Chiều ngày 18/12/2016, tại TP.HCM, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chủ trì hội nghị “Xây dựng nền công nghiệp nông nghiệp Việt Nam”. Sự kiện này do Câu lạc bộ Nông nghiệp công nghệ cao (DAA Việt Nam) - đơn vị trực thuộc Trung ương Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam tổ chức với sự tham gia của hơn 500 đại biểu đến từ các cơ quan quản lý Nhà nước, các tổ chức quốc tế và các doanh nghiệp.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định phát triển nông nghiệp công nghệ cao là một chủ trương lớn quan trọng của Đảng và Nhà nước.

Đánh giá cao sáng kiến của DAA Việt Nam về việc tổ chức hội nghị “Xây dựng nền công nghiệp nông nghiệp Việt Nam” cũng như đề xuất của DAA Việt Nam về Mô hình phát triển các Khu tổ hợp nông nghiệp công nghệ cao, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho biết Chính phủ sẽ tạo điều kiện thuận lợi, tháo gỡ khó khăn vướng mắc, tạo lập môi trường pháp lý, chính sách đồng bộ thúc đẩy nông nghiệp công nghệ cao phát triển. Thủ tướng cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho các Bộ, ngành, UBND các tỉnh thành phố để trong năm 2017, Việt Nam sẽ có một khu tổ hợp nông nghiệp công nghệ cao đầu tiên.

Việt Nam có hơn 70% dân làm nông nghiệp, nhưng chỉ đóng khoảng 20% GDP trong khi ở những quốc gia phát triển, như Hà Lan, tỷ lệ lao động trong ngành nông nghiệp chỉ chiếm 2 - 4% dân số nhưng đóng góp 40% GDP. Còn theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới về “Chuyển đổi nông nghiệp Việt Nam: Tăng giá trị, giảm đầu vào” xu hướng chung gần đây GDP nông nghiệp Việt Nam đang giảm, tốc độ tăng năng suất đang chậm lại, trong khi khoảng cách về thu nhập giữa lao động nông nghiệp và phi nông nghiệp đang nới rộng.

Để có thể thay đổi được điều này, ngành nông nghiệp Việt Nam cần có một cách làm khác. Đây cũng là một trong những vấn đề quan trọng được các nhà quản lý và doanh nghiệp cùng thảo luận tại Hội nghị Xây dựng nền công nghiệp nông nghiệp Việt Nam.

Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch DAA Việt Nam cho biết: “Chúng tôi mong muốn đưa ra cách làm mới trong nông nghiệp theo hướng ứng dụng công nghệ cao, xây dựng chuỗi liên kết giá trị, doanh nghiệp hóa nông nghiệp, nông dân. Cách làm mới này sẽ góp phần thay đổi ngành nông nghiệp Việt Nam từ sản xuất truyền thống sang “nông nghiệp công nghệ cao”, từ ngành có giá trị gia tăng và tốc độ tăng trưởng thấp sang ngành có giá trị vượt trội so với các ngành công nghiệp truyền thống và hình thành một chuỗi giá trị nông nghiệp hiệu quả cạnh tranh cung cấp sản phẩm có chất lượng. Những thay đổi này sẽ mang lại cuộc sống khỏe mạnh, an toàn và sung túc hơn cho người dân Việt Nam và nâng tầm vị thế của Nông nghiệp Việt Nam trên thế giới một cách bền vững”.

Tại Hội nghị, các đại biểu đã được trực tiếp học hỏi những kinh nghiệm thành công thông qua kinh nghiệm thực tiễn từ chính các doanh nghiệp hội viên của DAA Việt Nam. Chẳng hạn như mô hình sản xuất tôm giống ứng dụng công nghệ cao của Công ty TNHH Đầu tư Thủy Sản Nam Miền Trung; ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất hoa, giống hoa của Công ty CP Rừng hoa Đà Lạt; đưa công nghệ cao kết hợp phát huy điều kiện thổ nhưỡng đặc trưng trong sản xuất rau sạch, giá trị cao của công ty An Phú; mô hình liên kết chuỗi giá trị trong chăn nuôi của Công ty TNHH Hùng Nhơn; kinh nghiệm của lão nông triệu đô tự xây dựng chuỗi giá trị của riêng mình - Võ Quan Huy từ chăn nuôi bò, nuôi tôm thịt đến trồng chuối xuất khẩu.

