- NGND, PGS.TS Phan Đức Chính, người thầy lớn của nhiều thế hệ học sinh giỏi toán Việt Nam đã qua đời ở tuổi 82. GS Trần Văn Nhung, Tổng thư ký Hội đồng Chức danh giáo sư Nhà nước, nguyên học sinh chuyên Toán Ao khóa 1, Trường ĐH Tổng hợp Hà Nội, đã có bài viết về người thầy của mình.
Vietnamnet xin được giới thiệu bài viết này.
Người thầy dạy toán của nhiều thế hệ học sinh sinh viên qua đời ở tuổi 82
Tôi dùng cụm từ "vô hạn chiều" ở đây theo cả hai nghĩa. Nghĩa hẹp ở chỗ thầy Chính nghiên cứu toán học, làm luận án tiến sĩ chủ yếu trên các không gian vô hạn chiều. Và theo nghĩa rộng vì sau đó, thầy dành nhiều thời gian giảng dạy, bồi dưỡng toán học sơ cấp, trong các không gian với số chiều từ 1, 2, 3, ..., n, ... đến vô cùng, cho các học sinh giỏi toán thi quốc gia, quốc tế, và thầy say mê cả âm nhạc, thơ ca...
|
PGS.TS, NGND Phan Đức Chính, người thầy của nhiều thế hệ học sinh sinh viên Việt Nam đã qua đời ở tuổi 82 (Ảnh: GS.TS Nguyễn Duy Tiến)
|
Thầy Phan Đức Chính được đông đảo bạn bè, đồng nghiệp, học trò trong và ngoài giới toán học, trong và ngoài nước khâm phục và yêu quý. Bởi vì thầy là một nhà toán học tài ba, một nhà sư phạm mẫu mực và một người gốc Hà Thành theo nghĩa văn hoá rộng của từ này.
Nhà nghiên cứu khoa học lớn
Thầy Phan Đức Chính được cử sang Liên Xô làm nghiên cứu sinh năm 1961 và đỗ tiến sĩ năm 1965 (năm 29 tuổi). Thầy là đồng tác giả của cuốn sách chuyên khảo nổi tiếng "Độ đo, tích phân và đạo hàm trong không gian tuyến tính" (“Measure, Integral, Derivative in Linear Space” ), G. E. Shylov, Phan Đức Chính (Nauka, Moskva 1967, nguyên bản tiếng Nga được dịch ra tiếng Anh, tiếng Tiệp) đã để lại cho thế hệ học trò chúng tôi những ấn tượng rất tốt đẹp. Đây có lẽ là cuốn sách toán học đầu tiên được xuất bản ở Liên Xô có tên tác giả Việt Nam.
|
"Tôi cho rằng đây là cuốn Giải tích hàm đầu tiên và hay nhất bằng tiếng Việt" - GS. TSKH. Nguyễn Duy Tiến |
Tôi được nghe các thầy cô khoa Toán kể lại rằng, những năm khi thầy Chính mới bảo vệ xong luận án tiến sĩ về nước để giảng dạy và nghiên cứu khoa học tại khu sơ tán Thái Nguyên, thầy say mê đọc sách, soạn bài và nghiên cứu khoa học suốt ngày đêm, bám chặt chiếc bàn làm việc đến mức mòn thủng cả cái ghế ngồi.
Vừa về nước, thầy được giao dạy cho Lớp Ao khóa 1 của chúng tôi. Thầy đang đầy nhiệt huyết và tài năng, muốn truyền cho lớp trẻ. Chúng tôi thì rất hăm hở học hỏi cái mới, nhưng chưa được chuẩn bị kiến thức gì đáng kể...
Người thầy truyền cảm hứng
Vào một ngày tháng 9/1965, tôi và các bạn mình rất vui khi nhận được giấy triệu tập vào học Lớp chuyên Toán đầu tiên (Khoá I, 1965–1967) của Trường ĐH Tổng hợp Hà Nội. Giấy triệu tập do Phó Hiệu trưởng GS. TSKH. Lê Văn Thiêm ký. Lúc đó, là một học trò quê, nên tôi chưa hiểu được rằng người ký chính là một nhà Toán học Việt Nam xuất sắc. Sau này tôi được biết GS. Lê Văn Thiêm là người anh cả của nền Toán học Việt Nam hiện đại.
