Hội đồng giải thưởng cho biết nhiều ứng viên có bằng sáng chế, giải pháp hữu ích, có nhiều công bố quốc tế chất lượng cao thuộc danh mục Q1, nhiều giải thưởng, huy chương trong nước và quốc tế và nổi bật trong các hoạt động cộng đồng.

Phát biểu tại lễ trao giải, Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đoàn Nguyễn Minh Triết đánh giá phong trào nghiên cứu khoa học, sáng tạo trong thanh niên, sinh viên và các nhà khoa học trẻ phát triển mạnh mẽ qua từng năm. Do đó, giải thưởng Quả Cầu Vàng cũng không ngừng đổi mới, mở rộng phạm vi, đối tượng và lĩnh vực xét giải, nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Ông Triết cho biết sau khi nhận giải, nhiều nhà khoa học trẻ đã trở thành những nhà lãnh đạo, quản lý, giữ vai trò quan trọng trong các cơ quan, tổ chức khoa học công nghệ; hoặc là nhà sáng lập, lãnh đạo các doanh nghiệp công nghệ quy mô lớn... Dù ở vị trí nào, họ tiếp tục khẳng định năng lực nghiên cứu của mình bằng những công trình khoa học có giá trị.

Hỗ trợ đưa những ý tưởng thành hiện thực

Sau 13 năm Tân Hiệp Phát liên tiếp đồng hành cùng Giải thưởng Quả Cầu Vàng, tại Lễ trao Giải năm 2024 vừa diễn ra, nhãn hàng Nước tăng lực Number của công ty đã công bố tài trợ thêm 2 tỷ đồng trong năm nay với mong muốn đồng hành, hỗ trợ tài năng khoa học trẻ tiếp lửa đam mê, sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ để cống hiến cho đất nước và phụng sự xã hội. 

Cụ thể, nhãn hàng Number 1 sẽ lựa chọn một số dự án tiêu biểu của các tài năng trẻ đạt giải Quả Cầu Vàng năm nay để hỗ trợ nghiên cứu chuyên sâu, đưa vào ứng dụng thực tiễn. 

Ông Nguyễn Thiên Tú - Giám đốc Trung tâm Phát triển KHCN và Tài năng trẻ - cho biết, để một tài năng trẻ phát triển, phải có sự tham gia đồng hành của toàn xã hội, từ hệ thống chính trị tới các tổ chức, doanh nghiệp và sự khích lệ của cộng đồng. 

“Số tiền này sẽ được đầu tư cho các công trình, sản phẩm khoa học của các tài năng trẻ trong lĩnh vực khoa học công nghệ. Các bạn có công trình tốt, ý tưởng tốt nhưng các bạn cần nguồn lực để biến những ý tưởng này thành hiện thực, ứng dụng vào cuộc sống. Đây là hướng đi mới rất thiết thực, rất hiệu quả để hỗ trợ các tài năng trẻ, giúp các bạn phát triển bản thân, cống hiến cho cộng đồng”, ông Tú nhận xét.

Nhu cầu tìm kiếm nguồn lực xã hội để đồng hành, hỗ trợ nghiên cứu khoa học, phát triển các sáng chế để ứng dụng rộng rãi trong toàn xã hội là nhu cầu thiết thực của mọi tài năng khoa học trẻ. 

TS. Nguyễn Văn Sơn, Giảng viên Khoa CNTT, Trường Đại học Công nghệ, ĐHQG Hà Nội, chủ nhân giải thưởng Quả Cầu Vàng 2024 cho rằng việc chung tay của các doanh nghiệp như Tân Hiệp Phát ở giải thưởng Quả Cầu Vàng là một đóng góp ý nghĩa với các nhà nghiên cứu, đặc biệt là các nhà nghiên cứu trẻ từ nước ngoài về. 

“Việc đồng hành này giúp cho chúng tôi có nguồn lực để hỗ trợ cho các nghiên cứu trong tương lai, đặc biệt là giai đoạn đầu khi chúng tôi mới trở về Việt Nam. Nó giúp cho chúng tôi định hình hướng nghiên cứu, định hình vị trí của mình trong giới nghiên cứu. Vừa khích lệ, vừa đóng góp cho sự phát triển chung của KHCN Việt Nam”, TS. Nguyễn Văn Sơn bày tỏ.

