Sau khi Chính phủ có văn bản chỉ đạo, UBND tỉnh Vĩnh Phúc cũng đã có công văn chỉ đạo các sở, ngành đơn vị liên quan “xử lý dứt điểm các vi phạm trong quản lý, sử dụng đất đai trên đất thu hồi của công ty TNHH Kim Long”.

Cụ thể, nội dung văn bản chỉ đạo Sở TN&MT, khẩn trương tổ chức công khai bản đồ thu hồi đất của Công ty TNHH Kim Long (gọi tắt Công ty Kim Long) tại xã Định Trung, phường Liên Bảo và Phường Khai Quang.

Những bức tường bao tại khu biệt thự sai phép trên đất Kim Long, phường Liên Bảo, TP Vĩnh Yên cưỡng chế (Ảnh chụp tháng 4/2021)

Làm rõ diện tích thực tế Công ty Kim Long được giao, nguyên nhân, lý do thiếu diện tích so với quyết định giao đất, nếu thiếu do trước đây chưa GPMB được thì hiện tại diện tích này do tổ chức, cá nhân nào đang sử dụng, hồ sơ pháp lý thế nào, báo cáo UBND tỉnh trước ngày 31/5/2021.

Cùng với đó, chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, Cục Thuế tỉnh, Thanh tra tỉnh, Sở Tư pháp và các cơ quan có liên quan báo cáo khẳng định rõ với UBND tỉnh, theo quy định của pháp luật, khi thu hồi đất của Công ty Kim Long, Công ty có được bồi thường, hỗ trợ về đất đai, tài sản trên đất theo quy định của pháp luật không? Quy định tại các điều khoản nào của văn bản pháp luật.

Công ty Kim Long còn phải thực hiện các nghĩa vụ tài chính về đất đai nào trong quá trình sử dụng diện tích được giao để thực hiện dự án tại các phường Liên Bảo, Khai Quang và xã Định Trung, TP Vĩnh Yên. Nếu có nêu rõ các căn pháp luật và đề xuất biện pháp truy thu, báo cáo UBND tỉnh trước 31/5/2021.

Ngoài tra, tiếp tục rà soát nội dung Kế hoạch số 171/KH-TCT ngày 17/7/2020 của Tổ công tác đánh giá các nhiệm vụ đã làm được, chưa làm được đề xuất với Tổ Trưởng Tổ công tác đôn đốc chỉ đạo đảm bảo tiến độ đã đề ra.

Đối với Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND tỉnh Vĩnh Phúc giao chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn xử lý hoặc đề xuất cơ quan có thẩm quyền xử lý dứt điểm dự án đầu tư của Công ty Kim Long theo quy định của pháp luật về đầu tư, báo cáo kết quả với UBND tỉnh trước ngày 31/5/2021.

Hàng loạt công trình biệt thự, nhà ở kiên cố xây dựng trái phép (Ảnh chụp tháng 5/2021)

Về phía Thanh tra tỉnh, tiếp tục đôn đốc UBND TP Vĩnh Yên, UBND các xã, phường: Định Trung, Liên Bảo, Khai Quang và các cơ quan liên quan thực hiện nghiêm túc, dứt điểm các kết luận Thanh tra số 37, 38, 39/KL-TTr ngày 2/4/2019, đặc biệt là tổ chức xử lý các công trình xây dựng trái phép, kiến nghị xử lý đối với các cơ quan, đơn vị chưa nghiêm túc thực hiện kết luận Thanh tra, báo cáo UBND tỉnh trước ngày 20/6/2021.

Bên cạnh đó, rà soát hồ sơ tài liệu đã thanh tra nếu có dấu hiệu vi phạm về hình sự thì chuyển ngay hồ sơ đến Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh, Công an thành phố Vĩnh Yên để xử lý theo thẩm quyền.

