Màu xanh là màu tạo cảm giác dễ chịu nhất cho mắt khi ở trong môi trường phẫu thuật nhiều ánh sáng đèn. Ảnh: Nguyễn Minh Tuấn/Zing

Theo bác sĩ chuyên về phẫu thuật này, có nhiều màu xanh được sử dụng trong phòng mổ, không chỉ ở các bệnh viện Việt Nam mà cả trên thế giới. Có nơi dùng màu xanh lá cây, có nơi xanh thẫm, xanh lục… nhưng đều là những màu cho mắt cảm giác dễ chịu nhất.

Thông tin thêm, bác sĩ Bình cho biết, trước kia các phòng mổ đã từng dùng ga trải, toan và quần áo bác sĩ màu trắng. Tuy nhiên, sau đó nhận thấy, màu đỏ của máu bệnh nhân tương phản rất lớn với màu trắng trong phòng mổ khiến kíp mổ nhanh mỏi mắt, gây căng thẳng, phân tán sự chú ý cho các bác sĩ, nhất là các ca phẫu thuật kéo dài.

Do đó, cho đến những năm 60 của thế kỷ 20, áo mổ và khăn trải mổ dần được đổi sang màu xanh lục hoặc xanh da trời - là màu giúp mắt của phẫu thuật viên được thư giãn hơn.

Chiếc áo blouse trắng này sẽ được thay bằng áo màu xanh khi bác sĩ Bình bước vào phòng phẫu thuật. Ảnh: Nguyễn Vũ/Zing

Nói về nguồn gốc của chiếc áo blouse màu trắng – biểu tượng của ngành Y, nhiều tài liệu cho biết: Vào thế kỷ 19, thế giới đã có sự tôn trọng đối với tính chính xác của khoa học, tương phản mạnh với tính "lang băm" và "mụ mị" của ngành y khoa thời bấy giờ.

Để đánh dấu sự chuyển tiếp khác biệt đến một nền y khoa hiện đại mang tính chất khoa học đó, các thầy thuốc đã nghĩ đến việc tự giới thiệu hình ảnh của mình như là những nhà khoa học. Và, họ bắt đầu mặc loại áo biểu tượng nhất cho các nhà khoa học, chiếc áo choàng trắng của phòng thí nghiệm (lab-coat). Cho đến sau này, hình ảnh chiếc áo choàng trắng (được gọi là áo blouse trắng) chính thức trở thành biểu tượng phổ biến của ngành Y trên thế giới.

Ban đầu, chiếc áo choàng trắng hiện đại đã được Bác sĩ George Armstrong (1855–1933) đưa vào sử dụng cho ngành y ở Canada. Ông nguyên là một phẫu thuật viên của Bệnh Viện Tổng Hợp Montreal và là chủ tịch của Hiệp Hội Y Khoa Canada.

"Người nào nói miền Tây không bao giờ có sương là sai. Theo tôi, sương cũng có nhưng không bao giờ lắng và đặc được như trong tấm hình này. Chỉ có mây thấp tầm 200 - 300 m. Sáng 16/2, ở Cần Thơ cũng có sương nhưng tại khu vực cầu, trong phố sương cao và mỏng, ở chỗ cánh đồng lại thấp và dày đặc hơn", anh Huy Lê khẳng định.

Cầu Cần Thơ nhìn từ flycam sáng 16/2. Ảnh: Đông Giang.

Còn nhiếp ảnh gia Đông Giang, người cùng chụp được bức hình giống như Huy Lê và Akira Takaue cho rằng Cần Thơ năm nào cũng có hiện tượng sương và mây thấp trước một đợt gió mùa đông bắc hoặc áp thấp nhiệt đới. "Ai chịu khó canh me sẽ gặp thôi", anh nói.

Chiều 16/2, tay máy Nguyễn Huy Trung viết trên trang cá nhân mạng xã hội, nội dung có đoạn: "Gần 2 năm canh góc chụp cầu Cần Thơ trong sương chỉ để tìm kiếm câu trả lời cho một bức ảnh của anh kỹ sư người Nhật... Bản thân mình cũng rất phân vân, nói đúng hơn là chưa tận mắt chứng kiến hiện tượng như vậy tại vùng đất phía nam đất nước, nơi nắng nóng quanh năm. Chúng ta nên dừng mọi sự tranh cãi về bức hình cầu Cần Thơ trong sương năm nào và gửi lời xin lỗi tới tác giả".

Chia sẻ với Zing.vn, anh Trung cho rằng bức ảnh của vị tiến sĩ Nhật bị hạn chế về góc chụp khi phải đứng trên trụ cầu trong quá trình giám sát vào buổi sáng mà không dùng drone như nhiều nhiếp ảnh gia Việt hiện nay.

