Kinh nghiệm từ Nhật Bản

Nhật Bản, quốc gia vừa qua liên tiếp phải đối diện với những thảm họa thiên nhiên tàn khốc nhất trong lịch sử, là một trong những minh chứng rõ nét của ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu. Theo một thống kê, trong nhiều năm qua, lượng bão đổ bộ vào Nhật Bản có xu hướng gia tăng, với trung bình 4 cơn bão lớn mỗi năm, kể từ năm 2014.

GS.Nobuo Mimura trong bài giảng đặc biệt với sinh viên Trường Đại học Việt Nhật (ĐHQGHN) về khoa học bền vững và biến đối khí hậu

Nhật Bản - một trong những quốc gia luôn thực hiện nghiêm kỷ luật cho các bảo vệ môi trường nhưng vẫn không nằm ngoài ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đã mang tính toàn cầu, rõ rệt hơn và cấp bách hơn bao giờ hết.

Theo chia sẻ của GS. Nobuo Mimura, chuyên gia hàng đầu Nhật Bản về biến đổi khí hậu, Giám đốc Đại học Ibaraki, cách đây gần 10 năm, ông đã nghiên cứu về mức độ ảnh hưởng của biến đổi khí hậu tại Nhật Bản. Thời điểm đó, trong các nghiên cứu của GS. Mimura đã chỉ ra những thay đổi rõ rệt thể hiện tính nghiêm trọng từ tác động của biến đổi khí hậu như các ảnh hưởng đến hệ sinh thái, nông nghiệp,… Cụ thể hơn như tác động của hiệu ứng nhà kính gây nên mất cân bằng sinh thái, nhiều khu vực của núi Phú Sĩ trước đó vốn được bao phủ bởi tuyết trắng thì trong tương lai sẽ không còn như vậy nữa, nước biển nóng lên 1 độ C ảnh hưởng đến các sinh vật biển (1 độ C nóng lên các sinh vật biển tương đương với 3-5 độ C nóng lên đối với con người),…

GS.Nobuo Mimura chỉ ra những vấn đề cấp bách với ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu

Dù ảnh hưởng của biến đổi khí hậu là rõ rệt và sâu sắc, nhưng với xu hướng già hóa dân số của mình, Nhật Bản lại đang đứng trước nguy cơ thiếu hụt lớp chuyên gia kế cận để ứng phó với biến đổi khí hậu.

Đại học Ibaraki là ngôi trường có bề dày trong lĩnh vực nghiên cứu và đào tạo về biến đổi khí hậu và các biện pháp thích ứng với biến đổi khí hậu của những khu vực như Đông Nam Á, với trung tâm là Viện Khoa học thích ứng thay đổi toàn cầu (Institute for Global Change Adaptation Science: ICAS) được thành lập năm 2006. Với mục tiêu tập hợp và đào tạo được những chuyên gia có trình độ trong lĩnh vực biến đổi khí hậu, GS. Nobuo Mimura đã tới Việt Nam, một nền kinh tế theo đánh giá của giáo sư là phát triển rất nhanh nhưng lại đang phải đối mặt với rất nhiều ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.

Ký kết thỏa thuận hợp tác trong đào tạo về biến đổi khí hậu giữa Đại học Ibaraki và Trường Đại học Việt Nhật (ĐHQGHN)

GS. Mimura cho biết: “Chúng tôi mong muốn thực hiện trao đổi giảng viên, chuyên gia Nhật Bản với Việt Nam và chuyển giao các công nghệ tiên tiến trong đối phó với biến đổi khí hậu tới Việt Nam tạo nên một cộng đồng có tiếng nói và hành động mạnh mẽ vì sự phát triển bền vững của thế giới.”

“Trường Đại học Việt Nhật là một môi trường có tính giao thoa giữa hai văn hóa Việt Nam và Nhật Bản và thường xuyên đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu, trao đổi giảng viên, chuyên gia, đặc biệt trong mục tiêu phát triển xã hội bền vững. Với kinh nghiệm của mình, Đại học Ibaraki sẽ tập hợp các giáo sư hàng đầu về biến đổi khí hậu tại Nhật Bản sang giảng dạy tại Việt Nam tại Trường Đại học Việt Nhật, ĐHQGHN.”- GS. Mimura chia sẻ.

Tính liên ngành và hợp tác quốc tế

Tại Việt Nam, Đại học Ibaraki đã hợp tác với Trường Đại học Việt Nhật (ĐHQGHN) để mở chương trình đào tạo thạc sỹ về biến đổi khí hậu và phát triển (MCCD).