May mắn cho chúng tôi, những học sinh chuyên Toán Khoá I, các giáo sư, các thầy dạy môn chính đều là những nhà toán học tài ba của Khoa và Bộ môn Giải tích như các Giáo sư Hoàng Tụy (dạy logic toán và toán học hữu hạn), Phan Đức Chính (dạy đại số), Hoàng Hữu Đường, Nguyễn Thừa Hợp và Lê Minh Khanh (dạy hình học), Nguyễn Duy Tiến (dạy bài tập hình học), Đặng Hữu Đạo và Nguyễn Viết Phú (dạy bài tập đại số).
Là một học sinh nhà quê mới ra tỉnh, lần đầu tiên khi được nghe những bài giảng toán của các thầy vừa trẻ vừa giỏi vừa tràn đầy nhiệt huyết, tôi có cảm giác như mình đang được bố mẹ cho ra phố xem “ảo thuật” vậy.
Đã 40 năm trôi qua, nhưng tôi vẫn còn nhớ những kỷ niệm sâu sắc về tâm huyết và tài năng sư phạm của các thầy giáo của mình. Mặc dù rất hiếm khi, nhưng lớp Ao chúng tôi ngày ấy cũng đã được đón GS. Bộ trưởng Tạ Quang Bửu, GS. Hiệu trưởng Ngụy Như Kon Tum và GS. Phó Hiệu trưởng Lê Văn Thiêm đến thăm, nói chuyện hoặc giảng bài.
Các bài giảng đầu tiên của PGS. TS. Phan Đức Chính về hàm số sơ cấp và đồ thị của nó, về giới hạn của các dãy số vô hạn... trong Đại số lớp 9 và lớp 10 đã dạy chúng tôi làm quen với những khái niệm, tư duy mới khi chuyển từ toán học rời rạc sang toán học liên tục.
|
Thầy Phan Đức Chính cùng Thầy Lê Hải Châu với đội tuyển Việt Nam tham dự IMO 1974 |
Các bài toán và các câu hỏi trong mỗi một bài tập mà thầy Phan Đức Chính ra cho học trò khi làm bài kiểm tra thường được xếp theo thứ tự khó dần, gợi mở dần và ít khi “đánh đố”, nhưng cũng không dễ gì làm được trọn vẹn...
Thầy Chính từng làm phó Đoàn học sinh Việt Nam tham dự kỳ thi Olympic Toán học (IMO) trong các năm 1974-1976 (trưởng Đoàn là nhà giáo Lê Hải Châu) và là Trưởng Đoàn các năm 1994, 1996 và 1997. Cho đến nay, đã có 3 bài toán khó và hay do Việt Nam đề nghị được chọn làm một trong các bài toán thi IMO, ở các năm 1977 (bài của PGS. TS. Phan Đức Chính), năm 1982 (của PGS. TS. Văn Như Cương) và năm 1987 (của TS. Nguyễn Minh Đức).
Đến nay, mặc dù những kiến thức cụ thể thu được từ bài giảng của các thầy có thể đã bị quên khá nhiều, nhưng ấn tượng, ký ức về trình độ, tài năng, tâm huyết và lòng yêu nghề của các bậc thầy vẫn còn đọng lại mãi trong suốt cuộc đời chúng tôi như một chất men say. Đúng như William A. Ward đã nói: “Người thầy trung bình chỉ biết nói, người thầy giỏi biết giải thích, người thầy xuất chúng biết minh hoạ, người thầy vĩ đại biết cách truyền cảm hứng”.
Nhà Toán học đa tài
Trong những ngày sơ tán tại Hà Đông, PGS.TS. Hoàng Quốc Toàn và tôi còn được đọc tập thơ chép tay công phu, dài và rất hay của thầy Phan Đức Chính, trong đó có những bài thơ tiền chiến và những bài thơ tình bất hủ của các nhà thơ nổi tiếng.
|
| Thầy Phan Đức Chính và trò Trần Văn Nhung tại TP.HCM năm 2014 |
Đã có những thời khắc, nhà toán học trẻ Phan Đức Chính có hân hạnh được tiếp trà và đàm đạo với Văn Cao, người nghệ sĩ kiệt xuất, về những bản nhạc tiền chiến của ông. Một lần vừa chơi piano cho nhà toán học trẻ nghe một bản nhạc mới sáng tác của mình, Văn Cao vừa hỏi thử: "Cậu thấy bản nhạc vừa rồi của tớ thế nào?". Nhà toán học trẻ tự tin đáp: "Thưa anh, em vẫn thích các bản nhạc tiền chiến của anh hơn". Câu trả lời thẳng thắn và sâu sắc của nhà toán học trẻ đã làm cho Văn Cao ấn tượng và cảm mến. Ai dám nói rằng nhà toán học thì khô, thì chán? Đến một nhạc sĩ, họa sĩ, nhà thơ vĩ đại như Văn Cao còn quý mến kia mà!