Cùng thời điểm này, nhiếp ảnh gia Lê Anh Tuấn cũng chụp được những bức hình độc đáo về cầu Cần Thơ trong mây. Anh Tuấn cho hay thời điểm sáng tác khoảng 6h sáng, bằng flycam, lúc này đỉnh mây dưới 200 m. Trước khi tới Cần Thơ, anh Tuấn có nghe dự báo thời tiết và phỏng đoán miền Bắc bắt đầu gió mùa thì miền Nam bị ảnh hưởng, miền Tây dễ có sương mù dày đặc và mây thấp, thường vào dịp trước và sau Tết. Tay máy này cũng cho rằng tác phẩm của nhiếp ảnh gia người Nhật khả năng không ghép là rất cao.

Cầu Cần Thơ chìm trong mây thấp giống tác phẩm của tiến sĩ Akira Takaue. Ảnh: Lê Anh Tuấn.

Trước đó, vào tháng 8/2017, sau khi được trang National Geographic danh tiếng chọn là "bức ảnh của ngày", bức ảnh của tác giả người Nhật Bản lập tức nổi tiếng. Phần lớn những người trong giới bày tỏ sự nghi ngờ về độ chân thật, họ cho rằng ông ta đã ghép mây với cây cầu Cần Thơ. Nhiều dân chơi ảnh Việt Nam đã vào trang của National Geographic để phản đối. Bài đăng trên Facebook của Dr.Akira Takaue lẫn NatGeo đều bị xoá thời điểm đó.

Trưa 31/8/2017, tiến sĩ Akira Takaue, tác giả bức ảnh nói với Zing.vnrằng mình là kiến trúc sư cầu đường, có dịp làm việc ở Việt Nam, từng leo lên gần nơi cao nhất của cầu Cần Thơ và chụp được.

Bức ảnh từng bị nghi ngờ là ghép mây của tiến sĩ Akira Takaue năm 2017.

Akira Takaue là nhiếp ảnh gia không chuyên đạt nhiều giải thưởng về ảnh kiến trúc tại nhiều nước trên thế giới. Trong năm 2017, Akira giành ngôi á quân Moscow International Foto Award ở hạng mục kiến trúc cầu và Tokyo Skywalk ở nội dung phong cảnh thành phố.

Năm 2015, Akira cũng được vinh danh khi giành giải ba cuộc thi Fine Art Photography Awards với bức ảnh panorama chụp tại Australia.

Cụ thể, một trong những nhiệm vụ, giải pháp mà Chiến lược đề ra đó là “Hoàn thiện và tăng hiệu quả sử dụng cơ sở hạ tầng tài chính, tạo điều kiện giảm phí giao dịch, đáp ứng yêu cầu thúc đẩy tài chính toàn diện”.

Trong đó, đặt ra những nhiệm vụ rất cụ thể là: “Nghiên cứu, xây dựng cơ chế cho hoạt động chuyển mạch tài chính, bù trừ điện tử theo hướng cho phép thêm các tổ chức, doanh nghiệp có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật được cung ứng dịch vụ nhằm tăng tính cạnh tranh, đảm bảo an ninh, an toàn, tăng hiệu quả xử lý, giảm phí giao dịch thanh toán, chuyển tiền cho người dân và doanh nghiệp”.

Theo một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, việc nhà nước cho phép thêm các tổ chức, doanh nghiệp được phép tham gia cung ứng dịch vụ chuyển mạch tài chính, bù trừ điện tử sẽ hướng tới thị trường cạnh tranh, chất lượng dịch vụ nâng lên, phí giao dịch ngày càng giảm. Không lâu nữa sẽ có thêm các doanh nghiệp lớn như các công ty Fintech có tiềm lực, doanh nghiệp viễn thông, kể cả các nhà đầu tư nước ngoài.

Việc có thêm những doanh nghiệp mới tham gia thị trường sẽ tạo nên một sân chơi cạnh tranh khiến mặt bằng phí rẻ hơn, tiện ích đa dạng hơn, thúc đẩy nhanh quá trình hiện đại hóa không dùng tiền mặt.

“Lần đầu tiên, Chính phủ cho phép mở cửa trong lĩnh vực cung cấp hạ tầng thanh toán. Quyết định này sẽ là tiền đề quan trọng cho việc phát triển nền kinh tế không tiền mặt tại Việt Nam”, vị chuyên gia nhấn mạnh.

