Soi kèo góc AS Roma vs Athletic Bilbao, 2h00 ngày 27/9

Các nền tảng mạng xã hội và trò chơi điện tử được thiết kế dựa trên thuật toán "kích thích dopamine" gây nghiện, khiến trẻ mất tập trung vào thực tế và bỏ bê trách nhiệm. Các tính năng tự động phát (autoplay), tự động âm thanh (autosound) và thuật toán liên tục cung cấp nội dung theo sở thích, làm trẻ dán mắt vào các thiết bị điện tử. Đặc biệt, não bộ non nớt của trẻ em rất nhạy cảm, có thể bị "lập trình" bởi các "vòng lặp" nội dung vô bổ và thiếu lành mạnh, làm giảm khả năng tư duy, phát triển trí tuệ, và ảnh hưởng sức khỏe tinh thần.

Về lối sống, tiếp xúc với hình ảnh "ảo hoàn hảo" làm trẻ so sánh bản thân với người khác, dẫn đến trầm cảm và tự ti. Hiện tượng này được gọi là "so sánh xã hội". Trẻ còn chịu áp lực bởi tiêu chuẩn sắc đẹp phi thực tế từ influencer, KOL, và quảng cáo. Nhiều trẻ cố gắng thay đổi hình dáng hoặc phong cách, dẫn đến rối loạn ăn uống và những hành vi không lành mạnh. Cảm giác sợ bị bỏ lỡ (FOMO) khiến trẻ thêm căng thẳng khi thấy mình thiếu các trải nghiệm mà cộng đồng chia sẻ.

Về thể chất, việc lướt mạng hoặc chơi game trễ vào ban đêm gây rối loạn giấc ngủ, ảnh hưởng đến cảm xúc và việc học tập. Hộp sọ mỏng của trẻ hấp thụ bức xạ điện từ nhiều hơn, gây lo ngại về tác động lâu dài của công nghệ. Ánh sáng xanh từ màn hình làm gián đoạn chu kỳ giấc ngủ và tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng. Trẻ dễ bị hội chứng thị giác màn hình với triệu chứng đau đầu, khô mắt và mỏi mắt. Ngoài ra, tư thế cúi đầu kéo dài gây đau cột sống và hội chứng "text neck" đặc biệt nguy hại trong giai đoạn phát triển xương. Thiếu vận động do sử dụng thiết bị quá mức làm tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường, và rối loạn chuyển hóa.

Não của trẻ còn bị ảnh hường bởi những thông tin nhạy cảm và lệch lạc trên mạng, dễ dẫn đến việc bị thao túng về tâm lý và tư duy, từ đó bị thao túng về hành vi.

Tình trạng bắt nạt qua mạng ngày một nghiêm trọng. Trẻ bị quấy rối hoặc làm nhục trực tuyến, gây tổn thương tâm lý. Trẻ cũng dễ bị lôi kéo vào các hành vi không lành mạnh như sử dụng rượu, thuốc lá, chất kích thích, tình dục, bài bạc, và cá độ, gây hậu quả nặng nề đến sức khỏe, tiền bạc, và tương lai.

Ngoài ra, trẻ chưa hiểu rõ tác động của "dấu chân kỹ thuật số", dễ chia sẻ thông tin cá nhân hoặc đăng nội dung ảnh hưởng đến tương lai.

Mạng xã hội và trò chơi cũng làm suy giảm kỹ năng giao tiếp của trẻ. Việc thiếu tương tác ngoài đời thực khiến trẻ thiếu nhạy cảm trước các cảm xúc thật và ngôn ngữ cơ thể. Trẻ quan tâm ưu tiên các mối quan hệ ảo, trở nên tự cô lập với gia đình và bạn bè.

