Những trải nghiệm 'tinh thần' miễn phí 

Với hạn mức chỉ khoảng 10 nghìn đô Hong Kong (30 triệu VND)/ tháng cho một gia đình bốn người, chúng tôi đã chọn các dịch vụ y ‘/tế, giáo dục, giải trí công cộng… hầu như là miễn phí hoặc chỉ tốn một khoản chi rất nhỏ.

Con gái tôi hiện theo học tại một trường tiểu học công lập nói tiếng Anh ở Hong Kong chỉ tốn khoảng 300 đô la Hong Kong/1 tháng cho tiền ăn trưa, còn lại là miễn phí hoàn toàn học phí và các hoạt động ngoại khoá như học tiếng Trung Quốc, dã ngoại, hay giải trí cuối tuần. Ngoài ra, trường còn có những phần thưởng khích lệ học sinh như sách vở, dụng cụ học tập, tiệc trà… mà phụ huynh không phải đóng góp một khoản kinh phí nào. 

Gia đình tôi sử dụng dịch vụ y tế công cộng của Hong Kong với chi phí 50 đô la/ 1 lần khám bao gồm cả tiền thuốc.

Nếu bạn muốn sinh nở ở Hong Kong thì giá một ca sinh tại bệnh viện công lập hàng đầu như Queen Mary, Queen Elizabeth chỉ tốn khoảng 300 đô la Hong Kong cho 2 ngày nằm viện (sinh thường).

Trẻ em được miễn phí tất cả các mũi tiêm chủng bắt buộc như những mũi tiêm phế cầu Pháp hay vắc xin 3/1 tiền triệu ở Việt Nam. Điều đáng nói, hệ thống y tế công cộng của Hong Kong được xếp hạng đạt tiêu chuẩn hàng đầu thế giới với thiết bị máy móc và trình độ chuyên môn của y bác sỹ được công nhận.

Đây là một trong những yếu tố góp phần đưa tuổi thọ của người dân Hong Kong có tỷ lệ trung bình cao nhất thế giới, thậm chí vượt cả tỷ lệ của người dân Nhật Bản với con số  81.3 dành cho nam giới và 87.3 cho nữ. 

Thư viện Trung tâm Hong Kong với rất nhiều sách vở và đồ chơi miễn phí.

Công viên Victoria Park ở gần khu nhà tôi ở có những bể bơi, sân tennis giá thuê chỉ khoảng vài chục nghìn VND/ 1 lần, những sân bóng đá và đường chạy, dụng cụ tập gym, khu vui chơi trẻ em đạt tiêu chuẩn quốc tế nhưng hoàn toàn miễn phí. Một hệ thống thư viện khổng lồ với hàng nghìn đầu sách báo, máy tính, đĩa phim, băng nhạc… 'cắm rễ' ở hầu hết các khu dân cư phục vụ miễn phí cho người dân. Hệ thống bảo tàng phong phú, đa dạng với giá vào cửa '0 đồng' vào mỗi thứ 4 hàng tuần.

Ngoài ra, Hong Kong còn có cảnh quan hết sức đa dạng từ những bãi biển trong xanh, sạch sẽ cho đến những hòn đảo, những ngọn núi nguyên sinh phục vụ cho nhu cầu tắm biển, cắm trại, leo núi, dã ngoại. Thi thoảng, vào mỗi cuối tuần, gia đình tôi lại chuẩn bị một số thực phẩm và chỉ tốn 10 đô la tiền vé xe bus là có thể đi đến Vịnh Nước Cạn (Rebulse Bay) - là một trong những bãi biển đẹp nhất Hong Kong để tắm biển và cắm trại, làm tiệc nướng BBQ. 

Bên cạnh đó, ở các trung tâm thương mại đều có các khu nghỉ chân - vui chơi miễn phí dành cho trẻ em trong lúc bố mẹ bận rộn mua sắm. Chỉ cần dạo qua con phố mua sắm ở khu Causeway Bay vào cuối tuần, bạn có thể nhận được cà phê, bánh kẹo, bắp rang bơ, nước giải khát… miễn phí từ các nhãn hàng đang muốn quảng cáo sản phẩm. 

