Đáp án tham khảo môn Vật lý thi tốt nghiệp THPT năm 2024 - 24 mã đề

Năng lượng tái tạọ: thế mạnh

Trong lúc các nước đang phát triển trên thế giới; trong đó có Việt Nam, bắt đầu quan tâm đến chương trình phát triển điện năng bằng các nguồn năng lượng tái tạo thì nước Đức đã tiến một bước mạnh trên con đường này.

Các tuôc-bin điện gió dàn trải trên nhiều miền nước Đức, kể cả trên hòn đảo nhỏ Fehman bên bờ biển Bantic, gần bến cảng Rostok. (Ảnh: Trần Minh)

Quả vậy, ở nước Đức hiện nay, công suất của nguồn điện năng tái tạo đã tăng đến con số 194 tỷ kWh (kilô-oat-giờ) trong năm vừa qua 2015. Con số này tương đương với tỷ lệ 31% giữa năng lượng sạch X so với tổng điện lượng quốc gia mà Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ EIA đưa ra cho năm 2015. Ngoài ra, chỉ riêng trong một năm 2015 mức độ tăng trưởng điện năng tái tạo là lớn nhất trong ít nhất một thập kỷ qua; tăng về tỷ lệ phần trăm với 19% và tăng cả về giá trị tuyệt đối với 32 tỷ kWh.

Các con số dự báo cho thấy sự đóng góp của các nguồn điện sạch vẫn còn tăng đến 40% - 50% vào năm 2025 và trên 80% vào năm 2050.

Đặc biệt, trong số các nguồn điện sạch, khả năng công nghệ và năng lực sản xuất điện gió của Đức thuộc loại hàng đầu thế giới. Ngày từ năm 2010, nước Đức đã chiếm 25% công suất điện gió thế giới và đạt công suất lắp đặt tuôc-bin gió khoảng 27.000 MW, đứng thứ hai chỉ sau nước Mỹ. Đức cũng có tiềm năng xuất khẩu thiết bị điện gió lớn, thu được hàng chục tỷ euro tiền xuất khẩu thiết bị và cung cấp tuôc-bin gió cho nhiều nước trên thế giới; trong đó có Việt Nam.

Sau điện gió, điện mặt trời cũng có mặt ở nước Đức nhưng trong hai loại điện này loại điện tái tạo thứ hai chỉ phát triển ở mức độ vừa phải. Và cả hai nguồn điện trên chỉ mới cung cấp khoảng 20% vào tổng điện năng quốc gia. Ngoài ra, các nguồn điện sạch còn lại như thủy điện, điện sinh khối … đóng góp vào mạng lưới quốc gia trong năm 2015 chỉ vào khoảng 11% và không được dự kiến sẽ tăng đáng kể trong tương lai sắp đến.

Dưới đây là các hình mô tả mức độ tăng trưởng (đơn vị tính là tỷ kilo.watt.hours – kilô.oat.giờ) của các loại điện năng khác nhau (hình dưới bên trái) và tương quan phát triển của các thành phần trong loại điện năng tái tạo hay sạch (hình dưới bên phải) từ năm 1990 đến 1995 ở nước Đức. Các hình này cho thấy ở nước này, hầu hết các loại điện năng sạch (trừ thủy điện) đều tăng trưởng đáng kể trong 25 năm qua, đặc biệt trong 15 năm gần đây, còn các loại điện năng khác (nhiên liệu than, dầu, khí tự nhiên và điện hạt nhân) đều phát triển không đáng kể trong 15 năm này.

Mô tả sự phát triển các nguồn điện năng 25 năm qua. (Ảnh: Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ EIA)

Rõ ràng, với sự phát triển nguồn năng lượng tái tạo trong hai thập kỷ qua, nước Đức đã đi đúng hướng trên con đường xây dựng một nền công nghiệp điện sạch và đễ dàng thích ứng với trào lưu chung của thế giới.

Số phận điện than và điện hạt nhân: lâu và mau!

Như con số dự báo trên đây về nguồn điện sạch của Đức - sẽ tăng đến 40% - 50% vào năm 2025 và trên 80% vào năm 2050, nước này đang hướng tới một tương lai lâu dài chỉ sử dụng các nguồn điện sạch.

