“Đối với nhóm yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được hiện nay, các bạn trẻ mắc phải rất nhiều. Ví dụ, tỷ lệ béo phì, tăng huyết áp, đái tháo đường… đang gia tăng ở người trẻ nguyên nhân chủ yếu là do chế độ thói quen ăn uống, sinh hoạt không khoa học”, BS Cường nêu.

Bác sĩ Cường cũng liệt kê ra 4 thói quen xấu gặp rất nhiều ở người trẻ Việt Nam làm gia tăng nguy cơ đột quỵ sớm:

-  Lạm dụng đồ uống có cồn: Việt Nam là nước đứng thứ 3 thế giới về sử dụng đồ uống có cồn. Không hiếm để bắt gặp những hình ảnh người trẻ uống rượu bia tại những quán xá trong nhà hàng, hè phố.

- Dùng nhiều thức ăn nhanh: Các thức ăn nhanh được giới trẻ ưu thích. Loại loại thức ăn nhanh thường giàu chất béo, tinh bột, hàm lượng Natri cao, trong khi ít chất xơ, vitamin và khoáng chất, nếu thường xuyên ăn sẽ ảnh hưởng rối loạn chuyển hoá lipit máu, tăng nguy cơ thừa cân béo phì, xơ vữa mạch máu, đột quỵ.

- Lười vận động, ít tập thể dục: Điều này là yếu tố gây thừa cân, béo phì và các rối loạn chuyển hoá khác trong cơ thể.

- Thói quen thức khuya, sinh hoạt không điều độ: Người trẻ thường thức khuya, dành thời gian chơi điện tử, lướt web, làm việc… cũng gây ảnh hưởng tiêu cực tới huyết áp và sức khoẻ tim mạch.

Bên cạnh đó, những căng thẳng, áp lực trong công việc cũng là một điều kiện thuận lợi khởi phát đột quỵ khi người bệnh đã có sẵn nguy cơ cao.

Đồng quan điểm, PGS.TS Mai Duy Tôn - Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Maicũng chia sẻ, số bệnh nhân trẻ bị đột quỵ đang ngày càng gia tăng tại Trung tâm. Điều đáng nói, phần lớn bệnh nhân nhập viện muộn và hệ lụy là mất đi cơ hội hồi phục trong giờ vàng. 

Lý do của việc đến viện muộn là do người trẻ thường chủ quan, không nhận diện rõ các dấu hiệu điển hình của đột quỵ và không nghĩ là đột quỵ có thể xảy ra ở người trẻ tuổi. Khi đến viện muộn, họ đã làm mất đi cơ hội vàng để phục hồi và để lại hệ lụy đáng tiếc về sức khỏe, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

Về căn nguyên dẫn đến bệnh đột quỵ ở người trẻ tuổi, PGS.TS Tôn thông tin có nhiều yếu tố liên quan đến đột quỵ. Đó là bệnh tăng huyết áp, bệnh lý chuyển hóa như đái tháo đường, béo phì, tăng mỡ máu, hút thuốc, lối sống ít vận động, không lành mạnh, làm việc căng thẳng… Theo số liệu của Hội Tim mạch Việt Nam thì cứ 4 người từ 25 - 49 tuổi thì có một người tăng huyết áp và đây là nguyên nhân chính gây nên đột quỵ ở người trẻ. Ngoài ra, bệnh nhân đột quỵ trẻ còn liên quan đến các yếu tố di truyền, có bất thường về mạch máu, hoặc tình trạng đông máu, dẫn đến nguy cơ vỡ mạch máu, hoặc tắc mạch máu gia tăng.

Theo các chuyên gia, phòng ngừa đột quỵ không hề khó. BSCKI Phạm Văn Cường khuyến cáo, đối với những người có bệnh lý nền cần kiểm soát tốt bệnh lý đang có, kết hợp với lối sống lành mạnh. 

Với những người trẻ cần giảm bớt các thói quen xấu, thậm chí phải từ bỏ thói quen như hút thuốc, lạm dụng rượu bia… đồng thời tăng cường rèn luyện thể lực để có một sức khoẻ tốt, phòng ngừa đột quỵ.

