Nỗ lực hồi sinh chữ Mường, chữ Thái ở xứ Thanh

Thanh Hóa có hơn 3,7 triệu người sinh sống với 7 dân tộc, trong đó có 6 dân tộc thiểu số chủ yếu là Mường, Thái, Mông, Dao, Thổ, Khơ Mú. Mỗi dân tộc đều có tiếng nói và chữ viết riêng. Nhưng số người biết viết, biết đọc các bộ chữ này ngày càng thưa, chủ yếu là các nghệ nhân cao tuổi, các nhà nghiên cứu và sưu tầm văn hóa. 

Đứng trước các nguy cơ mai một văn hóa truyền thống, nói chung, và chữ viết, nói riêng, những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách nhằm nỗ lực bảo tồn và phát triển một nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Dân tộc Mường ở Thanh Hóa có khoảng 40 vạn người, sinh sống tập trung ở 11 huyện miền núi và 27 xã của các huyện miền xuôi. Người Mường có văn hóa truyền thống riêng độc đáo, phong phú và đa dạng như sử thi Đẻ đất đẻ nước, hát xường, Mo Mường, múa pồn pông, diễn xướng cồng chiêng… Để bảo tồn và phát triển kho tàng văn hóa đồ sộ ấy, người Mường cần có công cụ quan trọng là chữ viết. Về mặt ngôn ngữ, người Mường nằm trong nhóm Việt – Mường, có nhiều nét tương đồng với chữ quốc ngữ. Đây là một trong những thuận lợi để xây dựng bộ chữ viết và phổ cập nó trong cộng đồng dân tộc Mường.

Nhiều năm qua, các nhà nghiên cứu đã dành nhiều năm sưu tầm, khảo cứu, hệ thống hóa bộ chữ viết Mường. Cuối tháng 9, tỉnh Thanh Hóa đã tổ chức Hội thảo Bộ chữ Mường tỉnh Thanh Hóa, đề xuất bộ chữ Mường với 29 chữ cái, 136 vần, 14 nguyên âm, 9 phụ âm cuối và 6 thanh với hy vọng đưa chữ Mường vào cuộc sống hàng ngày của đồng bào. 

Người Thái là dân tộc thiểu số đông thứ 2 ở xứ Thanh với hơn 230.000 người, sống tập trung ở các huyện miền núi cao biên giới như Thường Xuân, Quan Hóa, Mường Lát… Chữ Thái có cấu tạo khá phức tạp, có nguồn gốc từ chữ Sankrit Ấn Độ. Mỗi ngành Thái và người Thái ở các địa phương lại có cách sử dụng khác nhau. Chính vì vậy, quá trình sưu tầm nghiên cứu, bảo tồn, phổ biến và giảng dạy chữ Thái cổ cũng gặp nhiều khó khăn. 

Bên  cạnh nỗ lực không ngừng nghỉ của các nhà nghiên cứu văn hóa, các cấp ủy chính quyền ngành giáo dục cũng quan tâm đến việc bảo tồn phát triển tiếng nói và chữ viết của người dân tộc thiểu số. Dù có nhiều trở ngại về giáo trình, giáo viên nhưng trường dân tộc nội trú trung học cơ sở huyện Thường Xuân đã đưa tiếng Thái vào giảng dạy như một môn tự chọn để các em không quên đi nguồn gốc của mình.

Có thể nói, tiếng nói và chữ viết là công cụ quan trọng để mỗi dân tộc bảo tồn và phát triển văn hóa truyền thống, là giá trị cần được trường tồn với thời gian, nhất là trong một thế giới phẳng như ngày nay. 

Với thông điệp “Lan tỏa yêu thương tới mọi người”, sáng 26/10, tại Hà Nội,  ngày hội “Ôm – Nói yêu thương” đã thu hút hàng trăm các bạn sinh viên trên địa bàn tham dự. Tại lớp học ôm, bất ngờ có rất nhiều bạn trẻ thú nhận rằng chưa từng ôm và nói lời cảm ơn đến những bậc sinh thành.

Chương trình được tổ chức với hy vọng giới trẻ hãy thay đổi nhận thức, mạnh dạn bày tỏ lòng yêu thương của mình với những người xung quanh, nhất là với bố mẹ để thể hiện những tình cảm sâu sắc và chân thành nhất.

