Trong những năm gần đây, khi điều kiện kinh tế phát triển, sự quan tâm, đầu tư của nhiều bậc phụ huynh chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1 lại càng mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn, đó là một biểu hiện thực sự đáng mừng. 

Tuy nhiên, chuẩn bị những gì cho trẻ, đầu tư như thế nào cho đúng cái trẻ cần khi bước vào lớp 1 lại là vấn đề đang rất cần trao đổi, định hướng. 

Phụ huynh không nên tự ý cho con em mới vào lớp 1 viết bằng bút bi, bút mực khi chưa có sự cho phép của cô giáo phụ trách (Ảnh Đinh Quang Tuấn)

Thực tế cho thấy rất nhiều vị phụ huynh vì quá lo lắng, quá nóng vội nên đã “sắm sửa” cho trẻ những “hành trang” không cần thiết, thậm chí rất sai lệch. 

Có thể kể ra một số những điều cần tránh và những việc nên làm trong khi chuẩn bị hành trang cho trẻ vào lớp 1.

Hai điều cần tránh

Cho trẻ vào lớp 1 chưa đúng tuổi. Có thể nói việc cho trẻ vào lớp 1 khi chưa tròn 6 tuổi là điều hết sức tai hại. Bởi lẽ khi chưa tròn 6 tuổi thì chắc chắn các yếu tố về thể lực, kĩ năng, tâm lí, ngôn ngữ… chưa đáp ứng với các yêu cầu vận động, sinh hoạt, học tập, giao tiếp của học sinh lớp 1. 

Tôi đã từng khảo sát, đánh giá hàng chục ngàn học sinh lớp 1 và thấy rất rõ những khó khăn, mệt mỏi, yếu chậm của những em học sinh chưa tròn 6 tuổi (72 tháng). 

Tôi thực sự tâm đắc câu tục ngữ: “Hơn một ngày, hay một điều” trong khi khảo sát, đánh giá chất lượng học sinh lớp 1. 

Ở lớp 1, em nào khỏe hơn, mạnh dạn, tự tin hơn  trong giao tiếp thì học giỏi hơn là điều hiển nhiên. Hơn nhau vài ba tháng tuổi là khác hẳn nhau về khả năng tiếp thu, vốn ngôn ngữ và khả năng giao tiếp. Đáng tiếc vẫn còn có nhiều phụ huynh ép con vào lớp 1 khi chưa đến tuổi, gây rất nhiều khó khăn cho giáo viên và học sinh trong dạy học. 

Nên nhớ rằng hầu hết những thành công hay thất bại ở lớp 1 sẽ là những dấu ấn sâu đậm theo suốt cả đời người, vậy nên đừng để các em phải gặp khó khăn, thất bại ngay trong các bài học đầu tiên. 

Có một thực tế ở những vùng thuận lợi là số học sinh vào học lớp 1 khi chưa tròn 72 tháng tuổi  khá nhiều, nguyên nhân có thể do phụ huynh hiểu sai cách tính tuổi, hoặc cũng có những phụ huynh thấy cho con học tiểu học rẻ hơn học mầm non, cũng có những phụ huynh quá kì vọng khi thấy một vài biểu hiện “thần đồng” ở con mình và tin rằng đã đủ sức để vào lớp 1...

Dạy trước cho trẻ những bài học trong chương trình, sách giáo khoa lớp 1. Đây là điều rất không nên. 

Nhiều phụ huynh vì quá nôn nóng, lo lắng đã bắt con học trước cả mấy tháng hè, kể cả đánh vần, tập viết, làm toán, kể chuyện… theo sách giáo khoa lớp 1, thậm chí cả các tài liệu tham khảo, nâng cao. Cần biết rằng, học sinh sẽ rất nhàm chán, mất hứng thú, chủ quan, không tập trung ngay khi các em phải học những bài học đầu tiên mà không có gì mới mẻ, thích thú là điều tối kị. 

Đó là chưa kể nhiều vị phụ huynh chưa nắm được kĩ thuật tập viết đã cho con cầm bút bi, bút mực viết quá sớm. Cầm bút sai (kĩ thuật và khoảng cách) từ đầu sẽ trở thành cố tật hết sức khó khắc phục, chắc chắn sẽ dẫn đến viết chậm, viết xấu và ngại viết. Giai đoạn ban đầu học sinh lớp 1 cần phải viết bằng bút chì (người lớn gọt) mục đích là để hình thành ở các em thói quen viết nhẹ tay (hễ nặng tay là bị gãy) và cầm bút đúng khoảng cách (cầm bút trên lát gọt). Bởi vậy, phụ huynh không nên tự ý cho con em mới vào lớp 1 viết bằng bút bi, bút mực khi chưa có sự cho phép của cô giáo phụ trách.