Thảo luận giữa các giáo sư, chuyên gia về biến đổi khí hậu của Đại học Ibaraki với học viên Trường Đại học Việt Nhật, ĐHQGHN

Theo đó, MCCD là chương trình đào tạo liên ngành, đa ngành thuộc Trường Đại học Việt Nhật, ĐHQGHN trang bị cho các bạn học viên từ kiến thức cơ bản cho đến nâng cao về biến đổi khí hậu, phương pháp luận để hiểu được tác động của biến đổi khí hậu, và năng lực để vượt qua khó khăn gây ra bởi biển đổi khí hậu, bằng cách tìm tòi và giải quyết vấn đề với các bài giảng hấp dẫn, với những giờ thực hành bao gồm các hoạt động thực địa, thực tập và nghiên cứu tại Nhật Bản.

Giáo sư Mai Trọng Nhuận, Giám đốc Chương trình MCCD

Chương trình MCCD bao gồm các khóa học định hướng nghiên cứu để trở thành nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách, nhà lãnh đạo - những người có tầm nhìn bao quát và bền vững về vấn đề biến đổi khí hậu, không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới.

GS. Mimura chia sẻ: “Biến đổi khí hậu thay đổi không ngừng về tính chất và tác động đến nền kinh tế xã hội, việc giảng dạy và học tập không thể dập khuôn mà cần có sự tổng hợp đa ngành để trang bị được kiến thức tổng hợp nhất cho học viên, sẵn sàng đáp ứng được những thay đổi mà biến đổi khí hậu mang lại.”

GS. Mai Trọng Nhuận, Nguyên Giám đốc ĐHQGHN, Giám đốc Chương trình MCCD cho biết: “Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt và cực đoan, trong khi nguồn nhân lực để giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu đang còn thiếu, Chương trình Thạc sỹ Biến đổi khí hậu và Phát triển có mục đích là đào tạo nguồn nhân lực nắm bắt và triển khai các cơ hội công việc có nhu cầu cao và bền vững này. Chúng tôi chào đón các ứng viên từ các ngành khác nhau như khoa học xã hội, khoa học tự nhiên cũng như các ứng viên đến từ cơ quan quản lý tham gia khóa học thạc sỹ về Biến đổi khí hậu và Phát triển tại Trường Đại học Việt Nhật để trau dồi thêm kiến thức và kỹ năng nhằm đáp ứng các yêu cầu cấp thiết về ứng phó với biến đổi khí hậu của Việt Nam nói riêng và thế giới nói chung.”

Doãn Phong

Đại tá Nguyễn Ngọc Cường, Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao cho biết, việc ứng dụng và phát triển CNTT, viễn thông, Internet đang diễn ra mạnh mẽ, mở ra nhiều cơ hội trong việc nâng cao trình độ công nghệ, năng lực sản xuất và cạnh tranh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Bên cạnh những mặt tích cực, Việt Nam đã và đang phải đối phó với những nguy cơ, thách thức, hiểm họa khôn lường từ không gian mạng, trực tiếp đe dọa đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội. Hoạt động tội phạm sử dụng công nghệ cao gia tăng cả về số vụ, tính chất, mức độ nghiêm trọng với nhiều phương thức, thủ đoạn mới, gây ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều lĩnh vực đời sống xã hội, đặt ra nhiều thách thức cho công tác phòng ngừa, đấu tranh của lực lượng chức năng.

Hiện nay, Luật An ninh mạng đã được phổ biến, quán triệt rộng rãi trong cả nước và là cơ sở pháp lý để áp dụng hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm mạng, tội phạm sử dụng công nghệ cao. Từ thực tiễn công tác cho thấy, hiện nay tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao tại Việt Nam nổi lên những vấn đề như hoạt động tấn công mạng, gián điệp mạng tại Việt Nam diễn ra ngày càng phức tạp, ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh quốc gia. Đây là mối lo ngại thường trực đối với tất cả các cơ quan, tổ chức, cá nhân hiện nay; đặc biệt là trong lĩnh vực thương mại điện tử, tài chính, ngân hàng. Trong 6 tháng đầu năm 2020, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phát hiện 1.721 trang, cổng thông tin điện tử của Việt Nam bị tin tặc tấn công, trong đó có 181 trang thuộc quản lý của cơ quan nhà nước.

Phó Cục trưởng Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao khẳng định, tội phạm mạng, tội phạm sử dụng công nghệ cao diễn biến phức tạp, xảy ra ở nhiều địa phương trong cả nước. Theo đó, tình trạng sàn thương mại điện tử có dấu hiệu vi phạm pháp luật gia tăng; hoạt động đánh bạc, tổ chức đánh bạc ngày càng tinh vi, quy mô lớn; việc trao đổi, chia sẻ phương thức, thủ đoạn trộm cắp, trao đổi, mua bán, sử dụng trái phép thông tin thẻ tín dụng phổ biến trên các diễn đàn tội phạm mạng.