Tại buổi lễ trao giải thưởng, ông Nguyễn Duy Hưng - Chủ tịch Ủy ban Quản trị, Đảm bảo hoạt động & Danh tiếng Công ty Tân Hiệp Phát - cho biết, giải thưởng Quả cầu vàng và Tân Hiệp Phát có sự “đồng điệu” về nỗ lực cải tiến, sáng tạo để cống hiến cho xã hội.

Ông Hưng nhấn mạnh, “Đổi mới sáng tạo để phục vụ nhân dân, đất nước là giá trị cốt lõi của giải thưởng Quả cầu vàng. Giá trị này là chìa khóa, là động lực của quá trình phát triển chung, đặc biệt là phát triển nhanh, phát triển bền vững gắn với bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội. Ngay tại Tân Hiệp Phát, đổi mới sáng tạo là nhu cầu, là đòi hỏi khách quan để doanh nghiệp Việt có những sản phẩm có chất lượng quốc tế vươn ra thế giới trong môi trường cạnh tranh toàn cầu.

Tân Hiệp Phát rất vinh dự được đồng hành cùng giải thưởng Quả Cầu vàng trong thời gian qua. Giải thưởng đã, đang và sẽ đóng góp thiết thực, truyền cảm hứng và lan tỏa tinh thần liên tục đổi mới sáng tạo. Đưa Việt Nam vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

Bùi Huy

Bệ đỡ những tài năng xuất sắc

Giải thưởng Quả cầu vàng do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh chủ trì, phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ xét tặng thường niên từ năm 2003. Sau 21 năm tổ chức, 214 cá nhân xuất sắc đã được vinh danh. Năm nay, giải thưởng được phát động từ đầu tháng 6, kéo dài tới giữa tháng 8/2024. Ban tổ chức nhận tổng 69 hồ sơ, thuộc 5 lĩnh vực Công nghệ thông tin, chuyển đổi số và tự động hóa, Công nghệ y - dược, Công nghệ sinh học, Công nghệ môi trường, Công nghệ vật liệu mới. Mỗi lĩnh vực có 1-3 đại diện đạt giải.

Phần lớn ứng viên là tiến sĩ, đang làm việc tại các trường đại học, còn lại học tập và nghiên cứu ở Pháp, Mỹ, Thụy Điển, Singapore... Về độ tuổi, gần 18% dưới 30 tuổi, người trẻ nhất 22 tuổi, ở lĩnh vực Công nghệ Vật liệu mới.

Hội đồng giải thưởng cho biết nhiều ứng viên có bằng sáng chế, giải pháp hữu ích, có nhiều công bố quốc tế chất lượng cao thuộc danh mục Q1, nhiều giải thưởng, huy chương trong nước và quốc tế và nổi bật trong các hoạt động cộng đồng.

Phát biểu tại lễ trao giải, Bí thư Ban chấp hành Trung ương Đoàn Nguyễn Minh Triết đánh giá phong trào nghiên cứu khoa học, sáng tạo trong thanh niên, sinh viên và các nhà khoa học trẻ phát triển mạnh mẽ qua từng năm. Do đó, giải thưởng Quả Cầu Vàng cũng không ngừng đổi mới, mở rộng phạm vi, đối tượng và lĩnh vực xét giải, nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Ông Triết cho biết sau khi nhận giải, nhiều nhà khoa học trẻ đã trở thành những nhà lãnh đạo, quản lý, giữ vai trò quan trọng trong các cơ quan, tổ chức khoa học công nghệ; hoặc là nhà sáng lập, lãnh đạo các doanh nghiệp công nghệ quy mô lớn... Dù ở vị trí nào, họ tiếp tục khẳng định năng lực nghiên cứu của mình bằng những công trình khoa học có giá trị.

Hỗ trợ đưa những ý tưởng thành hiện thực

Sau 13 năm Tân Hiệp Phát liên tiếp đồng hành cùng Giải thưởng Quả Cầu Vàng, tại Lễ trao Giải năm 2024 vừa diễn ra, nhãn hàng Nước tăng lực Number của công ty đã công bố tài trợ thêm 2 tỷ đồng trong năm nay với mong muốn đồng hành, hỗ trợ tài năng khoa học trẻ tiếp lửa đam mê, sáng tạo, phát triển khoa học công nghệ để cống hiến cho đất nước và phụng sự xã hội. 