Thế nhưng, ở “thì hiện tại”, riêng trong năm 2015, 44% sản lượng điện của Đức đang được tạo ra từ than đá, 11% từ các nhiên liệu hóa thạch. Điều này có nghĩa là người đân Đức đang sống với nguồn điện phát thải khí độc hại hay khí nhà kính “hùng hậu”! Trong tình thế đó, chính phủ của bà thủ tướng Merkel, dù không dễ dàng, nhưng để thực hiện Nghị định của Hội nghị Biến đổi khí hậu Paris COP-21 vẫn phải đặt mục tiêu cắt giảm khí thải nhà kính xuống còn khoảng 80% - 95% vào năm 2050.

Bài toán đặt ra bấy giờ là phải dần dần đóng cửa các nhà máy điện than và ngừng không xây dựng nhà máy mới loại đó trong lúc chờ đợi sự phát triển nguồn điện “át chủ bài” là điện gió hay điện năng lượng mặt trời. Vấn đề ở chỗ là làm thế nào lấp cho được chỗ trống mà các nhà máy điện than để lại.

Trước đây, chính phủ Đức đã có chủ trương duy trì và xây dựng thêm các nhà máy điện hạt nhân để thay thế các nhà nhà điện chạy than. Chính sách này đã có thời điểm đạt sự đồng nhất của các đảng lớn hàng đầu ở nước này. Nhưng bất ngờ, sau thiên tai gây ra sự kiện hạt nhân Fukushima ở Nhật năm 2011, đường lối của nhà cầm quyền Đức bỗng đột ngột thay đổi. Dù 17 nhà máy điện hạt nhân ở nước Đức đang đóng góp đến 15% tổng điện năng cho nước này, chính phủ Đức vẫn vội vã công bố chủ trương ngừng xây dựng mới nhà máy điện hạt nhân và chỉ kéo dài hoạt động các nhà máy điện hạt nhân vào khoảng năm 2022.

Nhà máy điện hạt nhân Grafenrheinfeld ở Bavaria (Đức). (Ảnh: Smh.co.au)

Đồng thời, họ đảo ngược chính sách xử lý với các nhà máy điện than bằng cách tạm duy trì và có thể cho xây dựng thêm, nếu cần, một số nhà máy mới. Dĩ nhiên, đối với nhà máy điện than, họ chỉ chủ trương kéo dài có thời gian chứ không phải vô thời hạn. Tuy vậy, số phận hai loại điện năng, nhiệt điện than và điện hạt nhân, bỗng đảo ngược và tuổi thọ cũng đã thay đổi - một sống lâu và một sống mau!

Rõ ràng, bức tranh toàn cảnh ngành công nghiệp điện của nước Đức, nhìn chung, vẫn là “trớ trêu” và chứa đựng nghịch lý. Đó là: điện sạch (năng lượng tái tạo) sẽ tăng lên, nhưng điện rõ ràng có hại (điện than) vẫn không giảm còn điện hiện đại (điện hạt nhân), dù chưa có nhiều thí dụ có hại, thì giảm dần !

Tình hình phát triển điện năng ở nước Đức khác với nhiều nước phát triển ở Âu Mỹ, trong đó Anh quốc là một ví dụ và sẽ được giới thiệu trong một bài viết sau.

Trần Minh

2 lần mổ nội soi tim toàn bộ cho trẻ nhẹ cân nhất thế giới

Từ khi sinh ra, bé H.A (Nha Trang) đã được chẩn đoán mắc tim bẩm sinh với nhiều tổn thương phối hợp, bao gồm lỗ thông liên nhĩ lớn và toàn bộ tĩnh mạch phổi bên phải đổ sai vị trí. Nếu không phẫu thuật sớm, bé sẽ đối mặt với suy tim phải và xơ hóa phổi.

Để trả lại cho H.A một trái tim khỏe, các bác sĩ tại Bệnh viện Vinmec Times City, đứng đầu là TS.BS Đặng Quang Huy - Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch, đã quyết định phẫu thuật nội soi tim toàn bộ giúp sửa chữa các tổn thương tim của H.A 6 tháng trước. Khi đó, bé chỉ mới 3 tuổi, nặng 18kg.

Nhìn con vui chơi, chạy nhảy khỏe mạnh, không còn những cơn viêm phổi liên tục hay nỗi lo suy tim như trước, mẹ bé H.A xúc động nói: “Lồng ngực con lành lặn, hầu như không để lại sẹo. Điều này thực sự quan trọng đối với con sau này, đặc biệt là với các bé gái phải điều trị tim bẩm sinh”.

