Vẫn buông lỏng đại lý Internet

Khi Wina Miranda chuyển từ Indonesia tới Luandanăm 2008 cùng với chồng cô, kỹ sư Erwin Santosa, cô biết thành phố này sẽ rấtđắt đỏ. Nhưng cô không nghĩ sự đắt đỏ lại quá mức như vậy.

"Thực tế, chi phí sinh hoạt và các loại phí tổn làtất cả những gì tôi tìm thấy khi tra cứu trên Google về Angola", người phụ nữ 34tuổi này bày tỏ. "Không có nhiều dữ liệu, không ảnh hay thông tin khác, chỉ cónhững câu chuyện kể về giá cả đắt đỏ tại đây. Nhưng thực tế, chúng tôi khôngbiết là như thế nào mãi cho tới khi chúng tôi tới đây và qua trải nghiệm". 

Erwin, 34 tuổi, làm việc cho một công ty dầu lửa quốc tế và thu nhập củaanh dùng để chi trả cho tiền nhà (một căn 3 phòng ngủ nằm bên trong một khu tưnhân ở phía nam thành phố), tiền xe và học phí cho con gái 7 tuổi ở trường quốctế. 

"Đông lạnh"

Wina cho hay, chi phí chính của gia đìnhcô là mua các loại hàng tạp phẩm.

"Tôi nghĩ chúng tôi có thể phải mấttới 2.000 USD/tháng, và chúng tôi thậm chí không uống rượu", cô cho biết rồigiải thích rằng, thịt và rau là các mặt hàng đắt nhất. 

"Chúng tôi làngười Á và ăn rất nhiều giá đỗ, nhưng một hộp ở đây giá 6 USD còn thịt bò có thểlên tới 45 USD/kg, và đó là đồ đông lạnh, chứ không phải thịt tươi". 

Theo kỹ sư viễn thông Bồ Đào Nha Fernando Azvedo, người sống ở Luandacùng vợ kể từ năm 2010, những mặt hàng giá cả phải chăng là beer (60 xu/chai),thuốc lá (1,5 USD) và xăng dầu - 40 xu một lít diesel. 

"Chúng tôi cóthể đi quanh Luanda để tìm giá tốt hơn", anh cho biết. "Nhưng sẽ chẳng bao giờdám chắc về chất lượng hàng hóa. Tôi chỉ mua hoa quả bên ngoài các cửa hàng bìnhthường, tất cả bạn đều không biết về điều kiện hoặc xuất xứ sản phẩm". 

Azvedo trả 5.000 USD/tháng thuê nhà - mặc dù số tiền này do công ty chitrả - và cho biết việc chi 200 USD cho một bữa ăn đơn giản bên ngoài là chuyệnthường. 

"Cắt cổ"

James Wilde, người đã sống khắp thế giớivà giờ đang làm cố vấn cho một công ty viễn thông Đức ở Luanda, nhận xét:"Luanda chắc chắn là nơi đắt đỏ nhất mà tôi từng ở".

"Giá thuê nhà thìđúng là cắt cổ. Một căn hộ hai phòng ngủ ở Luanda giá 4-5.000 USD mỗi tháng. Khisống ở Moscow, tôi tốn 2.000 USD mỗi tháng tiền thuê một căn hộ hai phòng ngủ,và ở đây, bạn phải trả nhiều hơn mà chất lượng nhà thì không bằng". 

"Lần đầu tiên đến đây, tôi nhớ tôi đã phải cất trữ đồ trong nhà bếp, vàlần đầu tiên tới cửa hàng tạp phẩm, tôi tiêu mất 800 USD. Hàng mua được không đủxếp trong cốp xe, tôi không tin nổi". 

"Điều bực nhất là tôi không nghĩbạn nhận được những gì bạn phải mất tiền mua, về mặt chất lượng hoặc dịch vụ.Nhưng khi đó, lương của tôi được điều chỉnh nên cũng đủ chi trả khi làm việc ởLuanda, và tôi nghĩ phần lớn các trường hợp người nước ngoài sống ở đây đềuthế".  

Vậy tại sao một thành phố như Luanda lại đắt đỏ đếnvậy?
 
Có một số nguyên nhân. Nguyên nhân chính là Angola đã trải qua mộtcuộc nội chiến bắt đầu năm 1975, khi nước này giành được độc lập từ Bồ Đào Nha,và kéo dài đến năm 2002. 

Trong thời gian đó, hầu hết các ngành sản xuấtcông nghiệp, nông nghiệp đều ngừng trệ và cơ sở hạ tầng cơ bản như đường sá,đường sắt, đường điện và đường ống nước bị tàn phá nặng nề. 

Một thời lànhà xuất khẩu lớn về các mặt hàng như cà phê và cotton, và tự cung tự cấp về hầuhết các loại hàng hóa, Angola giờ đây phải nhập khẩu khoảng 80% các loại hànghóa tiêu dùng. 