Để bảo vệ trẻ em, nhiều quốc gia áp dụng các biện pháp như giới hạn độ tuổi, kiểm soát nội dung, quyền kiểm soát của phụ huynh, giáo dục kỹ năng số và xây dựng khung pháp lý. Tại Mỹ, Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trẻ em trên mạng (COPPA) yêu cầu người dùng mạng xã hội phải từ 13 tuổi trở lên. Hàn Quốc yêu cầu sự đồng ý của phụ huynh đối với người dùng dưới 16 tuổi. Quy định bảo vệ dữ liệu chung (GDPR) của Liên minh Châu Âu yêu cầu sự đồng ý của phụ huynh khi xử lý dữ liệu cá nhân của trẻ dưới 16 tuổi. Trung Quốc sử dụng hệ thống xác minh danh tính thực để giám sát hoạt động người dùng mạng xã hội và chỉ cho phép trẻ em dưới 14 tuổi sử dụng 40 phút mỗi ngày với nội dung phù hợp.

Tại Việt Nam, Nghị định 147/2024/NĐ-CP sẽ có hiệu lực vào ngày 25/12/2024. Nghị định này quy định trẻ dưới 16 tuổi không được tự tạo tài khoản mạng xã hội, cha mẹ hoặc người giám hộ phải đăng ký thay và giám sát nội dung truy cập của trẻ. Nghị định cũng giới hạn thời gian chơi game trực tuyến cho người dưới 18 tuổi, không quá 60 phút mỗi trò chơi và tổng cộng không quá 180 phút mỗi ngày. Các doanh nghiệp dịch vụ trò chơi điện tử phải thực hiện biện pháp bảo vệ trẻ em, như phân loại trò chơi theo độ tuổi và cung cấp công cụ kiểm soát cho phụ huynh.

Cha mẹ đặc biệt đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ trẻ khỏi tác hại của mạng xã hội. Một biện pháp hiệu quả là tắt (Off/Disable) các tính năng tự động phát và tự động âm thanh. Kinh nghiệm cá nhân cho thấy, việc tắt các tính năng tự động này đã giảm trên 90% thời gian màn hình. Vì vậy, tôi đặc biệt khuyến khích mọi người làm theo. Ngoài ra, cha mẹ có thể giới hạn thời gian sử dụng màn hình thông qua các chức năng tích hợp trên thiết bị hoặc ứng dụng quản lý thời gian: chỉ cho phép trẻ truy cập mạng xã hội hoặc chơi game sau khi hoàn thành bài tập, giúp việc nhà, và không cho phép sử dụng thiết bị điện tử trong giờ ăn hoặc trước khi đi ngủ. Cha mẹ cũng nên là tấm gương, tránh lạm dụng thiết bị điện tử trước mặt trẻ.

Giáo dục trẻ kỹ năng số là cần thiết, để trẻ nhận diện nội dung không phù hợp, thông tin giả, và hành vi bắt nạt. Trẻ cần hiểu cách bảo vệ thông tin cá nhân, tạo mật khẩu mạnh, và chỉ kết bạn với người quen. Tăng cường hoạt động ngoại khóa, thể thao, hoặc giao lưu gia đình là cách giúp trẻ giảm phụ thuộc vào mạng xã hội. Các sở thích như đọc sách, vẽ tranh, học nhạc, hay tham gia các câu lạc bộ như hướng đạo sinh, cờ vua cũng là giải pháp hữu ích.

Mạng xã hội bên cạnh những lợi ích, bộc lộ nhiều mặt tiêu cực cho người dùng, đặc biệt là trẻ em, mà "thối não" có lẽ là một hình ảnh biểu tượng rất dễ hình dung.

Bùi Mẫn

Salah đã không bắt đầu mùa giải mới với hiệu suất cao như thường thấy, với 4 bàn thắng và 3 pha kiến tạo sau 9 trận cho Liverpool.

Do vậy, HLV Rui Vitoria quyết định cho anh thời nghỉ ngơi để có thể trở lại với phong độ tốt nhất.