Để tiết kiệm, tôi đã cắt giảm gần như tất cả những chi phí giải trí đắt tiền trong gia đình như xem phim ngoài rạp, mua sách, đồ chơi, du lịch, ăn hàng…

Lịch sinh hoạt sau giờ học của hai đứa con, 6 tuổi và 2 tuổi được sắp xếp như sau: 1, Chơi cầu trượt hoặc thể thao trong công viên Victoria Park; 2, Chơi đồ chơi miễn phí ở cửa hàng Toy R Us, Lego, Ikea hoặc các khu vui chơi tự do tại trung tâm thương mại; đọc sách, vận động tại khu vui chơi miễn phí ở thư viện Trung tâm Hong Kong (Thư viện có một tầng dành cho trẻ em đọc sách, sử dụng máy tính và chơi đồ chơi với hàng trăm chủng loại dành cho mọi lứa tuổi); chơi tương tác tại các nhà sách Commercial Books hoặc Eslite; thăm bảo tàng lịch sử, khoa học, văn hoá, thiên nhiên; cắm trại, bơi… tại bãi biển hoặc trải nghiệm các công viên, vườn bách thú, vườn thực vật thiên nhiên vào mỗi cuối tuần.

Tất cả những hoạt động này đều miễn phí hoàn toàn. Ngoài ra, đồ chơi, quần áo, sách truyện của các con đều được mua lại qua những ứng dụng giảm giá hoặc nhóm các bà mẹ bán đồ thanh lý, nên chi phí rất hợp lý.

Trẻ em Hong Kong đọc sách tại một cửa hàng sách.

Nếu muốn đầu tư vào phát triển cá nhân 'miễn phí', bạn có thể đăng ký học tiếng Anh hoặc tiếng Quan Thoại, tiếng Quảng Đông… tại những trung tâm như English For Asia hay Hope Centre. Hope là một tổ chức giáo dục phi lợi nhuận được chính phủ Hong Kong tài trợ với nhiệm vụ tổ chức các lớp học ngôn ngữ, kỹ năng sống, sức khoẻ, tâm lý… cho những người mới nhập cư vào Hong Kong hoặc những người giúp việc, người lao động có thu nhập thấp.

Chỉ cần 100 đô la Hong Kong nhập học, bạn có thể tham gia các khoá học ngoại ngữ hoặc kỹ năng sống và được cấp chứng chỉ sau khi hoàn thành. Bên cạnh đó, bạn có thể mở rộng mạng lưới quan hệ xã hội khi sử dụng ứng dụng Meetup - với hàng trăm hoạt động giao lưu, học tập, khoá học miễn phí diễn ra vào cuối tuần. Nhờ có ứng dụng này, tôi đã dễ dàng nâng cao trình độ tiếng Anh khi tham gia vào những nhóm giao tiếp có cả người bản xứ Anh, hoặc Úc muốn dạy ngoại ngữ miễn phí.

Ngoài ra, bạn có thể tham gia vào những lớp học Thiền hoặc Yoga tại một số cơ sở tôn giáo với những khoản quyên góp tuỳ tâm mang tính chất tượng trưng.

Buổi dã ngoại miễn phí của học sinh lớp 1 tại một trường tiểu học Hong Kong.

Hong Kong vốn được coi là một 'hub' (cổng kết nối toàn cầu) với những triển lãm văn hoá, nghệ thuật mang tầm châu lục và quốc tế diễn ra thường xuyên với nhiều quy mô khác nhau. Số lượng các nhà sưu tập giàu có không ngừng tăng lên ở Trung Quốc và một vài nước châu Á khác đã giúp cho công ty đấu giá Sotheby (Anh) thu được 540 triệu USD – một mức kỷ lục - từ các cuộc đấu giá tại Hong Kong và góp phần đưa thành phố này trở thành trung tâm đấu giá nghệ thuật lớn nhất khu vực châu Á.

Không những vậy, các triển lãm quốc tế với những tên tuổi hàng đầu thường xuyên diễn ra tại xứ Cảng thơm đem lại cho bạn những cơ hội trải nghiệm nghệ thuật miễn phí mà không phải ở nơi nào cũng có.

18 tháng ở Hong Kong đã biến tôi từ một 'tín đồ mua sắm' trở thành một bà mẹ hà khắc đến mức 'hà tiện' quả là một  trải nghiệm 'có một không hai' trong cuộc đời. Nhưng đó thực sự là một món quà bởi từ đây, tôi đã tìm được một cách xây dựng tương lai bền vững và giàu có hơn cho tất cả các thành viên trong gia đình.

Cuộc sống của tôi không còn là những chuỗi ngày mệt mỏi và căng thẳng triền miên, đổi lại, dù khó khăn nhưng là sự chủ động thời gian và được tự do làm những điều mình yêu thích và được trải nghiệm nhiều điều thú vị mà không phải tiền nào cũng mua được.

Kỳ cuối: Tôi đã dạy con về tài chính từ cuộc sống đắt đỏ như thế nào?

Kỳ 1: Một gia đình Việt đã 'sống sót' ở thành phố đắt đỏ nhất thế giới như thế nào

Một gia đình người Việt Nam đã 'sống sót' tại Hong Kong - thành phố đắt đỏ nhất thế giới chỉ với mức thu nhập của 'người nghèo'.