(Dân trí) - Nếu bố mẹ cho con đất theo hợp đồng cho tặng có điều kiện thì có thể đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu con không thực hiện các nghĩa vụ ràng buộc.

Bố mẹ cho con cái đất đai nhằm tạo điều kiện sinh sống là điều phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, không ít trường hợp sau khi được tặng, cho đất, con cái không thực hiện đúng nghĩa vụ của mình. Trong trường hợp này, bố mẹ có được lấy lại đất đã cho?

Khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai 2024 quy định tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được quyền chuyển nhượng, cho tặng quyền sử dụng đất khi có đủ các điều kiện sau:

- Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trừ trường hợp: Thừa kế quyền sử dụng đất, chuyển đổi đất nông nghiệp khi dồn điền, đổi thửa, tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước, cộng đồng dân cư; Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài nhận chuyển nhượng dự án bất động sản theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản;

- Hộ gia đình cá nhân chưa được cấp nhưng đủ điều kiện cấp sổ đỏ thì được thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án.

- Đất không có tranh chấp hoặc tranh chấp đã được giải quyết bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, bản án, quyết định của Tòa án, quyết định hoặc phán quyết của Trọng tài đã có hiệu lực pháp luật;

- Quyền sử dụng đất không bị kê biên, áp dụng biện pháp khác để bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật thi hành án dân sự;

- Trong thời hạn sử dụng đất;

- Quyền sử dụng đất không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật.

Quy trình thực hiện cho tặng quyền sử dụng đất gồm 4 bước, bao gồm:

Bước 1: Người tặng cho thực hiện thủ tục công chứng hoặc chứng thực hợp đồng tặng cho tại phòng công chứng, văn phòng công chứng hoặc chứng thực tại UBND nơi có đất.

Bước 2: Kê khai thuế, lệ phí trước bạ.

Bước 3: Đăng ký biến động đất đai.

Bước 4: Cán bộ tiếp nhận sẽ trả bạn phiếu tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả.

Việc tặng cho quyền sử dụng đất được pháp luật xác nhận khi hợp đồng tặng cho được công chứng, đã làm xong thủ tục đăng ký biến động tại văn phòng đăng ký đất đai và hoàn tất việc đăng ký biến động vào sổ địa chính.

Thông thường, bố mẹ không có quyền lấy lại đất đã tặng cho vì việc tặng cho đã hoàn tất và đã có hiệu lực; các bên tặng cho tự nguyện, không lừa dối, cưỡng ép nên không có căn cứ để tòa án tuyên vô hiệu.

Tuy nhiên cũng có trường hợp tòa án sẽ tuyên vô hiệu nếu hợp đồng tặng cho đã công chứng quy định điều kiện hợp đồng được hủy bỏ do có những điều khoản ràng buộc về hậu quả pháp lý.

Điều 462, Bộ luật dân sự 2015 về tặng cho tài sản có điều kiện như sau:

1. Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

2. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.

3. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Như vậy trường hợp bố mẹ cho con đất theo hợp đồng cho tặng có điều kiện và có những chứng cứ, lời khai chứng minh được con cái không thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho thì có thể yêu cầu tòa án tuyên vô hiệu và đòi lại tài sản.

Con bất hiếu, bố mẹ đã cho đất thì có đòi lại được không?

(Dân trí) - Nếu bố mẹ cho con đất theo hợp đồng cho tặng có điều kiện thì có thể đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại nếu con không thực hiện các nghĩa vụ ràng buộc.

Bố mẹ cho con cái đất đai nhằm tạo điều kiện sinh sống là điều phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên, không ít trường hợp sau khi được tặng, cho đất, con cái không thực hiện đúng nghĩa vụ của mình. Trong trường hợp này, bố mẹ có được lấy lại đất đã cho?