Với mỗi hộp hoặc gói thực phẩm mua ở Luanda, bạn phảitrả cho cả chi phí vận chuyển sản phẩm đó vào Angola và đưa hàng đó lên kệ siêuthị, qua một cảng chồng chất các loại thuế nhập khẩu và một thành phố tắc nghẽnvề giao thông.

Có một số người hoài nghi cho rằng giới kinh doanhchóp bu ở Angola, những người kiểm soát các công ty nhập khẩu, đã không làm gìnhiều để hạ bớt các chi phí, mặc dù trong những năm gần đây, đó là một trongnhững ưu tiên của chính phủ. 

Jose Severino, Chủ tịch Hiệp hội Côngnghiệp Angola (AIA), nói rằng đó là một một vòng luẩn quẩn. 

"Bạn chịuđiện mất liên tục, vì vậy bạn cần một máy phát, hệ thống vận tải nghèo nàn vànhân lực yếu kém làm tăng chi phí sản xuất tổng thể, và điều đó có nghĩa là nhậpkhẩu hàng hóa còn rẻ hơn là chế tạo hàng hóa ở đây". 

"Nếu tình trạngnày còn tiếp diễn, và nếu ở đây, các loại thuế quá cao, tệ quan liêu quá phứctạp thì sẽ không ai muốn sản xuất ở địa phương, và giá cả sẽ không thể hạđược". 

Giá nhà ở giảm?

Tuy vậy, cũng có một số tin tứctốt lành. Giá nhà ở mới đây đã giảm.

Daniel Esteves điều hành Imorizon,một công ty bất động sản nhỏ ở Luanda. Gốc Bồ Đào Nha nhưng lấy một cô gáiAngola, anh đã sống ở quê hương vợ 5 năm nay.

"Đó là vấn đề giữa cung và cầu. Khi thêm nhiều nhà ởđược xây dựng thì giá giảm xuống. Trong một số trường hợp, giá căn hộ giảm 50%so với cách đây 3 năm, và xu hướng này sẽ còn tiếp tục".

Tuy nhiên, Esteves cho biết anh vẫn có thể cho thuêmột căn hộ ở vùng ngoại ô mới Talatona với giá 15.000 USD, và các căn nhà ở khuvực đó khởi điểm từ 6.000 USD đến 30.000 USD/tháng, phụ thuộc vào loại nhà vàcác tiện nghi.

Dòng người nước ngoài ồ ạt kéo vào Luanda thời hậuchiến, với nhiều người làm việc trong lĩnh vực xây dựng và dầu lửa, đã đẩy giácả lên cao. 

Nhưng tuy nhất trí rằng các công ty đa quốc gia có thể làmtăng giá nhà ở, Fernando Azvedo vẫn tin rằng chính các chủ nhà Angola đã kiếmchác từ cơ hội này. Anh cho biết thêm, mặc dù những người xa xứ đôi khi vungtiền cho các bữa ăn ở nhà hàng hoặc mua các vật dụng nhập khẩu giá đắt ở siêuthị, nhưng anh cảm thấy người Angola giàu có mới là những người chi tiêu hàophóng.

Wina Miranda, một kỹ sư về môi trường nhưng không làmviệc trong thời gian ở Luanda, nói rằng cô và những người nước ngoài đã học đượccách xoay xở với giá cả. 

Cô thường mang một hộp thức ăn giữ được lâumỗi lần họ về nhà và mới đây cô còn phát hiện ra một nông trại Trung Quốc bánrau ngon với giá rẻ.

"Tôi biết một phụ nữ tự làm sữa chua, kem, bánh mìvà bà còn tự trồng bắp cải, ủ giá đỗ. Không có nhiều việc ở đây nên bạn có nhiềuthời gian để làm những thứ đó". 

"Tôi nhớ 10 ngày sau khi chúng tôi tớiđây là đến sinh nhật con gái tôi. Tôi đã hứa với cháu là sẽ có một chiếc bánhBarbie, vì vậy tôi ra ngoài tìm mua và mức giá là 360 USD. Nhưng năm sau đó, tôiđã tự làm bánh cho con, đó là những gì bạn làm, bạn học cách để trụ được, bởi vìmột chiếc bánh sinh nhật giá 360 USD là một điều quá lố".

Ed Corbett làmột cố vấn kinh doanh Anh sống ở Luanda. 

Ông nói tiếng Bồ Đào Nha vàkhông gặp vấn đề gì khi bắt taxi ở địa phương hay mặc cả hoa quả mua của nhữngngười bán dạo. Tuy nhiên, ông thừa nhận không phải tất cả những người nước ngoàiở Luanda đều có thể làm được điều đó. 