Theo TS.BS Đặng Quang Huy, phẫu thuật nội soi tim toàn bộ cho người lớn đã rất phức tạp, nhưng đối với trẻ em, thử thách này còn nhân lên gấp nhiều lần do đòi hỏi kỹ thuật khắt khe và sự thiết lập tuần hoàn ngoài cơ thể (tim phổi nhân tạo) cực kỳ khó khăn.   

TS.BS Huy thậm chí còn mổ thành công cho những bệnh nhân đặc biệt hơn nhiều bé H.A - có thể xem là nhẹ cân nhất thế giới. Theo tiêu chuẩn thông thường, phẫu thuật nội soi tim toàn bộ cho trẻ nhỏ thường chỉ được thực hiện khi cân nặng đạt khoảng 13kg trở lên. Tuy nhiên, có 2 bệnh nhi được gia đình đưa đến TS.BS Huy khi chỉ nặng 10,5kg và 11kg. 

Với trọng lượng nhỏ như vậy, ca mổ trở nên khó khăn hơn rất nhiều do động mạch đùi của trẻ quá bé, buộc các bác sĩ phải sử dụng phương pháp đặt ống thông vào động mạch chủ trực tiếp qua thành ngực. Toàn bộ thao tác này được thực hiện bằng nội soi. 

Cũng nhờ được mổ nội soi, hai bệnh nhi tránh được việc phải cưa toàn bộ xương ức. Ở độ tuổi này, xương của trẻ chưa hoàn toàn cốt hóa, vẫn chứa nhiều sụn tăng trưởng. Việc cưa xương ức có thể gây biến dạng lồng ngực (ngực chim bồ câu) và để lại vết sẹo dài, ảnh hưởng đến tâm lý nặng nề. Đồng thời, mổ mở còn làm tăng nguy cơ chảy máu, suy tim, biến chứng hô hấp và kéo dài thời gian phục hồi sau phẫu thuật.

“Mổ mở hoặc nội soi hỗ trợ có thể dễ dàng hơn, nhưng tôi luôn nỗ lực thực hiện phẫu thuật nội soi toàn bộ cho các cháu để giảm thiểu tối đa các nguy cơ suy tim, chảy máu và biến chứng viêm phổi. Điều đặc biệt là với nội soi toàn bộ, vết mổ chỉ nhỏ như đầu bút, gần như không để lại ký ức đau đớn nào về cuộc đại phẫu tim mạch mà các cháu phải trải qua”, TS.BS Huy chia sẻ.

Cơ sở y tế hiếm hoi trên thế giới mổ nội soi tim cấp độ 3 cho trẻ nhỏ

Phẫu thuật tim ít xâm lấn đang trở thành xu hướng tại Việt Nam và trên thế giới. Phẫu thuật này được chia thành 4 cấp độ. Hai cấp độ đầu bao gồm phẫu thuật không nội soi với vết mổ dài từ 6-10cm, và phẫu thuật nội soi hỗ trợ với vết mổ 4-6 cm, có sử dụng dụng cụ banh xương sườn. 

Cấp độ 3 và 4 cao hơn, đó là phẫu thuật nội soi tim toàn bộ. Theo đó, bác sĩ chỉ sử dụng các trocar nhỏ như đầu ngón tay, không cần banh xương sườn và toàn bộ quy trình được thực hiện thông qua nội soi. Riêng cấp độ 4, sử dụng robot trong phẫu thuật nội soi tim toàn bộ, hiện chỉ mới được thực hiện ở các nước phát triển.

Hiện nay, phần lớn bệnh viện tại Việt Nam và Đông Nam Á chỉ đang áp dụng phẫu thuật ở cấp độ 1 và 2. Vinmec là một trong số ít những bệnh viện trên thế giới thực hiện thành công phẫu thuật tim nội soi cấp độ 3 cho trẻ nhỏ. Các ca mổ được thực hiện với sự phối hợp chặt chẽ giữa các chuyên khoa gây mê, hồi sức, phục hồi chức năng và chăm sóc hậu phẫu, đảm bảo quy trình phẫu thuật và hồi phục diễn ra an toàn và hiệu quả.  