Khoản 1 Điều 45 Luật Đất đai 2024 quy định tổ chức, hộ gia đình, cá nhân được quyền chuyển nhượng, cho tặng quyền sử dụng đất khi có đủ các điều kiện sau:

- Có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trừ trường hợp: Thừa kế quyền sử dụng đất, chuyển đổi đất nông nghiệp khi dồn điền, đổi thửa, tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước, cộng đồng dân cư; Tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài nhận chuyển nhượng dự án bất động sản theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản;

- Hộ gia đình cá nhân chưa được cấp nhưng đủ điều kiện cấp sổ đỏ thì được thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất, cho thuê, cho thuê lại quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án.

- Đất không có tranh chấp hoặc tranh chấp đã được giải quyết bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, bản án, quyết định của Tòa án, quyết định hoặc phán quyết của Trọng tài đã có hiệu lực pháp luật;

- Quyền sử dụng đất không bị kê biên, áp dụng biện pháp khác để bảo đảm thi hành án theo quy định của pháp luật thi hành án dân sự;

- Trong thời hạn sử dụng đất;

- Quyền sử dụng đất không bị áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời theo quy định của pháp luật.

Quy trình thực hiện cho tặng quyền sử dụng đất gồm 4 bước, bao gồm:

Bước 1: Người tặng cho thực hiện thủ tục công chứng hoặc chứng thực hợp đồng tặng cho tại phòng công chứng, văn phòng công chứng hoặc chứng thực tại UBND nơi có đất.

Bước 2: Kê khai thuế, lệ phí trước bạ.

Bước 3: Đăng ký biến động đất đai.

Bước 4: Cán bộ tiếp nhận sẽ trả bạn phiếu tiếp nhận hồ sơ và hẹn trả kết quả.

Việc tặng cho quyền sử dụng đất được pháp luật xác nhận khi hợp đồng tặng cho được công chứng, đã làm xong thủ tục đăng ký biến động tại văn phòng đăng ký đất đai và hoàn tất việc đăng ký biến động vào sổ địa chính.

Thông thường, bố mẹ không có quyền lấy lại đất đã tặng cho vì việc tặng cho đã hoàn tất và đã có hiệu lực; các bên tặng cho tự nguyện, không lừa dối, cưỡng ép nên không có căn cứ để tòa án tuyên vô hiệu.

Tuy nhiên cũng có trường hợp tòa án sẽ tuyên vô hiệu nếu hợp đồng tặng cho đã công chứng quy định điều kiện hợp đồng được hủy bỏ do có những điều khoản ràng buộc về hậu quả pháp lý.

Điều 462, Bộ luật dân sự 2015 về tặng cho tài sản có điều kiện như sau:

1. Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

2. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.

3. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

Như vậy trường hợp bố mẹ cho con đất theo hợp đồng cho tặng có điều kiện và có những chứng cứ, lời khai chứng minh được con cái không thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho thì có thể yêu cầu tòa án tuyên vô hiệu và đòi lại tài sản.

Vụ án liên quan đến dự án xây dựng cơ sở hạ tầng "Khu đô thị phía Bắc đường trục trung tâm khu đô thị phía Nam quốc lộ 5" ở huyện Yên Mỹ. 

Năm 2004, UBND tỉnh Hưng Yên giao Công ty Thăng Long là chủ đầu tư dự án trên. Đổi lại, công ty thi công tuyến đường trục trung tâm khu đô thị phía Nam quốc lộ 5 và hoàn thành nghĩa vụ tài chính nộp tiền sử dụng đất với nhà nước.

Sau đó, Công ty Thăng Long đã đền bù, giải phóng mặt bằng, thi công một số hạng mục cơ sở hạ tầng và tuyến đường trục trung tâm.

Tuy nhiên, công ty này chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, chưa nộp tiền sử dụng đất, các công trình hạ tầng khu đô thị chưa được nghiệm thu. Các nền đất chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa đủ điều kiện để chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Từ năm 2005 đến nay, Công ty Thăng Long đã ký hợp đồng chuyển nhượng trên 2.700 lô đất trái quy định, thu tổng số tiền hơn 1.700 tỷ đồng.

