Hoàng Yến Chibi, Tiến Vũ dầm mưa xuyên đêm để hôn sâu

Sự sụt giảm doanh số tablet trong quý 1/2015 tiếp nối sự sụt giảm trong quý 4/2014. Trong quý 4/2014, doanh số tablet toàn cầu đạt 76,1 triệu chiếc, giảm một chút so với con số 76,9 triệu chiếc cùng kỳ năm 2013.

Tại sao thị trường iPad lại sụt giảm nghiêm trọng đến vậy? Mời độc giả tìm hiểu nguyên nhân qua bài phân tích của trang PhoneArena:

Thị trường đã bão hòa

iPad đời đầu ra mắt vào năm 2010 đã định nghĩa lại tablet và tạo ra thị trường riêng cho nó. Tuy không phải là tablet đầu tiên nhưng nó mang lại cho người dùng chính xác những gì họ muốn từ một tablet như nhẹ, gọn gàng, có thể chạy ứng dụng điện toán và đa phương tiện trên một màn hình cảm ứng lớn.

Các nhà sản xuất thiết bị Android cũng nhanh chóng bắt kịp trào lưu tablet. Tuy nhiên, những tablet Android đầu tiên có giá khá đắt trong khi thiết kế và hiệu năng lại lại không thực sự thuyết phục người dùng. iPad của Apple vẫn thống trị với hệ điều hành iOS bóng bẩy và những linh kiện tốt nhất. Chỉ một năm sau, sức ép mà tablet Android tạo ra cho iPad đã lớn hơn rất nhiều. Lý do là mọi người đều muốn có một tablet và tablet Android có nhiều tùy chọn về kích thước màn hình cũng như nhiều tùy chọn về mức giá.

Về mức giá, Amazon đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của tablet Android (đặc biệt là tại Mỹ) bằng cách tung ra tablet Kindle Fire 199 USD (gần 4,3 triệu đồng). Sau tháng 10/2011, người tiêu dùng không cần phải bỏ ra 400 USD (tương đương 8,7 triệu đồng) để sở hữu một tablet chất lượng tốt, họ chỉ cần bỏ ra 199 USD để đặt hàng Kindle Fire từ Amazon.

Rõ ràng, Amazon đã tạo ra một cuộc đua hạ giá, hiện tại để mua một tablet Android hiệu năng khá, người dùng chỉ cần bỏ ra khoảng 100 USD (xấp xỉ 2,1 triệu đồng). Gần đây còn có sự xuất hiện của tablet Windows. Microsoft cung cấp Windows miễn phí cho các thiết bị có màn hình dưới 9 inch và Intel trợ cấp kinh phí sản xuất cho các hãng sản xuất nên người tiêu dùng hoàn toàn có thể sở hữu một tablet Windows 8.1 với giá rẻ.

Nói ngắn gọn, trong vài năm gần đây, hầu hết người dùng muốn mua một tablet đều đã sở hữu một tablet từ Apple, Samsung hoặc các hãng nào khác. Khi người tiêu dùng hài lòng, thị trường bị bão hòa, họ không còn quan tâm tới các tablet mới ra mắt.

Thiếu sự đổi mới

Hầu hết các màn ra mắt tablet trong hai năm qua đều rất buồn tẻ. Mỗi năm, iPad mới chỉ mỏng hơn và mạnh mẽ hơn. Ngoài tốc độ, màn hình đẹp hơn và khả năng chạy các game 3D phức tạp, hầu như iPad Air 2 chẳng làm được gì khác so với iPad 2. Có thể với iOS 9 và 2GB RAM, iPad Air 2 sẽ mang tới cho người dùng khả năng đa nhiệm tuyệt vời. Nhưng chắc chắn nhiều người dùng sẽ vẫn sử dụng iPad cũ và iPad mini bởi những nâng cấp của iPad Air 2 không xứng đáng với số tiền mà họ phải bỏ ra để sở hữu.

Tablet Android và Windows thậm chí còn lâm vào tình trạng bi đát hơn. Sản xuất tablet giá rẻ chẳng mang lại bao nhiêu lợi nhuận cho các hãng sản xuất. Trong khi đó, tablet cao cấp không thể tìm ra lý do để thuyết phục người dùng nâng cấp. Sony Xperia Tablet Z2 có thiết kế hoàn hảo, chống nước và thông số kỹ thuật cao cấp ra mắt năm 2014, trong khi đó Xperia Tablet Z4 tương tự Tablet Z2 chỉ khác là ra mắt năm 2015.