Cụ thể, nhãn hàng Number 1 sẽ lựa chọn một số dự án tiêu biểu của các tài năng trẻ đạt giải Quả Cầu Vàng năm nay để hỗ trợ nghiên cứu chuyên sâu, đưa vào ứng dụng thực tiễn. 

Ông Nguyễn Thiên Tú - Giám đốc Trung tâm Phát triển KHCN và Tài năng trẻ - cho biết, để một tài năng trẻ phát triển, phải có sự tham gia đồng hành của toàn xã hội, từ hệ thống chính trị tới các tổ chức, doanh nghiệp và sự khích lệ của cộng đồng. 

“Số tiền này sẽ được đầu tư cho các công trình, sản phẩm khoa học của các tài năng trẻ trong lĩnh vực khoa học công nghệ. Các bạn có công trình tốt, ý tưởng tốt nhưng các bạn cần nguồn lực để biến những ý tưởng này thành hiện thực, ứng dụng vào cuộc sống. Đây là hướng đi mới rất thiết thực, rất hiệu quả để hỗ trợ các tài năng trẻ, giúp các bạn phát triển bản thân, cống hiến cho cộng đồng”, ông Tú nhận xét.

Nhu cầu tìm kiếm nguồn lực xã hội để đồng hành, hỗ trợ nghiên cứu khoa học, phát triển các sáng chế để ứng dụng rộng rãi trong toàn xã hội là nhu cầu thiết thực của mọi tài năng khoa học trẻ. 

TS. Nguyễn Văn Sơn, Giảng viên Khoa CNTT, Trường Đại học Công nghệ, ĐHQG Hà Nội, chủ nhân giải thưởng Quả Cầu Vàng 2024 cho rằng việc chung tay của các doanh nghiệp như Tân Hiệp Phát ở giải thưởng Quả Cầu Vàng là một đóng góp ý nghĩa với các nhà nghiên cứu, đặc biệt là các nhà nghiên cứu trẻ từ nước ngoài về. 

“Việc đồng hành này giúp cho chúng tôi có nguồn lực để hỗ trợ cho các nghiên cứu trong tương lai, đặc biệt là giai đoạn đầu khi chúng tôi mới trở về Việt Nam. Nó giúp cho chúng tôi định hình hướng nghiên cứu, định hình vị trí của mình trong giới nghiên cứu. Vừa khích lệ, vừa đóng góp cho sự phát triển chung của KHCN Việt Nam”, TS. Nguyễn Văn Sơn bày tỏ.

Tại buổi lễ trao giải thưởng, ông Nguyễn Duy Hưng - Chủ tịch Ủy ban Quản trị, Đảm bảo hoạt động & Danh tiếng Công ty Tân Hiệp Phát - cho biết, giải thưởng Quả cầu vàng và Tân Hiệp Phát có sự “đồng điệu” về nỗ lực cải tiến, sáng tạo để cống hiến cho xã hội.

Ông Hưng nhấn mạnh, “Đổi mới sáng tạo để phục vụ nhân dân, đất nước là giá trị cốt lõi của giải thưởng Quả cầu vàng. Giá trị này là chìa khóa, là động lực của quá trình phát triển chung, đặc biệt là phát triển nhanh, phát triển bền vững gắn với bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội. Ngay tại Tân Hiệp Phát, đổi mới sáng tạo là nhu cầu, là đòi hỏi khách quan để doanh nghiệp Việt có những sản phẩm có chất lượng quốc tế vươn ra thế giới trong môi trường cạnh tranh toàn cầu.

Tân Hiệp Phát rất vinh dự được đồng hành cùng giải thưởng Quả Cầu vàng trong thời gian qua. Giải thưởng đã, đang và sẽ đóng góp thiết thực, truyền cảm hứng và lan tỏa tinh thần liên tục đổi mới sáng tạo. Đưa Việt Nam vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

Bùi Huy

Theo ông Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia TP. HCM, để phát triển nguồn nhân lực bán dẫn, việc tham gia của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp trong quá trình đào tạo là vô cùng cần thiết.