“Bệnh nhân trải qua phẫu thuật tim ít xâm lấn thường cần khoảng 2 tháng để hồi phục hoàn toàn, so với 5 - 6 tháng đối với phẫu thuật mở. Đặc biệt, với phẫu thuật nội soi toàn bộ, thời gian phục hồi thường chỉ mất 1 tháng”, TS.BS Huy cho biết.

TS.BS Đặng Quang Huy là người dẫn dắt việc thiết kế và phát triển phẫu thuật tim nội soi tại Vinmec. Ông đã thực hiện hơn 2.500 ca phẫu thuật tim, trong đó có hơn 600 ca phẫu thuật nội soi tim toàn bộ.

Đặc biệt, với việc là người tiên phong phẫu thuật nội soi toàn bộ cho trẻ nhỏ có cân nặng thấp, TS.BS Huy được nhiều gia đình bệnh nhân và đồng nghiệp trìu mến gọi là “bác sĩ nội soi thắp sáng trái tim”. Ông cũng là một tên tuổi uy tín hàng đầu trong lĩnh vực tim mạch của khu vực và quốc tế. 

Phẫu thuật tim nội soi có khả năng xử lý triệt để nhiều loại dị tật bẩm sinh, bao gồm thông liên nhĩ, thông liên thất, thông sàn nhĩ thất bán phần, màng ngăn nhĩ trái, tĩnh mạch phổi đổ lạc chỗ, hở van ba lá bẩm sinh… Theo thống kê, hơn 50% trường hợp dị tật tim bẩm sinh có chỉ định phẫu thuật có thể được điều trị hiệu quả bằng phương pháp này.

Bên cạnh phát triển các kỹ thuật cao giúp cải thiện về sức khỏe, rút ngắn thời gian nằm viện cho người bệnh, Trung tâm Tim mạch Vinmec còn tích hợp các giải pháp tài chính giúp tiết kiệm chi phí để người bệnh an tâm điều trị. Hiện nay, phẫu thuật tim tại Bệnh viện ĐKQT Vinmec Times City được hưởng đầy đủ quyền lợi bảo hiểm y tế.

Thế Định

Vingroup thành lập VinUni với mục tiêu trở thành một trường đại học xuất sắc, mang sứ mệnh đào tạo nhân tài cho tương lai. Trường đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với Đại học Cornell và Đại học Pennsylvania, minh chứng cho cam kết về sự xuất sắc, đổi mới trong nghiên cứu và giảng dạy cũng như tạo ra sự khác biệt trên thế giới.

Times Higher Education nhận định, việc mở một trường đại học thường không tạo ra nhiều lợi nhuận cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, các doanh nghiệp có thể được thúc đẩy bởi những động lực khác. 

GS Danh dự Philip Altbach thuộc Trung tâm Giáo dục Đại học Quốc tế của Đại học Boston (Mỹ) nhận định: "Những trường đại học danh tiếng này thực sự nằm trong số các trường đại học tốt nhất, và là những cơ sở giáo dục tiên tiến nhất ở quốc gia của họ".

Theo các giáo sư, tiến sĩ tại những trường đại học này, điểm nổi bật của mô hình đại học do doanh nghiệp thành lập nằm ở sự linh hoạt và hiệu quả vượt trội so với các trường đại học công lập truyền thống. 

“Nhờ được giải phóng khỏi cỗ máy hành chính, những trường đại học này có thể tập trung vào sứ mệnh cốt lõi”, Times Higher Education bình luận.

Một ví dụ điển hình là trường ĐH VinUni. Tạp chí này dẫn lời GS. David Bangsberg, Hiệu trưởng trường Đại học VinUni, cho hay, văn hóa tại đây đề cao hành động. 

“Đội ngũ thi công tại VinUni hoàn thành công việc với tốc độ và hiệu quả mà tôi chưa từng chứng kiến trước đây. Toàn bộ khuôn viên trường, một công trình kiến trúc ấn tượng, đã được xây dựng chỉ trong vòng 14 tháng. So sánh với dự án trường y tế công cộng mới tại Mỹ mà tôi từng tham gia, việc xây dựng một tòa nhà mất đến 5 năm", ông Bangsberg dẫn chứng.

Ông Bangsberg chia sẻ thêm: "Hợp tác chặt chẽ với một tập đoàn đa quốc gia uy tín, chúng tôi được tiếp cận với các phương pháp quản lý và kế toán tài chính tiên tiến. Đó là một điều tuyệt vời”.