Sau một số lần được tiếp kiến, nhà toán học Phan Đức Chính ngày càng ảnh hưởng bởi Văn Cao, từ cách dùng trà, hút thuốc đến uống rượu. Nếu ngắm những bức ảnh gần đây của thầy Phan Đức Chính, ta thấy ngay thầy có nhiều nét giống Văn Cao: Gầy, mặt xương xương, râu dài, tóc thưa và bạc. Nếu nói theo ngôn ngữ toán học thì hai người đồng dạng, đồng phôi.
Từ khi nghỉ hưu, dù sức khỏe không tốt, nhưng thầy vẫn tham dự các Lễ kỷ niệm của Khoa, của Khối phổ thông chuyên toán, các cuộc gặp mặt của hội cựu giáo chức và giao lưu với bạn bè, đồng nghiệp và học trò cũ. Thầy rất thân quý thầy và trò Khối Chuyên Ao, nhất là PGS. TS. Nguyễn Vũ Lương và ThS. Phạm Hùng.
Thỉnh thoảng tôi có dịp được gặp, tâm sự và uống rượu với thầy ở TP.HCM hoặc Hà Nội, trong các hoạt động của Khối chuyên Toán – Tin hoặc Tổ Giải tích của Khoa Toán – Cơ – Tin, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội.
Khi thầy còn ở Hà Nội, có lần tôi vào thăm thầy ở Bệnh viện Hữu nghị và dự các lễ mừng thọ của thầy do Khối chuyên Toán – Tin tổ chức, tôi thấy thầy đã yếu đi nhiều, nhưng đôi mắt vẫn còn sáng, trí tuệ minh mẫn và hai thầy trò nắm chặt tay nhau...
NGND. PGS. TS. Phan Đức Chính trút hơi thở cuối cùng lúc 1 giờ ngày 26/8/2017 (tức ngày 5 tháng 7 năm Đinh Dậu), hưởng thọ 82 tuổi. Là người Hà Nội nhưng thầy được sinh ra tại Sài Gòn và cũng mất tại Sài Gòn. Lễ viếng PGS.TS, NGND Phan Đức Chính bắt đầu từ 9-12h ngày 29/8/2017 tại Nhà Tang lễ Bộ Quốc phòng, 5 Phạm Ngũ Lão, Phường 3, Q.Gò Vấp, TP. HCM. Lễ Hỏa táng tại Phúc An Viên, Quận 9, TP.HCM lúc 14h cùng ngày. Các GS. TSKH. Nguyễn Duy Tiến, nhà báo Hàm Châu, GS. TSKH. Đặng Hùng Thắng, GS. TSKH. Nguyễn Hữu Việt Hưng cũng đã có những bài viết về người thầy lớn của mình...">
Vĩnh biệt thầy Phan Đức Chính, nhà toán học 'vô hạn chiều'
Thợ sửa xe bị đồng nghiệp tông gục bởi sai lầm hy hữu khi đưa ô tô vào garaMỸ- Chiếc hatchback hiệu Toyota Scion xD đã đâm phải một thợ sửa xe khi người này đang chuẩn bị cầu nâng trong gara. Thật trớ trêu, người cầm lái chiếc xe lại chính là một đồng nghiệp của anh.">
Hai người đàn ông suýt bị chiếc Ford Ecosport tông khi đang uống cà phê vỉa hè
Nhận định, soi kèo Shanghai Port vs Changchun Yatai, 18h35 ngày 28/2: Cửa trên ‘ghi điểm’
Theo du học sinh này, có một sự đối lập lớn giữa quan niệm về sex của 2 nền văn hóa. Người Mỹ nói chuyện về sex gần như 24/7 trong khi người Việt Nam không nói về sex nhưng nghĩ về nó 24/7. Văn hóa Mỹ thoải mái với sex thì văn hóa Việt lại coi sex là đồi trụy.
 | | Nguồn vietbao |
">
Du học sinh Mỹ luận bàn về sex
 - Sáng 21/11, trong buổi chào cờ đầu tuần tại Trường đại học Công nghệ thông tin,BGH nhà trường phối hợp với Hội Sinh viên TP.HCM đã trao quyết định khen thưởngđột xuất cá nhân có thành tích xuất sắc vì “hành động nhân ái cứu người” cho 3sinh viên.>> Cảm động chuyện 2 SV cứu thiếu nữ bị nạn
">
3 sinh viên cứu thiếu nữ bị nạn được biểu dương
"Đồ đập đá": Những cuộc giao dịch chớp nhoáng
Vốn có thâm niên làm dân chơi, cũng như đã không ít lần đưa tôi "giáp mặt" các cuộc ăn chơi, thác loạn, T. "gà" (nhân vật đã hơn một lần được đề cập đến trong loạt bài về hiểm họa ma túy tổng hợp cách đây không lâu) đã nhận lời đưa tôi đến những nơi… cần đến.
