Bức ảnh kỷ niệm của vợ chồng Quang Thắng. Ảnh: TL.

Công việc này không kéo dài được lâu vì đơn hàng ngày càng ít đi và thu nhập càng lúc càng “hẻo”. Trước hoàn cảnh đó, Quang Thắng “nhảy” qua làm lơ xe (tuyến Hà Nội - Hải Phòng) kiêm luôn bốc vác cho chủ xe để có thêm đồng ra đồng vào.

Cuộc sống cơ cực quá, đã có lúc anh hối hận vì theo nghề diễn và chỉ muốn bỏ sân khấu đi buôn nhưng nghiệp tổ đã gắn vào thân nên lại gắng gượng chèo chống. Đã có lúc Quang Thắng bộc bạch: “Nếu được chọn lại từ đầu, tôi sẽ không chọn nghề diễn viên vì nó quá bạc bẽo”.

Nói là vậy nhưng khi đứng ở sự thành công nhìn lại quãng đường mình đã đi qua, Quang Thắng cũng thầm cám ơn những ngày tháng mưu sinh cơ cực đó. Bởi thời chính những trải nghiệm của những tháng ngày đó đã cho anh thêm bản lĩnh và nghị lực để quyết tâm hết mình với nghệ thuật.

NSƯT Xuân Hinh từng làm nghề bán chó, buôn đồng nát

NSƯT Xuân Hinh sinh năm 1960 trong một gia đình có tới 7 anh chị em ở thôn Yên Việt, xã Đông Cứu, huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh. Vì nhà nghèo lại đông con nên tuổi thơ của “vua hài đất Bắc” từng nếm trải nhiều khó khăn, cơ cực.

“Tôi sinh ra trong cái nôi quan họ Bắc Ninh. Bố tôi làm nghề giáo, còn mẹ lo việc gia đình, đồng áng. Nhà tôi đông anh em, 5 trai 2 gái. Tôi lại là con trưởng nên từ nhỏ, những việc từ trông em đến nấu cơm, trồng rau, bắt cua, cất vó, thu mua đồng nát… tôi đều nếm trải hết”, nghệ sĩ Xuân Hinh kể.

Xuân Hinh thời trai trẻ. Ảnh: TL

Năm 10 tuổi, Xuân Hinh đã học cách đi buôn chó. Anh kể, vì nhà nghèo nên anh phải đi buôn chó lấy tiền ăn học và nuôi các em. Có đêm mang chó đi bán chợ xa, lỡ xe nên phải ngủ lại ở bến. Nửa đêm, lũ chó trong rọ sủa nhiều quá bị người ta mắng, phải thả ra cho chúng khỏi kêu, sáng hôm sau lần mò đi tìm từng con bắt lại.

Năm lớp 7, khi đoàn quan họ về xã tuyển sinh, anh đến ứng tuyển theo kiểu “đi thi cho vui” không ngờ… trúng tuyển. Anh trở thành thành viên của Đoàn Dân ca quan họ Bắc Ninh từ đó. Năm 1983, sau 6 năm gắn bó với Đoàn anh lại “dở chứng” thích chèo nên lại đánh liều đăng ký thi vào trường Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh và trúng tuyển trong sự ngỡ ngàng của chính bản thân. Thời điểm theo học tại trường, vì gia đình không có điều kiện chu cấp nên anh phải đi làm thêm để tự trang trải. Xuân Hinh từng làm nhiều công việc khác nhau trong đó có cả nghề buôn bán đồng nát.

Tốt nghiệp khóa chèo đầu tiên của Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh, Xuân Hinh được giữ lại làm giáo viên. Con đường công chức tưởng an nhàn nhưng anh thấy mình không thuộc về bục giảng mà thuộc về sân khấu nên xin ra ngoài đi làm. Bỏ trường, anh chạy khắp nơi và cuối cùng đỗ bến tại Nhà hát Chèo Hà Nội. Có thời điểm nghề hát chèo khổ quá, không đủ nuôi thân anh đã phải làm nghề khác kiếm sống. Tuy nhiên, cái nghiệp “con tằm rút ruột nhả tơ” đã vương vào số phận nên cuối cùng anh vẫn phải trụ lại với nghề.