Người đàn ông bị đột quỵ và mất thị lực vì một mẩu gỗ

Cuối năm 2017, con gái riêng của chị (14 tuổi) qua đời do bị u não. “Mọi thứ quá bất ngờ, tôi sụp đổ hoàn toàn”, chị nhớ lại. Sau khi con gái mất, chị có làm theo di nguyện của con là mở 1 cửa hàng bán đồ ăn nhanh. Vừa dạy học ở trường vừa bán hàng, chị lao vào công việc để quên đi nỗi đau mất con. 1 lần bị tai nạn, khi nằm ở bệnh viện, chị vô tình xem được video của Bệnh viện Nam học và hiếm muộn chia sẻ về việc chữa trị cho trường hợp người đàn ông ở Bắc Giang mắc căn bệnh như chồng chị. Chị Hà bắt đầu tìm hiểu thông tin trên mạng. 

Sau đó, 2 vợ chồng chị đến viện vào năm 2019 với hy vọng tìm một đứa trẻ. “Chúng tôi có rất nhiều lo lắng, ngại ngần. Xuống xe từ 5h sáng nhưng mãi đến 6h30, 2 vợ chồng mới dám bước chân vào bệnh viện”, chị nói.

Anh Đạt được can thiệp phẫu thuật vi phẫu tinh hoàn tìm tinh trùng Micro Tese để làm thụ tinh ống nghiệm với trứng của vợ.

Mới 7 ngày đặt phôi, anh đã vội vã mua que thử thai cho vợ. Thấy lên 2 vạch mờ, 2 vợ chồng như vỡ òa vì hạnh phúc. Ở tuổi 40, quá trình mang thai của chị Hà không hề dễ dàng. Anh chị đặt 2 phôi nhưng rồi 1 phôi bị hỏng càng khiến chị lo lắng. Nhiều vất vả, sự cố nhưng chị may mắn sinh thường với một bé gái khỏe mạnh. 

“Khoảnh khắc anh ấy đón con rất đặc biệt. 1 tay bế con, 1 tay xiết chặt bàn tay vợ, hạnh phúc không thể nói nên lời. Bởi tôi biết, trước khi chúng tôi kết hôn, anh từng 2 lần đi khám và đã có lần xé bộ hồ sơ ngay khi bước ra ngoài cổng bệnh viện vì thất vọng với bản thân mình khi không còn cơ hội làm bố”, chị nói.

Chị Hà cũng nói thêm, trước đó, anh chị cũng từng có ý nghĩ nếu không thể lấy tinh trùng của anh, chị sẽ xin tinh trùng để làm thụ tinh nhân tạo. Nhưng không ngờ khi đi khám, bác sĩ kết luận, anh vẫn còn hy vọng. Bé gái hiện tại được 23 tháng tuổi, anh chị lại tiếp tục chuẩn bị để làm thụ tinh nhân tạo chào đón con tiếp theo. 

“Tôi có thể là một cô giáo nghèo khi về hưu nhưng tôi sẽ là người phụ nữ có đầy đủ con cái sum vầy”, chị nói đầy hy vọng.

Anh Đạt, chị Hà là một trong số nhiều vợ chồng may mắn tìm được con sau hành trình đằng đẵng. Tương tự, gia đình chị Phạm Thị Bích và anh Nguyễn Quốc Hưng (Lai Châu) cũng phải mất 13 năm ròng tìm con. Gia đình chị Nguyễn Thị Huệ và anh Hà Khánh Cương (Thái Nguyên) cũng rơi vào hoàn cảnh tưởng tự. Họ không may mắn khi 2 vợ chồng mang gen Thalassemia, khả năng cao sinh con tự nhiên sẽ mắc bệnh do di truyền từ bố mẹ. Do đó, anh chị đã được bác sĩ tư vấn thực hiện thụ tinh ống nghiệm, đồng thời áp dụng chẩn đoán di truyền tiền làm tổ trước chuyển phôi để có thể sinh bé khoẻ mạnh.

Thông qua câu chuyện của mình, họ mong các cặp đôi hiếm muộn đừng vội từ bỏ khát khao làm cha làm mẹ. Đã có rất nhiều trường hợp thành công trong hình trình tìm con và câu chuyện của họ không chỉ là minh chứng cho những điều “kỳ diệu” của y học hỗ trợ sinh sản hiện đại mà còn là nguồn động lực cho những ai đang trong hoàn cảnh tương tự có thêm hy vọng.