Thời gian qua, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã khởi tố 23 vụ án hình sự với 196 bị can. Đồng thời, Cục đã bắt giữ và bàn giao Cảnh sát các nước 555 đối tượng; phối hợp xử phạt hành chính và trục xuất 254 đối tượng.

Bên cạnh đó, tình trạng lộ, mất bí mật nhà nước, lộ dữ liệu cá nhân trên không gian mạng tiếp tục được phát hiện tại nhiều cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp. Nhiều hệ thống thông tin còn bộc lộ nhiều sơ hở, lỗ hổng trong cơ chế bảo mật, không được quan tâm đầu tư đúng mức, dẫn đến tình trạng lộ lọt bí mật nhà nước, mất thông tin, dữ liệu tiếp tục lan rộng, đáng báo động. "Đáng chú ý, ngày 24/3/2020, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao phát hiện tài khoản “vow” (thuộc trang mạng raidforums.com) rao bán gói dữ liệu chứa thông tin khoảng 41 triệu người dùng Việt Nam”, đại tá Nguyễn Ngọc Cường nói.

Theo Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao, hiện thông tin sai sự thật, tin giả, tin chưa được kiểm chứng, gây hoang mang trong dư luận quần chúng nhân dân xuất hiện “tràn lan” trên không gian mạng, ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự và uy tín của các cơ quan, tổ chức.

Đáng chú ý, thời gian qua, các thế lực thù địch, phản động và các đối tượng chống đối gia tăng hoạt động sử dụng không gian mạng tuyên truyền phá hoại tư tưởng, phát tán thông tin xấu, độc, chống Đảng, Nhà nước; lợi dụng dịch Covid-19 tung tin sai sự thật.

Trong 6 tháng đầu năm 2020, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao đã phối hợp với Công an các đơn vị, địa phương xử lý hàng triệu tin, bài liên quan dịch bệnh Covid-19, triệu tập đấu tranh với gần 1.500 đối tượng, khởi tố xử lý hình sự 17 đối tượng, xử phạt vi phạm hành chính 466 đối tượng.

Vì vậy, Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm công nghệ cao cho rằng những thách thức An ninh mạng đã trở thành vấn đề toàn cầu, đòi hỏi sự hợp tác của nhiều quốc gia, tổ chức, doanh nghiệp và đặc biệt là hợp tác công tư.

Theo chương trình An ninh chính phủ (GSP), Bộ Công an đã ký với Tập đoàn Microsoft, thời gian qua, Công ty Microsoft Việt Nam đã tích cực chia sẻ dữ liệu về hoạt động tấn công mạng nhằm vào hệ thống mạng thông tin của 63 tỉnh, thành tại Việt Nam, trong đó trọng điểm là Hà Nội và Tp. Hồ Chí Minh là những nơi bị tấn công lây nhiễm mã độc cao nhất cả nước. Hiện có trên 3,8 triệu địa chỉ IP của Việt Nam bị lây nhiễm với hàng chục dòng mã độc nguy hiểm.

Đại tá Nguyễn Ngọc Cường cho hay, theo hợp tác này, Microsoft chia sẻ cũng chỉ rõ những nguy cơ, đe dọa đối với từng địa phương cũng như một số lĩnh vực, tổ chức, doanh nghiệp cụ thể, trong đó thường xuyên cập nhật các loại mã độc nguy hiểm đã và đang được sử dụng để tấn công mạng nhằm vào Việt Nam.

"Việc các chuyên gia hàng đầu trong nước và quốc tế chia sẻ, trao đổi thông tin, cung cấp giải pháp công nghệ về bảo đảm an ninh thông tin, an ninh mạng, phòng tránh những nguy cơ, rủi ro trên môi trường mạng, nhất là trong bối cảnh cuộc Cách mạng 4.0 đang diễn ra ngày càng sâu rộng của Việt Nam", ông Cường chia sẻ.

Thái Khang

Chuyên gia bảo mật Việt phát hiện lỗ hổng nguy hiểm trên hệ điều hành Windows

Lỗ hổng bảo mật trên Windows có mã “CVE-2020-1319” được anh Lê Hữu Quang Linh, chuyên gia của Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC) phát hiện mới đây, là lỗ hổng nguy hiểm, có thể gây ảnh hưởng đến hàng triệu người dùng.