Bộ đôi tablet Galaxy Tab S2 mới ra mắt của Samsung cũng gặp tình trạng tương tự. Chưa thể xác định chúng có những cải thiện gì về trải nghiệm người dùng so với Galaxy Tab S ra mắt năm ngoái. Nhiều người dùng cho rằng, họ sẽ mua Galaxy Tab S khi tablet này giảm giá chứ không mua bộ đôi Galaxy Tab S2 mới ra mắt. Chẳng mấy khi phần mềm được quan tâm nâng cấp hàng năm và được tối ưu tuyệt đối dành cho tablet. Lenovo thì đưa ra những sáng tạo kỳ cục như tích hợp máy chiếu vào tablet và nâng cấp màn hình cảm ứng để có thể điều khiển bằng dao. Doanh nhân có thể thích tablet tích hợp máy chiếu nhưng đại đa số người dùng lại chẳng quan tâm bởi họ đã có TV.

Hơn nữa, chênh lệch mức giá giữa tablet cao cấp, tầm trung và thấp không phản ánh chính xác chênh lệch về khả năng sử dụng giữa chúng nên máy tính bảng cao cấp có doanh số khá nghèo nàn.

Chu kỳ thay thế chậm

Ban đầu, các hãng sản xuất ước tính người dùng sẽ nâng cấp tablet của họ 2 đến 3 năm một lần như smartphone. Tuy nhiên, đây là một dự đoán sai. Những nâng cấp thiếu sáng tạo cũng là một lý do khiến người dùng không muốn nâng cấp tablet. Ngoài ra, tablet thường chỉ được sử dụng trong nhà chứ không được sử dụng ở khắp mọi nơi như smartphone nên tỷ lệ hỏng hóc rất thấp.

Pin của tablet khá lớn nên ngay cả những thiết bị vài năm tuổi vẫn có thời lượng pin đáp ứng được cho người dùng. Apple và Samsung cũng khá chu đáo trong việc cập nhật phần mềm cho tablet cũ nên người dùng càng có ít lý do để nâng cấp, thay thế tablet.

Sự bùng nổ của phablet

Sau khi Samsung công bố Galaxy Note, dòng sản phẩm phablet (điện thoại màn hình cỡ lớn) đã phát triển bùng nổ và gặt hái được rất nhiều thành công. Mỗi năm lại xuất hiện thêm nhiều thiết bị có màn hình trên 5.5 inch. Theo nghiên cứu của công ty phân tích Flurry, 20% trong tổng số 1,6 tỷ thiết bị mà hãng này theo dõi trong năm 2015 là phablet, năm trước tỷ lệ này là 6%.

Theo khảo sát của Forrester Research, 41% người lao động trong ngành thông tin toàn cầu sử dụng một smartphone với màn hình trên 5 inch. 11% số người được khảo sát nói với Forrester rằng họ sử dụng phablet như một tablet.

Rõ ràng, phablet đã đánh bật tablet để chen chân vào thị trường. Theo dữ liệu mới nhất, phablet chiếm 27% tổng số thiết bị Android trong khi tablet chỉ chiếm 3%. Những người dùng muốn mua một thiết bị Android màn hình lớn đang chọn phablet chứ không chọn tablet.

iOS cũng vậy, iPhone 6 và iPhone 6 Plus đang khiến iPad gặp khó. Nghiên cứu của Pocket cho thấy những người sở hữu cả iPhone 6 Plus và iPad hầu như chỉ sử dụng iPhone 6 Plus để trải nghiệm các nội dung đa phương tiện.

Thay lời kết

Các nhà báo và nhà phân tích đã từng quá lời rằng tablet sẽ trở thành "sát thủ laptop" nhưng họ đã sai bởi tablet được thiết kế để trải nghiệm nội dung đa phương tiện nên có hiệu suất khá hạn chế. Chẳng người dùng nào có thể từ bỏ laptop để chuyển sang làm việc với tablet và bàn phím đính kèm.

Hiện tại có lẽ tablet chỉ còn hy vọng vào mảng tablet dành cho doanh nghiệp nhờ thế mạnh kết nối và tính di động. Thêm nữa, IDC cho biết mức tăng trưởng của thiết bị 2-trong-1 như Microsoft Surface và Lenovo Yoga đang rất cao, mặc dù thị phần của những thiết bị này tương đối nhỏ. Đây là những sản phẩm phù hợp với những người dùng tìm kiếm thiết bị thay thế laptop nhưng vượt trội hơn so với tablet. Rõ ràng, tablet đang dần bị loại khỏi thị trường trừ khi nó phát triển, thích nghi hoặc trở thành một cái gì đó hoàn toàn mới để tự duy trì.