“Sự tham gia và hợp tác này giúp nâng cao chất lượng đào tạo, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho học viên sau khi tốt nghiệp và đáp ứng nhu cầu thị trường. Mô hình hợp tác như hiện nay giữa NIC và các trường đào tạo, cơ sở giáo dục, doanh nghiệp cần được nhân rộng”, Giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM nhận định. 

Trong bối cảnh nhân lực bán dẫn đang là chủ đề nóng, Đà Nẵng là một trong những địa phương tích cực nhất trong việc giải bài toán thiếu hụt nguồn kỹ sư bán dẫn trong nước.  

Chia sẻ tại tọa đàm “Phát huy vai trò của doanh nghiệp Việt Nam trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn”, ông Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho biết, địa phương này đang nỗ lực kiến tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp tham gia vào phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn.

Đà Nẵng đã và đang triển khai nhiều giải pháp, tập trung vào việc xây dựng cơ sở pháp lý, tạo chính sách thu hút đầu tư; Chuẩn bị quỹ đất, cơ sở hạ tầng; Liên kết, hợp tác với các doanh nghiệp trong đào tạo, phát triển nhân lực và thu hút chuyên gia lĩnh vực vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo.

Hiện trên địa bàn thành phố Đà Nẵng có khoảng 10 doanh nghiệp thiết kế vi mạch như Synopsys, FPT, Viettel, Savarti, Renesas, Synapse… với khoảng 550 kỹ sư được đào tạo từ các trường đại học. So với tương quan tổng thể nguồn nhân lực vi mạch, bán dẫn của Việt Nam, nguồn nhân lực thiết kế vi mạch của thành phố chiếm gần 10%.

Theo ông Nguyễn Văn Quảng, để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn tại địa phương, Đà Nẵng đã đưa vào hoạt động Trung tâm Nghiên cứu, đào tạo thiết kế vi mạch và trí tuệ nhân tạo từ tháng 1/2024. 

Ngay sau khi thành lập, Trung tâm đã ký kết 2 hợp tác chiến lược với tập đoàn Synopsys và tập đoàn Intel để triển khai hợp tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực vi mạch, bán dẫn và trí tuệ nhân tạo cho Đà Nẵng.

“Đà Nẵng xác định mục tiêu đến năm 2030 đào tạo, phát triển ít nhất 5.000 kỹ sư thuộc lĩnh vực vi mạch, bán dẫn. Trong đó, 2.000 kỹ sư thuộc lĩnh vực thiết kế và 3.000 kỹ sư, kỹ thuật viên thuộc lĩnh vực đóng gói, kiểm thử”, ông Quảng cho biết. 

Theo các chuyên gia, trong bối cảnh hiện nay, để hiện thực hóa mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn, yếu tố then chốt chính là sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả giữa Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp. 

Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ KH&ĐT) đang chủ trì xây dựng Đề án “Phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng tới năm 2050”. Một trong những mục tiêu quan trọng của đề án là đến năm 2030, Việt Nam đào tạo được ít nhất 50.000 kỹ sư, cử nhân, tham gia vào tất cả công đoạn của chuỗi giá trị ngành bán dẫn. 

Trên thực tế, vì nhiều lý do khác nhau, giới trẻ tại các quốc gia phát triển tỏ ra thờ ơ trước những cơ hội nghề nghiệp trong ngành bán dẫn. Trong khi đó, ngay cả những người lao động đang làm việc trong lĩnh vực bán dẫn cũng tìm cách rời khỏi ngành công nghiệp này. 

Sự thiếu hụt sinh viên tốt nghiệp các ngành STEM để bổ sung và thay thế sẽ tạo ra khoảng trống lớn trên thị trường lao động ngành bán dẫn. Trong bối cảnh đó, cùng với Ấn Độ, Việt Nam được xem là quốc gia có tiềm năng xuất khẩu ròng các lao động kỹ thuật. 

Tại Việt Nam, theo số liệu từ Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin & Truyền thông (Bộ TT&TT), nước ta hiện có khoảng 5.000 kỹ sư ở tất cả các khâu trong mảng thiết kế chip. So với mục tiêu khoảng 15.000 kỹ sư thiết kế và 35.000 kỹ sư cho các công đoạn còn lại của ngành công nghiệp bán dẫn, con số này vẫn còn là một khoảng cách khá xa. 

