Nhận định, soi kèo Dibba Al

Chiếm 59% thị phần viễn thông trong một thị trường có lịch sử đạt tỷ suất lợi nhuận cực cao với Unitel, Lào là một trong những thị trường đầu tư hiệu quả nhất ở nước ngoài của Viettel. Tuy nhiên, bài toán để tiếp tục phát triển với hiệu suất cao hoặc cao hơn nữa là vô cùng khó khăn. Thị trường viễn thông đã bão hòa và dư địa tiêu dùng của người Lào khó có thể tăng thêm. Hiện tại, một người Lào đã sử dụng lưu lượng 4G cao gấp 4 lần một người dùng Việt Nam.

“Khi chúng ta ở dưới đáy, chỉ có một con đường là đi lên. Thậm chí nếu đang ở vị trí trung bình, chúng ta vẫn có thể lên được. Còn ở đỉnh thì cực khó. Người ta thích số 8 hơn số 9 là vì thế” – ông Lưu Mạnh Hà nói.

Cái khó của doanh nghiệp ở vị trí số 1 như Unitel là phải tìm cách giữ thị phần, tìm đường tăng trưởng trong điều kiện phải tránh các cuộc đua trực diện về giá với đối thủ nhỏ hơn. Ngoài việc ứng xử bình tĩnh dựa trên nguyên tắc pháp lý của Bộ Bưu chính viễn thông Lào thì doanh nghiệp cũng có những cách cạnh tranh khôn ngoan nhằm đảm bảo tính bền vững của thị trường và giữ được hiệu quả cao của hoạt động kinh doanh. 

Bên cạnh đó, Unitel liên tục tạo ra các không gian mới để tạo động lực cho tăng trưởng. Sứ mệnh mới mà công ty này đặt ra là “Kiến tạo xã hội số” (tương tự như sứ mạng Viettel đặt ra ở Việt Nam): Chuyển dịch từ nhà cung cấp dịch vụ viễn thông sang nhà cung cấp các dịch vụ số và giải pháp công nghệ thông tin hiện đại. 

Ba không gian phát triển mới của Unitel là giải pháp chuyển đổi số cho Doanh nghiệp - Chính phủ, Fintech và các dịch vụ số. Ông Lưu Mạnh Hà tiết lộ, 3 mảng này chưa mang lại doanh thu lớn hiện tại nhưng sẽ là trụ cột của Unitel trong 5 năm tới. 

Bằng chiến lược thông minh, từ năm 2017 đến nay, Unitel duy trì đà tăng trưởng đều đặn và vững chắc bất chấp thực tế 3 năm gần đây, nền kinh tế Lào gặp nhiều khó khăn vì nợ nước ngoài và khan hiếm ngoại tệ, cộng thêm cú đánh từ đại dịch Covid-19.

“Cái gen của người Viettel là càng khó khăn lại càng cố gắng”, ông Hà tiết lộ bí quyết giúp Unitel tăng trưởng liên tục ở Lào. Trong gần 2 năm qua, do đại dịch Covid-19, Lào thực hiện liên tiếp các đợt giãn cách xã hội diện cả rộng và hẹp trên toàn quốc. Với mỗi lần giãn cách xã hội, nhiều nhân viên nhà mạng khác không tích cực đưa hàng đến kênh, khiến cho hệ thống phân phối thiếu hụt hàng hoá.

“Trong khi đó, người Unitel đi làm không thiếu ai, đưa đầy đủ hàng hóa đến các điểm bán. Thậm chí, khi ban lãnh đạo đưa ra chính sách nghỉ luân phiên 50% nhưng tất cả nhân viên Unitel đều không nghỉ, vẫn tiếp tục chiến đấu. Đó chính là nguyên nhân quan trọng giúp chúng tôi tăng trưởng”, ông Hà cho biết.

Bên cạnh đó, với lợi thế đã chuyển đổi số mạnh mẽ hoạt động kinh doanh, mức độ tương tác với khách hàng và bán hàng qua kênh số của Unitel đều vượt trội đối thủ. Đây chính là nhân tố tiếp theo giúp Viettel Lào giữ vững thị phần và tăng trưởng doanh thu ngay cả trong dịch bệnh căng thẳng.

Bên cạnh con số doanh thu và lợi nhuận để đánh giá thành công của một doanh nghiệp, còn phải nói tới sự đóng góp cho đất nước Lào. Dự kiến đến hết năm 2021, Unitel đóng góp cho ngân sách nhà nước là 553 triệu USD và tạo công ăn việc làm cho hơn 25.000 lao động, góp phần không nhỏ trong sự phát triển của đất nước Lào trong 10 năm vừa qua. 