Bốn việc nên làm 

Quan tâm đối chiếu khả năng phát triển của trẻ với yêu cầu “Bộ chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi”. Việc này nhằm củng cố, bổ sung các chuẩn về phát triển thể chất, phát triển tình cảm và quan hệ xã hội, phát triển ngôn ngữ và giao tiếp, phát triển nhận thức. 

Ngày đầu tiên đi học  phải là ngày đẹp đẽ nhất, linh thiêng nhất đối với học sinh lớp 1

Có thể nói hầu hết trẻ đã hoàn thành chương trình mẫu giáo 5 tuổi đều đạt được các chuẩn phát triển nói trên ở mức cơ bản, tối thiểu. Tuy nhiên do đặc điểm phát triển và hoàn cảnh sống cụ thể của từng cá thể trẻ nên mức độ và sự hoàn thiện trong từng lĩnh vực luôn có sự khác biệt. Bởi vậy, các bậc phụ huynh rất cần tìm hiểu các chỉ số cơ bản trong “Bộ chuẩn phát triển trẻ em năm tuổi” (thông qua giáo viên mầm non) từ đó mà giúp con mình bổ sung phát triển hoàn thiện những chỉ số quan trọng chuẩn bị cho hoạt động học tập ở lớp 1. 

Cần biết rằng, nếu ỏ trường mầm non hoạt động chủ đạo là chơi thì đến lớp 1, hoạt động chủ đạo là học. Sự khác biệt này đòi hỏi ở trẻ những chỉ số cơ bản về thể chất, ngôn ngữ, giao tiếp và nhận thức quan trọng giúp các em hoàn thành tốt Chuẩn kiến thức, kĩ năng cơ bản tối thiểu của chương trình lớp 1. 

Chuẩn bị tâm thế cho trẻ vào lớp 1. Khi có trẻ sắp vào lớp 1, các bậc phụ huynh nên giới thiệu cho trẻ biết một vài thông tin sơ lược và tốt đẹp nhất về trường tiểu học mà con sắp được học (vị trí trường, hiệu trưởng, thầy, cô giáo, quy mô, cảnh quan, thành tích…).

Cũng nên trao đổi với trẻ những điều vui vẻ, thú vị sắp được học ở lớp 1 như những trò chơi dân gian, những buổi sinh hoạt Sao, những giờ học vẽ, học hát… để gieo vào trẻ lòng yêu thích, khát khao được đến trường.

Cố gắng mua sắm cho trẻ thật đầy đủ mọi tư trang và dụng cụ học tập (quần áo, giày, mũ, cặp, sách, vở, bảng con, bút chì, bút vẽ, thước kẻ…). Tất cả đều phải sạch sẽ, gọn gàng, ngăn nắp, tốt nhất là sắm mới và nếu có thể thì cho các em được tự chọn mẫu mã, màu sắc. Tóm lại, làm sao để trẻ thấy được vào lớp 1 là hết sức quan trọng và được ưu tiên nhất!

Ngày đầu tiên đi học sẽ là một kỉ niệm đi suốt cuộc đời, bởi vậy phải là ngày đẹp đẽ nhất, linh thiêng nhất đối với mỗi học sinh lớp 1. 

Bố mẹ nhất thiết phải đưa con đến trường (dù vì lí do gì cũng không được để trẻ đến lớp một mình), có cả ông bà và người thân khác càng tốt. Ngày hôm ấy mọi ưu tiên tốt đẹp nhất phải dành trọn cho trẻ lớp 1 để các cháu nhận được nhiều lời khen, nhiều nụ cười ngay trong buổi học đầu tiên.

Với nhà trường tiểu học, lễ đón học sinh lớp 1 trong ngày tựu trường phải được đặc biệt chú trọng. Phải chuẩn bị mọi mặt để lễ đón học sinh lớp 1 diễn ra thật sự thân thiện nhưng trang trọng, để lại nhiều ấn tượng sâu sắc, đẹp đẽ trong mỗi học sinh. 

Giáo viên lớp 1 phải là những người nổi bật nhất, thân thiện nhất xinh tươi nhất có thể và quan trọng hơn là phải “thường trực lời khen và nụ cười trên môi” khi cầm tay từng học sinh vào lớp! Ấn tượng về cô giáo lớp 1 trong buổi học đầu tiên sẽ là dấu ấn chẳng thể phai mờ trong tâm thức của mỗi học sinh.