Theo ông, giá cả ở thành phố nàyđã giảm 'đáng kể" trong 18 tháng qua, không chỉ về nhà ở mà còn cả các hàng hóatrong siêu thị, chủ yếu do sự cạnh tranh ngày càng gay gắt.

"Tôi sẽ ngạcnhiên nếu Luanda giữ vị trí số 1 trong các cuộc khảo sát về chi phí sinh hoạtnăm nay", Ed Corbett bày tỏ. "Luanda rất đắt đỏ, nhưng nếu bạn biết nơi mua sắmthì thành phố này đang trở nên ngày càng dễ chịu hơn". 

Thanh Hảo(Theo BBC)

Chủ trì buổi tọa đàm về chuyển đổi số trong lĩnh vực xuất bản với chủ đềSách về chuyển đổi số và Chuyển đổi số ngành Sách gồm: PGS, TS Phạm Minh Tuấn, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật; Ông Nguyễn Nguyên, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành, Phó Chủ tịch Hội Xuất bản Việt Nam; TS Nguyễn Khắc Lịch, Cục trưởng Cục Chuyển đổi số quốc gia - Bộ thông tin và Truyền thông.

Các diễn giả dự tọa đàm và giao lưu cùng độc giả còn có GS, TSKH Hồ Tú Bảo, Giám đốc Phòng thí nghiệm khoa học dữ liệu thuộc Viện Nghiên cứu Cao cấp về Toán học (VIASM); Giám đốc khoa học của Viện John von Neumann thuộc Đại học Quốc gia TP.HCM và ông Đinh Quang Hoàng, Giám đốc Công ty Cổ phần sách điện tử Waka. Tọa đàm có sự tham gia của đại diện lãnh đạo các bộ, ban, ngành Trung ương; các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý và đại diện các nhà xuất bản, đơn vị phát hành, cơ sở đào tạo ngành xuất bản cùng đông đảo bạn đọc quan tâm.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, PGS, TS. Phạm Minh Tuấn nhấn mạnh, trong bối cảnh mới hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của xuất bản phẩm điện tử cũng như cách thức bạn đọc thay đổi cách tiếp cận đối với các xuất bản phẩm thông qua mua hàng trực tuyến đã đặt ra cho ngành xuất bản, in và phát hành sách Việt Nam cả những thời cơ lẫn thách thức mới, và thực hiện chuyển đổi số chính là một yêu cầu tất yếu. Những hạn chế, thách thức, khó khăn chung của ngành trong hoạt động chuyển đổi số chính là những vấn đề đặt ra để các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý cùng trao đổi, thảo luận, từ đó đưa ra các giải pháp đổi mới, ứng dụng chuyển đổi số…

Tại tọa đàm, các diễn giả đã cùng chia sẻ, trao đổi nhiều nội dung về xu hướng chuyển đổi số trên thế giới và Việt Nam; chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về thúc đẩy chuyển đổi số và Chương trình chuyển đổi số quốc gia; tình hình chuyển đổi số trong một số ngành, lĩnh vực, trong đó có lĩnh vực xuất bản cùng những kết quả đã đạt được thời gian qua; giới thiệu kinh nghiệm về việc xuất bản và phát hành sách điện tử; giới thiệu những thành quả bước đầu của quá trình thực hiện chuyển đổi số ở một số đơn vị xuất bản, phát hành sách điện tử; xu hướng xuất bản điện tử trên thế giới và Việt Nam…

Phát biểu kết luận tọa đàm, ông Nguyễn Nguyên cho biết, trong hơn 2 năm qua, mặc dù đại dịch Covid-19 ảnh hưởng lớn đến doanh số ngành xuất bản nhưng đội ngũ làm xuất bản đã chủ động đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quy trình xuất bản, các doanh nghiệp đã đẩy mạnh hoạt động phát hành trên các nền tảng thương mại điện tử, phát hành xuất bản phẩm điện tử, sách nói..., nhờ đó đã tạo nên một thị trường xuất bản mở, giúp đa dạng hóa các loại hình xuất bản phẩm.

Khẳng định chuyển đổi số là "chìa khóa" tạo bước tiến mạnh cho ngành sách Việt Nam, đem lại thời cơ lớn nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức cho ngành, Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành cho rằng, để chuyển đổi số thành công, phải thay đổi nhận thức về chuyển đổi số, tiếp sau đó là đầu tư công nghệ và đón nhận công nghệ, đồng thời phải vượt qua những cạnh tranh khi chuyển đổi số, nhất là vấn đề về bản quyền.

Bên cạnh những thuận lợi và những cơ hội, hiện nay việc chuyển đổi số trong hoạt động xuất bản và khai thác hiệu quả thị trường này là vấn đề đặt ra với không riêng ngành xuất bản mà cần sự chung tay của nhiều ngành, đặc biệt là sự thay đổi trong nhận thức và hành động về chuyển đổi số.