Ngoài ra, Unitel còn thực hiện nhiều chương trình ý nghĩa thể hiện trách nhiệm với xã hội với tổng giá trị tài trợ trên 27 triệu USD, trong đó đặc biệt là tài trợ Internet miễn phí cho gần 1.000 trường học trong hơn 5 năm và tích cực hỗ trợ Chính phủ Lào chống Covid-19 trong gần 2 năm vừa qua. 

Ngoài yếu tố “gen Viettel”, chiến thuật “đứng trên vai người khổng lồ” cũng góp phần giúp Unitel cải thiện trải nghiệm người dùng dịch vụ trên các nền tảng lớn. “Facebook, Tencent có hệ sinh thái lớn và toàn diện, tạo ra những trải nghiệm xuất sắc cho khách hàng. Việc bắt tay với các ông lớn này giúp nhận diện được khách hàng và đề xuất những chương trình, sản phẩm phù hợp, hỗ trợ tốt hơn cho họ trong quá trình sử dụng dịch vụ”, ông Hà cho biết.

Các nền tảng hợp tác này cũng giúp Unitel trẻ hoá hình ảnh thương hiệu và chuyển đổi nhiều hoạt động truyền thông từ các kênh truyền thống sang online phù hợp với đối tượng khách hàng trẻ. 

“Tôi hình dung trong trong 5 năm tới, Lào sẽ thoát khỏi nhóm 46 quốc gia kém phát triển nhất. Các công nghệ mới trên thế giới như 5G, IOTs, BigData đều sẽ được ứng dụng vào mọi mặt của đời sống xã hội tại Lào giúp gia tăng thu nhập của người dân, của doanh nghiệp và cả xã hội” – Tổng Giám đốc Unitel đưa ra dự báo.

Trong bức tranh đó, Chính phủ Lào sẽ được số hóa mọi mặt để nâng cao hiệu quả điều hành. Tất cả thao tác đều được thực hiện và phê duyệt online giúp cho các thủ tục của người dân và doanh nghiệp được triển khai đơn giản và nhanh chóng. Các doanh nghiệp cũng sẽ được Unitel cung cấp các giải pháp để quản lý toàn diện như Uoffice, CA, Cukcuk, Ucloud… giúp nâng cao hiệu quả điều hành và tối ưu chi phí.

Người dân Lào cũng hưởng lợi ích rất lớn. Với hệ sinh thái số mà Unitel đã và đang xây dựng, mỗi người dân Lào sẽ có một mã định danh trên không gian số (UniID), sử dụng ví điện tử (U-money) để thanh toán, trao đổi, mua bán trên sàn giao dịch thương mại điện tử (Uni-market) kết hợp với mạng lưới tích điểm thành viên. 

Tất cả các cửa hàng bán lẻ, công ty bán buôn, điểm cung cấp dịch vụ… đều sử dụng một mã định danh thành viên duy nhất LoyaltyID (U-point). Các dịch vụ giải trí tích hợp đa nền tảng, multi-screen theo đường cáp quang đến từng hộ gia đình, phục vụ nhu cầu nghe nhạc (Umusic), xem tivi, xem film (UniTV) đọc tin tức, nghe radio, podcast (Unews) học tập trên mạng xã hội giáo dục (Ustudy) và chia sẻ nội dung video trên mạng xã hội video (Uclip).

Trong các sản phẩm dịch vụ số của Unitel, U-Money đã vượt qua nhiều ngân hàng lớn nhất tại Lào, ký được các hợp đồng thanh toán quan trọng của chính phủ, doanh nghiệp. Unitel cũng là đơn vị đầu tiên được Ngân hàng Trung ương Lào cấp giấy phép chính thức triển khai Mobile Money. Hướng tới phổ cập hóa tài chính số - thanh toán số từ thành thị đến nông thôn, “đứa con” U-Money được các lãnh đạo kỳ vọng sẽ là “ông lớn” tương đương với mảng viễn thông ở Lào.

“Là doanh nghiệp hàng đầu của Lào, Unitel đồng thời là biểu tượng hữu nghị giữa 2 đất nước. Trong 5 năm tới, Unitel sẽ phát triển với vị thế tương tự như Viettel tại Việt Nam, trở thành ‘sếu đầu đàn’ của nền kinh tế. Khi đó, Unitel không chỉ là doanh nghiệp hàng đầu mà phải là doanh nghiệp dẫn đầu xu thế mới” – ông Lưu Mạnh Hà khẳng định.