NSND Tự Long từng làm phụ hồ, lơ xe, thợ mộc

NSND Tự Long tên đầy đủ là Vũ Tự Long, sinh năm 1973. Tự Long kể, dù có năng khiếu nghệ thuật từ nhỏ nhưng anh bị bố mẹ cấm theo nghệ thuật vì nghĩ khó xóa cái định kiến “con hát, phường chèo”. Năm 1991, sau khi tốt nghiệp trung học phổ thông, Tự Long thi đỗ khoa Mộc dân dụng, Trung cấp Xây dựng Bắc Ninh. Quãng thời gian đó anh phải làm đủ để kiếm sống. Từ chạy xe ôm, làm thợ mộc, rồi đến thời để đầu trọc làm lơ xe tuyến Hà Nội - Bắc Giang - Kép Mẹt.

Nhắc về khoảng thời gian này, Tự Long chia sẻ hài hước: “Nếu ai có dịp qua bến xe Bắc Ninh, thấy một “thằng cha” lơ xe cạo trọc đầu, da đen nhẻm thường xuyên hò hét: “Lên xe bà con ơi, Hà Nội - Bắc Ninh đê” thì đó chính là Tự Long. Tôi đặc biệt ấn tượng với nghề lơ xe, đến nỗi từng mong ước sẽ trở lại nghề này sau khi giải nghệ”, Tự Long hài hước kể.

Tự Long

Cũng có thời điểm Tự Long đi làm thuê cho vài xưởng mộc ở Bắc Ninh. Tuy nhiên, một lần bào gỗ suýt đứt gân chân nên anh chuyển qua làm phu hồ, sửa xe và chạy xe ôm. Cho đến bây giờ, “Táo Văn hoá” của “Gặp nhau cuối năm” vẫn không hiểu vì sao anh lại có thể sống qua những năm tháng cực khổ ấy.

Rồi tình cờ anh được đoàn chèo Hà Bắc mời về theo diện vừa học vừa làm. Chính những năm diễn vai phụ ở đây đã làm nên một Tự Long mê chèo. Anh quyết định thi vào khoa Chèo trường Đại học Sân khấu Điện ảnh. Năm 1998, khi tốt nghiệp, anh được nhận vào Nhà hát Chèo Việt Nam rồi sau đó chuyển sang đoàn chèo của Tổng cục Hậu cần.

Tháng ngày gian khổ ấy giúp Tự Long nhắc nhở bản thân, phải cố gắng và phấn đấu hơn nữa. Nhờ thế, anh cũng dễ dàng vượt qua khó khăn, thử thách của công việc nghệ thuật sau này.

Danh hài Chiến Thắng từng đóng gạch thuê, làm bia mộ

Nghệ sĩ hài Chiến Thắng tên đầy đủ là Nguyễn Chiến Thắng, sinh năm 1975, quê ở Vĩnh Phúc. Sinh ra trong một gia đình nghèo có nghề đóng gạch thuê nên từ năm lớp 10 anh đã bắt đầu phải nếm trải công việc tay chân này.

Chiến Thắng kể, mỗi buổi đi học về, anh đánh 10 gánh gạch, khoảng 200 viên thì mới về ăn cơm. Anh gánh suốt 3 năm phổ thông, kể cả mỗi dịp nghỉ hè đại học. Đó là nguyên nhân khiến dáng người anh bao giờ cũng cong cong… hơn so với những người khác.

“Hai năm ôn thi đại học, tôi lên Hà Nội xin làm đá ốp lát, ngày làm, tối học. Cho tới khi theo học trường Cao đẳng Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, tôi vẫn làm cái nghề ấy. Thậm chí, tôi còn nhận thêm nghề khắc bia mộ, nặn tượng, vẽ tranh… cái gì tôi cũng nhận làm, miễn là chân chính mà kiếm được tiền”.

Danh hài Chiến Thắng nhận mình có thân hình cong cong vì ngày xưa gánh gạch thuê quá sức. Ảnh: TL.

Chiến Thắng không giấu giếm khi kể về cái thuở đi học đầy gian khó của mình: “Sinh viên ngày xưa vất vả lắm. Tôi may mắn thừa hưởng chút năng khiếu vẽ từ bố nên thi thoảng hay “vẽ tự phát” chứ chẳng qua đào tạo gì. Sau này, có thời gian tôi thử làm thợ khắc bia mộ”. Có lần tôi hỏi thằng bạn thân rằng: “Nhà mày có ai mất không?”. Bạn tôi nghĩ tôi trù ẻo nên giận dữ chửi: “Mày dở hơi à?”. Lúc đó tôi biết mình “hố” đành chữa lại câu hỏi rằng: “Các cụ già ấy, nếu mất tao làm cho cái bia mộ, lấy rẻ rẻ thôi, thu nhập thêm để trang trải cuộc sống sinh viên. Nghe đến đây, bạn tôi phá lên cười, thôi không giận nữa”, Chiến Thắng hài hước nhớ lại.