Chân sút 30 tuổi lập cú đúp ở chiến thắng 3-0 của Ai Cập trước Niger hôm thứ Sáu vừa qua. Đội nhà còn 1 trận gặp Liberia hôm nay, nhưng Salah cùng tiền đạo Mostafa Mohamed và hậu vệ Ahmer Fatouh được HLV Vitoria cho phép rời đội sớm, kết hợp một công đôi chuyện khi ông dự định thử nghiệm một số vị trí trong đội hình.

Tuyển Ai Cập vắng mặt ở World Cup 2022 sau khi để thua Senegal trong trận play-off.

Việc Salah được trở lại Liverpool là tin vui lớn với HLV Klopp trong bối cảnh đội gặp khó khăn từ đầu mùa.

Ngoài Salah không đạt phong độ cao thì Quỷ đỏ vùng Merseyside gặp một loạt chấn thương, rồi thẻ phạt khiến họ đánh rơi đến 9 điểm chỉ sau 6 trận đấu Premier League.

Đội bóng của Klopp hiện xếp thứ 8 trên bảng xếp hạng, với chỉ 9 điểm.

Tại Champions League, Liverpool cũng để thua sốc Napoli 1-4 ở trận ra quân, trước khi gỡ gạc lại bằng trận thắng Ajax 2-1 tại Anfield.

“Con tôi có mệnh hệ gì tôi cũng chẳng muốn sống nữa!!”

Đó là trường hợp của gia đình em Nguyễn Vũ Hồng Quân sinh năm 2011 ở vùng miền núi Đại Lộc, Quảng Nam, hiện đang điều trị căn bệnh u não ác tính ở Bệnh viện đa khoa Đà Nẵng. Mẹ cháu là chị Võ Thị Kim Vững (1984) hiện đang làm nghề lao công ở Đà Nẵng và ba cháu là Nguyễn Hồng Thoảng (1985) làm xây dựng ở Sài Gòn nhưng nay đã nghỉ làm về chăm con. 

Mắc căn bệnh u não bé Quân cầu cứu sự chia sẻ của bạn đọc.

Khi cưới nhau về, chị Vững chỉ biết “bán mặt cho đất bán lưng cho trời” với những sào ruộng cha mẹ chồng cho. Chồng chị làm nghề xây dựng trong Nam, mấy tháng nay vì không có công trình thuê nên anh cũng đang trong tình trạng thất nghiệp.

Vào tháng 9/2018, chị Vững được người bạn giới thiệu vào Công ty môi trường ở Đà Nẵng. Công việc tuy cực nhọc nhưng vẫn có đồng lương ổn định 5 triệu đồng/tháng, giúp cuộc sống gia đình chị ổn định hơn. Nhưng cuộc đời trớ trêu, bất hạnh lại ập đến gia đình chị vào cái ngày định mệnh nghiệt ngã.

Theo lời chị Vững lúc trước em Quân ít khi đau ốm, rất nhanh nhẹn, hoạt bát nhưng đến khi bác sĩ thông báo em bị u não gia đình chị ai cũng chết lặng không thể tin đây là sự thật. 

Khối u não vẫn đang phát triển.

Chị Vững kể: “Vào khoảng tháng trước em nói sao nó nhìn 1 người mà ra thành 2 – 3 người. Ông nội chở cháu khám ở bác sĩ tư, bác sĩ nói cháu do coi tivi nhiều nên ảnh hưởng đến mắt. Gia đình đã hạn chế cho cháu xem tivi và cho cháu ngủ sớm. Tưởng chừng như vậy bệnh cháu sẽ ổn, nhưng sau đó cháu có triệu chứng nôn mửa, không ăn uống được gì. Nhà tôi tức tốc chở cháu nhập viện ở Bệnh viên Đa khoa Khu vực Miền núi phía Bắc Quảng Nam. Qua vài ngày nhập viện bệnh càng trở nên nặng dần, người cháu xanh tái, chân đứng không vững. Sau khi xét nghiệm, chụp MRI não, bác sĩ thông báo bệnh án của con mà tôi như chết lặng: cháu nhà bị u não bệnh quá nặng phải chuyển qua Bệnh viên Đa Khoa mổ gấp nếu không sẽ ảnh hưởng đến tính mạng.”