Liên quan đến dự án này, theo tìm hiểu, năm 2004, UBND tỉnh Hưng Yên đã phê duyệt dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị phía Bắc đường trục trung tâm Khu đô thị phía Nam quốc lộ 5.

Năm 2005, tỉnh Hưng Yên phê duyệt giá đất và mức thu tiền sử dụng đất khi giao đất cho Công ty Du lịch và Thương mại tổng hợp Thăng Long (sau đổi tên thành Công ty CP Đầu tư Bất động sản và Thương mại Thăng Long). 

Tháng 4/2012, tỉnh Hưng Yên đã tổ chức giao hơn 100ha đất trên thực địa cho Công ty Thăng Long để thực hiện dự án.

Dự án được chia làm hai phân khu với tên thương mại là V-Green City và New City Phố Nối.

Ghi nhận tại dự án, giai đoạn 1 có tên thương mại là khu đô thị V-Green City với diện tích hơn 32ha, được xây dựng từ năm 2016 đã hoàn thiện cơ sở hạ tầng và người dân đã xây nhà vào ở.

Giai đoạn 2 với tên thương mại là khu đô thị New City Phố Nối có quy mô gần 70ha ra mắt năm 2018. 

Giai đoạn 2 của dự án từng được chào bán rầm rộ trên thị trường, dù đang trong thời điểm xây dựng hạ tầng.

Vào năm 2019, giá bán đất nền khu đô thị New City Phố Nối được rao bán từ 7,6-17 triệu đồng/m2. Trong đó, đất lô liền kề (diện tích 100-150m2) có giá từ 7,6-11 triệu đồng/m2; đất lô biệt thự diện tích (198-200m2) có giá từ 14,5-16 triệu đồng/m2; đất lô shophouse (diện tích 106-150m2) có giá từ 10,7-17 triệu đồng/m2.

Trong khi tuyến đường trục trung tâm Khu đô thị phía Nam quốc lộ 5 mới được chủ đầu tư xây dựng khoảng 2km, đoạn chạy qua dự án. 

Ngoài ra, cơ sở hạ tầng dự án được chủ đầu tư thực hiện một phần, vẫn chưa hoàn thiện và chưa được cơ quan có thẩm quyền nghiệm thu.

Thực tế trên cùng với các hoạt động bán mua rầm rộ diễn ra trong nhiều năm tại dự án đã được báo chí phản ánh.

Năm 2020, Thanh tra tỉnh Hưng Yên đã vào cuộc thanh tra việc chấp hành pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai, thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước đối với dự án. 

Thông tin trên Báo Xây dựng, Thanh tra đã phát hiện chủ đầu tư chưa hoàn thiện hồ sơ, tài liệu để cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. 

Đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư đã xây dựng hơn 200 căn nhà. Đối với việc phân lô bán nền, tính đến ngày 31/8/2020, chủ đầu tư đã phân thành diện tích đất chung cư là gần 15.000m2; diện tích phân lô là hơn 379.000m2, tương ứng với 2.876 lô đất. 

Công ty đã ký hợp đồng nhận góp vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng để được nhận quyền sử dụng đất là gần 300.000m2, bằng 2.312 lô đất. Số diện tích còn lại chưa giao dịch là hơn 104.000m2 gồm diện tích đất chung cư và 564 lô.

Trong quá trình thanh tra, chủ đầu tư có văn bản gửi đoàn thanh tra trình bày về việc đề xuất với UBND tỉnh tính toán giá trị tiền sử dụng đất của dự án còn lại sau khi đối trừ giá trị đầu tư dự án đường trục trung tâm khu đô thị phía Nam quốc lộ 5.

Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế diện tích đất mà công ty ký hợp đồng với khách hàng nhận góp vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng để được nhận quyền sử dụng đất đã vượt quá diện tích đất được thanh toán hoàn trả thi công dự án đầu tư xây dựng đường trục trung tâm khu đô thị phía Nam quốc lộ 5, tỉnh Hưng Yên.