Các bạn trẻ gửi đến nhau những cái ôm ấm áp

“Ôm – Nói yêu thương” bao gồm hai hoạt động chính: Tuần ôm và ngày ôm

Trong tuần ôm, các tình nguyện viên đã hóa thân thành các thiên thần mang yêu thương đến cho những người xung quanh

Trong ngày ôm, các “thiên thần” đã hội tụ lại cùng các bạn trẻ chia sẻ khoảnh khắc yêu thương và học cách nói lời yêu đến bạn bè, người thân trong gia đình

Ngày 20 – 10 vừa qua 500 “thiên thần” trong vương quốc thiên thần thuộc chương trình “Ôm – nói yêu thương” đã bắt đầu thực hiện hành động ôm ý nghĩa

Giới trẻ hào hứng tham gia “Ôm – Nói yêu thương”

Sinh viên Hà Nội học cách ôm, mang yêu thương đến cho mọi người theo nhiều cách khác nhau

Có rất nhiều gian nhà chờ đợi các bạn trẻ khám phá, thú vị nhất là gian nhà “Đi tìm một nửa”, hai bạn trẻ bất kỳ sẽ được bịt mắt và tìm hiểu về nhau

Bên cạnh đó còn có gian nhà chia sẻ yêu thương, các “thiên thần” sẽ lắng nghe bạn nói về những bí mật thầm kín và sẽ giữ kín những bí mật ấy trong lòng

Nguyễn Tuyết

Theo ông Roger Luo, Giám đốc khu vực Đông Nam Á của Alibaba.com, đây là nền tảng TMĐT B2B, hiện có 47 triệu nhà mua hàng là các doanh nghiệp từ hơn 190 quốc gia. Nhằm nâng cao sự hiện diện của mình tại Việt Nam, cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ bán hàng trên nền tảng xuyên biên giới, trong 3 năm tới, công ty sẽ tăng đầu tư vào các trung tâm sản xuất mới nổi và đẩy mạnh thêm nhân sự hoạt động tại các địa phương như Bình Dương, Bắc Ninh, Long An, Đà Nẵng và Hải Phòng bên cạnh Hà Nội và TP.HCM.

Đồng thời, công ty sẽ tiến hành tuyển dụng thêm nhân lực sở tại để đào tạo và bồi dưỡng nhân tài cho ngành TMĐT tại Việt Nam; hợp tác với nhiều đối tác địa phương; đào tạo cho các nhà cung cấp để có thể dễ dàng đưa hàng lên bán trên nền tảng và tổ chức các chuyến tham quan tới Trung Quốc cho các doanh nghiệp để học hỏi và trao đổi về bán hàng xuyên biên giới.

Đối tượng chính của Alibaba.com là doanh nghiệp vừa và nhỏ. Các doanh nghiệp sẽ được nền tảng hỗ trợ hết mức từ các ưu đãi về thuế, chi phí vận chuyển. Ngoài ra, đại diện nền tảng TMĐT đến từ Trung Quốc này cũng cho biết, sẽ phối hợp với Chính phủ và các đối tác doanh nghiệp để có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam bán hàng ra thị trường quốc tế.

Hiện đang có hàng nghìn doanh nghiệp Việt Nam tham gia bán hàng trên Alibaba.com. Số lượng trung bình nhà mua hàng các sản phẩm Việt Nam đã tăng 55% trong tháng 3/2023 và số lượng sản phẩm của Việt Nam có mặt trên nền tảng cũng đã tăng tới 24% trong thời gian qua.

Trao đổi với PV VietNamNet, đại diện Alibaba.com chia sẻ, trong thời gian sắp tới công ty tiếp tục phối hợp với Bộ Công thương để tổ chức chương trình phát triển không gian riêng biệt cho các doanh nghiệp và hàng hoá của người Việt Nam hoạt động trên nền tảng này.