Sau khi được chuyển vào khoa cấp cứu của Bệnh viện Đa khoa Đà Nẵng, các bác sĩ cho tiến hành phẫu thuật gấp để hút dịch não ra ngoài cứu em khỏi cơn nguy kịch. Sau đó tiến hành mổ lần 2 cắt bỏ khối u. Vì khối u to và đã ăn sâu vào phần cuốn não nằm sát các dây thần kinh quan trọng nên chỉ có thể cắt bỏ được 85%.

Trải qua 1 tháng chiến đấu với căn bệnh quái ác tưởng chừng may mắn sẽ mỉm cười với em. Nhưng nghiệt ngã thay sau khi xuất viện được 1 tuần tình trạng bệnh em đột ngột chuyển biến nặng hơn: sụp mi mắt, thị lực giảm, nói khó, tay trái và chân trái yếu dần, nôn mửa, sốt cao, không đi lại được. Sau khi kiểm tra, bác sĩ thông báo khối u phát triển to gần bằng ban đầu, chèn ép lên tủy sống và tế bào não. 

Tiền viện phí, phẫu thuật và thuốc điều trị của em Quân đến thời điểm hiện tại lên đến hàng chục triệu đồng. Theo phác đồ điều trị bệnh u não của Quân phải cần thời gian điều trị lâu dài, có thể phải mổ lần 3 và tiến hành xạ trị, hóa trị để tiêu diệt tế bào ung thư, ngăn ngừa di căn.

Quân được chuyển vào Bệnh viện Chợ Rẫy để tiếp tục điều trị. Hành trình chiến đấu với bệnh của em còn rất gian nan và tốn chi phí lớn chưa kể tiền thuốc thang và bồi dưỡng. Với hoàn cảnh chị Vững hiện tại đến cái ăn, cái mặc, tiền học phí cho con còn phải chật vật từng đồng thì làm sao có thể xoay xở được số tiền lớn như vậy.

“Bằng mọi giá dù có bán cả nhà tôi cũng phải cứu lấy con tôi. Nó mà có mệnh hệ gì tôi cũng chẳng muốn sống nữa cô ơi!” – chị Vững nấc lên trong nước mắt.

“Mẹ ơi! Tóc con đâu hết rồi!”

Vào bệnh viện, phòng  310  Khoa Ngoại Thần kinh thăm em, nhìn cậu bé gày nhom, tiều tụy, mái đầu không còn cọng tóc, khiến ai cũng không giấu nổi nước mắt. 

Ở độ tuổi của em, khi bạn bè phấn khởi đón chào năm học mới, còn em lại nằm đau đớn, vật lộn với bệnh tật. Có lúc em lại quay sang hỏi mẹ: “Bao giờ con được xuất viện về mẹ. Con gần đi học rồi mà răng ở miết đây rồi con học thua bạn con chi mẹ. Mà con bị bệnh gì mà bác sĩ lại lấy hết tóc của con rứa? Răng cái u hén nằm trong đầu con mẹ”. 

Chị Vững chưa biết làm cách nào để cứu con.

Tiền chi phí điều trị sắp tới vượt quá khả năng của gia đình chị Vững. Số tiền đồng nghiệp, bà con hàng xóm quyên góp và cả tiền chị vay mượn đến nay cũng đã cạn kiệt dần. Bệnh u não cần thời gian điều trị lâu dài và nguy cơ biến chứng rất nhanh.

Đối với cậu bé 8 tuổi, xạ trị, hóa trị là “cửa ải ám ảnh kinh hoàng”, đau đớn tột cùng về thể xác lẫn tinh thần, suy kiệt sức khỏe. Con đường phía trước còn nhiều khó khăn, gia đình chị Vững vẫn cố gắng từng ngày, đi khắp nơi vay mượn chạy chữa cho con hi vọng còn nước còn tát. Em Quân và gia đình chị Vững tha thiết cầu mong những tấm lòng nhân ái từ cộng đồng, từ những nhà hảo tâm gần xa giúp em qua cơn khó khăn này.