Doanh nghiệp mang khoản lãi trăm tỷ cho Sudico

Công ty CP Đầu tư Phát triển Đô thị và Khu công nghiệp Sông Đà (Sudico - HoSE: SJS) từng đầu tư vào Công ty Thăng Long,  với tỷ lệ sở hữu 30%. Giá trị gốc của khoản đầu tư là hơn 100 tỷ đồng.

Đến cuối năm 2022, khoản đầu tư của Sudico vào Thăng Long đã “hao hụt” hơn 60 tỷ đồng.

Tháng 5/2023, Sudico chính thức thanh lý khoản đầu tư nói trên. 

Báo cáo của Sudico cho biết, ngày 17/5/2023, công ty đã chuyển nhượng toàn bộ cổ phần tại Thăng Long cho một cá nhân với giá 160 tỷ đồng, cao hơn giá gốc khoản đầu tư của Sudico.

Sudico ghi nhận lãi gần 109 tỷ đồng trong thương vụ thoái vốn này.

Như VietNamNetthông tin, ngày 24/1, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Hưng Yên đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và lệnh bắt bị can để tạm giam, khám xét chỗ ở đối với Nguyễn Thế Hùng (SN 1982, trú tại Tập thể Coma7, xã Liên Ninh, huyện Thanh Trì, TP. Hà Nội), nguyên Tổng giám đốc Công ty CP Đầu tư Bất động sản và Thương mại Thăng Long (Công ty Thăng Long), để điều tra về hành vi "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản".

Vụ án liên quan đến dự án xây dựng cơ sở hạ tầng "Khu đô thị phía Bắc đường trục trung tâm khu đô thị phía Nam quốc lộ 5" ở huyện Yên Mỹ. 

Năm 2004, UBND tỉnh Hưng Yên giao Công ty Thăng Long là chủ đầu tư dự án trên. Đổi lại, công ty thi công tuyến đường trục trung tâm khu đô thị phía Nam quốc lộ 5 và hoàn thành nghĩa vụ tài chính nộp tiền sử dụng đất với nhà nước.

Sau đó, Công ty Thăng Long đã đền bù, giải phóng mặt bằng, thi công một số hạng mục cơ sở hạ tầng và tuyến đường trục trung tâm.

Tuy nhiên, công ty này chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, chưa nộp tiền sử dụng đất, các công trình hạ tầng khu đô thị chưa được nghiệm thu. Các nền đất chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa đủ điều kiện để chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

Từ năm 2005 đến nay, Công ty Thăng Long đã ký hợp đồng chuyển nhượng trên 2.700 lô đất trái quy định, thu tổng số tiền hơn 1.700 tỷ đồng.

Liên quan đến dự án này, theo tìm hiểu, năm 2004, UBND tỉnh Hưng Yên đã phê duyệt dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị phía Bắc đường trục trung tâm Khu đô thị phía Nam quốc lộ 5.

Năm 2005, tỉnh Hưng Yên phê duyệt giá đất và mức thu tiền sử dụng đất khi giao đất cho Công ty Du lịch và Thương mại tổng hợp Thăng Long (sau đổi tên thành Công ty CP Đầu tư Bất động sản và Thương mại Thăng Long). 

Tháng 4/2012, tỉnh Hưng Yên đã tổ chức giao hơn 100ha đất trên thực địa cho Công ty Thăng Long để thực hiện dự án.

Dự án được chia làm hai phân khu với tên thương mại là V-Green City và New City Phố Nối.

Ghi nhận tại dự án, giai đoạn 1 có tên thương mại là khu đô thị V-Green City với diện tích hơn 32ha, được xây dựng từ năm 2016 đã hoàn thiện cơ sở hạ tầng và người dân đã xây nhà vào ở.

Giai đoạn 2 với tên thương mại là khu đô thị New City Phố Nối có quy mô gần 70ha ra mắt năm 2018. 

Giai đoạn 2 của dự án từng được chào bán rầm rộ trên thị trường, dù đang trong thời điểm xây dựng hạ tầng.