Năm 2001, một lần đi đưa người em xuống Hà Nội học, khi đi qua đoạn đường Nguyễn Chí Thanh anh bất ngờ nhìn thấy Đài THVN. Bỗng dưng anh chợt có ý nghĩ táo bạo là vào gặp “cha đẻ” của chương trình này. Lúc đó NSND Khải Hưng cho anh diễn thử một vài tiểu phẩm, không ngờ anh nhận được cái gật đầu đồng ý của vị đạo diễn khó tính và anh bước vào nghề diễn hài từ đấy.

Theo Dân Trí

Nhiều người dân trong làng kể, khi Yang Suo 8 tuổi, cha của Yang Suo sợ con đi lại bị ngã nên đã cho Yang vào một chiếc giỏ tre và khiêng cậu đi. Tháng thu hoạch mùa màng, họ cũng mang con theo rồi kê một chiếc ghế dài nhỏ ven đường và để Yang Suo ngồi trên đó đợi.

Yang Suo cũng có lúc muốn làm việc này việc khác nhưng cậu vừa làm được chút việc nhỏ, bố mẹ liền nhắc ra ngoài chơi, không cho cậu giúp. 

Căn nhà của người nông dân nghèo.

Chính vì được chiều chuộng quá mức, Yang dần dần trở nên lười biếng và khó bảo. Cậu không muốn đi học, cũng không chịu làm bài tập cô giáo giao khi về nhà. Cô giáo phê bình thì cậu về mách bố mẹ.

Hôm sau, bố mẹ Yang Suo lại lên gặp nhà trường để phản ánh khiến các thầy cô không muốn quan tâm đến Yang Suo nữa.

Năm 1999, khi Yang Suo 13 tuổi, cha cậu qua đời vì bệnh gan, gánh nặng gia đình dồn lên vai người mẹ.

Mặc dù vậy, mẹ Yang vẫn lựa chọn một mình gánh vác trách nhiệm quan trọng của gia đình chứ không đành lòng để cho Yang Suo phải khổ sở một chút. 

Tuy nhiên, chính vì làm việc quá sức nên sức khỏe của bà ngày càng giảm sút, tài chính gia đình ngày càng khó khăn. Lúc này, Yang Suo đã gần đến tuổi trưởng thành, người mẹ mới đặt niềm hy vọng vào Yang Suo, mong cậu có thể gánh vác trách nhiệm nặng nề của cả gia đình như một người đàn ông.

Nhưng vì được bao bọc từ bé nên Yang không có khả năng này. Cậu vẫn dựa vào mẹ trong mọi việc, từ việc kiếm tiền, nấu ăn, dọn dẹp nhà cửa và thậm chí là bón cho cậu ăn.

Năm 2004, mẹ của Yang Suo qua đời vì bạo bệnh và cậu thực sự là người duy nhất còn lại trong gia đình.

Anh họ của Yang Suo thấy cậu đáng thương nên giới thiệu cho Yang một công việc và rủ cậu đi theo để làm việc trên công trường. Nhưng công trường là nơi làm việc vất vả nên Yang không thể chịu đựng nổi. Cậu bỏ về nhà sau hai ngày đi làm.

Ở độ tuổi 20, Yang không biết làm bất cứ việc gì, kể cả việc nấu ăn, chăm sóc cho bản thân.

Sau đó, người trong làng giới thiệu Yang làm bồi bàn nhưng Yang Suo đã quen được cha mẹ chăm sóc từ khi còn nhỏ, cậu chưa từng chăm sóc cho người khác nên không thể hoàn thành công việc này.