Đối với Công an tỉnh, thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ UBND tỉnh giao liên quan đến việc sử dụng đất của Công ty Kim Long. Tiếp nhận hồ sơ tài liệu liên quan đến các vi phạm đất đai của Công ty Kim Long và các tổ chức, cá nhân sử dụng đất có nguồn gốc Nhà nước giao cho Công ty Kim Long do Thanh tra tỉnh, UBND TP Vĩnh Yên chuyển đến để lập hồ sơ xử lý theo quy định; nếu hồ sơ, tài liệu chưa đầy đủ có văn bản yêu cầu các cơ quan bổ sung kịp thời.

Về phía UBND TP Vĩnh Yên, tiếp tục thông báo bằng văn bản và phát thanh trên hệ thống loa truyền thanh của thành phố để yêu cầu các hộ gia đình, cá nhân xây dựng nhà ở, công trình trên diện tích đất mà UBND tỉnh đã thu hồi của Công ty Kim Long khẩn trương di dời, thu dọn tài sản trả lại đất cho nhà nước, yêu cầu xong trước ngày 30/5/2021.

Nếu không chấp hành, UBND TP Vĩnh Yên chủ động lập hồ sơ và tổ chức cưỡng chế xong trong tháng 6/2021. Các trường chống đối, lập hồ sơ chuyển cơ quan cảnh sát Điều tra xử lý hình sự theo quy định.

Đồng thời, xử lý các vi phạm của người sử dụng đất, người quản lý theo phản ánh của báo chí đối với diện tích 5ha đất UBND phường Liên Bảo giao thầu cho các ông (bà) Nguyễn Văn Thủy, Nguyễn Văn Tuyết, Nguyễn Văn Hiếu ở khu hành chính 15 để trồng cây ăn quả nhưng đã phân lô chuyển nhượng, xây dựng trái phép ...

Trong quá trình xử lý các vi phạm nêu trên, UBND TP Vĩnh Yên phát hiện vi phạm có dấu hiệu hình sự thì chuyển ngay hồ sơ đến cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an thành phố Vĩnh Yên để xử lý theo thẩm quyền.

Lãnh đạo UBND tỉnh Vĩnh Phúc nhấn mạnh đây là nhiệm vụ quan trọng, yêu cầu các sở, ngành, UBND TP Vĩnh Yên vào cuộc quyết liệt, kiên quyết xử lý nghiêm khắc các vi phạm đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật, đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.

Hàng loạt sai phạm

Liên quan đến diện tích đất giao cho Công ty Kim Long tại Vĩnh Phúc, từ năm 2018, VietNamNet đã phản ánh về việc xây dựng trái phép trên đất giao cho công ty này. Sau đó UBND tỉnh Vĩnh Phúc đã giao Thanh tra tỉnh vào cuộc xác minh tình trạng xây dựng tại đây.

Tháng 4/2019, Thanh tra tỉnh Vĩnh Phúc có kết luận về công tác quản lý sử dụng đất đai và xử lý các trường hợp vi phạm về lấn, chiếm, chuyển đổi mục đích sử dụng đất, xây dựng công trình trái pháp luật trong đó có Công ty Kim Long.

Theo thanh tra, diện tích đất Công ty Kim Long sử dụng phường Liên Bảo có 193 trường hợp vi phạm về lấn, chiếm, sử dụng không đúng mục đích, xây dựng công trình trái phép chưa được xử lý dứt điểm.

Trong đó, diện tích đất do phường quản lý là hơn 43.000m2 với 154 trường hợp vi phạm; Công ty TNHH Kim Long quản lý hơn 124.000m2 với 39 trường hợp vi phạm.

Thời điểm năm 2014, UBND phường đã kiểm tra, phát hiện, lập hồ sơ xử lý vi phạm hành chính đối với 74/181 trường hợp hộ gia đình vi phạm. Đối với 39 trường hợp xây dựng trái phép trên diện tích đất Công ty Kim Long, trong đó có 7 ngôi biệt thự được báo VietNamNet  phản ánh, các cơ quan chức năng đã nhiều lần vào kiểm tra lập biên bản nhưng chưa tiến hành xử lý vi phạm.