Dương Lâm(Sở GD-ĐT Hà Tĩnh)

Bộ TT&TT nhận định, những diễn biến phức tạp của đại dịch Covid-19 khiến nhu cầu làm việc, hoạt động trên mạng gia tăng, dẫn đến nguy cơ tấn công mạng ngày càng lớn với quy mô phức tạp và khó lường. Đặc biệt, trong các dịp nghỉ lễ Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022, các đối tượng sẽ lợi dụng sự lơ là để tấn công, phát tán thông tin xấu độc.

Vì thế, ngày 30/12, Bộ TT&TT đề nghị các bộ, ngành, địa phương cùng các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, doanh nghiệp cung cấp dịch vụ Internet, viễn thông và các tổ chức tài chính, ngân hàng thực hiện một số nhiệm vụ trọng tâm để tăng cường bảo đảm an toàn thông tin mạng trong thời gian nghỉ Tết.

Việc này cũng giúp cho cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp không bị động, bất ngờ với mọi tình huống và tạo tiền đề thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số ở mọi ngành trên phạm vi toàn quốc, toàn dân và toàn diện trong năm 2022.

Cụ thể, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp được yêu cầu rà soát, kịp thời xử lý, triển khai giải pháp khắc phục triệt để các lỗ hổng an toàn thông tin mạng đã được Bộ TT&TT và đơn vị chức năng cảnh báo, đơn cử như lỗ hổng tồn tại trong Apache Log4j.

Nâng cao năng lực bảo đảm an toàn thông tin mạng theo mô hình 4 lớp, đặc biệt bổ sung năng lực cho các hệ thống thông tin quan trọng, nhạy cảm. Trong đó, trọng tâm là phân công lực lượng tại chỗ trực giám sát, hỗ trợ, ứng cứu và khắc phục sự cố an toàn thông tin mạng 24/7; yêu cầu các đơn vị chuyên trách, đơn vị cung cấp dịch vụ an toàn thông tin mạng (nếu có) cam kết và bố trí nguồn lực, nhân lực cho nhiệm vụ giám sát và bảo vệ các hệ thống.

Đồng thời, chủ động kiểm tra, đánh giá những lỗ hổng, điểm yếu trên các hệ thống thông tin thuộc phạm vi quản lý; kịp thời cập nhật các bản vá, cấu hình tăng cường bảo mật cho hệ thống và triển khai giải pháp phòng ngừa, tránh bị lợi dụng, khai thác để tấn công. Bảo đảm duy trì, kết nối, kịp thời chia sẻ thông tin với Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT.

Đối với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông, Internet và các tổ chức, doanh nghiệp cung cấp nền tảng chuyển đổi số, nền tảng chống dịch Covid-19, Bộ TT&TT đề nghị tăng cường năng lực, đảm bảo các hệ thống thông tin, nền tảng hoạt động an toàn ổn định.

Bên cạnh đó, cần triển khai một số biện pháp kỹ thuật ở mức cao nhất nhằm phát hiện, lọc, ngăn chặn hoạt động tấn công mạng, phát tán thông tin xấu độc, thông tin vi phạm pháp luật trên hệ thống, hạ tầng mạng lưới thuộc phạm vi quản lý. Thực hiện nghiêm và kịp thời các biện pháp xử lý theo yêu cầu của Bộ TT&TT và cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Trong trường hợp cần hỗ trợ xử lý, ứng cứu và khắc phục sự cố, các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp liên hệ với đầu mối kỹ thuật của Cục An toàn thông tin, Bộ TT&TT gồm: Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC), theo các số điện thoại 024.3640.4424/ 086.9100.317, thư điện tử thongbaosuco@vncert.vn; Trung tâm Giám sát an toàn không gian mạng quốc gia (NCSC), với số điện thoại 02432091616 và thư điện tử ais@mic.gov.vn.

Vân Anh

Mỗi ngày có hơn 23 sự cố tấn công mạng vào các hệ thống tại Việt Nam

Theo thống kê, trong 10 tháng đầu năm nay, đã có 7.249 cuộc tấn công mạng gây ra sự cố vào các hệ thống thông tin tại Việt Nam. Như vậy, trung bình mỗi ngày các hệ thống thông tin trong nước phải hứng chịu hơn 23 sự cố.