Đúng hẹn, chiều 17/11, tôi đón T. tại một con ngõ nhỏ nằm trên trục đường ven Hồ Tây (quận Tây Hồ - Hà Nội). Thấy tôi, T. lắc đầu nguây nguẩy: "Ăn vận như thế không đi mua "đồ" (dụng cụ "đập đá" - PV) được đâu anh ạ".
Nói rồi, T. lý giải, hiện các "đầu nậu" kinh doanh "đồ đập đá" rất tinh ranh, nếu nhác thấy khách hàng lịch sự, diện mạo không có gì là dân chơi thì có các thêm tiền triệu, số đối tượng này cũng không cung cấp "hàng".
18h, trong dòng phương tiện đang hối hả, cố vượt khỏi điểm ùn ứ - ngã tư Giảng Võ - Láng Hạ thì nơi phía góc con đường Đê La Thành vẫn lố nhố đám thanh niên choai choai đứng ngồi không yên.
Chốc chốc vài thanh niên tay vằn vệt "bức họa" xanh lét - cách nói của giới trẻ về việc xăm hình trên cơ thể lại "choạch choạch" về số, quẹo tay lái, táp vào một cửa hàng kinh doanh gas, bật lửa ở nơi đây. "Nguồn cung đó anh!", T. bật mí.
 | “Đồ đập đá" bị cơ quan chức năng phát hiện, thu giữ (Ảnh: DT)
|
">
'Đồ đập đá'
|
 |
| Dmitry Ivchenko, 25 tuổi |
Vụ việc xảy ra ở Shevchenkovo, một ngôi làng ở tỉnh Kharkiv, miền đông Ukraina.
Được biết, người vợ tạm biệt bạn bè, rời khỏi nhà hàng lúc 1h sáng và trở về nhà cách đó không xa. Khi gần tới nơi, cô bị Dmitry Ivchenko, 25 tuổi, tấn công từ phía sau. Ivchenko dùng tay bịt miệng nạn nhân và lôi người phụ nữ này vào trong bụi cây, cảnh sát cho hay.
Người chồng, 27 tuổi, rời nhà hàng sau vợ 10 phút, đã nghe thấy âm thanh phát ra từ bụi cây khi về gần tới nhà. Anh này tới gần và phát hiện Ivchenko đang bóp cổ và cưỡng hiếp vợ mình.
Ngay lập tức, người chồng lao đến, đấm vào đầu Ivchenko rồi rút con dao của quân đội Thụy Sĩ và cắt đứt "cậu nhỏ" của tên này. Tiếng hét của kẻ cưỡng hiếp và tiếng khóc của người phụ nữ bị tấn công đã đánh thức cư dân tại khu vực.
Luật sư bào chữa của người chồng là Dmitry Spaskin nói với truyền thông địa phương: "Chồng nạn nhân lúc đó bị mất kiểm soát. Anh ấy không biết mình đang làm gì. Sau khi mọi việc xảy ra, anh ấy bị sốc và cứ thế bước đi. Anh ấy đi bộ 13km tới một ngôi làng khác, rồi gặp một người quen và đề nghị người này đưa mình tới đồn cảnh sát".
Hiện, người chồng phải đối mặt với cáo buộc gây tổn thương trầm trọng cho người khác và hiện bị quản chế tại gia. Kẻ cưỡng hiếp được đưa tới Bệnh viện quận Shevchenko và được phẫu thuật.
Lê Nguyễn
">
![gunny[1].jpg](https://vnn-imgs-a1.vgcloud.vn/image1.ictnews.vn/ca/e9/f5/cae9f515c3c86aa858d1897b96067691_gunny[1].jpg "gunny[1].jpg")
Người phụ nữ 21 tuổi sinh con trai nặng 5,4kgSản phụ sinh năm 2002 mang thai lần đầu, được các bác sĩ ở Phú Thọ mổ đẻ, đón em bé nặng 5,4kg chào đời.">
Ứng dụng Voila biến ảnh chụp thành ảnh hoạt hình trong chớp mắt. (Ảnh: Voila)
