 8 tuổi. Ảnh: NVCC

Cuộc đời tiếp tục thử thách khi năm 2012, một biến cố khác lại ập đến: chồng chị phát hiện bị ung thư trực tràng. Trải qua một ca phẫu thuật và 8 đợt hóa trị, hiện tại sức khỏe của anh đã ổn. Tuy nhiên, mầm mống tiềm tàng của căn bệnh thì không thể nói trước, tùy thuộc vào sức đề kháng của cơ thể. 

“Hiện ông xã chỉ làm những việc nhẹ nhàng ở nhà. Vì căn bệnh này mà năm 2016, chồng chị giải thể công ty. Bây giờ, chị là trụ cột chính trong nhà. Vì thế mà chị phải có đường hướng khác để có thêm thu nhập lo cho gia đình. Chị cũng đắn đo, suy nghĩ rất nhiều. Chuyển sang môi trường tư thục, chị vẫn có thể làm nghề yêu thích và có thu nhập để lo cho gia đình, chứ không phải ước mơ đi làm giàu” – chị chia sẻ.

“Biến cố ập đến, lúc đầu chị suy sụp, có những khi cảm thấy sao cuộc đời mình lại bất hạnh thế. Đồng nghiệp, bạn bè từ khắp mọi miền, trên những diễn đàn mà chị tham gia, dù chưa hề gặp mặt, đã nhắn tin động viên, kêu gọi ủng hộ, cử người đến thăm gia đình. 

Thậm chí, cả những giáo viên người nước ngoài biết chị qua diễn đàn cũng nhắn tin hỏi thăm. Có quá nhiều người vẫn quan tâm, chị cảm thấy như mình đang sống lại. Chị nghĩ phải làm sao để đừng phụ sự quan tâm của mọi người”.

“Khi đạt được thành tích trong cuộc thi “Giáo viên sáng tạo trên nền tảng CNTT” năm 2014, chị thấy cuộc sống vẫn còn mỉm cười với mình.

 Những lúc bắt tay vào làm việc, nghiên cứu những đổi mới, chị tạm quên đi những gì bất hạnh, đau khổ và cảm thấy mình nên làm như thế” - người phụ nữ kiên cường này bày tỏ.

• 
  Nguyễn Thảo