Điều đáng nói, trong thời gian đợi quyết định xử lý các ngôi biệt thự này thì việc xây dựng lại diễn ra ngày càng nhiều.

Trong năm 2020, Bộ TN&MT cũng đã đề nghị UBND tỉnh Vĩnh Phúc khẩn trương triển khai tổ công tác của tỉnh để thanh, kiểm tra và xử lý toàn diện những sai phạm trong việc quản lý và sử dụng đất tại núi Đinh, núi Đúng và một phần diện tích đất mà công ty TNHH Kim Long sử dụng.

Liên quan đến vấn đề này, vào tháng 8/2020, Chủ tịch UBND xã Kim Long đã ký ban hành quyết định xử phạt hành chính 4 triệu đồng đối với ông Đường Ngọc Sơn. Quyết định xử phạt nêu rõ: ông Đường Ngọc Sơn đã thực hiện hành vi vi phạm hành chính trên thửa đất số 16 tờ bản đồ số 84, diện tích 11.808m2.

Cụ thể: Ông Sơn tự chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất rừng sản xuất sang đất phi nông nghiệp, đã xây dựng, đổ bê tông 121m2 cao 1,4m, trên trụ đặt một tượng phật bằng đá màu trắng cao khoảng 5m.

Đây là khu vực thuộc quần thể núi Con Voi (khu vực tiếp giáp giữa TP Vĩnh Yên, huyện Tam Dương và huyện Bình Xuyên, Vĩnh Phúc) báo chí đã phản ánh việc núi Con Voi bị “cạo trọc đầu” với việc lấn chiếm, chuyển mục đích, xây công trình kiên cố trái phép trên đất rừng.

Nhị Tiến - Huỳnh Anh

Vĩnh Phúc: Càng thanh tra càng ‘mọc’ thêm nhiều nhà trên đất rừng

Sau một thời gian Thanh tra tỉnh Vĩnh Phúc kết luận về những ngôi biệt thự xây trên đất rừng giao cho Công ty Kim Long đến nay nhà lại được xây ngày càng nhiều.

Xu hướng giãn dân về các khu vực đô thị nhánh dường như đang được Hà Nội thúc đẩy, với những thông tin về việc quy hoạch “giấc mơ sông Hồng”, mở trục hai bên bờ sông, đề xuất làm tuyến đường huyết mạch Vành đai 4, Thủ đô sẽ có thêm 8 quận mới, hay xây dựng 5 thành phố vệ tinh cho Hà Nội…

Các nhà quy hoạch cho rằng, điều này là đúng đắn trong điều kiện phát triển nóng của Hà Nội thời gian qua. Trên thế giới, chính các nước cũng từng phải đối mặt với bài toán nan giải này. Giải pháp được đưa ra và sau đó đã trở thành “kinh điển” là mô hình thành phố vệ tinh, hay còn gọi là các đô thị nhánh.

Thành phố vệ tinh đã trở nên phổ biến trên thế giới, giúp giải quyết các điểm nghẽn quy hoạch của các đô thị lớn

Thực tế, việc xây dựng các đô thị ngoài trung tâm lõi không chỉ là giải pháp của riêng nhà quản lí mà còn phù hợp với nhu cầu đang thay đổi của người dân. Xu hướng “bỏ phố ra ngoài” vài năm gần đây mới được nhắc tới ở Việt Nam nhưng cách gọi tương tự đã diễn ra cả thập kỉ trước trên thế giới.