Tuy nhiên, sau một quá trình triển khai thử nghiệm, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC, Bộ KH&ĐT) cho biết, mô hình đào tạo kết hợp giữa Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp có thể giúp Việt Nam đào tạo hơn 5.000 kỹ sư thiết kế vi mạch mỗi năm. Nếu được nhân rộng tại 10 cơ sở đào tạo và địa phương, cách làm này sẽ giải quyết bài toán thiếu hụt nguồn nhân lực bán dẫn trong nước. 

Theo ông Vũ Hải Quân, Giám đốc Đại học Quốc gia TP. HCM, để phát triển nguồn nhân lực bán dẫn, việc tham gia của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp trong quá trình đào tạo là vô cùng cần thiết.

“Sự tham gia và hợp tác này giúp nâng cao chất lượng đào tạo, qua đó tạo điều kiện thuận lợi cho học viên sau khi tốt nghiệp và đáp ứng nhu cầu thị trường. Mô hình hợp tác như hiện nay giữa NIC và các trường đào tạo, cơ sở giáo dục, doanh nghiệp cần được nhân rộng”, Giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM nhận định. 

Trong bối cảnh nhân lực bán dẫn đang là chủ đề nóng, Đà Nẵng là một trong những địa phương tích cực nhất trong việc giải bài toán thiếu hụt nguồn kỹ sư bán dẫn trong nước.  

Chia sẻ tại tọa đàm “Phát huy vai trò của doanh nghiệp Việt Nam trong phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn”, ông Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho biết, địa phương này đang nỗ lực kiến tạo môi trường thuận lợi để doanh nghiệp tham gia vào phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn.

Đà Nẵng đã và đang triển khai nhiều giải pháp, tập trung vào việc xây dựng cơ sở pháp lý, tạo chính sách thu hút đầu tư; Chuẩn bị quỹ đất, cơ sở hạ tầng; Liên kết, hợp tác với các doanh nghiệp trong đào tạo, phát triển nhân lực và thu hút chuyên gia lĩnh vực vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo.

Hiện trên địa bàn thành phố Đà Nẵng có khoảng 10 doanh nghiệp thiết kế vi mạch như Synopsys, FPT, Viettel, Savarti, Renesas, Synapse… với khoảng 550 kỹ sư được đào tạo từ các trường đại học. So với tương quan tổng thể nguồn nhân lực vi mạch, bán dẫn của Việt Nam, nguồn nhân lực thiết kế vi mạch của thành phố chiếm gần 10%.

Theo ông Nguyễn Văn Quảng, để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp bán dẫn tại địa phương, Đà Nẵng đã đưa vào hoạt động Trung tâm Nghiên cứu, đào tạo thiết kế vi mạch và trí tuệ nhân tạo từ tháng 1/2024. 

Ngay sau khi thành lập, Trung tâm đã ký kết 2 hợp tác chiến lược với tập đoàn Synopsys và tập đoàn Intel để triển khai hợp tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực vi mạch, bán dẫn và trí tuệ nhân tạo cho Đà Nẵng.

“Đà Nẵng xác định mục tiêu đến năm 2030 đào tạo, phát triển ít nhất 5.000 kỹ sư thuộc lĩnh vực vi mạch, bán dẫn. Trong đó, 2.000 kỹ sư thuộc lĩnh vực thiết kế và 3.000 kỹ sư, kỹ thuật viên thuộc lĩnh vực đóng gói, kiểm thử”, ông Quảng cho biết. 

Theo các chuyên gia, trong bối cảnh hiện nay, để hiện thực hóa mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư bán dẫn, yếu tố then chốt chính là sự phối hợp chặt chẽ và hiệu quả giữa Nhà nước - Nhà trường - Doanh nghiệp. 

Dưới đây là một đề thi thử vào lớp 10 môn Ngữ văn mô phỏng theo dạng đề thi vào lớp 10 những năm trước ở Hà Nội cùng hướng dẫn chấm, do các thầy cô Trường THCS Thái Thịnh (quận Đống Đa) xây dựng:

Đề số 1

Đề thi thử vào lớp 10 môn Văn năm 2022

Đề số 2

Đề số 3

Thanh Hùng