Vào năm 2019, giá bán đất nền khu đô thị New City Phố Nối được rao bán từ 7,6-17 triệu đồng/m2. Trong đó, đất lô liền kề (diện tích 100-150m2) có giá từ 7,6-11 triệu đồng/m2; đất lô biệt thự diện tích (198-200m2) có giá từ 14,5-16 triệu đồng/m2; đất lô shophouse (diện tích 106-150m2) có giá từ 10,7-17 triệu đồng/m2.

Trong khi tuyến đường trục trung tâm Khu đô thị phía Nam quốc lộ 5 mới được chủ đầu tư xây dựng khoảng 2km, đoạn chạy qua dự án. 

Ngoài ra, cơ sở hạ tầng dự án được chủ đầu tư thực hiện một phần, vẫn chưa hoàn thiện và chưa được cơ quan có thẩm quyền nghiệm thu.

Thực tế trên cùng với các hoạt động bán mua rầm rộ diễn ra trong nhiều năm tại dự án đã được báo chí phản ánh.

Năm 2020, Thanh tra tỉnh Hưng Yên đã vào cuộc thanh tra việc chấp hành pháp luật về đầu tư, xây dựng, đất đai, thuế và các khoản phải nộp ngân sách nhà nước đối với dự án. 

Thông tin trên Báo Xây dựng, Thanh tra đã phát hiện chủ đầu tư chưa hoàn thiện hồ sơ, tài liệu để cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. 

Đến thời điểm thanh tra, chủ đầu tư đã xây dựng hơn 200 căn nhà. Đối với việc phân lô bán nền, tính đến ngày 31/8/2020, chủ đầu tư đã phân thành diện tích đất chung cư là gần 15.000m2; diện tích phân lô là hơn 379.000m2, tương ứng với 2.876 lô đất. 

Công ty đã ký hợp đồng nhận góp vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng để được nhận quyền sử dụng đất là gần 300.000m2, bằng 2.312 lô đất. Số diện tích còn lại chưa giao dịch là hơn 104.000m2 gồm diện tích đất chung cư và 564 lô.

Trong quá trình thanh tra, chủ đầu tư có văn bản gửi đoàn thanh tra trình bày về việc đề xuất với UBND tỉnh tính toán giá trị tiền sử dụng đất của dự án còn lại sau khi đối trừ giá trị đầu tư dự án đường trục trung tâm khu đô thị phía Nam quốc lộ 5.

Tuy nhiên, qua kiểm tra thực tế diện tích đất mà công ty ký hợp đồng với khách hàng nhận góp vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng để được nhận quyền sử dụng đất đã vượt quá diện tích đất được thanh toán hoàn trả thi công dự án đầu tư xây dựng đường trục trung tâm khu đô thị phía Nam quốc lộ 5, tỉnh Hưng Yên.

Doanh nghiệp mang khoản lãi trăm tỷ cho Sudico

Công ty CP Đầu tư Phát triển Đô thị và Khu công nghiệp Sông Đà (Sudico - HoSE: SJS) từng đầu tư vào Công ty Thăng Long,  với tỷ lệ sở hữu 30%. Giá trị gốc của khoản đầu tư là hơn 100 tỷ đồng.

Đến cuối năm 2022, khoản đầu tư của Sudico vào Thăng Long đã “hao hụt” hơn 60 tỷ đồng.

Tháng 5/2023, Sudico chính thức thanh lý khoản đầu tư nói trên. 

Báo cáo của Sudico cho biết, ngày 17/5/2023, công ty đã chuyển nhượng toàn bộ cổ phần tại Thăng Long cho một cá nhân với giá 160 tỷ đồng, cao hơn giá gốc khoản đầu tư của Sudico.

Sudico ghi nhận lãi gần 109 tỷ đồng trong thương vụ thoái vốn này.

McLaren cũng đang trải qua quá trình tái cơ cấu sau hàng loạt khó khăn về vấn đề kinh doanh và tài chính. Ảnh: Forbes.