Lịch sử luôn có điểm thi thấp

Từ trước tới nay, Lịch sử không phải là môn có điểm thi cao trong kỳ thi tốt nghiệp THPT. Năm 2019, có gần 570.000 thí sinh dự thi môn Lịch sử nhưng điểm trung bình chỉ là 4,3. Số thí sinh có điểm dưới trung bình là 399.016 em – chiếm 70,01% tổng số thí sinh dự thi. 395 thí sinh bị điểm liệt (<=1 điểm).

Năm 2018, điểm trung bình toàn quốc môn Lịch sử là 3,79. Cũng trong năm này, số thí sinh có điểm dưới trung bình là 468.628 em – chiếm 83,24%. Số thí sinh có điểm liệt (<=1 điểm) là 1.277 thí sinh. Điểm số có nhiều thí sinh đạt được nhất là 3,25 điểm.

Còn năm 2017, số thí sinh có điểm dưới trung bình môn Lịch sử là 315.957  – chiếm 61,9%. Số thí sinh có điểm liệt (<=1 điểm) là 869 thí sinh. Điểm số có nhiều thí sinh đạt được nhất là 4 điểm.

Dùng phương pháp loại suy

Thầy Nguyễn Viết Đăng Du, Tổ trưởng môn Lịch sử, Trường THPT Lê Quý Đôn, TP.HCM đưa ra nhiều lời khuyên cho thí sinh khi làm bài thi môn Lịch sử trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm nay.

Theo thầy Du, thí sinh cần ngừng ôn môn Lịch sử trước ngày thi 2 ngày để tâm trí thư giãn, thoái mái. Bởi lúc này nếu tiếp tục ôn tập, việc nhồi nhét kiến thức dễ làm thí sinh mất bình tĩnh, căng thẳng.

Trong khi làm bài thi, thí sinh phải đọc lướt đề và đánh dấu vào các câu hỏi mình thấy có thể chọn ngay đáp án chính xác. 

Sau đó, thí sinh đọc lại đề thi lần 2 và tô vào phiếu trả lời trắc nghiệm. Thí sinh phải kiểm tra lại đáp án sau khi tô xong ở phiếu trả lời trắc nghiệm. Trong quá trình chọn đáp án, thí sinh phải đọc kỹ từng câu hỏi, dùng phương pháp loại suy để chọn ra 2 đáp án, sau đó viết 2 đáp án ra nháp.

Trước khi chọn đáp án cho là đúng, thí sinh đọc lại câu hỏi một lần nữa, nhìn hai đáp án đã chọn để chọn đáp cho là đúng. Nếu không chắc chắn đáp án nào đúng thì tiếp tục dùng phương pháp loại suy.

Câu hỏi mệnh đề "không"

Thầy Du lưu ý trong đề môn Lịch sử, các câu hỏi có mệnh đề "không" có nghĩa là đáp án sai sẽ là đúng. Những câu mang tính so sánh, khái quát thường nằm ở cuối đề thi.

Do vậy, nếu thí sinh chọn môn Lịch sử để xét tuyển đại học nên đọc kĩ và chọn đáp án chính xác.

Thầy Du nhận định Lịch sử nằm trong tổ hợp môn để tốt nghiệp nên là môn học thí sinh bắt buộc phải học, chứ không phải muốn mới học. Tuy nhiên, nội dung của môn Lịch sử quá dài đã gây nhàm chán, dẫn đến học sinh không học hết chương trình.

Đề thi trắc nghiệm thường dàn trải toàn bộ chương trình đã học nhưng chỉ có khoảng 6 câu vận dụng cao để phân loại, vì vậy điểm số của học sinh sẽ không cao. 

“Thông thường, phổ điểm của môn Lịch sử đạt đỉnh ở mức từ 2,5-4 điểm. Số bài thi trên 7 điểm sẽ không nhiều” - thầy Du nhận định.

Lưu ý phần giảm tải

Từ đề thi minh họa Bộ GD-ĐT công bố, thầy Du cho rằng rất khó để khuyên thí sinh nắm chắc phần kiến thức nào nhưng năm nay có phần được Bộ GD-ĐT giảm tải do dịch Covid 19, dù không nhiều.

Thí sinh có thói quen trước khi vào phòng thi sẽ mở sách đọc lướt qua để hệ thống lại kiến thức. Tuy nhiên, thầy Du khuyên với môn Lịch sử không nên làm điều này, bởi sẽ chỉ nhớ lõm bõm các phần kiến thức đã xem, trí nhớ không hệ thống hóa được tất cả những gì đã học ôn. Do vậy, nếu có Mindmap (sơ đồ tư duy) thì có thể xem vào buổi tối trước ngày thi.

Lê Huyền