Một số học giả tin rằng các trường đại học có nguồn gốc từ doanh nghiệp có lợi thế trong việc đào tạo sinh viên có khả năng thích ứng với công việc, do khả năng kết nối chặt chẽ với thực tiễn và thị trường lao động.

“Nhìn chung, các trường đại học có nguồn gốc từ doanh nghiệp được đánh giá cao ở các nước có thu nhập trung bình, nơi hệ thống giáo dục công lập có thể gặp hạn chế. Nhờ nguồn lực tài chính dồi dào và sự linh hoạt trong quản lý, các trường đại học này có thể đáp ứng tốt hơn nhu cầu giáo dục chất lượng cao và phù hợp với thị trường lao động”, Times Higher Education nhận xét. 

Theo tạp chí Anh, VinUni nổi lên như một ví dụ điển hình về nỗ lực đảm bảo tính bền vững. GS. David Bangsberg cho hay, VinUni đang triển khai một chiến lược toàn diện bao gồm phát triển đa dạng nguồn thu, tăng cường hợp tác với doanh nghiệp và thu hút tài trợ cho nghiên cứu.

"Tinh thần khởi nghiệp của chúng tôi mở rộng đến cả trường đại học", GS. Bangsberg chia sẻ. "Thách thức lớn nhất của chúng tôi có thể được ví như việc chế tạo một chiếc máy bay khi đang bay, tức là ưu tiên cho tính linh hoạt và khẩn trương thay vì dựa vào kế hoạch có sẵn”.

Phương Cúc

Hơn 1 năm quen biết, tôi và anh tính chuyện kết hôn vì hai đứa cũng đến tuổi lập gia đình. Chúng tôi mua một căn hộ chung cư nhỏ, cách nhà tôi chỉ hơn chục km. Bố mẹ anh ở quê nên tôi không phải làm dâu, thi thoảng có mời ông bà lên chơi cho vui cửa vui nhà. 

Cưới nhau xong, anh nói tiền lương hàng tháng sẽ đưa tôi 2/3, còn lại anh giữ để chi tiêu, khỏi phải “ngửa tay xin tiền vợ”. Nói là vậy chứ việc lớn việc nhỏ trong nhà tôi cũng tự lo liệu hết. Ngay cả khi bố mẹ anh ốm đau, tôi chưa từng tính toán tiền bạc cũng không hỏi lấy thêm tiền của anh. Tôi tự ý rút tiền tiết kiệm hoặc tiền riêng của tôi đưa biếu bố mẹ. 

Hơn 2 năm cưới thì anh được thăng chức, lương của anh tăng lên đáng kể, gấp đôi lương của tôi. Tôi không đòi nhưng anh cũng chủ động nói sẽ đưa thêm cho tôi 20 triệu/ tháng và bảo tôi phải cất kĩ, tính toán chi tiêu. Chúng tôi tính mua một căn hộ rộng hơn để ông bà lên chơi tiện có phòng ngủ lại. Lúc đó, vì lương anh cao nên hai vợ chồng cũng liều, trả góp ngân hàng mua căn rộng gần 100m2. 

Cũng từ đó, bản chất của anh bắt đầu lộ ra. Vì anh kiếm được nhiều tiền hơn vợ nên anh lo tôi mang tiền biếu nhà ngoại. Đợt đó, bố mẹ tôi thường xuyên đau ốm, các anh chị em đều khó khăn nên tôi cũng lo liệu nhiều hơn. Nhà cũng gần bố mẹ đẻ nên tôi thường xuyên qua lại. Mỗi lần về tôi đều mua hoa quả, quà biếu. Anh bắt đầu để ý tới cách tiêu tiền của vợ và phàn nàn chuyện tôi hay về, hay mang quà. Anh dặn tôi phải tiết kiệm vì mua nhà trả góp, hơn cả, bố mẹ ốm đau thì con cái phải phân chia trách nhiệm. Biết là vậy nhưng công việc của tôi chủ động được thời gian hơn nên tôi cũng muốn quan tâm bố mẹ nhiều hơn. 