Hồi đầu năm nay, Công ty cổ phần VNG đã mua 3,7 triệu cổ phiếu tương đương 38% cổ phần của Tiki với giá 384 tỷ đồng. Đây được coi là khoản đầu tư "khủng" so với mặt bằng chung của thị trường, nhất là khi hàng loạt trang thương mại điện tử đã phải cay đắng rời bỏ thị trường do thua lỗ. Số tiền nói trên cũng đồng nghĩa VNG định giá Tiki khoảng 1.000 tỷ đồng và cho thấy tham vọng rất lớn của VNG với Tiki.

Tuy nhiên, cũng giống như bao mô hình TMĐT khác, khả năng "đốt tiền" đầu tư của Tiki cũng không phải xoàng. Sau khi đầu tư, các báo cáo của VNG đã liên tiếp phải hạch toán giảm giá trị khoản đầu tư vì bị lỗ.

Cụ thể tới quý 2, khoản đầu tư này của VNG lỗ 30 tỷ đồng, giá trị khoản đầu tư giảm từ 384 tỷ đồng xuống còn 354 tỷ đồng. Sang quý 3, VNG tiếp tục thông báo khoản đầu tư vào Tiki lỗ tiếp 30 tỷ đồng nữa, giá trị hiện chỉ còn 324,7 tỷ đồng.

Nếu chỉ tính riêng trong quý 3, Tiki đã lỗ khoảng 78,1 tỷ đồng. Còn nếu tính từ khi nhận đầu tư của VNG, Tiki lỗ khoảng 157 tỷ đồng. Tính trung bình đều đặn mỗi tháng, Tiki đã lỗ hơn 17 tỉ đồng.

Con số lỗ này đã xấp xỉ số lỗ của Lingo.vn, trang thương mại điện tử phải đóng cửa hồi đầu tháng 8 vừa qua, sau khi "nướng" hết sạch tiền và không còn nguồn lực hoạt động.

Nhìn những con số này, có thể thấy thị trường TMĐT Việt Nam không dành cho người ít tiền. Dù chỉ trong giai đoạn sơ khai, thị trường đã chứng kiến cuộc cạnh tranh vô cùng khốc liệt với nhiều cái tên lớn như Lazada, Adayroi, Zalora, và càng nóng hơn khi Alibaba thâu tóm Lazada, còn Zalora về tay người Thái. Một số tên tuổi khác, như Thế Giới Di Động cũng đang nhăm nhe nhảy vào thị trường với trang vuivui.com.

Một chuyên gia trong ngành đã nhận định, “Vấn đề quan trọng ở Việt Nam đó là mặt hàng. Vì không có lực lượng doanh nghiệp sản xuất hàng hóa, nên các trang thương mại điện tử của chúng ta chỉ đơn thuần là nhập hàng của Trung Quốc, Mỹ về bán, khiến không thể cạnh tranh về giá thành với các cửa hàng bán lẻ thông thường, và lợi nhuận biên cũng rất mỏng manh”.

Với Tiki, hệ thống này còn đang đối mặt với bài toán tăng trưởng nóng. Từ một trang bán sách online, Tiki đã liên tục mở rộng số lượng mặt hàng của mình và đổi định vị thành hệ thống có 100.000, rồi 300.000 sản phẩm. Với áp lực từ dòng tiền đầu tư vào, việc mở rộng sẽ càng thúc đẩy Tiki "đốt" thêm tiền trong thời gian tới.