Trước đó, tại Hội thảo lấy ý kiến thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư về dịch vụ trung gian thanh toán do Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và VCCI tổ chức tại Hà Nội, lãnh đạo Vụ Thanh toán NHNN cho biết, việc thiết lập và điều chỉnh hạn mức bù trừ điện tử, ký quỹ để thiết lập hạn mức, xử lý giao dịch qua thanh toán hệ thống bù trừ điện tử, quy định về quyết toán và các biện pháp quản lý rủi ro, đảm bảo thanh khoản trong hệ thống bù trừ điện tử là một quy định hết sức quan trọng.

Theo đó, hệ thống bù trừ điện tử là hạ tầng để các tổ chức trung gian thanh toán, ngân hàng kết nối vào trong cùng một hệ thống. Hiện nay, Việt Nam vẫn chưa có hệ thống bù trừ điện tử, nếu một ví điện tử phát triển dịch vụ với bao nhiêu ngân hàng thì phải đi làm việc để kết nối với từng ngân hàng một.

Uber đang tìm kiếm thành phố thứ ba thử nghiệm taxi bay

Đầu tiên là Dallas và Los Angeles tại Mỹ, Uber đang tìm kiếm thành phố tiếp theo trên thế giới để thử nghiệm taxi bay.

Kết quả khảo sát thực tế mới đây do Sở VH-TT&DL Hà Nội công bố cho thấy thực trạng văn hóa ứng xử Hà Nội đang rất báo động. Cụ thể, bệnh viện là nơi “dẫn đầu” về chỉ số các hành vi ứng xử không phù hợp: trong số 6.000 bảng hỏi được phát ra, trên 90% số người được hỏi cho rằng bác sĩ, y tá, điều dưỡng, và người bệnh, người nhà của người bệnh có hành vi ứng xử không phù hợp. Điều này khiến Hà Nội phải xây dựng bộ quy tắc ứng xử cho 6 nhóm đối tượng khác nhau, trong đó có bệnh viện.

Để có cái nhìn thấu đáo hơn về văn hóa ứng xử bệnh viện, VietNamNet đã có cuộc trao đổi với Bác sĩ, Tiến sĩ Trịnh Thắng - chuyên gia nghiên cứu và giảng dạy trong lĩnh vực y tế công cộng, giáo dục và phát triển xã hội.

Bác sĩ cũng là con người!

Là chuyên gia tư vấn, làm việc với nhiều tổ chức y tế, bệnh viện lớn nên tiến sĩ Trịnh Thắng hiểu rõ hơn ai hết áp lực của các y bác sĩ. “Các y bác sĩ cũng có thể bị stress”, TS Thắng nói. TS Thắng cho rằng, với hệ thống y tế quá tải như Việt Nam hiện nay, các y bác sĩ quay cuồng với công việc, phải tiếp quá nhiều người bệnh trong một ngày thì việc nhiều cán bộ y tế có những hành vi ứng xử không phù hợp là có thể hiểu được.

“Bác sĩ cũng là con người, cũng có lúc mệt mỏi. Hiểu được vậy, người bệnh và gia đình họ sẽ dễ thông cảm hơn về y bác sĩ”, TS Thắng nói.

Theo vị chuyên gia này, ngành y là ngành “đứng mũi chịu sào”, là ngành tiếp xúc trực tiếp với dân nên thường bị “để ý”. Không phủ nhận những hành vi ứng xử thiếu văn hóa của một bộ phận y bác sĩ, nhưng không nên vì thế mà đánh đồng lên án cả ngành y. Vì xã hội luôn có cái nhìn thiếu thiện cảm về y bác sĩ nên họ chỉ cần “có vấn đề” một chút là ngay lập tức bị lên án.

“Vẫn còn rất nhiều y bác sĩ có tâm, có tài. Tuy nhiên, người bệnh và gia đình họ lại đánh đồng tất cả các y bác sĩ đều xấu như nhau, điều đó khiến nhiều người có tâm có tài cũng ngại cố gắng vì cố gắng của họ không được nhìn nhận đúng". Vậy nên, điều cốt lõi là cả hai phía đều phải thay đổi nhận thức. Người bệnh hãy coi các cán bộ y tế là những người đứng mũi chịu sào, thì sẽ có cái nhìn thiện cảm với họ. Còn cán bộ y tế thì coi người bệnh như người nhà của mình thì sẽ ứng xử tận tình, chu đáo”, TS Thắng chia sẻ.

Ts. Trịnh Thắng (cầm micro, đứng giữa) nói chuyện với y bác sĩ bệnh viện Bạch Mai, Hà Nội về văn hóa ứng xử.