Trước giờ, gia đình chồng có việc, tôi chưa từng nề hà việc chi tiền hay về thăm hỏi. Thậm chí em chồng xây nhà, tôi cũng bàn với chồng cho em vay một vài chục dù lúc đó chúng tôi cũng khó khăn, còn đi vay mượn. Vậy mà…

Trước đây, bố mẹ lao động được cũng không cần nhờ vả con cái, mẹ tôi vẫn trồng cây ăn quả thi thoảng bán được ít tiền đủ chi tiêu. Thế nhưng gần đây sức khỏe yếu, tôi bảo mẹ bỏ mấy việc đó, ở nhà nghỉ ngơi, con cái chu cấp. Tôi sẽ biếu mẹ 2 triệu một tháng. Đó là khoản tôi lấy từ tiền lương của  mình. Tôi không dám nói với chồng vì sợ sau này có gì mâu thuẫn anh mang ra nói lại mang tiếng bố mẹ. 

Vậy mà chồng biết chuyện vì đọc được tin nhắn của tôi với mẹ, anh có cách hành xử làm tôi choáng váng. Tháng đó tôi biếu mẹ tiền, mẹ khăng khăng không lấy. Tôi hỏi thế nào mẹ cũng chỉ nói bố mẹ không tiêu nhiều tiền, vẫn có tiền tích trữ. 

Tôi ngậm ngùi buồn. Một hôm, tôi tình cờ đọc được tin nhắn chồng gửi cho mẹ tôi qua zalo. Tôi tím tái mặt mày vì câu nói của anh. “Mẹ ơi, bọn con cũng khó khăn, hay mẹ nói anh cả ở nước ngoài gửi tiền về chứ mẹ cứ để chúng con chu cấp hàng tháng vậy không công bằng ạ. Các anh chị khác khó khăn nhưng nếu chỉ có vợ chồng con làm việc đó thì các bác ấy lại ỷ lại, như vậy thì sao các bác ấy cố gắng được ạ. Với bố mẹ thì con nào cũng phải có trách nhiệm như nhau. Nhà con cũng thế thôi ạ, con cũng đâu thể cứ chu cấp cho bố mẹ con mãi được đâu. Con nói mẹ đừng tự ái nhưng chúng con cũng còn nợ đầm đìa ra, nhà cửa còn vay mượn, có sung sướng gì đâu mẹ. Ở trên thành phố đâu có nghĩa là giàu”.

Vì chuyện đó, vợ chồng tôi cãi nhau trận nảy lửa. Tôi bực quá đề nghị ly hôn, mọi thứ đã xong xuôi nhưng chồng tôi vẫn ợm ờ chưa muốn kí. Tôi làm như vậy thực sự có quá đáng không? 

Độc giảAnh Anh

Với những trường có thế mạnh đào tạo khối ngành kinh tế như Trường ĐH Ngoại thương, Trường ĐH Kinh tế quốc dân, Trường ĐH Thương mại, Học viện Tài chính,.... điểm chuẩn ngành Quản trị kinh doanh luôn dao động ở mức 26-28 điểm.

Cụ thể, năm 2021 vừa qua, Trường ĐH Ngoại thương và Trường ĐH Kinh tế quốc dân là 2 trường có điểm chuẩn ngành Quản trị kinh doanh cao nhất, với mức điểm tương ứng là 28,45 và 27,75 điểm. 

Trong khi đó, điểm chuẩn ngành Quản trị kinh doanh ở nhiều trường đại học khác dao động ở mức 26 điểm. Năm 2021, Trường ĐH Thương mại và Học viện Tài chính lấy 26,7 điểm, Trường ĐH Bách khoa lấy 26,04 điểm, Học viện Ngân hàng lấy 26,55 điểm đối với ngành Quản trị kinh doanh... 

Đối với mốc điểm thấp hơn, thí sinh có thể tham khảo đăng ký vào ngành Quản trị kinh doanh của một số trường đại học khác như Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông, Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội, Trường ĐH Công Đoàn, Trường ĐH Giao thông Vận tải, Trường ĐH Thủy Lợi… Mức điểm chuẩn năm 2021 của các trường này rơi vào khoảng 24,6-25,9 điểm.

Một số trường có điểm chuẩn ở mức vừa phải ngành Quản trị kinh doanh có thể kể đến Học viện Nông nghiệp Việt Nam hay Trường ĐH Mỏ - Địa chất,...

Học phí ngành Quản trị Kinh doanh từ 9,8 - 60 triệu đồng/năm