Én Trần 

Theo kế hoạch, một đến hai ngày sau khi tuyển Việt Nam đá xong trận đấu với Thái Lan (19/11) tại vòng loại World Cup 2022 ở Mỹ Đình HLV Park Hang Seo sẽ bay vào TPHCM để hội quân cùng U22 Việt Nam và lên đường sang Phillippines tham dự SEA Games 30.

Trước đó, tuyển U22 Việt Nam cũng sẽ di chuyển vào TPHCM để thuận tiện cho việc di chuyển sang Phillipines cũng như phù hợp với kế hoạch tập luyện của thầy Park đề ra cho đội nhà.

U22 Việt Nam gánh trách nhiệm khá nặng tại SEA Games 30

Nhìn vào khoảng thời gian tập trung cho tới khi lên đường sang Phillipines tham dự giải đấu mà HLV Park Hang Seo nhận chỉ tiêu lấy HCV thực sự là gấp gáp vì chiến lược gia người Hàn Quốc không thể toàn tâm toàn ý dành cho U22 Việt Nam.

Vẫn hiểu, kế hoạch tập luyện cũng như giáo án cho U22 Việt Nam đã được HLV Park Hang Seo giao và bàn bạc với các trợ lý. Nhưng việc chiến lược gia người Hàn Quốc không trực tiếp điều hành các buổi tập cũng là khó khăn không nhỏ đối với U22 Việt Nam trong việc chuẩn bị cho SEA Games 30.

... đến những khó khăn khác

Tại SEA Games 30, các đội bóng sẽ được đăng ký 20 cầu thủ trong đó sẽ có 2 suất quá tuổi. Và bởi thế, đến lúc này buộc HLV Park Hang Seo cũng phải tính toán sẽ dành ưu tiên này cho ai tại giải đấu sẽ khởi tranh vào cuối tháng 11 tới ở Phillipines.

Đương nhiên sau một thời gian dài cầm quân HLV Park Hang Seo thừa hiểu U22 cần bổ sung vị trí nào để đội nhà mạnh hơn. Đồng thời tiêu chí để bổ sung vào đội hình tham dự SEA Games phải đảm bảo được sự đa năng, nhằm kéo các đàn em thi đấu thành công.

để khiến HLV Park Hang Seo thực sự căng khi còn phải nắm tuyển Việt Nam

Thế nhưng như đã nói, để chốt cho mình 2 cái tên bổ sung vào U22 tham dự SEA Games lại không đơn giản vì ở giai đoạn quan trọng nhất chiến lược gia người Hàn Quốc đang phải dành tất cả trí lực cho tuyển Việt Nam ở vòng loại World Cup.

Không chỉ có khó khăn đó, chiến lược gia người Hàn Quốc cũng rơi vào tình thế rất kẹt, như đối với cá nhân của Công Phượng chẳng hạn. Bởi SEA Games không thuộc hệ thống các giải đấu của FIFA để Sint Truidense có thể nhả quân, kể cả khi CP15 vẫn nằm ngoài kế hoạch sử dụng của CLB.

HLV Park Hang Seo dư giả với quân số tăng cường cho U22 Việt Nam, nhưng chọn ai và bỏ người nào lại là vấn đề rất lớn, càng căng hơn khi nhóm cầu thủ được triệu tập bổ sung gần như không có thời gian để tập chung với các đàn em.

Độ vênh về trình độ, và ít thời gian hoà nhập chung như thế thực sự để các đàn anh toả sáng và cùng U22 Việt Nam chinh phục tấm HCV SEA Games là không dễ dàng.

Nhìn những điều mà ông Park đang đối mặt có vẻ như không lớn, nhưng thực tế thì rất khác, không thể xem nhẹ.

Video Trọng Hoàng "thèm" đá SEA Games:

MỜI XEM VIDEO ĐƯỢC TẠO TỰ ĐỘNG CỦA BÀI VIẾT NÀY

Xuân Mơ