Chữa bệnh cần tình người

“Nhân đây tôi kể một câu chuyện liên quan tới chăm sóc và tình thương. Gần nhà tôi có một ông già chơi cây cảnh. Ông này chơi rất điêu luyện, ai cũng biết là trình cao. Ông có một bà vợ, mọi người gọi là mụ vợ thì đúng hơn, nghĩa là “kinh lắm”. Thông thường những ông chơi cây cảnh thì vợ lại rất ghét cây cảnh. Những lúc ông ấy chơi cây cảnh là bà vợ lại chửi cây cảnh, có khi mắng luôn ông ấy. Có một lần ông ấy phải đi công tác một tuần vào trong miền Nam. Trước khi đi, ông ấy dặn bà vợ: Bà chửi tôi cũng được, bà ghét cây cũng được nhưng trong một tuần này, vì trời nóng bà phải tưới cho tôi ngần này gáo nước vào gốc cây, vào giờ này giờ nọ... Và ông ghi ra giấy đúng như vậy đưa cho bà.

Ở nhà bà vợ làm theo như lời dặn. Nhưng một tuần sau, ông về thì cây cảnh chết cả rồi. Bởi khi tưới cây cảnh, ông ấy nói chuyện với cây: cây thật tuyệt, mày chính là tao, giọt sương trên lá mày như nước mắt tao, rung động trên lá mày như hơi thở của tao, và ông vuốt ve chúng. Còn bà vợ thì vừa tưới vừa chửi: tiên sư nhà mày, vì ông nhà mày mà tao phải tưới mày. Vì thế cây tủi hổ, cảm thấy đau đớn, nên nó nghĩ thà chết đi còn hơn. Thế là chết một cách an bình. Câu chuyện này mọi người thấy có vẻ hơi bị phóng khoáng quá không. Thật hay là giả? Ai mà cố chấp bảo thật hay giả thì người ấy sẽ khổ đau. Phải nghĩ giả thật là như một. Trong trường hợp này không nghĩ là thật hay là giả nhưng mà nội hàm của nó liên quan đến ứng xử với người bệnh.

Một bác sĩ bình thường, tôi chưa nói là siêu việt, khi một người bệnh đến, lại ứng xử như cách của bà vợ kia, cũng cho khám bệnh theo đúng trình tự nhưng lại thiếu tình thương trong đó thì có khi lại làm người bệnh đau thêm - mà cái đau người khác không nhìn thấy được”, TS Thắng chia sẻ.

Theo TS Thắng, điều quan trọng nhất trong việc chữa bệnh là ổn định được tinh thần của người bệnh, truyền sự lạc quan, vui sống cho họ hay nói cách khác là chữa bệnh tinh thần trước khi chữa bệnh thể xác. Ở các nước phát triển như Mỹ, trước khi chữa bệnh họ đều có khâu tư vấn, ổn định tinh thần cho người bệnh. Việt Nam chưa làm tốt được điều này.

“Người bệnh đến với bệnh viện mang theo cả cuộc sống. Nếu đã là cả cuộc sống thì sẽ có rất nhiều bình diện chứ không chỉ là bệnh tật. Nhưng rất tiếc họ không nói được nên lời và nếu có nói thì chưa chắc các thầy thuốc đã nghe và có khi lại còn không khuyến khích để họ nói ra các bình diện ẩn ấy... Họ quên hẳn đi cuộc sống của người bệnh là gì.

Nếu bác sĩ biết được cuộc sống của người bệnh là gì thì bác sĩ trở nên siêu việt. Siêu việt không phải là ở kỹ thuật y học mà siêu việt ở sự tinh tế, bởi sự đồng cảm. Như vậy bác sĩ sẽ tìm được cảm hứng trong việc chăm sóc người bệnh, không coi đó là trách nhiệm rất nặng nề của giới y nữa”, TS Thắng chia sẻ.

Xây dựng văn hóa ứng xử theo hệ thống

Theo TS Thắng, để xây dựng được văn hóa ứng xử trong bệnh viện thì điều quan trọng nhất là các y bác sĩ, nhân viên y tế phải hiểu đúng thế nào là văn hóa ứng xử. Khi đã hiểu đúng rồi thì văn hóa phải được xây dựng bằng nỗ lực chung của toàn thể cán bộ nhân viên và môi trường bệnh viện, chứ không của riêng ai. Khi đã hình thành được văn hóa của cả bệnh viện thì bất cứ cá nhân nào có hành vi “ngược dòng” sẽ tự bị đào thải.

“Văn hóa được hình thành từ những cá thể riêng lẻ. Nhưng những cá thể này khi biết gắn kết với nhau thì tạo thành cái nền tảng rất chung mà bây giờ trong xã hội đương đại được gọi là thương hiệu. Ai bước chân ra từ thương hiệu ấy đều mang những dáng dấp, những giá trị, những cái gì đó giống nhau mà người ta nhìn vào là biết ngay”, TS Thắng chia sẻ.

Kim Minh