Thu Hà

Đêm 4/10 (giờ Việt Nam), toàn bộ dịch vụ của Facebook, bao gồm cả Instagram, WhatsApp và công cụ làm việc nội bộ Workplace đã sập, không thể truy cập trong nhiều giờ.

Hàng tỷ người dùng phải tạm bỏ app Facebook sang một bên. Vì bản chất của lỗi xảy ra, những nhân viên kỹ thuật cũng không thể sửa từ xa và phải đến tận trung tâm dữ liệu khắc phục vấn đề.

Đây không phải lần đầu Facebook gặp trục trặc kỹ thuật toàn cầu. Tuy nhiên, vấn đề mới nhất của họ đến như một phần của "cơn bão hoàn hảo", khiến Facebook phải đối mặt với một loạt rắc rối. Một lần nữa, biện pháp từng được nhắc đến nhiều lần là "chia nhỏ Facebook" lại được nhắc đến, và nó chưa bao giờ phù hợp hơn.

Tiết lộ của "người thổi còi" là phát súng mở màn

Chỉ nửa ngày trước sự cố kỹ thuật, người tiết lộ thông tin mật của Facebook tự ra mặt. Đó là Frances Haugen, cựu quản lý sản phẩm của công ty. Cô từng làm việc tại bộ phận chống tin giả của Facebook, nhưng đã nghỉ việc vào tháng 5.

Từ trước khi nghỉ, Haugen, với bí danh "Sean", đã thu thập nhiều tài liệu để cho thấy Facebook đã gây ra những tác hại lớn thế nào đối với xã hội. Trong cuộc phỏng vấn ở chương trình "60 Minutes", cô nhận định Facebook liên tục "lựa chọn lợi nhuận thay vì sự an toàn chung".

Dữ liệu quan trọng nhất mà Haugen cung cấp là nghiên cứu do Facebook tự thực hiện để đánh giá các sản phẩm của công ty. Nghiên cứu này cho rằng ảnh hưởng của Facebook đối với người dùng trẻ ngày càng yếu đi. Đó là lý do mạng xã hội này xây dựng chiến lược tiếp cận trẻ em dưới 13 tuổi, nhóm mà họ cho rằng "chưa được khai thác".

Cô Frances Haugen xuất hiện trong chương trình 60 Minutes. Ảnh: CBS.

Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng Facebook hiểu rõ những tác động tiêu cực của Instagram với giới trẻ, nhưng vẫn muốn tiếp cận tập người dùng nói trên. Họ cũng tạo ra một nhóm người dùng "VIP", cho phép nhóm này chịu ít kiểm duyệt về nội dung hơn.

Ngay sau khi thông tin được Haugen tiết lộ, Facebook phải đăng tải 2 nghiên cứu thực hiện từ năm 2019 lên website của mình. Dù vậy, công ty này cũng bổ sung nhiều ghi chú như cách hiểu các nghiên cứu, nhằm đem lại hình ảnh tích cực hơn cho mình.

"Tiêu đề của nghiên cứu nhấn mạnh tác động tiêu cực, nhưng cũng có thể viết theo cách chỉ ra tác động tích cực hoặc trung lập của Instagram với người dùng", Facebook nhấn mạnh.

Những tiết lộ của cô Haugen khiến hình ảnh của Facebook càng xấu đi, nhưng đó chỉ là một phần của vấn đề. Cô đã gửi một yêu cầu chính thức tới Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC), cho rằng Facebook đã lừa dối nhà đầu tư bằng cách phát ngôn không đúng sự thật.

Cũng trong tuần này, cô sẽ có phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ về tác động của Facebook đối với người dùng trẻ.

Trước các cáo buộc của Haugen, Facebook cho rằng các tài liệu được tiết lộ gây hiểu nhầm. Nick Clegg, Phó chủ tịch phụ trách chính sách và vấn đề toàn cầu của công ty này không trực tiếp nhắc tới Haugen trong bức thư gửi toàn bộ nhân viên vào ngày 3/10, nhưng cho rằng nền tảng phản ánh toàn bộ mặt tốt, xấu của con người.

Dù vậy, những động thái của Facebook không giúp công ty này thoát khỏi ảnh hưởng tiêu cực. Ngay trong ngày 4/10, cổ phiếu của Facebook đã giảm gần 5%, tương đương giá trị vốn hóa giảm gần 50 tỷ USD. Hai yếu tố chính dẫn đến mức giảm này là những thông tin tiêu cực, cùng vụ sập mạng kéo dài.