Lần trở về nhà này, Yang Suo ở nhà và không đi đâu nữa. Vì bố mẹ Yang Suo là những người tốt bụng nên dân làng không nỡ nhìn đứa con trai duy nhất của hai vợ chồng khó sống sót. Thỉnh thoảng họ mang cho Yang Suo một chút thức ăn. Nhưng Yang Suo hoàn toàn không biết nấu ăn, cũng không thèm tự học. Những đồ dân làng cho, nếu có thể ăn trực tiếp thì cậu sẽ ăn, còn không thì cậu bỏ mặc cho hỏng.

Khi không có đồ để ăn, Yang mang bán dần đồ nội thất trong nhà để lấy tiền tiêu. Mùa đông, khi trời rét buốt, cậu cũng đốt đồ đạc để sưởi ấm.

Cuối năm 2009, anh họ của Yang Suo thương tình mang cho Yang một chiếc chăn bông và một bữa ăn. Nhưng đến nơi, người anh này đã thấy Yang chết vì đói và lạnh. Lúc đó, Yang mới 23 tuổi.

Sau này, người ta đã làm một bộ phim về Yang Suo để cảnh báo các bậc cha mẹ. Thông điệp của bộ phim là: Cha mẹ yêu thương con là lẽ đương nhiên nhưng việc nuông chiều trẻ quá mức lại hoàn toàn không có lợi cho con.

'Luyện con ngủ' đã suýt làm hỏng cuộc hôn nhân của tôi

Sau một lúc, tiếng khóc của Alex khiến David kinh hoàng. "Em định để con khóc vậy sao?" anh hoang mang hỏi tôi...

Các trường mẫu giáo tiếng Anh bắt đầu chủ yếu xuất hiện ở quận "nhà giàu" Gangnam, Seoul hơn 2 thập kỷ trước trong thời kỳ toàn cầu hóa của Hàn Quốc.

Trong những năm qua, các trường mẫu giáo tiếng Anh nở rộ, lan sang khu vực khác, thậm chí cả các thành phố nhỏ. Mặc dù, dân số Hàn Quốc giảm, nhưng số lượng trường mẫu giáo tiếng Anh tăng lên, trong khi, trường mẫu giáo bình thường đang bị thu hẹp, theo Koreajoongangdaily.

Theo Bộ Giáo dục, năm 2022, có 811 trường mẫu giáo tiếng Anh trên toàn quốc, tăng hơn 70%, so với mức 474 trường vào năm 2017. Năm 2021, trong số 311 trường mẫu giáo tiếng Anh ở Seoul, gần một nửa nằm ở các quận Gangnam, Seocho, Songpa hay Gangdong. Đó là những khu phố giàu có nhất ở Seoul.

Đến trường mẫu giáo học tiếng Anh từ nhỏ

Lớp học tại các trường mẫu giáo tiếng Anh do người nước ngoài giảng dạy. Học sinh trong lớp, có em chỉ mới 2 tuổi, cũng phải nói tiếng Anh vài giờ mỗi ngày.

Các trường mẫu giáo tiếng Anh được phân loại là "học viện ngoại ngữ dành cho trẻ em", phải tuân theo luật tương tự như các viện giáo dục tư nhân, còn được gọi là "hagwon", thay vì luật liên quan đến trường mẫu giáo.

Tuy nhiên, không phải tất cả các trường mẫu giáo tiếng Anh đều có chương trình giảng dạy giống nhau. Một số nơi quảng cáo là dựa trên nghiên cứu, hoặc dựa trên thực hành, hay cho trẻ học dựa theo những gì cha mẹ chúng muốn.

Eum Won-sun, giám đốc điều hành của Edible Edu cho biết: "Một số phụ huynh để con cái tự sử dụng tiếng Anh thoải mái, nhưng một số khác lại muốn nhiều hơn thế. Bậc cha mẹ ở nhóm thứ 2 muốn con đạt trình độ cao nhất có thể trước khi vào tiểu học".

Tắm tiếng Anh một cách tự nhiên

Nhiều cha mẹ muốn con "tắm tiếng Anh một cách tự nhiên" nên đã gửi con đến trường mẫu giáo kiểu này. Họ cho rằng mỗi ngày tương tác với người nước ngoài, học tiếng Anh trong các tình huống thực tế là trải nghiệm không thể có ở các trường mẫu giáo bình thường. Đặc biệt, mẫu giáo là trong một trong những giai đoạn quan trọng nhất để tiếp thu ngôn ngữ thứ hai.