Theo Bộ Y tế, Việt Nam hiện có khoảng 7,7% cặp vợ chồng vô sinh hiếm muộn, tương đương một triệu đôi. Ước tính khoảng 50% cặp vợ chồng vô sinh ở độ tuổi dưới 30. Đặc biệt, tỉ lệ vô sinh thứ phát (vô sinh sau một lần có thai) đang có xu hướng gia tăng sau mỗi năm. Các cặp vợ chồng hiếm muộn hoặc có nguy cơ hiếm muộn nên đi khám sớm, đừng bỏ qua “giai đoạn vàng” để can thiệp, điều trị hiếm muộn.

Ngọc Trang

Luôn đồng hành bên nhau

Ông Tứ điều trị tại bệnh viện gần nhà trong 3 tháng, sau đó ông được chuyển đến bệnh viện khác xa hơn để điều trị thêm nửa năm nữa. Về sau, ông Tứ tiếp tục được đưa đến bệnh viện quân y và ở đó trong khoảng 5-6 năm. Từ nhà đến bệnh viện là một chặng đường khá dài, bà Châu quyết định chuyển đến nhà con trai, khá gần đó, để sinh sống và thuận tiện vào viện chăm sóc chồng.

Mỗi buổi sáng, bà Châu đến bệnh viện lúc 5h và chỉ rời đi lúc 22h. Các bệnh nhân xung quanh nhìn thấy đều nể phục sự cần mẫn và chăm chỉ của người phụ nữ này. Dù đã lớn tuổi, bà Châu vẫn di chuyển đều đặn, đến bệnh viện thăm nom chồng. Vào một ngày, bà trượt chân và bị thương trên đường trở về nhà. 

Vì sự an toàn của mẹ, đến năm 2011, các con ông Tứ quyết định để bố xuất viện và đưa ông về nhà điều trị. Bà Châu cho biết trong thời gian đi lại ở bệnh viện, bà đã học được cách chăm sóc chồng như thay quần áo, vỗ lưng, bón đồ ăn, thay ga giường… từ các y tá. Chính vì vậy, khi đưa chồng về nhà, người phụ nữ dễ dàng chăm sóc ông Tứ hơn.

Vào thời điểm đó, bà Châu đã 63 tuổi, không còn được khỏe mạnh. Mặc dù vậy, bà luôn cố gắng chăm sóc chồng chu đáo nhất. Người phụ nữ còn nhờ các con tìm kiếm trên mạng về những cách chăm sóc bệnh nhân sống thực vật. Mọi thứ không hề đơn giản, ngay cả việc ăn uống cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ.

Hằng ngày, bà Châu nghiền rau, trộn với bột gạo trẻ em, khuấy thật đều và để nguội đến khoảng 30 độ C, hút thức ăn vào ống tiêm để đưa vào cơ thể người chồng. Người phụ nữ cho biếtmthức ăn không được quá nóng vì dạ dày của ông Tứ không thể chịu nổi.

Tình yêu trọn vẹn suốt 20 năm không thay đổi

Ngày qua ngày, bà Châu vẫn kiên trì chăm sóc người chồng thực vật mà không một lời kêu ca, phàn nàn. Các con, họ hàng, bạn bè thân thiết đều cảm động và khâm phục nghị lực của bà Châu. 

Người phụ nữ từng cho hay: “Tôi không thể làm gì khác được. Ông ấy là người chồng, người cha của gia đình. Dù tôi có phải tiêu hết tiền tiết kiệm, tôi cũng phải cứu ông ấy”.

Từ khi mái tóc còn đen cho đến lúc tóc đã bạc, bà Châu vẫn luôn tin tưởng một ngày nào đó, ông Tứ sẽ tỉnh lại. Cụ bà nay 77 tuổi cho hay đã từng xem một trường hợp tương tự ở trên tivi, bệnh nhân sống thực vật được gia đình chăm sóc chu đáo và tỉnh lại ở tuổi 90.

Giờ đây, khi người đàn ông đã 80 tuổi, bà Châu tin rằng chồng mình sẽ sớm khỏi bệnh. Bà từng nói với người thân, bạn bè khi họ đến thăm: “Lão Tứ là một người đàn ông tốt, ông ấy luôn yêu thương tôi. Cuộc đời lão Tứ đã không được hạnh phúc trọn vẹn. Tôi cần chăm sóc thật tốt để ông ấy có một tuổi già bình yên”.

21 học sinh nghi ngộ độc trà sữa: Bộ Y tế chỉ đạo khẩn