Số liệu công bố mới đây của Cơ quan Thống kê Mỹ cho thấy, dân số tại các khu vực lõi ở thành phố lớn của Mỹ đã giảm trong 6 năm liên tiếp, do sự chật chội, đắt đỏ và chất lượng sống thấp. Còn tại đất nước mặt trời mọc, theo một khảo sát năm 2020 của chính phủ Nhật Bản, có tới 50% người được hỏi muốn chuyển khỏi Tokyo ra ngoại vi. Tỉ lệ này tăng tới 27% so với năm 2018. Với hệ thống metro hiện đại, rất nhiều vẫn có thể sinh sống ở những nơi nhiều cây xanh hơn như Chiba, Saitama, lên tàu điện chỉ 1 giờ đồng hồ để đi làm.

Tới “siêu đô thị” đa cực Hà Nội

Theo TS. Trần Minh An, hơn 10 năm trước, Hà Nội rõ ràng là thành phố “nhất cực”, thậm chí là gói gọn trong 4 quận nội đô. Một số khu vực như Cầu Giấy, Mỹ Đình, Gia Lâm, Long Biên dù chỉ cách Hồ Gươm chưa tròn 10 cây số nhưng được gọi là “ngoại ô”.

Tuy nhiên, cùng với hệ thống hạ tầng huyết mạch quan trọng như Cầu Vĩnh Tuy, Đại lộ Thăng Long (năm 2010) và sau đó là cầu Đông Trù (năm 2014), cầu Nhật Tân (năm 2016),... khoảng cách nhanh chóng bị xóa bỏ. Người dân Hà Nội càng ngày càng ưu tiên lựa chọn việc sinh sống tại các khu đô thị xa lõi trung tâm để tận hưởng tiêu chuẩn sống mới, tiện nghi, thoải mái và…dễ thở hơn, thay vì cố gắng chen chân sống tại “4 quận nội thành” với mật độ lên tới hơn 35.000 người/km2 (quận Đống Đa).

“Mỹ Đình, Thanh Xuân hay Long Biên, Gia Lâm trong thời gian ngắn đã thay da đổi thịt, tạo nên các cực đô thị mới được người dân yêu thích. Điển hình như cực phía Tây với đại đô thị Vinhomes Smart City, phía Đông Hà Nội, khu vực Gia Lâm có Vinhomes Ocean Park đều là dạng trung tâm mới hiện đại điển hình”, ông An đánh giá.

Mới đây nhất, một “cực” quan trọng đang dần hình thành là phân khu đô thị sông Hồng. “Giấc mơ sông Hồng” theo kế hoạch sẽ tạo nên một khu đô thị khổng lồ kéo dài tới 40km từ cầu Hồng Hà đến cầu Mễ Sở.

Trong bức tranh lớn ấy, như TS. Nguyễn Trúc Anh (Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc TP Hà Nội) từng lên tiếng, Thủ đô sẽ là đô thị hạt nhân, kết hợp với các đô thị vệ tinh, hình thành “vùng giao thoa” phát triển giữa Hà Nội và các tỉnh lân cận.

Một phần quan trọng theo giới quy hoạch là hệ thống “mạch máu” của Hà Nội đang được hoàn thiện tốt. Hà Nội đang triển khai tới 8 tuyến đường sắt đô thị với tổng chiều dài lên tới 318 km. Đáng nói là kế hoạch xây dựng thêm 10 cầu vượt sông Hồng đã và đang triển khai, bao gồm: cầu Mễ Sở, cầu Hồng Hà, cầu Thăng Long mới, cầu Tứ Liên, cầu Vĩnh Tuy 2,... Năng lực vận tải và khả năng kết nối sẽ tăng gấp nhiều lần hiện tại.

“Hà Nội sẽ là một siêu đô thị với sự phân hóa rõ rệt trong khoảng 10 năm tới. Khu vực đô thị trung tâm sẽ là các quận tài chính, nơi người dân buổi sáng tới làm việc. Cuối ngày, mọi người sẽ di chuyển về các đô thị nhánh, nơi có các đô thị chất lượng, môi trường tốt để sinh sống”, TS. An nhận định.

Minh Tuấn