Lee, bà mẹ có 2 con đều học ở trường mẫu giáo tiếng Anh. Cô nói: "Tôi muốn con học tiếng Anh một cách tự nhiên, không phải trong môi trường cứng nhắc. Trẻ dễ dàng mất hứng thú với tiếng Anh nếu sau này họ bắt buộc phải học. Tôi muốn các con tiếp xúc với ngôn ngữ này từ khi chúng còn nhỏ để con cảm thấy thoải mái hơn".

Một người cha đồng ý với Lee cho biết gửi con đến trường mẫu giáo tiếng Anh là cách tốt để xây dựng nền tảng ngoại ngữ vững chắc, dẫn đến nhiều cơ hội hơn trong tương lai.

Anh nói: "Tôi sống ở Mỹ hơn 10 năm, tôi thường xuyên sử dụng tiếng Anh trong công việc hiện tại. Cho dù con trai tôi tốt nghiệp đại học ở Hàn Quốc hay du học ở Mỹ, tôi nghĩ khả năng nói tiếng Anh lưu loát sẽ giúp con mở ra nhiều cánh cửa hơn".
 

Học phí đắt đỏ

Học phí trung bình ở các trường mẫu giáo tiếng Anh tại Seoul là khoảng 850 USD/tháng vào năm 2021, theo một nghiên cứu của tổ chức phi lợi nhuận địa phương phản đối "hagwon". Năm trường mẫu giáo tiếng Anh đắt nhất có học phí hơn 1.921 USD/tháng, đều nằm ở khu "nhà giàu" Gangnam hoặc Seocho.

Theo Bộ Giáo dục, năm 2022, học phí trung bình ở các trường mẫu giáo tư thục không nói tiếng Anh ở Seoul là 207 USD/tháng. Trong khi đó, học phí trung bình ở các trường mẫu giáo công lập không nói tiếng Anh trong thành phố thấp hơn nhiều.

Tuổi thơ căng thẳng

Hiệu quả từ những trường mẫu giáo tiếng Anh vẫn là chủ đề nóng gây tranh cãi cho các bà mẹ. Viện Chăm sóc và Giáo dục Trẻ em Hàn Quốc đã cảnh báo các bậc cha mẹ không nên "nhiệt tình thái quá" với  giáo dục tiếng Anh cho trẻ nhỏ. Các trường mẫu giáo tiếng Anh có thể tạo thêm "gánh nặng học tập quá mức" cho con.

Viện khuyến nghị trẻ em học tiếng Anh từ bậc tiểu học, sau khi trẻ đủ nhận thức và thành thạo tiếng mẹ đẻ. Kim Hyeon-jung, cha của cậu bé 4 tuổi ở quận Guro cho biết anh quyết định gửi con đến trường mẫu giáo bình thường vì muốn con học tiếng Hàn trước.

"Con tôi mới bắt đầu biết nói. Tôi không biết liệu cháu có hứng thú với tiếng Anh hay không. Tôi không muốn cháu bị căng thẳng khi ép học ngôn ngữ mới", anh cho biết.

Người mẹ 2 con, có tên là Lee cho biết cá nhân cô đã giới thiệu các trường mẫu giáo tiếng Anh cho những người bạn, nhưng không quên nhắc họ xem xét "tính cách" của con trước khi đưa ra lựa chọn.

Sau 1 năm gửi con gái 5 tuổi đến trường mẫu giáo tiếng Anh, Lee nhận thấy con mình tiếp cận tiếng Anh như một công cụ giao tiếp chứ không phải một môn học nhàm chán ở trường.

"Con gái hát và đọc sách bằng tiếng Anh cũng giống như tiếng Hàn. Hai đứa con của tôi thậm chí còn nói chuyện bằng tiếng Anh khi chúng chơi với nhau. Đó là khoảnh khắc tôi nhận ra chúng thực sự hiểu ngôn ngữ này".

Con gái hiếm muộn, mẹ giục con rể ly hôn, cưới người khác

Công văn gửi Hà Nội của Bộ GD-ĐT đề nghị thành phố chỉ đạo tuyển sinh vào trường THPT chuyên đúng quy định thu hút nhiều ý kiến trái chiều. VietNamNet xin giới thiệu bài viết của độc giả Ánh Ngọc (Hà Nội) về vấn đề này. Nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm riêng của tác giả.

Bạn đọc có ý kiến xin gửi về email: Bangiaoduc@vietnamnet.vn. Xin trân trọng cảm ơn.