Theo đại diện Trung tâm Ứng cứu khẩn cấp không gian mạng Việt Nam (VNCERT/CC) thuộc Cục An toàn thông tin, các tin nhắn nêu trên người dùng nhận được là những tin nhắn mạo danh thương hiệu, không xuất phát từ cơ quan nhà nước hay nhà mạng, mà được phát tán qua thiết bị di động giả mạo.

Như vậy, hiện nay đối tượng thực hiện các chiến dịch tấn công lừa đảo không chỉ nhắn đến giả mạo các ngân hàng, tổ chức tài chính mà còn mạo danh cả cơ quan nhà nước để lừa đảo người dùng.

Cách đây 2 tuần, vào trung tuần tháng 9, VNCERT/CC cũng đã cảnh báo đến người dùng về các cuộc gọi lừa đảo “khóa thuê bao điện thoại”. Theo cơ quan này, nhiều người dân đã phản ánh họ liên tục nhận được cuộc gọi đe dọa sẽ bị “khóa thuê bao điện thoại”; các đối tượng lừa đảo cũng đã mạo danh cơ quan nhà nước để yêu cầu người dân thực hiện các thao tác nhằm chiếm quyền nhận cuộc gọi, từ đó lừa chiếm đoạt tiền.

Thông tin từ VNCERT/CC cũng cho hay, thời gian gần đây, đơn vị vẫn nhận được nhiều phản ánh liên quan tới việc giả mạo tin nhắn thương hiệu - SMS Brandname của các ngân hàng lớn tại Việt Nam như Techcombank, VPBank, ACB, SCB… với mục đích lừa đảo, đánh cắp thông tin nhằm chiếm đoạt tài sản của người dùng. “Các đối tượng lừa đảo không chỉ sử dụng nhiều đầu số di động, mà còn giả mạo SMS Brandname để gửi tin nhắn giả mạo để thực hiện thủ đoạn lừa đảo người dùng”, đại diện VNCERT/CC nhận xét.

Kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác trước các thủ đoạn lừa đảo ngày càng tinh vi, VNCERT/CC khuyến nghị, khi nhận được các tin nhắn, cuộc gọi có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần lưu lại bằng chứng (tin nhắn hoặc ghi âm cuộc gọi) và phản ánh tới doanh nghiệp viễn thông quản lý thuê bao để yêu cầu xử lý. Bên cạnh đó, người dân cần cung cấp bằng chứng tới cơ quan công an gần nhất để đề nghị xử lý vi phạm theo pháp luật.

Các chuyên gia Cục An toàn thông tin cũng hướng dẫn người dân về cách nhận biết tin nhắn lừa đảo. Cụ thể, các đối tượng sẽ gửi tin nhắn SMS đến người dùng với các nội dung như thông báo trúng thưởng, hoặc thông báo tài khoản ngân hàng của người dùng gặp sự cố và cần giải quyết trong thời gian ngắn. Đối tượng có thể sử dụng tên thương hiệu, tên ngân hàng, tổ chức và gắn kèm liên kết dẫn đến trang web giả mạo, liên kết này có tên gần giống với trang web chính thức của các thương hiệu, ngân hàng. 

Không những thế, đối tượng tấn công có thể giả mạo công an gửi tin nhắn truy nã, lệnh bắt giữ để yêu cầu người dùng cung cấp căn cước công dân, số điện thoại…và thực hiện theo hướng dẫn của chúng. “Khi nhận được các tin nhắn với những dấu hiệu nêu trên, người dân tuyệt đối không thực hiện theo yêu cầu trong tin. Cần biết rằng, hiện nay các cơ quan chức năng khi liên hệ làm việc sẽ không thông qua tin nhắn, cuộc gọi hay bất kỳ hình thức làm việc online nào”, chuyên gia Cục An toàn thông tin lưu ý.

Ngoài ra, để giúp người dân nhận biết được các hình thức lừa đảo, Cục An toàn thông tin, trực tiếp là VNCERT/CC đã xây dựng những tình huống lừa đảo thành tiểu phẩm ngắn và đăng tải lên kênhTiktok “Cảnh báo lừa đảo trên mạng”. Qua những tiểu phẩm được dựng lại từ tình huống thực tế, cơ quan này mong muốn sẽ có nhiều người biết và tránh được việc bị sập bẫy của những kẻ lừa đảo.

Vân Anh