Cần phải chia nhỏ Facebook

Sự cố sập toàn bộ mạng của Facebook chỉ càng cho thấy vấn đề của công ty này khi sở hữu hàng tỷ người dùng. Không chỉ lúng túng khi muốn xử lý những vấn đề như tin giả hay can thiệp chính trị, một lỗi nhỏ cũng có thể khiến mọi dịch vụ của hãng bị đình trệ.

Nhận xét về sự cố này, nghị sĩ Mỹ Alexandria Ocasio-Cortez nói đây là bằng chứng cho thấy sự độc quyền của hãng đối với việc liên lạc và các dịch vụ toàn cầu. Vì vậy, bà Ocasio-Cortez cho rằng Facebook nên bị chia tách.

"Nếu các hành vi độc quyền của Facebook bị kiểm soát đúng lúc (như thời điểm họ bắt đầu mua lại Instagram), những người dựa vào WhatsApp và Instagram để liên lạc hoặc mua bán sẽ không bị ảnh hưởng gì vào lúc này. Hãy tách nhỏ nó ra", Ocasio-Cortez, hạ nghị sĩ của bang New York, viết trên trang Twitter cá nhân.

Chia nhỏ, tách các dịch vụ ra khỏi Facebook được coi như một giải pháp để đối mặt với vấn đề của nền tảng này. Ảnh: Reuters.

Giải pháp mà bà Ocasio-Cortez nói đến đã được đề cập rất nhiều lần trong quá khứ. Những lần điều tra độc quyền nhắm tới Facebook, một trong những luận điểm chính luôn là công ty này đã triệt tiêu sự cạnh tranh của các đối thủ bằng cách mua lại họ.

Nhận xét trên Vice, cây viết Edward Ongweso Jr cho rằng Facebook đang dần trở thành định nghĩa về Internet của nhiều người nhờ quy mô của nó. Người dùng không chỉ dành thời gian để đọc tin trên Facebook, mà còn xem và đăng ảnh trên Instagram, và trò chuyện cá nhân lẫn công việc trên WhatsApp.

"Nếu Facebook tiếp tục vận hành như vài năm qua, những sự cố như vừa rồi sẽ càng để lại ảnh hưởng sâu rộng", tác giả Edward Ongweso Jr nhận định.

Không dừng lại ở đó, Facebook liên tục tìm cách tạo thêm ảnh hưởng khi giới thiệu các chương trình đưa Internet tới những vùng xa xôi, hẻo lánh. Tiến sĩ Toussaint Nothias, nhà nghiên cứu về xã hội tại Đại học Stanford cho rằng đây là một cách để Facebook trở thành "cánh cổng" tiến tới Internet.

Với những rắc rối mà Facebook đang phải đối mặt, không loại trừ khả năng công ty này sẽ phải tách các dịch vụ WhatsApp, Instagram trước áp lực điều tra độc quyền. Ảnh: Reuters.

Đó cũng là lý do công ty này tiến vào lĩnh vực thanh toán, với đồng tiền số Libra. Nói cách khác, Facebook đang ngày càng muốn có nhiều quyền lực hơn. Vì vậy, Edward Ongweso Jr cho rằng "phá vỡ Facebook" là cách duy nhất để công ty này có trách nhiệm với người dùng.

Tuy nhiên, không phải ai cũng nghĩ tới giải pháp này. Bản thân "người thổi còi" Frances Haugen cũng cho rằng không nên chia nhỏ Facebook. Cô đã gửi những tài liệu nội bộ tới SEC, nhưng lại không chia sẻ thông tin với Ủy ban Thương mại Mỹ, cơ quan đang điều tra Facebook vì độc quyền.

"Con đường phía trước cần phải minh bạch và có kiểm soát. Tuy nhiên, vấn đề không phải là chia nhỏ Facebook", Haugen chia sẻ trong video đăng tải ngày 3/10.

"Tôi không ghét Facebook. Tôi yêu Facebook. Tôi muốn cứu lấy nó", cô Haugen viết trong tin nhắn cuối cùng của mình ở ứng dụng làm việc Facebook Workplace trước khi rời công ty này.

TheoZing

Facebook sập cho thấy rủi ro của độc quyền

Sự cố gián đoạn nghiêm trọng của Facebook tối 4/10 là lời nhắc nhở về sự độc quyền của hãng với truyền thông và các dịch vụ khác khắp thế giới.